عاطفه علیان| زمان زیادی از پاسخ امیدوارکننده دولت در خصوص وضعیت حوضه آبریز زاینده‌رود نگذشته بود که لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ و پیوست‌های آن و طرح‌های بارگذاری جدید بر زاینده‌رود که حتی بیش از گذشته بودجه دریافت کرده بودند، مطرح شد و تلاش برای حذف ردیف‌های تخصیص‌یافته به این طرح‌ها نافرجام ماند! چندی بعد هم فشارها برای به سرانجام رساندن پروژه انتقال آب از حوضه ورشکسته زاینده‌رود به کارون که با عنوان بن-بروجن که فاقد گزارش ارزیابی زیست‌محیطی است و به باور بسیاری از کارشناسان نابودی زاینده‌رود را حتی در بالادست کلید خواهد زد، تشدید یافت. حال باید به این پرسش تأمل کرد که در آستانه سفر رئیس‌جمهور به استان اصفهان مهم‌تر از حل بحران زاینده‌رود مطالبه‌ای است؟
استان چهارمحال و بختیاری سهمیه تخصیص نیافته‌ای در حوضه زاینده‌رود ندارد
مهدی طغیانی، نماینده‌ای که نخستین بار از دور جدیدی از تلاش‌ها برای بهره‌برداری از پروژه بن بروجن خبر داد، به خبرنگار اصفهان امروز می‌گوید: وزارت نیرو با توجیهات مختلفی سعی کرده بهره‌برداری از این طرح را توجیه کند و ادعاهایی را مطرح کرده که پاسخ این ادعاهای معاون آب و آبفای وزارت نیرو را طی نامه‌ای ارائه کرده‌ایم. او ادامه می‌دهد: ادعاها در خصوص وجود تخصیص‌های محقق نشده از سهم پیش‌بینی شده برای چهارمحال و بختیاری در جدول منابع و مصارف حوضه زاینده‌رود زیاد تکرار شده است اما مستندات قانونی وجود دارد که تحقق کامل این تخصیص را اثبات می‌کند و بنا بر گزارش مدیر پیشین حوضه آبریز زاینده‌رود برداشت‌های چهارمحال و بختیاری حتی بیش از تخصیص تعیین شده در جدول بوده است. اشاره طغیانی به مستندات قانونی تکمیل سقف تخصیص‌های چهارمحال و بختیاری برخی اظهارات مکتوب وزارت نیرو در جریان دفاع از خود در پرونده شکایت جمعی از فعالان محیط‌زیست و تشکل‌های کشاورزی در خصوص طرح بن-بروجن است. بنا بر مستنداتی که به دست اصفهان امروز رسیده، وزارت نیرو طی دفاعیات خود اذعان داشته سهم ۲۳۷ میلیون مترمکعبی چهارمحال و بختیاری در جدول منابع و مصارف حوضه آبریز زاینده‌رود، مصوب جلسه چهارم شورای هماهنگی مدیریت به‌هم‌پیوسته حوضه آبریز زاینده‌رود، با بهره‌برداری از ۱۱ طرح آبی جدید با ظرفیت ۱۸ میلیون مترمکعب بارگذاری جدید در سال ۹۵ به سقف نهایی خود رسیده است.
این نماینده مجلس در ادامه خاطرنشان می‌کند: در استان چهارمحال و بختیاری بهره‌برداران فاقد حقابه یا اصطلاحا حق اشتراکی وجود دارند که پس از سال ۶۱ و تصویب قانون توزیع عادلانه آب تخصیص دریافت کرده‌اند و تحویل آب به دارندگان حق اشتراک صرفا در صورت وجود منابع برای تحویل به آنها با رعایت سایر اولویت‌های تأمین آب امکان‌پذیر است. این در حالی است که بهره‌برداران حق اشتراکی در چهارمحال و بختیاری همه‌ساله و در هر شرایطی آب برداشت می‌کنند و در پایین‌دست همین بهره‌برداران حق اشتراکی از دریافت آب محروم می‌شوند و متأسفانه در سیاستی یک بام و دوهوا وزارت نیرو حجم آب تخصیص‌یافته به حق اشتراکی‌های آن استان را سهمیه ثابت آن استان قلمداد کرده که این نیز غلط است و این حجم تخصیص‌یافته در شرایط کم‌آبی به نسبت کاهش منابع آب می‌بایست کاهش یابد.
