آبله مرغان چیست؟ مدت واگیر،علائم، درمان خانگی و دارویی آن

آبله مرغان یک بیماری ویروسی و شایع در کودکان است که معمولا با بثورات جلدی و خارش شدید همراه است و به شدت مسری و واگیردار است. اگر شما هم به دنبال اطلاعاتی درباره بیماری آبله مرغان چیست؟،علت، علائم، درمان، پیشگیری و روش تشخیص آن هستید تا انتهای این مطلب همراه ما باشید تا شما را درباره درمان خانگی ابله مرغان، فواید آبله مرغان، بایدها و نبایدهای آبله مرغان آگاه کنیم و به سوالاتی از قبیل برای آبله مرغان چی بخوریم؟، آبله مرغان تا چند روز واگیر دارد؟، انتقال ابله مرغان تا چند روز است؟، چگونه از سرایت آبله مرغان جلوگیری کنیم؟ و... پاسخ می دهیم:

آبله مرغان چیست؟

آبله مرغان (chickenpox) یا واریسلا (varicella) یک نوع عفونت ویروسی است که توسط ویروس واریسلا زوستر ایجاد می شود. آبله مرغان باعث ایجاد بثورات پوستی در بدن می شود که با تاول‌های کوچک (حدود ۲۵۰ تا ۵۰۰ تاول) پر از مایع روی صورت، پشت و سینه دیده می شود و با خارش همراه است.

آبله مرغان بیماری مسری و شدیدا واگیر دار است که فرد بیمار می تواند از طریق سرفه، عطسه و همچنین زخم‌های بثورات پوستی خود، به افراد سالم و سایر افرادی که با او از نزدیک در ارتباط هستند منتقل کند.در پاسخ به سوال آبله مرغان تا چند روز واگیر دارد؟ باید بگوییم که بیماری از ۲۴ ساعت قبل از پیدایش بثورات پوستی تا وقتی که ضایعات دلمه ببندد، بین 7 تا 8 روز واگیر دار است.پاسخ سوال آبله مرغان در بزرگسالان واگیر دارد؟ این است که شدت آبله مرغان در بزرگسالان، بیشتر و سخت‌تر از کودکان است و حتی این بیماری برای زنان باردار، نوزادان و افرادی که عملکرد سیستم ایمنی بدنشان دچار اختلال است (مانند بیماران مبتلا به ایدز، سابقه شیمی درمانی) بسیار خطرناک است.

علائم آبله مرغان

علائم آبله مرغان در چند مرحله نشان داده می شود و قبل از ظهور بثورات پوستی بیمار ممکن است علائم آبله مرغان خفیف را تجربه کنید:

• سردرد
• سرفه 
• آبریزش بینی
• از دست دادن اشتها
• دردهای عضلانی یا مفصلی
• خستگی یا احساس بی‌حالی
• تب کمتر از 39 درجه سانتی‌گراد

پس از ابتلا به این علائم، فرد بیمار بثورات پوستی را در سه مرحله برجستگی، تاول و ضایعات پوستی تجربه می کند و معمولا از زمان ظاهر شدن علائم تا خوب شدن آن‌ها، ۵ تا ۱۰ روز طول می‌کشد.این علائم عبارتند از: 

• بثورات خارش‌دار بهرنگ قرمز روی صورت، بدن، داخل دهان و گاهی اوقات روی پلک‌ها یا اندام تناسلی
• بثورات به تاول‌های پر از مایع تبدیل می‌شوند که سه تا پنج روز طول می‌کشد که آن ها از بین بروند. 
• پوسته‌های تاول‌های از بین رفته را می‌پوشانند که بعد از حدود یک هفته خوب می شوند.

