به گزارش ایرنا، استان چهارمحال و بختیاری با 307 هزار هکتار رویشگاه جنگلی معادل 5/18 درصد مساحت استان و 5/2 درصد مساحت جنگلهای کشور یکی از استانهای 13 گانه زاگرس است. هماکنون 90 درصد عرصههای استان، زیرپوشش منابع طبیعی و آبخیزداری و 10 درصد عرصهها نیز زیرمجموعه محیطزیست است که علاوه بر خشکسالی سالهای گذشته و برداشت بیرویه آب و گردوغبار، آتشسوزی جنگلها و مراتع و زمینهای کشاورزی بهعنوان یکی از مهمترین دلایل تخریب منابع طبیعی و حیاتوحش استان است. امسال بارشهای فراوان در فروردین باعث رویش گیاهان پا درختی شده است و زیراشکوب بسیاری از جنگلها با آتش احتمالی مواجه شده است که اگر کسی غفلت کند یک جنگل را به بحران میکشاند.
حفاظت از جنگلها نیازمند توانمندسازی جوامع محلی
نماینده تشکلهای زیستمحیطی و منابع طبیعی چهارمحال و بختیاری با اشاره به نقش جوامع محلی، مردم و تشکلهای زیستمحیطی در زمینه حفظ و حراست از منابع طبیعی گفت: حفاظت از این عرصهها، نیازمند توانمندسازی پایدار جوامع محلی است. هومان خاکپور با تأکید بر اینکه بیداری محیطزیستی در بین مردم با تلاش رسانهها و مجموعه فضای اطلاعرسانی کشور اتفاق افتاده است، افزود: حفظ و حراست از عرصهها جنگلی و مرتعی بر عهده همه مردم است که میتواند در کاهش خسارتهای ناشی از آتشسوزی تأثیرگذار باشد. او با اشاره به اینکه آتشسوزی در عرصههای ملی و حفاظتشده بهعنوان یک تهدید زیستمحیطی است، افزود: چهارمحال و بختیاری ازجمله استانهایی است که حریق در عرصههای آن بحرانی نشده است و این امر مرهون تلاش و همکاری بین بخشی دستگاههای دولتی و تشکلهای مردمی و جوامع محلی و همچنین مدیریت بحران است. این کارشناس منابع طبیعی و محیطزیست گفت: در این استان، بین سازمانهای مردمنهاد و دستگاههای دولتی تعامل وجود دارد و در فضای مدیریتی استان تقابل به تعامل تبدیلشده است. خاکپور با تأکید بر اینکه عامل انسانی در 95 درصد آتشسوزیها دخالت دارد، افزود: در بحث تحلیل علت آتشسوزیها در استان و کشور مشکل وجود دارد. به گفته او، بر اساس آمار منتشرشده 10 درصد آتشسوزیها عامل عمدی، 20 درصد سهوی و 70 درصد نامشخص است که نبود یک تحلیل درست باعث شده است که در محاکم قضایی پروندههای حریق جنگل و مراتع کم باشد. او گفت: کم بودن امکانات شناسایی عوامل تخریبکننده عرصههای منابع طبیعی و محیطزیست، باعث شده است برخوردهای قضایی در این حوزه کمرنگ باشند و این امر زمینه فعالیت برخی افراد سودجو را برای به آتش زدن عرصهها افزایش میدهد. خاکپور اظهار داشت: به دلیل نبود تحلیل درست، مشخص نیست که دلایل کاهش میزان و تعداد آتشسوزیهای چند سال اخیر در استان، بالا رفتن مشارکت مردم، هماهنگی بین دستگاهی و یا کم بودن پوشش گیاهی بوده است. نماینده تشکلهای مردمی زیستمحیطی و منابع طبیعی افزود: با داشتن یک تحلیل درست از آتشسوزی میتوان در کاهش خسارت و پیشگیری از وقوع آتشسوزی فعالیت کرد. او با تأکید بر اینکه در آتشسوزی 3 مرحله قبل و حین و بعد از آتشسوزی وجود دارد، افزود: پیشگیری قبل از بروز آتشسوزی بهعنوان حساسترین و شاهکلید بحث مدیریت بحران است.
