اینستاگرام، واتس‌اپ و تلگرام برنامه‌های محبوب ایرانیان

اینستاگرام، واتس‌اپ و تلگرام فیلتر شده همچنان محبوب‌ترین شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان ایرانیان به حساب می‌آیند. آخرین نظر سنجی ایسپا نشان می‌دهد که ۴۶ درصد از مردم از اینستاگرام استفاده می‌کنند و در این بین استفاده‌کنندگان واتس‌اپ به ۳۵.۳ درصد می‌رسد و تلگرام نیز با وجود گذشت بیش از ۵ سال از فیلترینگ آن هنوز ۳۴.۲ درصد مخاطب دارد. در نظر سنجی ایسپا استفاده‌کنندگان از پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی بومی هم مورد توجه قرار گرفته‌اند. براین اساس بیشترین استفاده‌کنندگان از سرویس‌های بومی به ایتا با ۲۵.۲ درصد می‌رسد و بعد از آن روبیکا با ۲۴.۱ درصد سهم ایستاده است و تنها ۸.۷ درصد از شرکت‌کنندگان در این نظرسنجی از پیام‌رسان بله استفاده می‌کنند.

به گزارش «فن‌زی»،  براساس بررسی‌های ایسپا (مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران)، میزان استفاده مردم از پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی خارجی مانند اینستاگرام، واتس‌اپ و تلگرام در دوسال اخیر با نوساناتی همراه بوده است، به طوری که استفاده از پیام‌رسان‌ واتس‌اپ از ۷۱.۱ درصد در خرداد ۱۴۰۱ به ۳۵.۳ درصد در دی ماه ۱۴۰۲ کاهش یافته است. طبق این داده‌ها میزان استفاده از رسانه‌های اجتماعی بومی مانند روبیکا و ایتا از اسفند ۱۴۰۱ تاکنون، تغییر قابل توجهی نداشته است.

یکی از بخش‌های جالب نتیجه این نظرسنجی میزان سن افراد استفاده کننده از پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی است.   بر اساس این گزارش در سوال مربوط به استفاده از پیام‌رسان‌ها و رسانه‌های اجتماعی داخلی و خارجی، افرادی که فقط مصرف کننده پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی خارجی یا بومی بودند تفکیک و محاسبه شده‌اند که طبق یافته‌های نظرسنجی دی‌ماه ایسپا، ۳۷.۶ درصد افراد بالای ۱۸ سال، فقط از پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی خارجی استفاده می‌کنند. در این بین تنها ۱۴.۹ درصد فقط از پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی بومی استفاده می‌کنند. همچنین  ۲۵.۵ درصد از افراد بالای ۱۸ سال همزمان از پیام‌رسان‌ها و رسانه‌های اجتماعی خارجی و داخلی استفاده می‌کنند. 22 درصد مردم نیز، گفته‌اند از هیچ شبکه اجتماعی مجازی استفاده نمی‌کنند.

نظرسنجی ایسپا بر حسب متغیرهای زمینه‌ای نشان می‌دهد ۴۷.۱ درصد مردان، از اینستاگرام استفاده می‌‌کنند که این نسبت برای زنان ۴۵.۸درصد است. جوانان۱۸ تا۲۹سال) با ۶۸.۲ درصد بیشتر از سایر گروه‌های سنی، افراد دانشگاهی ۵۹.۱درصد) بیشتر از افراد غیردانشگاهی، ساکنان مراکز استان(۵۲ درصد) نیز بیشتر از سایر افراد، از اینستاگرام استفاده می‌‌کنند. این تفاوت بین گروه‌ها در استفاده از تلگرام و واتس‌اپ نیز مشاهده می‌شود. از بین شبکه‌های اجتماعی بومی روبیکا و ایتا، مقبولیت بیشتری دارند. طبق این داده‌ها زنان (۲۸.۵درصد) بیشتر از مردان (۲۲درصد) از ایتا استفاده می‌کنند. افراد۳۰ تا ۴۹ سال (۲۹درصد) بیشتر از سایرگروه‌های سنی و افراد دانشگاهی (۳۲.۷درصد) نیز بیشتراز افراد غیردانشگاهی، مصرف‌کننده ایتا هستند. 

ایسپا توضیح داده‌ است آخرین نظرسنجی‌اش در فاصله زمانی ۲۰ تا ۲۶ دیماه ۱۴۰۲ با اندازه نمونه ۵ هزار و ۱۰۳ نفر از جمعیت بالای ۱۸ سال به بالای کل کشور به شیوه مصاحبه حضوری اجرا شده است. نرخ پاسخگویی در این طرح، ۳۷ درصد بوده است، یعنی از کل افراد بالای ۱۸ سال کشور، 37 درصد با پرسشگران ایسپا همکاری کرده‌اند. بنابراین داده‌های نظرسنجی نیز به این دسته از افراد قابل تعمیم است.

سهم کم پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی بومی در این نظرسنجی در حالی است که حداقل از یک سال گذشته و با شروع محدودیت‌های اینترنتی و فیلترینگ بسیاری از پلتفرم‌های خارجی نظیر اینستاگرام و واتس‌اپ، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تمام توان و بودجه خود را در اختیار این سرویس‌های بومی قرار داده و به صورت واضح اعلام کرده است که تمام قد  مدافع این پیام‌رسان‌هاست و هر مشکلی داشته‌ باشند به سرعت آن را حل خواهد کرد.