 علائم آبله مرغان در کودکان

علائم آبله مرغان در کودکان معمولا به صورت خفیف ظاهر می‌شود اما ممکن است فرد در موارد شدید این بیماری، بثورات جلدی را در کل بدن را تجربه کند:

• تب
• سردرد
• حالت تهوع
• بی‌اشتهایی
• خارش پوست
• ترش شدن گلو
• خستگی شدید
• ناراحتی و حساسیت
• ایجاد زخم در حفره دهان و لوزه‌ها 
• بثورات پوستی به رنگ قرمز و به حالت ملتهب

علائم آبله مرغان در نوزادان 

علائم آبله مرغان در نوزادان مانند علائم آنفلوانزا است و قبل از ظاهر شدن بثورات پوستی بسیار سخت می شود گفت که نوزاد شما در در حال ابتلا به آبله مرغان است.

علائم آبله مرغان در نوجوانان

علائم آبله مرغان در نوجوانان با علائمی مانند سرماخوردگی سرفه، عطسه و آبریزش بینی مشاهده می شود ولی در موارد شدید آن بثورات جلدی، ضایعات چشمی و گوشی  مشاهده می شود.

علائم آبله مرغان در بزرگسالان

علائم آبله مرغان در بزرگسالان بسیار شدیدتر از کودکان است و حتی خطر مرگ و بستری شدن در بزرگسالان ۲۵ درصد بیشتر است.آبله مرغان در بزرگسالان با علائم های زیر ظاهر می شود:

• ضعف
• سرگیجه
• استفراغ
• تپش قلب
• لرزش بدن
• سفتی گردن
• سرفه‌های مکرر
• تب بالای 38/9 درجه سانتی گراد 

 شیوه انتقال بیماری آبله مرغان

شیوه انتقال بیماری آبله مرغان یا عواملی که باعث بیماری آبله مرغان می‌شود عبارتند از: 

• تماس مستقیم با بثورات پوستی فرد مبتلا به آبله مرغان
• زمانی که فرد مبتلا به آبله مرغان سرفه یا عطسه می‌کند، این بیماری در هوا منتقل می‌شود و به سرعت افراد نزدیک را مبتلا می‌کند

عوارض آبله مرغان

• ذات الریه
• کم‌آبی بدن
• آنسفالیت
• سندرم ری
• سندرم شوک سمی
• عفونت پوستی
• عفونت باکتریایی
• عفونت بافت‌های نرم
• عفونت استخوان‌ها
• عفونت مفصل 
• مرگ

فواید آبله مرغان

از فواید آبله مرغان می توان به ایمن شدن بدن افرادی که یک بار به این بیماری مبتلا شده اند اشاره کرد.همچنین تزریق واکسن علیه آبله مرغان، باعث ایمنی کامل بدن در برابر ویروس عامل آن می شود.

چه کسانی بیشتر در معرض خطر ابتلا به آبله مرغان هستند؟

افراد زیر بیش تر از دیگران در معرض خطر ابتلا به آبله مرغان هستند:

• افراد سیگاری
• نوجوانان و بزرگسالان
• نوزادان کمتر از یک ماه 
• زنان بارداری که به بیماری آبله مرغان مبتلا نشده اند
• بیماران مبتلا به آسم و همچنین مصرف‌کننده داروهای استروئیدی
• نوزادان و شیرخوارانی که مادر آنها هرگز به آبله مرغان مبتلا نشده یا علیه آن واکسینه نشده‌اند
• افرادی با سیستم ایمنی ضعیف، از جمله: بیماران سرطانی با سابقه شیمی درمانی یا بیماران مبتلا به ایدز

روش تشخیص آبله مرغان

روش تشخیص آبله مرغان بسیار ساده است و معمولا پزشکان این بیماری را بر اساس نشانه های بثورات پوستی تشخیص می‌دهند اما اگر هنوز به صورت کامل ایجاد نشده و فقط خارش و قرمزی پوست وجود داشته باشد، از طریق آزمایش خون یا کشت نمونه ضایعه تشخیص داده می‌شود.

