خشکی دهان یک نوع بیماری است که به علت کاهش ترشح بزاق ایجاد میشود و همه افراد برای کوتاه مدت یا بلند مدت آن را تجربه کردند. اما علت های مختلفی از جمله مصرف برخی داروها، شیمی درمانی، کم خونی، تیروئید و ... باعث به وجود آمدن خشکی دهان میشود.در ادامه اطلاعات کاملی از بیماری خشکی دهان چیست؟ علت،علائم و درمان آن را در اختیار شما قرار می دهیم.با ما تا انتهای مطلب همراه باشید.
خشکی دهان
خشکی دهان(Xerostomia) که با نام بیماری زروستومیا شناخته می شود یک نوع اختلال غدد بزاقی است. به عبارت ساده تر به دلیل عدم تولید بزاق خشکی دهان اتفاق می افتد که باعث ایجاد مشکلاتی در خوردن،صحبت کردن و هضم غذا می شود.
علت خشکی دهان
- استفاده از داروهای ادرارآور، اعصاب، فشارخون و مربوط بهپارکینسون، شل کننده عضلات، ضدحساسیت و ضدافسردگی باعث کاهش بزاق در دهان و خشکی آن می شود.
- بیمارانی تحت رادیوتراپی، پرتو درمانی یا شیمی درمانی قرار می گیرند دچار خشکی دهان می شود.
- بیماران دیابتی به دلیل کاهش آب بدن و افزایش ادرار دچار خشکی دهان می شوند.
- عوارض بیماری هایی مانند اختلالات تیروئید، اوریون و کم خونی باعث خشکی دهان می شود.
- آلرژی، گرفتگی بینی یا بزرگ بودن لوزه سوم باعث میشود تا افراد از طریق دهان نفس بکشند و موجب خشکی دهان می شود.
- افزایش سن به علت تغییرات به وجود آمده در بدن و اختلال در عملکرد غدد بزاقی از علل خشکی دهان است.
- مواد مخدر و دخانیات به این علت که به غدد تولید کننده بزاق آسیب می رساند باعث خشکی دهان می شود.
- مشروبات الکلی به دلیل جذب رطوبت دهان علت خشکی دهان است.
- قرار گرفتن طولانی در معرض گرما و تشنگی باعث کاهش آب بدن و خشکی در گلو و دهان می شود.
- تنفس با دهان در زمان سرماخوردگی، آنفولانزا و یا حساسیت های فصلی که مجاری بینی مسدود می شود باعث خشکی دهان می شود.
- کمبود ویتامین‌های مانند B۲، A و B۱۲
- کم آبی بدن
-
آپنه خواب
در صورت تداوم خشکی دهان باید به پزشک مراجعه کنید تا علت را پیدا و طبق آن بیماری را درمان کند.در ویدیوی زیر دلایل خشکی دهان را مشاهده کنید.
علائم خشکی دهان
علائم خشکی دهان کاملا مشهود است و فرد احساس خشکی در دهان و زبان دارد اما گاهی با علائم های دیگری همراه است مانند:
- بوی بد دهان
- حساسیت یک دندان یا بیشتر
- تشنگی بیش از اندازه
- سردرد
- گرفتگی صدا
- گلودرد
- مشکلات بلع
- بزاق غلیظ
- اختلالات تکلم
- سختی تنفس
- سرفه خشک و خشک شدن بینی
- سفید شدن زبان
- خشکی لب
- احساس چسبندگی در دهان
- احساس سوزش و زخم در گلو
- سوزش و ترک در سطح زبان
- ترک خوردن و پوسته پوسته شدن لب
عوارض خشکی دهان
- پوسیدگی شدید دندان
- ایجاد عفونت‌های قارچی
- اختلالات سیستم گوارش
- بیماری دهان و لثه
درمان خشکی دهان
درمان خشکی دهان گاهی اوقات تنها با مصرف کمی مایعات بر طرف می شود اما بعضی از مواقع که خشکی دهان مدام اتفاف می افتد و برای شخص آزار دهنده می باشد باید به پزشک مراجعه کنید تا تحت درمان قرار بگیرید.در ادامه درمان خانگی و دارویی برای خشکی دهان را بررسی می کنیم.