کاهش 50 درصدی آتشسوزی در مناطق حفاظتشده چهارمحال و بختیاری
مدیرکل حفاظت محیطزیست چهارمحال و بختیاری با اشاره به اینکه 16 درصد مساحت استان شامل یک پارک ملی، یک اثر طبیعی ملی پناهگاه حیاتوحش و 5 منطقه حفاظتشده تحت مدیریت سازمان حفاظت محیطزیست قرار دارد، گفت: آتشسوزی در این عرصهها سال گذشته کاهش 50 درصدی داشت. شهرام احمدی افزود: آتشسوزی در عرصههای ملی و حفاظتشده به 2 صورت عمدی و غیرعمدی رخ میدهد که بیشترین علت آتشسوزیهای انسانی و غیر عمد است. به گفته او، اکثر آتشسوزیها غیرعمدی در عرصههای ملی و جنگلی براثر سهلانگاری و ناآگاهی گردشگران، چوپانان و جوامع محلی و کشاورزانی که بقایای محصولات کشاورزی را میسوزاند، رخ میدهد. او، از تشکیل و فعال شدن تیم واکنش سریع در ادارات محیطزیست استان از اواخر اردیبهشتماه خبر داد و گفت: در این تیم، نوبتهای اطفای حریق برای کادرهای اداری و اجرایی این اداره کل به جزء زنان در 2 نوبت از ابتدای فصل تابستان تا پایان یافتن فصل آتشسوزیها در استان برقرار میشود. به گفته او، سامانه 1540 و تلفن 03832223572 در تمامی ساعات شبانهروز آماده دریافت گزارشهای مردمی در زمینه محیطزیست و بهخصوص حریق در مناطق طبیعی است.
احتمال افزایش آتشسوزی در منابع طبیعی استان
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری نیز با تأکید بر احتمال افزایش آتشسوزی در منابع طبیعی و عرصههای مرتعی و ملی استان گفت: بارش باران فروردینماه و ادامه داشتن آن تا اواخر خردادماه، سبب افزایش و تراکم پوشش گیاهی شده است که با افزایش درجه حرارت، کاهش رطوبت و خشک شدن آنها، احتمال وقوع حریق در عرصههای منابع طبیعی استان افزایش پیدا میکند. علی محمدی مقدم با بیان اینکه آتشسوزیها به 2 دسته طبیعی و انسانی تقسیم میشود، افزود: این آتشسوزیها براثر گرم شدن هوا، رعدوبرق، تابش زاویه نور به اشیا مانند شیشه در مراتع و زیراشکوب جنگل رخ میدهد. او گفت: عوامل انسانی، بیشترین عامل آتشسوزی است که به 2 دسته عمدی و غیر عمد تقسیم میشود که در عامل عمدی، افراد بهعمد مراتع و جنگلها را با هدف از بین بردن پوشش گیاهی و جنگل به قصدهای مختلف قاچاق چوب و زغال، تصرف اراضی بهمنظور توسعه زراعت دیم در اراضی ملی آتش میزنند. به گفته او، برخی از کشاورزان نیز اقدام به آتش زدن پس چرا و بقایای گیاهی در مزارع کشاورزی میکنند که این آتش زدن بقایای گیاهی در اراضی زراعی ازنظر علمی و کارشناسی غیراصولی است و باعث از بین رفتن بافت زنده خاک، ازت و باکتریهای و موجودات ریز زنده موجود در خاک میشود و همچنین باعث بروز آتشسوزی در مناطق دیگر میشود. محمدی مقدم، با اشاره به اینکه آتشسوزی عمدی و غیرعمدی جرم است و قانونگذار مجازاتی را برای این افراد در نظر گرفته است، افزود: بر اساس قانون افرادی که در جنگلها و مراتع بهطور عمد آتشسوزی ایجاد کنند به حبس 3 ماه تا 10 سال محکوم میشوند.