 درمان آبله مرغان

درمان آبله مرغان بستگی به شرایط بیمار و نظر پزشک دارد. معمولا آبله مرغان در کودکان نیاز به درمان ندارد و ممکن است پزشک یک آنتی‌هیستامین برای تسکین خارش تجویز کند اما گاهی اوقات پزشک برای کسانی مانند زنان باردار، افراد با سیستم ایمنی ضعیف و...که احتمال بروز عوارض آبله مرغان در آن ها بالاست، داروهای ضدویروس مانند آسیکلوویر، والاسیکلوویر و فامسیکلوویر را تجویز می کند تا شدت بیماری را کاهش دهد.در بعضی موارد نیز، پزشک تزریق واکسن آبله مرغان را بعد از سه تا پنج روز پس از مواجهه با ویروس توصیه می‌کند تا از بیماری جلوگیری کند یا از شدت آن بکاهد.

 درمان خانگی آبله مرغان 

استراحت کردن، ابتدایی ترین روش برای درمان خانگی آبله مرغان است اما برای کنترل علائمی مانند خارش و تب می توان راهکاری های زیر را انجام داد:

• مصرف مایعات
• لوسیون کالامین
• پوشیدن لباس های نازک و نخی 
• استفاده از دارو هایی مانند استامینوفن برای کاهش تب یا درد بدن
• استفاده از جو‌دوسر کلوئیدی یا جوش شیرین برای حمام کردن به تکسین علائم خارش کمک می کند.

درمان آبله مرغان در طب سنتی

• پرهیز از حمام گرم 
• بوییدن بوهای خنک مانند کافور
• پرهیز از گرما و خنک کردن هوای خانه
• پاشیدن و اسپری کردن گلاب در فضای خانه
• مالیدن روغن بنفشه روی ضایعات پوستی
• استفاده از دود عنبرنسارا 
• مصرف غذاهایی با طبع سرد و خشکی
• پرهیز از جماع، کارهای سخت و سنگین
• عدم قرارگرفتن در معرض آفتاب و گردو غبار
• پرهیز از مصرف شیر، خربزه، انجیر، انگور و شیرینی‌ها 
• مصرف گشنیز تازه، شربت سکنجبین ساده، شربت انار و شربت ریواس
• استعمال مخلوط سرکه طبیعی و گلاب با پنبه یا گاز تمیز به بثورات پوستی 

درمان خارش آبله مرغان

برای درمان خارش آبله مرغان می توان از لوسیون‌های ضدخارش کالامین یا از جوش شیرین برای حمام کردن استفاده کرد اما باید برای تسکین خارش به پزشک متخصص عفونی مارجعه کنید تا برای شما دارو تجویز کند.

 واکسن آبله مرغان

واکسن آبله مرغان، یکی از روش های درمان این بیماری است و معمولا تزریق آن به کودکان، نوجوانان و بزرگسالانی که در مقابل عوارض این بیماری آسیب‌ میبینند یا تا به حال مبتلا به آبله مرغان نشدند توصیه می شود. دوز اول واکسن آبله مرغان در 12 تا 15 ماهگی و دوز دوم آن در 4 تا 6 سالگی تزریق میشود.

نتایج تحقیقات تقریبا نشان می دهد که تزریق دو دوز واکسن آبله مرغان میتواند، 98 درصد از ابتلا به آبله مرغان در کودکان و 75 درصد از ابتلا به نوجوانان و بزرگسالان به این بیماری جلوگیری کند. در نتیجه امکان ابتلا به آبله مرغان بعد از تزریق واکسن وجود دارد.

افرادی که دریافت واکسن آبله مرغان به آن‌ها توصیه می‌شود:

• کودکان
• معلمان
• کارکنان مراکز بهداشتی
• مربی‌های مراقبت از کودکان
•  پرسنل نظامی
• مسافران بین المللی

دوره تزریق واکسن آبله مرغان در کودکان

• کودکان باید ۲ دوز از واکسن آبله مرغان را در سن ۱۲ تا ۱۵ ماهگی و ۴ تا ۶ سالگی دریافت کنند.
• کودکانی که در سن ۶ تا ۱۲ سالگی واکسن آبله مرغان را دریافت نکرده‌اند، باید هر دو دوز آن را به فاصله ۳ ماه دریافت نمایند.
• کودکانی که تا ۱۳ سالگی واکسن آبله مرغان را دریافت نکرده‌اند، باید به فاصله ۴ هفته هر دو دوز آن را دریافت کنند.