درمان خانگی خشکی دهان
- جویدن آدامس بدون قند
- مکیدن آبنبات بدون قند
- شربت لیمو و عسل
- غرغره آب و نمک قبل از خواب
- مصرف مایعات بیش تر
- مصرف روزانه 8 لیوان آب
- مصرف سبزیجاتی مانند هویج و کرفس
- خوردن غذاهای آبکی مانند سوپ و آب میوه ها
- جوش شیرین
- چای زنجبیل
- عدم تنفس با دهان
- عدم مصرف دخانیات و الکل
- عدم استرس
- پرهیز از خوردن غذاهای شیرین و پر ادویه
- استفاده از بخور
- استفاده از دهان شویه های فاقد الکل
- آب آلوئه ورا
- چای سبز
- آب پرتقال
- آبلیمو
- رازیانه
- کرفس
- جعفری
- رزماری
- روغن زیتون
- روغن نارگیل
- روغن ماهی
- ماست
- مکمل های آهن
درمان دارویی خشکی دهان
- سویملین
- برم هگزین
- پیلوکارپین
درمان خشکی دهان با طب سنتی
درمان خشکی دهان در طب سنتی بر اساس طبع و مزاج انسان صورت می گیرد زیرا معتقدند افراد با طبع صفرا و سودا بیشتر دچار خشکی دهان می شوند اما روش های زیر را توصیه می کنند:
- شربت سکنجبین
- خاکشیر
- غرغره کردن آب سبزی خرفه
- غرغره کردن به دانه
راه‌های جلوگیری از خشکی دهان
خشکی دهان معمولاً یک بیماری موقتی و قابل درمان است. می‌توان با انجام یک یا چند مورد از موارد زیر از خشکی دهان پیشگیری کرد:
- نوشیدن آب کافی در طول روز
- مصرف کم نمک و شکر
- پرهیز از دخانیات یا مصرف الکل
- استفاده از مرطوب کننده لب هنگام خواب
- جویدن آدامس بدون قند
مسواک زدن و نخ دندان کشیدن روزانه و معاینه دندان دو بار در سال نیز مهم است. مراقبت خوب از دهان می‌تواند به جلوگیری از پوسیدگی دندان و بیماری لثه که می تواند در اثر خشکی دهان ایجاد شود، کمک کند.
پرسش های متداول
| خشکی دهان به انگلیسی چی می شود؟ |
| خشکی دهان به انگلیسی Xerostomia خوانده می شود. |
| خشکی دهان چیست؟ |
| خشکی دهان بیماری است و هنگامی که غدد بزاقی دهان، بزاق کافی برای مرطوب نگه داشتن دهان نمی‌سازد، خشکی دهان ایجاد میشود. |
| علت خشکی دهان در بارداری چیست؟ |
|
علت خشکی دهان در بارداری دیابت یا ترشح هورمون های است که بر روی غد بزاقی تاثیر می ذارد و باعث خشکی دهان در زمان بارداری می شوئ. |
| چرا در خواب دچار خشکی دهان می‌شویم؟ |
| علت خشکی دهان در زمان خواب تنفس از راه دهان است. خروپف، سرماخوردگی، آنفولانزا یا ابتلا به حساسیت فصلی، اختلال در عملکرد بینی باعث می شود که با دهان تنفس کنیم. |
| عوارض خشکی دهان چیست؟ |
| شایع ترین عوارض خشکی دهان پوسیدگی دندان است. |
|
خشکی دهان در دوران بارداری طبیعی است؟ |
|
بله. خشکی دهان در دوران بارداری به دلیل ترشح هورمون هایی است که بر روی غدد بزاقی و سیستم بدنی تاثیر می‌گذارد. |
| راه های درمان خانگی خشکی دهان چیست؟ |
|
راه های درمان خانگی خشکی دهان عبارتند از: مصرف مایعات بیشتر، مصرف سبزیجات،جویدن آدامس،مکیدن آبنبات و... |
|
برای درمان خشکی دهان به چه پزشکی مراجعه کنیم؟ |
|
برای درمان خشکی دهان به پزشک داخلی مراجعه کنید. |
|
چه بیماری هایی باعث خشکی دهان میشود؟ |
|
بیماری های مانند دیابت، برفک دهان، سرطان، بیماری آلزایمر،ایدز و ...باعث خشکی دهان می شود. |
|
ارتباط بین خشکی دهان و چاقی چیست؟ |
| یکی از دلایل چاقی ممکن است خشکی دهان باشد زیرا افراد دوست دارند غذا بخورند تا خشکی دهان برطرف شود. |
| کمبود کدام ویتامین باعث خشکی دهان میشود؟ |
