شناسايي منابع آب «كارستي»
«كارست» پديده‌اي در پوسته زمين است كه با شكستگي‌ها و قابليت انحلال توده‌سنگ مربوط مي‌شود كه در نتيجه آن يك سيستم آب زيرزميني شكل مي‌گيرد. سنگ‌هاي كربناته بر اثر درز و شكاف و انحلال در طول زمان زمين‌شناسي داراي فضاهاي خالي و حفره‌هايي مي‌شوند. به آبي كه درون اين سنگ‌ها جمع مي‌شود، آب كارستي گفته مي‌شود. حالا به گفته راضيه لك، رييس سازمان زمين‌شناسي ايران، در نتيجه مطالعات در چند منطقه اين منابع آبي شناسايي شده است: «روي آبخوان‌هاي مرزي از جمله كوه‌هاي هزار مسجد در حوضه آبريز قره‌قوم (خراسان شمالي) متمركز شديم كه نتايج آن اميدبخش بود.» مسعود مرسلي، مشاور رييس سازمان زمين‌شناسي و مجري اين طرح مطالعاتي هم گفت: اكنون در منطقه خليج‌فارس و درياي عمان خروجي زيادي از آب‌هاي كارستي وجود دارد و در سه منطقه جنوب شرق بوشهر، هندورابي و ميناب منابع قطعي آب‌هاي كارستي شناسايي شده است و از وجود آن اطمينان داريم.
23 مخاطره در ايران
رييس سازمان زمين‌شناسي و اكتشافات معدني در بخش ديگري از نشست خبري كه ديروز در محل اين سازمان برگزار شد به مخاطره خيز بودن ايران هم اشاره كرد: «ايران از 32 مخاطره طبيعي ، گرفتار 23 مخاطره طبيعي است و به همين دليل ايران در زمره كشورهاي پرمخاطره طبيعي قرار گرفته است.» لك تصريح كرد كه اين وضعيت موجب شده تا سازمان زمين‌شناسي بر رعايت اصول توسعه پايدار و رعايت موازين علمي در توسعه كشور تاكيد كند.مساله تغيير اقليم و ريزگردها از جمله مخاطراتي است كه ايران با آن روبه روست. به گفته لك سازمان تحت مديريت او در زمينه مطالعه روي ريزگردها و كانون‌هاي داخلي مسووليت دارد: «بر اساس همين مسووليت ما از كل كشور نمونه‌برداري‌هايي را انجام داده‌ايم و به يافته‌هايي نيز دست يافته‌ايم. در ابتدا تصورها بر اين بود كه كانون ريزگردها در خارج از كشور است، ولي مطالعات ما نشان داد كه برخي از كانون‌هاي ريزگرد منشا داخلي دارند كه از جمله مي‌توان به درياچه‌هاي خشك‌شده اشاره كرد.»
خطر فرونشست زمين و فروچاله‌ها
افزايش فرونشست زمين در ايران يكي از نشانه‌هاي مصرف بيش از اندازه ذخاير منابع آبي در كشور است. در حال حاضر به گفته رييس سازمان زمين‌شناسي ايران، 300 دشت و 17 استان با مساله «فرونشست» و «فروچاله» روبه رو هستند كه زنگ خطر را به صدا درآورده است. به گفته راضيه لك فرونشست زمين اگر در يك منطقه بيش از 4 ميليمتر باشد مي‌توان از واژه بحران براي آن منطقه استفاده كرد اما اسفبار بودن وضعيت دشت‌هاي ايران با توضيحات لك بيشتر روشن مي‌شود: «فرونشست در دشت نيشابور به 12 سانتيمتر و در دشت مشهد به 25 سانتيمتر افزايش يافته و در اين زمينه 609 محدوده مطالعاتي مشخص شده است.» لك درباره فروچاله‌ها هم گفت: «پديده فروچاله كه به دليل برداشت بي‌رويه از آب‌هاي زيرزميني اتفاق مي‌افتد، از فرونشست متفاوت است بيشتر در دشت‌هاي كشور با پديده فرونشست روبه‌رو شده‌ايم.»
تهيه نقشه راه بخش معدن در ايران
رييس سازمان زمين‌شناسي و اكتشافات معدني همچنين از تهيه نقشه راه بخش معدن در ايران خبر داد: «اين نقشه راه چهار ساله وظايف دستگاه‌هاي مرتبط را روشن كرده و از موازي‌كاري‌ها در اين حوزه جلوگيري مي‌كند. اين سند به زودي از سوي وزارت صنعت، معدن و تجارت ابلاغ مي‌شود.» به گفته او توجه به توسعه پايدار و رعايت ضوابط زيست محيطي از جمله ويژگي‌هاي اين سند است. عباس گلمحمدي، معاون اكتشاف سازمان زمين‌شناسي هم گفت: «اهميت محيط‌زيست در تك تك بندهاي نقشه راه فعاليت‌هاي معدني كشور ديده شده است. به طور مشخص از 70 بند، 5 بند مستقيم به رفع چالش‌هاي مردم و معارضين و محيط زيست اختصاص يافته است. براي اين كار هم تشكيل ستادهايي پيش‌بيني شده است.»
