سکته قلبی(heart attack) یک وضعیت اورژانسی است و هنگامی اتفاق می افتد که بخشی از عضله قلب، خون کافی دریافت نمی کند و در صورت عدم واکنش سریع، بیمار دچار آسیب و مرگ می شود.
اگر شما هم به دنبال اطلاعاتی درباره سکته قلبی چیست؟ انواع، علت، علائم و درمان آن هستید تا انتهای این مطلب همراه ما باشید تا شما را درباره علائم سکته قلبی خفیف، علائم سکته قلبی در جوانان، علائم سکته قلبی خاموش، تفاوت حمله قلبی و سکته قلبی، طول عمر بعد از سکته قلبی آگاه کنیم و به سوالاتی از قبیل خوردن چه چیزی باعث سکته قلبی میشود؟، بعد از سکته قلبی چه اتفاقی می افتد؟ آیا سکته قلبی باعث مرگ می شود؟ و... پاسخ می دهیم:
فهرست مطالب
- سکته قلبی چیست؟
- انواع سکته قلبی
- علت سکته قلبی چیست؟
- علائم سکته قلبی چیست؟
- درمان سکته قلبی
- عوارض سکته قلبی
- جلوگیری از سکته قلبی
- با دیدن علائم سکته قلبی به چه دکتری مراجعه کنیم؟
- طول عمر بعد از سکته قلبی
- تفاوت حمله قلبی و سکته قلبی
- بعد از سکته قلبی چه اتفاقی می افتد؟
- آیا سکته قلبی باعث مرگ میشود؟
- پرسش های متداول
- سخن آخر
سکته قلبی چیست؟
سکته قلبی (Myocardial infarction) که به آن آنفارکتوس میوکارد یا ام آی نیز میگویند، هنگامی اتفاق میافتد که جریان خون در بخشی از قلب کاهش یافته یا متوقف شود و باعث آسیب به عضله قلب شود. شایعترین علامت درد یا ناراحتی قفسه سینه است که ممکن است به شانه، بازو، کمر، گردن یا فک تیر بکشد.
انواع سکته قلبی
انفارکتوس میوکارد ST (STEMI)
انفارکتوس میوکارد ST (STEMI) یکی از انواع سکته قلبی است که نیاز به توجه فوری دارد و زمانی اتفاق میافتد که سرخرگ کرونر به طور کامل مسدود می شود و از رسیدن خون به ناحیه وسیعی از قلب جلوگیری میکند.
انفارکتوس میوکارد ST (NSTEMI)
انفارکتوس میوکارد NSTEMI زمانی رخ میدهد که شریان کرونر تا حدی مسدود شده و جریان خون به شدت محدود شده باشد.
اسپاسم عروق کرونر
به اسپاسم عروق کرونر، حملات قلبی خاموش یا آنژین ناپایدار نیز گفته میشود و ممکن است با یک بیماری جزئی مانند سوءهاضمه اشتباه گرفته شود.این نوع سکته، زمانی اتفاق میافتند که شریانهای متصل به قلب منقبض میشوند و از جریان خون به قلب جلوگیری یا آن را محدود میکند.
علت سکته قلبی چیست؟
علت سکته قلبی، عمدتا مربوط به بیماریهای عروق کرونر است اما عوامل متعددی مانند سن، جنسیت، سبک زندگی و...نیز می تواند از فاکتورهای اصلی و تاثیرگذار در سکته قلبی محسوب شوند.عواملی که در بروز افزایش سکته قلبی موثر هستند عبارتند از:
- دیابت
- استرس
- چربیخون
- فشارخون بالا
- آریتمیهای قلبی
- فشارهای عصبی
- چاقی و اضافه وزن
- نداشتن تحرک کافی
- سبک زندگی ناسالم
- مصرف بیشازحد الکل
- مصرف دخانیات خصوصا قلیان و سیگار
- مصرف بیشازحد غذاهای چرب و فستفودها
علائم سکته قلبی چیست؟
علائم سکته قلبی در افراد بر اساس شدت حمله و گرفتگی سرخرگها، میتواند از خفیف تا شدید متغیر باشد یا در افراد مختلف بسته به شرایط جسمانی و میزان شدت حمله میتواند متفاوت باشد زیرا علائم سکته قلبی در کودکان با علائم سکته قلبی در مردان یکسان نیست اما درد در قفسه سینه یا دردی مانند سوزش و تیرکشیدن را می توان اولین نشانه سکته قلبی در نظر گرفت.
