از ساخت و ساز و تولید گرفته تا خودروسازی و هوافضا، فولاد نقش مهمی در شکل دادن به دنیای مدرن ما دارد. از جمله فولاد هایی که در صنایع پر استفاده هستند می توان فولاد mo40 و فولاد ck45 را نام برد.
فرآیند های تولید فولاد پیشرفته
صنعت فولاد شاهد پیشرفت های قابل توجهی در فرآیند های تولید بوده که منجر به بهبود کیفیت و کارایی شده است. تکنیک هایی مانند کوره های قوس الکتریکی، ریخته گری پیوسته و نورد گرم انقلابی در تولید فولاد ایجاد کرده اند و امکان ایجاد فولاد با کیفیت بالا با مشخصات دقیق را فراهم کرده اند. این پیشرفت ها همچنین به کاهش مصرف انرژی و به حداقل رساندن اثرات زیست محیطی کمک کرده است.
چالش ها و راهکارهای مواجهه با توسعه صنعت فولاد کشور
با گذشت چند دهه از آغاز توسعه صنعت فولاد در ایران، این صنعت از یک وارد کننده بزرگ به دهمین تولیدکننده فولاد در منطقه جنوب غربی آسیا تبدیل شده است. با این حال، در راستای توسعه پایدار صنعت فولاد و رسیدن به هدف تولید 55 میلیون تن فولاد تا سال 1404، چالش هایی وجود دارد که نیازمند راهکار های مناسب هستند.
یکی از چالش های اساسی صنعت فولاد در ایران، توسعه زیرساخت ها و فناوری های قدیمی و سنتی است. برای بهره برداری بهینه از تمام مراحل چرخه تولید فولاد، از اکتشاف و استخراج تا تولید محصول نهایی، استفاده از فناوری های روز دنیا ضروری است. اما فناوری های قدیمی منجر به افزایش هزینه ها و کاهش کیفیت و رقابت پذیری محصولات تولیدی صنعت فولاد شده است. بنابراین، نیازمند ارتقای زیرساخت ها و بروزرسانی فناوری ها به منظور بهبود عملکرد و عملیات صنعت فولاد هستیم.
چالش دیگری که صنعت فولاد در ایران روبروست، توسعه حمل‌ونقل ریلی است. با توجه به صرفه جویی اقتصادی، استفاده از خطوط حمل و نقل ریلی برای حمل و نقل مواد اولیه و محصولات فولادی ضروری است. در این راستا، نیازمند سرمایه گذاری در زمینه توسعه حمل و نقل ریلی و ایجاد زیرساخت های مناسب برای تأمین انرژی و آب صنعت فولاد هستیم.
علاوه بر آن، چالش قیمت گذاری نیز به عنوان یک مسئله مهم برای صنعت فولاد در ایران وجود دارد. صادرات مواد خام فولاد، یکی از چالش های اقتصادی کشور است که می‌تواند توسعه و رقابت پذیری صنعت فولاد را تهدید کند. لازم است که سیاست‌گذاری های مناسب در زمینه قیمت گذاری انجام شود تا با حفظ منافع ملی، رشد صنعت فولاد را تضمین کرده و رقابت در بازار جهانی را تقویت کنیم.
همچنین، تحریم های اقتصادی که در سال های اخیر بر ایران اعمال شده است، از جمله چالش های دیگری است که صنعت فولاد را تحت فشار قرار داده است. در این شرایط، بومی سازی فناوری ها و دانش فنی در صنعت فولاد بسیار حائز اهمیت است. با استفاده از فناوری های روز داخلی و سازماندهی تحقیق و توسعه، می‌توانیم صنعت فولاد را بهبود بخشیم و در مقابل تحریم ها مقاومت کنیم.
ترویج تحقیق و توسعه برای صنایع دانش بنیان
تحول دانش محور در صنایع بزرگ یک نیاز ضروری برای کشور ما است که امکان تولید محصولات با کیفیت، دانش محور و بسیار رقابتی را برای بازارهای جهانی فراهم می کند. با وجود ظهور زنجیره دانش به ثروت موسوم به اقتصاد دانش بنیان و استقرار اکوسیستم های فناورانه بومی در کشورمان، صنایع بزرگ همچنان با شکاف فناوری مواجه هستند. برای هدایت صنایعی مانند فولاد، پتروشیمی، خودروسازی و غیره به سمت پذیرش فناوری‌های جدید و به‌روز، باید اقداماتی برای افزایش تمایل آنها به سمت سرمایه‌گذاری بیشتر در تحقیق و توسعه انجام شود.
