افت تولید صنعت در زمستان هم ادامه یافت

فردای اقتصاد:‌ روند نزولی شاخص تولید و فروش صنایع بورسی در بهمن هم در ادامه ماه‌های اخیر ادامه پیدا کرده است. همان‌طور که نمودار بالا نشان می‌دهد، در سه ماه منتهی به بهمن، رشد منفی ۳٫۹ درصدی برای تولید و ۵٫۲ درصدی برای فروش نسبت به مدت مشابه پارسال برآورد شده است.

مرکز پژوهش‌های مجلس گزارش شاخص تولید بنگاه‌های صنعتی و معدنی در بورس را برای بهمن‌ماه منتشر کرد. از آنجا که آمار رسمی رشد صنعتی با تواتر فصلی و با تأخیر زیادی منتشر می‌شود، داده‌های شرکت‌های بورسی کمک می‌کنند پیش از دریافت آمارهای جامع‌تر از صنایع، شهود مناسبی از وضعیت صنایع پیدا کنیم. با وجود این که پیش‌تر پژوهشکده پولی و بانکی عمدتاً شاخص‌های تولید و فروش را با کمک این داده‌های محاسبه می‌کرد، اخیراً بازوی پژوهشی مجلس نقش فعال‌تری در این زمینه برعهده گرفته است.

طبق این گزارش، شاخص تولید و فروش صنایع بورسی در بهمن ۱۴۰۲ نسبت به بهمن سال گذشته به ترتیب رشدهای منفی ۱٫۹ و ۳٫۴ درصد داشته است. تورم نقطه به نقطه (رشد قیمت‌ها نسبت به ماه مشابه سال قبل) محصولات این صنایع هم در بهمن‌ماه با کاهش ۳٫۳ درصدی به ۲۳ درصد رسیده است.

مسیریابی رشد صنعتی در دو فصل اخیر

مقدار تولید بنگاه‌های صنعتی هر چند به طور متوسط یک درصد از دی‌ماه بیشتر شده است، اما برای مقایسه درست‌تر و حذف اثرات فصلی و خاص هر ماه بهتر است وضعیت تولید را با ماه مشابه در سال قبل مقایسه کرد. این مقایسه خبر از افت ۱٫۹ درصدی شاخص تولید می‌دهد. در میان گروه‌های اصلی، منسوجات با رشد منفی ۲۱٫۶ درصدی بدترین وضعیت را داشته است. اما با توجه به وزن بیشتر برخی دیگر از صنایع با رشد منفی، در مجموع رشته فعالیت‌های «خودرو و قطعات»، «محصولات فلزی به جز ماشین‌آلات و تجهیزات» و «تجهیزات برقی» بیشترین سهم را در کاهش شاخص تولید داشته‌اند. در طرف دیگر، رشته فعالیت‌های «سایر کانی‌های غیر فلزی»، «لاستیک و پلاستیک» و «کاشی و سرامیک» بیشترین سهم را در افزایش شاخص تولید داشته‌اند.

برای مشاهده روند بلندمدت‌تر و صرف‌نظر از تغییرات بسیار کوتاه‌مدت می‌تواند میانگین شاخص سه ماه منتهی به هر ماه را با مدت مشابه سال قبل مقایسه کرد. این مقایسه که رشد «میانگین متحرک سه‌ماهه» نامیده می‌شود، در نمودار بالا به نمایش درآمده است. بر این اساس، قرارگیری تولید و فروش صنایع در ناحیه منفی در ماه آذر به معنی این است که در کل تولید و فروش در فصل پاییز کمتر از پاییز ۱۴۰۱ بوده است. در سه ماه منتهی به بهمن هم رشد منفی ۳٫۹ درصدی برای تولید و ۵٫۲ درصدی برای فروش برآورد شده است.

در مجموع، نمودار نشان می‌دهد سال ۱۴۰۱ سال خوبی برای رشد صنعتی بوده که اتفاقاً‌ در آمار حساب‌های ملی ۱۴۰۱ و نقش مثبت صنعت در رشد اقتصادی منعکس شده بود. اما در سال جدید به تدریج این رشد صنعتی رو به کاهش گذاشته و به ویژه در پاییز و زمستان سال جدید نرخ‌های منفی به نمایش درآمده‌اند. البته میزان منفی‌بودن رشد تولید و فروش در بهمن مقداری نسبت به ماه قبلی کاهش یافته است.

برای مطالعه گزارش کامل مرکز پژوهش‌های مجلس کلیک کنید