- تنگی نفس
- عرق سرد
- احساس ضعف
- درد قفسه سینه
- سوزش و تیرکشیدن
- سبکی در سر یا سرگیجه
- حالت تهوع شدید و استفراغ
- خستگی غیرعادی و غیرقابل توصیف
- درد و ناراحتی در فک، گردن درد، پشت و درد دست چپ
- تعریق سرد
- خستگی زیاد
- تپش قلب خفیف
- درد قفسه سینه
- حالت تهوع و استفراغ
- ضربان قلب نامنظم
- ورمکردن مچ پا یا مچ دست
- احساس سبکی سر و حالت تهوع
- تنگی نفس در زمان بروز درد قفسه سینه
- ناراحتی در قسمت فوقانی پشت، فک، گردن و نواحی بالاتنه و معده
علائم سکته قلبی در زنان
- تنگی نفس
- سرگیجه و غش
- درد در ناحیه گردن
- حالت تهوع و استفراغ
- خستگی در طول چند روز
- خستگی مفرط و بدون دلیل
- احساس درد در ناحیه فک، شانه و پشت
- احساس درد در ناحیه شکم یا سوزش سر دل
علائم سکته قلبی در جوانان
- تهوع
- تنگی نفس
- خستگی مفرط
- درد و ناراحتی در فک
- سرگیجه و سبکی سر
- درد و گرفتگی در قفسه سینه
- بازوها، پشت و شانهها هم میتوانند درد بگیرند
علائم سکته قلبی خاموش
- تهوع
- استفراغ
- دردهای بسیار خفیف در ناحیه مرکزی
علائم سکته قلبی در خواب
- تهوع
- عرق سرد
- تنگی نفس
- احساس خستگی
- درد یا ناراحتی در قفسه سینه
علائم سکته قلبی چقدر طول میکشد؟
تشخیص سکته قلبی گاه با مشاهده علائم و نشانههای بیمار قبل از حمله مانند درد قفسه سینه به صورت پیدرپی و مداوم، تنگی نفس و آریتمی قلبی یا اطلاع داشتن از سوابق بیماری فرد و سوابق ژنتیکی و خانوادگی امکان پذیر است ولی پزشک ممکن است موراد برای تشخصی قطعی از روش های زیر استفاده کند:
- آنژیوگرافی
- آزمایش خون
- بررسی نوار قلب
- الکتروکاردیوگرام
- تصویربرداری هسته ای
- سیتیاسکن و امآرای قلب
- عکس اشعه ایکس از قفسه سینه
درمان سکته قلبی
درمان سکته قلبی با مصرف دارو، جراحی، تغییر سبک زندگی و رژیم غذایی سالم امکان پذیر است اما تنها راه اولیه برای درمان سکته قلبی، باز کردن رگ مسدود شده است به همین دلیل پزشک ممکن است برای درمان از داروهای ضد پلاکت و داروهای از بین برنده لخته خون استفاده کند اما ماساژ قلبی و احیای قلبی ریوی یکی از روشهای درمانی مهم است.
دارو
دارو یکی از روش های درمان برای بیمارن دچار حمله قلبی است که با نظر پزشک و بر اساس شرایط جسمی بیمار، سن، جنسیت، بیماریهای زمینهای و... با اهدافی مانند کاهش درد، کاهش لخته خون، کاهش درد قفسه سینه، کاهش فشارخون، کاهش ضربان قلب، کمکردن فشار روی قلب و.... تجویز می شود.از جمله داروهایی که معمولا برای درمان حمله قلبی تجویز میشود، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- قرص آسپیرین، معروف ترین داروی ضد پلاکت است که لازم است تمام بیماران با حمله حاد قلبی به شرط نداشتن خونریزی فعال یا حساسیت به آن از این دارو را تا پایان عمر مصرف کنند.
