به طور کلی گل انگشتانه را می توان در واقع یک گیاه زنگوله ای و وحشی دانست که بومی جنگل های شمال اروپا خواهد بود. انگشتانه به خاطر گل های رنگارنگ و ارتفاع ایده آلی که دارد کاشت و پرورش آن مورد توجه اغلب علاقه مندان به گل و گیاه قرار گرفته است.
آشنایی با نحوه پرورش گل انگشتانه
بهتر است بدانید انگشتانه یک گیاه گلدار و دوساله محسوب می شود که بومی مناطق بسیاری از کشورهای اروپایی به ویژه غرب، جنوب و مرکز این قاره خواهد بود. گیاه انگشتانه دارای برگ هایی شیار دار مرتب و ساده به رنگ خاکستری مایل به سفید است که با پرزهای زهاری و غده ای پوشانده شده است. این گیاه در سال های اول معمولا برگ هایی کرکدار و طوقه ای خواهد داشت و در سال دوم نیز از وسط شان ساقه ای گلدار که به شکل خوشه ی آویخته و حاوی گل هایی زنگوله ای می شود.
توجه داشته باشید که گل ها معمولا به صورت خوشه مخروطی شکل در انتهای هر ساقه قرار دارند. گلبرگ های هر گیاه به شکل زنگوله ای درآمده آند و گاهی به صورت دو لب مشخصات می شوند که به صورت معمول لب پایینی طویل تر از لب بالایی خواهد بود. گل ها که در طرفین ساقه رشد می کنند اغلب معلق و به سمت پایین آویزان خواهند بود.
رنگ گل ممکن است ارغونی، سفید، زرد، صورتی و قرمز باشد که معمولا با خال هایی در دهانه گل به رنگ های دیگر و به صورت کلی ارغوانی منقوش شده که به تشخیص آن کمک خواهد کرد. ارتفاع بوته های این گیاه بین ۹۰ تا ۱۸۰ سانتی متر است که میوه های آن نیز از نوع کپسول خواهند بود.
بیشتر بخوانید:
همه چیز درباره گل زنگوله‌ای + فیلم
آشنایی با پرورش گل مروارید عطری
آموزش کاشت گیاه خاکشیر و پرورش آن
مراحل کشت و تکثیر انگشتانه
در ادامه سعی کرده ایم تا به بیان مراحل کاشت، داشت و برداشت این گیاه به صورت کامل بپردازیم.
کاشت:
به طور کلی معمولا گل انگشتانه ارغوانی به وسیله بذر و به روش مستقیم و غیر مستقیم تکثیر می شود. برای افزایش قوه رویش گیاه می توانید بذور را به مدت ۲ الی ۳ روز درون آبی با دمای ۳۰ درجه سانتی گراد بخیسانید. برای کشت مستقیم این گیاه اواخر پاییز یا اوایل بهار بهترین زمان خواهد بود و بایستی در هر متر ۷۰ تا ۸۰ عدد بذر را کشت نمایید. بلافاصله پس از کشت نیز بایستی بستر گیاهتان را به خوبی آبیاری نمایید.
در مورد کشت غیر مستقیم نیز می توان گفت که بهترین زمان برای این کار اوایل فصل بهار خواهد بود. دقت داشته باشید که بافت خاک خزانه این گیاه بایستی متوسط و غنی از ترکیبات هوموسی باشد و همچنین آبیاری منظم سطح خزانه و وجین علف های هرز ضرورت خواهد داشت.
داشت:
به صراحت می توان گفت که رشد اولیه گل انگشتانه ارغوانی بسیار کند است و علف های هرز در این مرحله زیاد خواهند شد. به همین خاطر مبارزه با علف های هرز در طول رویش گیاه الزامی است و پیش از کشت حتما از علف کش داکتال به مقدار ۸ تا ۱۰ کیلوگرم در هکتار استفاده نمایید.
همچنین پس از کاشت و پیش از جوانه زنی بذر ها نیز می توانید از علف کش گراماکسیون ۸ درصد استفاده نمایید. البته که در فرآیند رویش بذر ها تنها می توانید ۲ الی ۳ مرتبه با استفاده از کولتیواتور اقدام به وجین علف های هرز نمایید. توجه داشته باشید که برای مبارزه با آفات گیاه بهتر است از آفت کش های مناسب مانند بی آی ۵۸ استفاده نمایید.