تخصیص‌های فاقد عنوان حقوقی حقابه، ریشه ابربحران حوضه آبریز زاینده‌رود
محسن مرادی فعال محیط‌زیست در ارتباط با تخصیص‌های فاقد عنوان حقابه به خبرنگار اصفهان امروز می‌گوید: تخصیص‌هایی که دولت پس از سال ۶۱ برای بخش کشاورزی تعریف کرده است حقابه نیستند و اگر بخواهیم ریشه ابربحران شکل گرفته در حوضه زاینده‌رود را در یک جمله خلاصه کنیم می‌توانیم «تخصیص‌های بی‌رویه فاقد عنوان حقوقی حقابه» را عامل و ریشه همه مشکلات موجود معرفی کنیم و متأسفانه امروز شاهدیم که دولت به جای لغو این‌گونه تخصیص‌ها در حال تعریف بارگذاری‌های جدید و جدیدتر است و روشن است که به‌این‌ترتیب وضعیت حوضه زاینده‌رود نیز بدتر خواهد شد. این فعال محیط‌زیست با بیان اینکه با تکرار راهکارهای قدیمی و شکست‌خورده نمی‌توان به نتایج جدید و موفقیت دست‌یافت، مسیر فعلی وزارت نیرو را همان مسیر قدیمی شکست‌خورده می‌داند.
جایگزینی حوضه آبریز سبزکوه با زاینده‌رود به عنوان مبدأ تأمین آب طرح، پیگیری‌هایی که ادامه دارد
نماینده مردم اصفهان در مجلس یازدهم با اشاره به نامه‌ای که خطاب به رئیس‌جمهور با مضمون تأمین آب طرح بن بروجن از مبادی جایگزین نظیر سبزکوه ارسال کرده است خاطرنشان می‌کند: پاسخ وزارت نیرو تاکنون تکرار همان مطالب خلاف واقع بوده است که به بخشی از آن اشاره شد. در همین ارتباط، مرادی، فعال محیط‌زیست در خصوص جایگزینی مبدأ این طرح معتقد است تا زمانی که اکثریت قریب به اتفاق نمایندگان استان بر تغییر مبدأ آبگیری این پروژه به‌طور خاص به حوضه سبزکوه پافشاری نکنند وزارت نیرو درخواست‌های منفرد نمایندگان را بی‌پاسخ خواهد گذاشت.
زاینده‌رود، اولویت مسائل اصفهان
طغیانی با ابراز بی‌اطلاعی از سایر جزئیات برنامه‌های وزارت نیرو در سفر پیش روی ریاست جمهوری، می‌گوید: اولویت اکثریت مردم، موضوع آب و وضعیت زاینده‌رود است و قطعا مسئولان استان و نمایندگان مردم در زمینه احیای زاینده‌رود تمام تلاش خود را خواهند کرد چراکه سایر مسائل عمدتا در داخل استان قابل‌حل خواهد بود. طغیانی تأکید می‌کند: این زاینده‌رود است که حیات همه ما را تحت تأثیر قرار داده و ۴۰ تا ۵۰ اقدام برای احیای زاینده‌رود لازم است که باید کارهای جدی انجام داد و تاکنون کار جدی در سطح عملیاتی شاهد نبوده‌ایم هرچند به‌طور نظری اقدامات لازم برای احیای زاینده‌رود روشن است. امروز تغییر نگرش مردم و رسانه‌ها به موضوع محیط‌زیست و زیست‌بوم حوضه زاینده‌رود مشهودتر از هر زمان دیگر است. اکنون در آستانه سفر رئیس‌جمهور به استان اصفهان باید به این پرسش اندیشید که آیا مسئله‌ای مهم‌تر از احیاء زاینده‌رود از سراب تا پایاب در اصفهان وجود دارد و چگونه می‌توان از نابودی همیشگی زاینده‌رود جلوگیری کرد؟ و دهها پرسش مشابه که پاسخ آنها پاسخ نهایی به این پرسش خواهد بود که آیا زنده‌رود سرانجام زنده خواهد شد؟