- کلوپیدوگرل مانند پلاویکس، اسویکس و زیلت یک داروی ضد پلاکت است که همگی 75 میلی گرم هستند و روزانه یک عدد از آنها مصرف می شود.
پزشک ممکن است از قرص های زیر زبانی مانند نیتروگلیسرین برای کاهش درد و کسیژن رسانی بهتر به قلب و یا برخی داروهای تزریقی مسکن برای کاهش درد سینه استفاده کند. - پراسوگرل یک داروی ضد پلاکت است که یک بار در روز با دوز 10 میلی گرم تجویز می شود.
- تیکاگرولول هم یک داروی ضد پلاکت است که دو بار در روز با دوز 90 میلی گرم تجویز می شود.
- لازم است برای پیش گیری از تکرار حمله قلبی در بیماران حتی با وجود نرمال بودن میزان چربی و کلسترول خون، از داروهای استاتین مانند آتوروستاتین و رزووستاتین استفاده کنند.
- لازم است تا دو سال بعد از حمله قلبی از داروهای مسدود کننده گیرنده بتا مانند پروپرانولول، آتنولول و متورال برای کاهش تعداد ضربان قلب و جلوگیری از افزایش ضربان قلب استفاده شود.البته در بیمارانی که به دنبال سکته قلبی دچار نارسایی قلب می شوند از داروهایی مانند بیزوپرولول، کارودیلول و متورال سوکسینات باید زیر نظر پزشک مصرف شود.
- لازم است بیماران بعد از دوره حاد سکته قلبی تا مدتی و تحت نظر پزشک معالج از داروهای مهار کننده آنزیم ACE یا ARB مانند کاپتوپریل، انالاپریل، لیزینوپریل یا لوزارتان استفاده کنند.
- پزشک ممکن است داروهای ضد اسید معده را برای بیماران با سن بالای 65 سال، افراد با سابقه زخم معده ، بیمارانی که از داروهای ضد التهابی مانند کورتون استفاده می کنند تجویز کند.
- پزشک ممکن است دارویی مانند کاپتوپریل برای درمان سکته قلبی و بیماران مبتلا به نارسایی قلب، فشارخون بالا و دیابت تجویز کند.
- پزشک ممکن است از داروهای ضد انعقاد خون مانند هپارین یا انوکساپارین برای کاهش میزان لخته های خون استفاده کند.
جراحی
- عمل قلب باز
- جراحی بای پس قلب
- آتروکتومی
- کاتتریزاسیون قلبی
- پیوند قلب
- آنژیوپلاستی عروق کرونر و استنت گذاری
- دریچه قلب مصنوعی
عوارض سکته قلبی
عوارض سکته قلبی به مواردی مانند شدت حمله، شدت انسداد عروق کرونری و تعداد عروق مسدودشده، زمان بین سکته و درمان بستگی دارد اما در کل عوارض حمله قلبی عباتند از:
- ضعف قلب و نارسایی قلبی
- آریتمی قلبی
- توانایی در پمپاژ خون
- بروز برخی اختلالات کلیوی
- نارسایی شریانی
- تنگی نفس موقت و دورهای
جلوگیری از سکته قلبی
پاسخ این سوال که آیا میتوان از سکته قلبی در خانه جلوگیری کرد؟ منفی است و باید با مشاهده هرگونه علائم سکته قلبی در فرد او را به نزدیکترین مرکز اورژانس منتقل کنید یا سریع با شماره ۱۱۵ تماس بگیرید اما تا زمان رسیدن آمبولانس و کمک پزشکی، میتوانید از روش های زیر استفاده کنید:
- شل کردن لباسهای تنگ
- استراحت در راحتترین وضعیت ممکن
- استفاده از قرص آسپرین
- استفاده از قرصهای بیماری قلبی
پیشگیری از سکته قلبی
- کنترل وزن
- کاهش استرس
- داشتن خواب کافی
- افزایش فعالیت بدنی
- انجام غربالگریهای لازم
- نوشیدن آب به اندازه کافی
- داشتن رژیم غذایی مناسب
- خودداری از مصرف سیگار و دخانیات
- درمان بیماریهای زمینهای مثل فشارخون، دیابت و چربی
با دیدن علائم سکته قلبی به چه دکتری مراجعه کنیم؟
در صورتیکه علائم سکتهی قلبی را احساس کردید، می توانید به متخصص پزشک قلب و عروق یا اورژانس بیمارستان مراجعه کنید تا تحت درمان قرار بگیرید.