|
کمبود ویتامین B2، A و کم خونی ناشی از کمبود ویتامین B12 باعث خشکی دهان میشود. |
| علت خشکی دهان و گلو در خواب چیست؟ |
| علت خشکی دهان و گلو در خواب،تنفس از راه دهان و مسدود شدن مجرای بینی است. |
| علت خشکی دهان در صبح چیست؟ |
| علت خشکی دهان در صبح می تواند کم آبی بدن،نفس کشیدن از طریق دهان، وقفه تنفسی در خواب ، مصرف داروهای خاص،نوشیدن قهوه یا الکل و...باشد. |
| روش های درمان خشکی دهان در صبح چیست؟ |
|
روش های درمان خشکی دهان در صبح عبارتند از:
|
| آیا مصرف زنجبیل در درمان خانگی خشکی دهان موثر است؟ |
| بله.زیرا زنجبیل موجب تحریک بزاق دهان شده و می‌تواند دهان را به مدت طولانی مرطوب نگه دارد. برای درمان خشکی دهان با زنجبیل بهتر است قطعات برش خورده رنجبیل را به اب جوش اضافه کنید و سپس با مقداری عسل مخلوط و میل کنید. |
| چای سبز برای درمان خانگی خشکی دهان مفید است؟ |
| بله زیرا چای سبز موجب تحریک غده ترشح بزاق می شود.برگ چای سبز را به آب جوش اضافه و صبر کنید برای چند دقیقه بماند و سپس به همراه عسل میل نمایید. |
|
آب پرتقال برای خشکی دهان خوبه؟ |
| بله. آب پرتقال موجب تحریک غده بزاق شده و برای درمان خشکی دهان خوب است. |
| خشکی دهان نشانه بیماری قلبی است؟ |
| گاهی بیماری قلبی با نشانه های مانند خشکی دهان همراه است.اگر علائم دیگری مانند ضعف، تنگی نفس، فشار قفسه سینه، پش قلب داشتیدبه پزشک مراجعه کنید تا نوع بیماری قلبی بررسی شود. |
|
خشکی دهان به همراه تاری دید خطرناک است؟
|
| اگر خشکی دهان با تاری دید رخ دارد باید به پزشک مراجعه زیرا ممکن است علت آن دیابت، سکته کوچک یا بیماری چشم باشد. |
| خشکی دهان در سنین بالا عادی است؟ |
| بله. معمولا افراد مسن با مشکل خشکی دهان روبه رو می شوند و علت آن می توانند مصرف برخی داروها باشد. |
|
آیا خشکی دهان نشانه کروناست؟
|
| بله. یکی از علائم کرونا خشکی دهان است و احتمالا ویروس کرونا می‌تواند روی کیفیت بزاق تاثیر بگذارد. |
| علت خشکی دهان بعد از غذا چیست؟ |
| علت خشکی دهان بعد از غذا می تواند خوردن غذاهای تند و پر ادویه، نوشیدنی‌های شیرین یا نوشیدنی‌های گازدار مانند نوشابه باشد. |
| خشکی دهان همراه با گوش درد نشانه چیست؟ |
| خشکی دهان همراه با گوش درد نشانه عفونت است. |
|
آیا کم‌کاری تیروئید باعث خشکی دهان میشود؟
|
| بله.یکی از عوارض بیماری کم‌کاری تیروئید خشکی دهان است.یکی دیگر از عوارض آن سوزش دهان است. |
| خشکی دهان چه زمانی خطرناک است؟ |
| خشکی دهان زمانی که از حالت خفیف خارج شده و باعث غلیظ شدن بزاق و زخم‌های دهانی شده است، حتما باید به پزشک مراجعه کنید. |
سخن آخر
خشکی دهان یک بیماری است که در اثر کاهش غدد بزاق دهان به علت استفاده از دارو، مواد مخدر، الکل، افزایش سن،کمبود ویتامین و یا بیماری های مانند دیابت،ایدز، شیمی درمانی و ... اتفاق می افتد. گاهی اوقات خشکی دهان عادی است و برای رفع آن می توان از درمان های خانگی مانند جویدن آدامس یا مکیدن آبنبات بدون قند،
پرهیز از خوردن غذاهای شیرین و پر ادویه، استفاده از دهان شویه های فاقد الکل و .. استفاده کرد اما بعضی مواقع خشکی دائمی دهان می‌تواند نشانه‌ای از یک مشکل اساسی باشد که باید به پزشک مراجعه کرد تا علت و روش های درمان را بررسی کند.
