دکتر مهرناز خیراندیش، درباره میزان مصرف خودسرانه آنتیبیوتکها در کشور، گفت: برآورد دقیقی از میزان مصرف خودسرانه آنتیبیوتیک در کشور وجود ندارد؛ چراکه کسانی که به صورت خودسرانه آنتیبیوتیک مصرف میکنند، مصرفشان در جایی ثبت نمیشود. البته آمار تجویز و فروش آنتیبیوتیکها ثبت میشود، اما نمیتوانیم به طور دقیق بگوییم که همه آنتیبیوتیکهایی که بدون تجویز، فروش رفتهاند، آمار مصرف خودسرانه آنتیبیوتیک تلقی میشود. زیرا ممکن است قسمتی از این داروها تاریخ مصرفشان گذشته باشد یا در بیمارستانها و در فرآیندهای دیگر استفاده شده باشند. بنابراین نمیتوان آمار دقیقی درباره مصرف خودسرانه آنتیبیوتیکها اعلام کرد.
همه چیز درباره "مصرف خودسرانه آنتیبیوتیک"
وی با بیان اینکه البته برآورد کلی درباره میزان مصرف خودسرانه آنتیبیوتیکها در کشور وجود دارد، افزود: در عین حال ابتدا باید مصرف خودسرانه آنتیبیوتیک را تعریف کنیم. یک زمانی مصرف خودسرانه آنتیبیوتیک فقط خرید بدون نسخه از داروخانه را در بر میگیرد، اما این تنها مصداق مصرف خودسرانه آنتیبیوتیک نیست. به عنوان مثال در بسیاری از موارد، پزشک آنتیبیوتیکی را تجویز میکند، اما بیمار به زمانبندی مصرف دارو پایبند نیست و زودتر از زمان توصیه شده از سوی پزشک دارو را قطع میکند که این هم یکی از مصادیق مهم مصرف خودسرانه آنتیبیوتیک است که میتواند به مقاومت میکروبی منجر شود. زیرا بهبودی به طور کامل رخ نداده و فقط علائم بیماری از بین رفتهاند.خیراندیش ادامه داد: در عین حال رعایت نکردن زمانبندی مصرف آنتیبیوتیک و مداخله در برنامه دارودرمانی نیز از مصادیق مصرف خودسرانه آن آنتیبیوتیک تلقی میشود. از طرف دیگر گاهی بیماری به پزشک اصرار میکند که حتما برایشان آنتیبیوتیک تجویز کند و پزشک را مجبور میکنند که برایشان آنتیبیوتیک بنویسد. گاهی هم پزشک برای یک بیمار نوع خوراکی دارو را تشخیص میدهد، اما بیمار اصرار بر دریافت نوع تزریقی آن دارد. بنابراین در این موارد علیرغم اینکه بیمار دارو را با نسخه میگیرد، اما این موارد نیز نوعی از مصادیق مصرف خودسرانه آنتیبیوتیک است؛ زیرا در تجویز پزشک مداخله میشود.