طول عمر بعد از سکته قلبی
طول عمر بعد از سکته قلبی به روش های درمان بیماری، سبک زندگی، سن، جنسیت و ...بستگی دارد.در گذشته نصف بیمارانی که دچار سکتهی قلبی می شدند، زنده می مانند اما امروزه حدود ۹۰٪ و یا بیشتر افراد از این حمله جان سالم به در میبرند.
تفاوت حمله قلبی و سکته قلبی
تفاوت حمله قلبی و سکته قلبی در عملکرد قلب است. در حمله قلبی، یکی از شریانهای قلب مسدود شده و مانع از جریان خون به قسمتی از عضله قلب میشود در حالی که در سکته قلبی مشکلی است که در اثر اختلال در عملکرد الکتریکی قلب ایجاد میشود.
بعد از سکته قلبی چه اتفاقی می افتد؟
این که بعد از سکته قلبی چه اتفاقی می افتد؟ بستگی به مدت زمانی دارد که اکسیژن به قلب نرسیده باشد زیرا هر دقیقه تاخیر بعد از سکته قلبی باعث از دست رفتن سلول های عضلانی قلب می شود و حتی ممکن است آسیبهای ناشی از حملهی قلبی حتی مغز را هم تحت تاثیر قرار دهد. بنابراین اگر به سرعت به بیمار رسیدگی شود، آسیب ها کاهش پیدا خواهد کرد.
آیا سکته قلبی باعث مرگ میشود؟
سکته قلبی (انفارکتوس میوکارد) یک اورژانس پزشکی مرگبار است که در آن عضله قلب شما شروع به مردن می کند؛ زیرا جریان خون کافی ندارد. انسداد در شریان هایی که خون را به قلب شما می رسانند، معمولاً باعث این اتفاق می شود. اگر یک پزشک متخصص جریان خون را به سرعت بازیابی نکند، حمله قلبی می تواند باعث آسیب دائمی به قلب و یا مرگ شود.
پرسش های متداول
خوردن چه چیزی باعث سکته قلبی می شود؟ |
خوردن غذاهایی که میزان شکر، نمک و چربیهای اشباع شده بالایی دارند می تواند به صورت مستقیم و بدون آن که فرد متوجه شود باعث سکته قلبی شود. |
تشخیص حمله قلبی قبل از سکته ممکن است؟ |
بله، مشاهده علائمی مانند خستگی مفرط ، بیخوابی، دردهای مداوم و غیرطبیعی در نواحی شکمی و قفسه سینه، تپش قلب و تنگی نفس میتواند از علائم هشداردهنده قبل از شروع حمله قلبی باشد. |
علائم سکته قلبی در آزمایش خون مشخص است؟ |
بله، علائم سکته قلبی در آزمایش خون مشخص است و پزشک آزمایش سطح تروپونین را درخواست میدهد. |
گزگز در دست و پا و خواب رفتن اعضای بدن در خواب و بیداری ممکن است به گرفتگی رگ ها مرتبط باشد؟ احساس درد در قسمت چپ سینه هم دارم. آیا مشکل قلبی است؟ |
این علائم معمولا با بیماری های قلبی مرتبط نیست. مگر آنکه فرد سال ها به دیابت مبتلا بوده باشد. البته توصیه می شود که آزمایش های لازم را نیز انجام دهید. |
انسان چند بار سکته قلبی می کند؟ |
هر انسانی ممکن است در طول زندگی حداقل یکبار دچار سکته قلبی شود و از هر ۵ نفری که دچار حمله قلبی شدهاند یک نفر برای دومین بار در طول ۵ سال باز هم دچار سکته قلبی مجدد شود. |