رویداد ایران: در ادامه اجرای طرح‌های زیست‌محیطی و ارتقای بهره‌وری در صنعت پالایش، واحد تصفیه گازهای پسماند (TGT) پالایشگاه تهران پس از چند سال توقف، با نوآوری مهندسان و کارشناسان ایرانی با موفقیت کامل احیا و راه‌اندازی شد؛ اقدامی که کاهش چشمگیر آلاینده‌های گوگردی و صرفه‌جویی میلیاردی را به همراه داشته است.
احیای یک واحد حیاتی با طراحی بومی
به گفته مهدی گروسی، مهندس ارشد واحد تبدیل کاتالیستی و تصفیه نفت‌گاز شرکت پالایش نفت تهران، در واحدهای گوگردسازی شماره ۲ و ۳، گاز H₂S حاصل از فرآیند تصفیه آمین به گوگرد مایع تبدیل می‌شود. با این حال، بخشی از ترکیبات گوگردی از واکنش کامل بازمی‌ماند که با راه‌اندازی مجدد واحد TGT، بازدهی فرآیند به بیش از ۹۹.۹ درصد افزایش یافته است.
وی یادآور شد که احداث واحد TGT در اوایل دهه ۹۰ با هدف کاهش انتشار گاز سمی SO₂ انجام شده بود، اما در سال ۱۳۹۶ به دلیل لرزش شدید در کمپرسور گاز گردشی (3C-902) و مشکلات فنی در آنالایزرها، از مدار خارج شد. پس از بررسی‌های متعدد و جلسات کارشناسی، مهندسان پالایشگاه تهران با طراحی روشی نوآورانه، موفق شدند فرآیند را بدون استفاده از کمپرسور و با تزریق مستقیم گاز Tail Gas احیا کنند.
کاهش آلاینده‌ها و افزایش سودآوری
با راه‌اندازی مجدد این واحد در بهمن ۱۴۰۲، روزانه حدود ۹ تن گاز H₂S بازیافت و به ۸ تن گوگرد مایع تبدیل می‌شود. همچنین در تیرماه ۱۴۰۳ با اجرای فاز دوم پروژه، گاز Tail Gas واحد گوگردسازی شماره ۲ نیز وارد مدار شد و مجموع بازیافت روزانه به ۱۷ تن H₂S و تولید ۱۵ تن گوگرد مایع رسید.
بر اساس قیمت هر کیلوگرم گوگرد در بورس کالا (۱۸۲ هزار و ۵۰۰ ریال)، سود سالانه حاصل از فعالیت واحد TGT حدود ۱۰۰۰ میلیارد ریال برآورد می‌شود.
تأثیر ملموس بر محیط زیست منطقه
پیش از بهره‌برداری مجدد، میزان SO₂ در زباله‌سوز پالایشگاه حدود ۳۸۰۰ ppm بود که پس از اجرای فاز نخست به کمتر از ۱۵۰۰ ppm و در مرحله نهایی به حدود ۷۰ ppm کاهش یافته است؛ کاهشی چشمگیر که نقش مستقیمی در جلوگیری از تشکیل باران‌های اسیدی و بهبود کیفیت هوای منطقه داشته است.
گروسی تأکید کرد: «این پروژه نمونه‌ای روشن از پیوند میان مهندسی خلاق، کار گروهی و تعهد زیست‌محیطی است که پالایشگاه تهران را به الگویی موفق در صنعت پالایش کشور تبدیل کرده است.»
نقطه عطفی در مسیر پایداری زیست‌محیطی
احیای واحد تصفیه گازهای پسماند (TGT) پالایشگاه تهران، نقطه عطفی در مسیر پایداری زیست‌محیطی و نمادی از توانمندی مهندسان ایرانی به شمار می‌رود؛ گامی مؤثر در کاهش آلاینده‌ها، افزایش بازدهی و حرکت به سوی آینده‌ای پاک‌تر در صنعت انرژی کشور.