یکی از انگیزه های ترویج تحقیق و توسعه، اجرای اعتبارات مالیاتی است. قانون جهش فناوری که حدود یک سال پیش تصویب شد، ابزار مناسبی را برای صنایع مختلف برای متحمل شدن هزینه در تحقیق و توسعه فراهم می کند. بر اساس این قانون، هر شرکتی صرف نظر از دانش بنیان بودن می تواند معادل هزینه هایی که در تحقیق و توسعه متحمل می شود، اعتبار مالیاتی دریافت کند.
صنایع و شرکت ها از دو طریق می توانند از این قانون بهره مند شوند. اولاً، اگر شرکت ها هزینه ها را تخصیص دهند و در واحدهای تحقیق و توسعه خود به فعالیت های تحقیق و توسعه بپردازند، می توانند معادل آن هزینه ها اعتبار مالیاتی دریافت کنند. علاوه بر این، این صنایع می توانند در واحدهای تحقیق و توسعه سایر شرکت ها و یا در شرکت های دانش بنیان سرمایه گذاری کنند و مشمول اعتبارات مالیاتی نیز شوند. بنابراین، یکی دیگر از کارکردهای این انگیزه، تامین بودجه برای طرح های دانش بنیان است.
با تصویب قانون جهش فناوری، جهت حمایت و تسهیل دولت از شرکت ها تغییر کرد. پیش از این، حمایت ها و مشوق ها محدود به شرکت های دانش بنیان ثبت شده بود. اما پس از اجرای قانون، این حمایت‌ها به سمت فعالیت‌های دانش‌بنیان در هر نوع شرکتی می‌رود.
جنبه مثبت اعتبارات مالیاتی در مقایسه با حمایت غیرمستند این است که هزینه محور است، به این معنی که هر چه کسب و کارها در تحقیق و توسعه سرمایه گذاری کنند، اعتبار مالیاتی بیشتری می توانند دریافت کنند. سیاست اعتبار مالیاتی مشابه سیاستی است که برای تشویق مشاغل به سرمایه گذاری در ورزش مانند تأسیس تیم ها و باشگاه های ورزشی اجرا می شود.
تلاش برای تقویت صنایع دانش بنیان باید حمایت و تسهیلات هدفمند و مناسب را در نظر بگیرد. این حمایت ها نباید منجر به انواع رفتارهای رانت خواری از جمله رانت خواری تسهیلات، مجوزها، انحصار، نرخ ارز چند لایه، تعرفه گمرکی و عوامل دیگر شود. این حمایت ها اغلب صنایع را از پذیرش فناوری های فعلی و توسعه بیشتر آنها باز می دارد.
بدون شک حمایت از تولیدکنندگان از طریق انواع یارانه ها و کمک های بلاعوض رویکردی منطقی است. اما نکته کلیدی این است که این حمایت ها تاکنون نتوانسته ما را به هدف اولیه صنعتی سازی و اقتصاد دانش بنیان برساند.
سیاست اعتبار مالیاتی، بر خلاف اشکال حمایت‌نشده از شرکت‌ها و صنایع، هزینه محور است و مشاغلی که منابع بیشتری را به تحقیق و توسعه اختصاص می‌دهند، از اعتبارات مالیاتی بیشتری بهره‌مند خواهند شد. این سیاست اعتبار مالیاتی با هدف تشویق کسب‌وکارها به سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه، مشابه رویکردی که برای هزینه‌های مرتبط با ورزش توسط کسب‌وکارها از جمله تأسیس تیم‌ها و باشگاه‌های ورزشی اتخاذ می‌شود، هماهنگ است.»
در آخر
پیشرفت های مستمر در فناوری فولاد، پتانسیل آن را گسترش داده و امکانات جدیدی را در سراسر صنایع باز کرده است. از آلیاژهای با استحکام و سبک وزن گرفته تا پوشش‌های مقاوم در برابر خوردگی، فولاد همچنان به تکامل خود ادامه می‌دهد تا نیازهای کاربردهای مدرن را برآورده کند. با ادامه تحقیق و توسعه در فناوری فولاد، می‌توانیم منتظر نوآوری‌های بیشتری باشیم که آینده این ماده ضروری را شکل خواهد داد.