برداشت:
بر اساس عقیده پرورش دهندگان گل و گیاه بایستی در سال دوم رویش و در مرحله گلدهی حتما محصولتان را برداشت نمایید. با این حال برخی دیگر نیز عقیده دارند تفاوتی از نظر ماده موثره بین برگ های برداشت شده یک سال اول و دوم رویش وجود ندارد و تحقیقات نشان می دهد برگ های طوقه ای سال اول از نظر گلیکوزید غنی تر از برگ های سالم دوم خواهد بود.
توصیه می شود که پس از برداشت حتم برگ ها را در دمای ۸۰ درجه سانتی گراد خشک نمایید. همچنین مقدار عملکرد برگ خشک ۱.۵ تا ۲ تن در هکتار و مقدار بذر تولیدی ۲۵۰ تا ۳۰۰ کیلوگرم در هکتار خواهد بود.
شرایط مورد نیاز برای نگهداری گل انگشتانه
همانطور که می دانید تمامی گیاهان برای اینکه بتوانند روند رشد خود را به خوبی طی کنند نیاز به شرایطی دارند که شما بایستی آن را فراهم نمایید. به همین منظور در ادامه به بین برخی از شرایط ضروری در کاشت و پرورش گل انگشتانه پرداخته ایم.
نور کافی:
گیاه انگشتانه بر اساس گرمای تابستان به نور کامل آفتاب تا نیم سایه و سایه کامل نیاز خواهد داشت. همچنین در گرم ترین مناطق به ظهر بیشتر و سایه عصر برای عملکرد بهینه نیاز دارد و در مقابل در تابستان های گرم تر گیاه به سایه بیشتری نیاز خواهد داشت.
آبیاری منظم:
در پرورش و نگهداری از این گل توصیه می شود که در روند رشد گیاه انگشتانه پیش از اینکه بستر گیاهتان خشک شود اقدام به آبیاری نمایید و خاک را همیشه مرطوب نگه دارید. در طول فصل تابستان بهتر است هفته ای یک الی دو مرتبه بستر گیاهتان را آبیاری نمایید. البته گل انگشتانه را به آرامی و در پایه گیاه آب بدهید تا برگ ها بیش از حد خیس نشوند. توجه داشته باشید که اگر برگ های گیاهتان دچار قارچ شده اند حتما آن ها را هر یک الی دو هفته تا زمان بهبود با استفاده از قارچ کش درمان کنید.
خاک و کوددهی:
به طور کلی اگر پرورش گل انگشتانه در خاک های غنی با زهکشی خوب انجام شود گیاه بهترین رشد خود را تجربه می کند. همچنین می توانید برای رشد بهتر هر ساله یک لایه نازک از کمپوست را به ساختار خاک بستر اضافه نمایید. در مورد کوددهی گیاه انگشتانه نیز می توان گفت که کود های حیوانی پوسیده نقش عمده ای در عملکرد گیاه خواهد داشت.
البته که اضافه کردن فسفر و ازت باعث افزایش عملکرد و افزایش سطوح برگ خواهد شد. توصیه می شود که در طول ماه یک مرتبه گیاهتان را با استفاده از کود های قوی تغذیه نمایید.
کنترل آفات و بیماری ها:
در پرورش و نگهداری گل انگشتانه بهتر است بدانید که هجوم آفات و بیماری ها از مشکلات عمده این گیاه خواهد بود و می توانید آن را با استفاده از مواد آلی دافع حشرات و قارچ ها درمان نمایید. در واقع آنتراکنوز یک بیماری قارچی است که گیاهان گل انگشتانه را تحت تاثیر قرار خواهد داد. یکی از نشانه های آنتراکنوز یا سیاه تاشول لکه های قهوه ای با لبه های بنفش بر روی برگ ها خواهد بود.
وجود نقاط سیاه تاول در نهایت مرکز را سیاه کرده و زرد شدن برگ ها و ریزش آن ها را در پی خواهد داشت. این عارضه معمولا از طریق آب یا حشرات و حمله گیاهان ضعیف گسترش پیدا کرده و شته ها را نیز می توان از این دست دانست.