توجه کنید تزریق واکسن آبله ‌مرغان برای افراد با شرایط زیر مناسب نیست: 

• زنان باردار 
• افرادی که آبله مرغان دارند 
• افراد با سیستم ایمنی بدن ضعیف
  
• افرادی که به دوز اول واکسن، آلژی جدی داشتند

بایدها و نبایدهای آبله مرغان

• دوش آب خنک 
• نوشیدن مایعات فراوان
• پوشیدن لباس های گشاد
• عدم استفاده از ایبوپروفن
• ناخن های فرزند خود را بگیرید
• استفاده از کرم یا ژل های خنک کننده 
• عدم استفاده از آسپرین به کودکان زیر 16 سال 
• استفاده از استامینوفن برای تسکین درد با نظر پزشک
• در مکان‌های شلوغ نمانید.
• پوشاندن جوراب روی دست های کودک در هنگام خواب برای این که خود را نخاراند
• در صورت ابتلا به این بیماری، اطراف زنان باردار، نوزادان و افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف نباشید

  برای آبله مرغان چی بخوریم

برای آبله مرغان باید یک رژیم غذایی سالم را دنبال کنید که حاوی مقدار زیاد مایعات باشد و می توانید از میوه های مناسب برای درمان کیوی، توت فرنگی، سیب، کلم بروکلی و....و سبزیجات سرشار از آنتی اکسیدان ها، ویتامین ها، مواد معدنی که باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می شود استفاده کرد.

  آبله مرغان در بارداری

آبله مرغان در بارداری، خطرناک است و مادران باردار مبتلا به این بیماری بیشتر از دیگران در معرض خطر ابتلا به ذات‌الریه و انتقال عفونت به جنین هستند و حتی در مواردی آبله مرغان باعث مرگ نوزاد می شود. 

آبله مرغان در هفته های اول بارداری، احتمال ابتلا به سندرم مادرزادی واریسلا را بیشتر می کند و  باعث ایجاد جای زخم در جنین، مشکلات چشمی و ناهنجاری‌های مغزی می‌شود. اما اگر آبله مرغان در اواخر بارداری اتفاق بیفتد، ممکن است ویروس مستقیما به جنین منتقل شود و نوزاد آلوده به دنیا بیاید. 

تفاوت آبله مرغان و سرخک

تفاوت آبله مرغان و سرخک در علائم و مدت زمان مسری بودن آن است که در اینفوگرافی زیر مشاهده کنید.

چگونه از سرایت آبله مرغان جلوگیری کنیم؟

پیش‌گیری از آبله مرغان بسیار آسان است. واکسیناسیون، اولین و بهترین راه پیشگیری از ابتلا به این بیماری است. همچین فرد باید از تماس نزدیک با شخصی که مبتلا به آبله مرغان هست خودداری کند، از به اشتراک گذاشتن اشیاء با او بپرهیزد و سطوحی را که ممکن است لمس کرده باشد ضدعفونی کند. 

چه زمانی باید برای ابله مرغون به پزشک مراجعه کرد؟

اگر فکر می کنید که شما یا کودکتان مبتلا به آبله مرغان هستید بهتر است به پزشک مراجعه کنید به ویژه اگر شرایط زیر را دارید:

• زنان باردار
• کودک کمتر از 1 سال 
• افراد با سیستم ایمنی بدن ضعیف
• بثورات متورم، قرمز، گرم یا حساس 
• تب بیش از 4 روز یا بالاتر از 38.9 درجه سانتیگراد 

سخن آخر