موش حفار برهنه، جونده زشت، چروکیده و تقریبا بدون مو با دندانهایی دراز که از دهانش بیرون زده، قطعا موجود دوستداشتنی و جذابی نیست؛ ولی همین موجود نهچندان زیبا، ویژگیهای حیرتآوری دارد که جانورشناسان و محققان پزشکی در سراسر جهان را انگشت به دهان گذاشته است.
یکی از حیرتانگیزترین ویژگیهای این موشها این است که بهسختی میتوان سن آنها را تشخیص داد؛ چرا که به ندرت میتوان نشانهای از زوال فیزیکی را در آنها رویت کرد.
طبق گفته آقای اسمیت، از نشانههای استاندارد پیری در انسان و دیگر پستانداران، از چین و چروک پوست، سفید شدن موها و ابتلا به بیماریهای مزمن نام برد و تاکید کرد که در این موشها چنین نیست و اثری از مشکلات قلبی، افت کیفیت استخوان و متابولیسم در اثر پیری در آنها دیده نمیشود.
این گونه از موشها ۳۰ سال یا بیشتر عمر میکنند و عمر معمول موشهایی در این ابعاد، حدودا دو سال است. اسمیت در دانشگاه کمبریج حدودا ۱۶۰ موش حفار برهنه را در دمای حدود ۳۰ درجه سانتیگراد، در رطوبت ۶۰% نگهداری میکند:«من ده سال است که این موشها را در دانشگاه نگهداری میکنم و هیچ یک از آنها به دلایل طبیعی نمردهاند. دلیل مرگ این موشهای در اسارت، دعوا بین آنها بوده.»
سبک زندگی زیرزمینی این موشها، احتمالا شانس بقای آنها را افزایش میدهد؛ چرا که از سرما، باران و تغییرات شدید آب و هوایی و همچنین شکار شدن توسط حیواناتی مانند مار در امان میمانند.
موشهایی که به سرطان مبتلا نمیشوند
اسمیت در این باره گفته:«یک انسان از هر دو انسان در خطر ابتلا به سرطان قرار دارد؛ موشها هم با همین احتمال در ریسک ابتلا به سرطان هستند ولی درمورد موشهای حفار برهنه اینطور نیست و آنها تقریبا هرگز سرطان نمیگیرند.»
دلیل عدم ابتلای موشهای حفار برهنه به سرطان، یک معمای بزرگ است و فرضیههای متفاوتی دراین رابطه مطرح است ولی دانشمندان هنوز به نتیجه قطعی نرسیدهاند.
یکی از این فرضیات حاکی از آن است که موشهای حفار برهنه، شکل موثری از مکانیزم ضدسرطان به نام پیری سلولی دارند که نوعی سازگاری تکاملی است که از تقسیم غیرقابل کنترل سلولهای آسیبدیده و تبدیل شدنشان به سلولهای سرطانی جلوگیری میکند. فرضیه بعدی این است که این موشها یک سوپرقند پیچیده ترشح میکنند که مانع از تجمع سلولها و تشکیل تومور میشود.
تمرکز تحقیقات اخیر بر روی شرایط حیرتآوری است که چگونه بدن این موشها مانع از تکثیر سلولهای سرطانی میشود. محققان بر این باورند که سیستم پیچیده سلولها و مولکولهای احاطه کننده سلول از جمله سیستم ایمنی، بهجای یک مکانیزم ذاتی مقاوم در برابر سرطان، از ابتلای موشها به این بیماری جلوگیری میکند.
محققان در جریان یک تحقیق در دانشگاه کمبریج، به آنالیز ۷۹ رده سلولی مختلف که از روده، کلیه، پانکراس، ریه و بافت پوستی ۱۱ موش حفار برهنه گرفته شده بود پرداختند. آنها این سلولها را با ویروسی اصلاحشده آلوده کردند تا به بررسی ژنهای سرطانزا در بدن موشها بپردازند.
در کمال تعجب، سلولهای آلوده بدن موش به سرعت تکثیر شدند. این موضوع مشخص کرد محیط بدن موش حفار برهنه است که مانع از رشد سلولهای سرطانی میشود و نه صفتی خاص در سلولهای بدن او.
اسمیت دراین باره ادامه داد:« چیزی که ما میدانیم این است که سرطان، نتیجه یک جهش است که باعث میشود تا سلولها به طرز غیرقابل کنترلی تکثیر شوند. در مقایسه با بسیاری از گونههای دیگر، سرعت این جهش در بدن موشهای حفار برهنه بسیار پائین است.»
البته حیواناتی با طول عمر کوتاهتر، معمولا نرخ جهش سریعتری دارند؛ اما بهطور غیرمعمولی، نرخ جهش موشهای حفار در سطح پستاندارانی مثل زرافه با عمر طولانیتر است.
نرخ جهش کندتر، بدین معناست که حیوانات در یک دوره زمانی معین، احتمال کمتری برای جهش و ابتلا به سرطان خواهند داشت.
منبع: خبرآنلاین
منبع: faradeed-148693