قرص سیپروهپتادین چیست؟ موارد و نحوه مصرف، عوارض و تداخل دارو

سیپروهپتادین چیست؟

سیپروهپتادین (Cyproheptadine) داروی آنتی هیستامین یا ضدحساسیت است که برای تسکین علائم حساسیت یا درمان آلرژی ناشی از تب یونجه، کهیر، کهیر ناشی از سرما، میگرن و درمان کوشینگ تجویز می شود. این ضدحساست خواب آور است.

عملکرد سیپروهپتارین به این صورت است که با جلوگیری از تاثیر هیستامین به تسکین علائم حساسیت کمک می نماید. هیستامین یک ماده شیمیایی در بدن است که واکنش‌های حساسیتی مثل آبریزش بینی، خارش و گرفتگی بینی، اشک چشم، عطسه، بثورات پوستی و خارش را ایجاد می‌کند. 

داروی سیپروهپتادین را می توان با دوز و اشکال مختلف قرص و شربت با نسخه پزشک و حتی بدون نسخه از داروخانه ها تهیه کرد.قرص سیپروهپتارین با دوز 4 میلی گرم و شربت سیپروهپتارین با دوزهای 200،120،60،5 میلی لیتر معمولا برای کودکان تجویز می شود.

 هشدار مصرف سیپروهپتادین

• حساسیت: سابقه حساسیت به سیپروهپتادین یا سایر داروهای ضدحساسیت را به پزشک خود اطلاع دهید. این دارو ممکن است باعث واکنش های آلرژیک یا مشکلات دیگر شود. 
• بارداری: مصرف سیپروهپتادین در بارداری در گروه  B قرار دارد یعنی قابل استفاده در بارداری. با این حال اگر باردار هستید یا قصد باردارشدن را دارید به پزشک خود اطلاع دهید.
• شیردهی: مصرف سیپروهپتادین در شیردهی برای سلامت مادر و نوزاد مجاز نیست.
• کودکان: مصرف سیپروهپتادین در کودکان ممکن است به جای خواب آلودگی باعث هیجان شود. کودکان ممکن است نسبت به عوارض این دارو حساسیت بیشتری داشته باشند. 
• کودکان: از داروهای آنتی‌هیستامین برای ایجاد خواب آلودگی در کودکان استفاده نکنید. مصرف قرص سیپروهپتادین برای افراد زیر دو سال توصیه نمی‌شود.
• نوزادان: از مصرف سیپروهپتادین به نوزادان تازه متولد شده یا نوزادان نارس اجتناب کنید.
• سوء مصرف قرص سیپروهپتادین در کودکان باعث مرگ می‌شود.
• سالمندان: مصرف سیپروهپتادین در سالمندان ممکن است نسبت به عوارض جانبی این دارو به ویژه خواب آلودگی، سرگیجه، یبوست، گیجی یا مشکل در ادرار حساس تر باشند.
• سابقه بیماری: اگر بیماری آسم، بیماری قلبی، صرع، پورفیری، مشکلات کبدی، کلیوی، پورفیری، فشارخون بالا دارید نباید داروی سیپروهپتادین را مصرف کرد.
• لیست داروها: سیپروهپتادین ممکن است با داروهای دیگر تداخل داشته باشد، قبل از شروع مصرف لیستی از داروهایتان را در اختیار پزشک یا داروساز قرار دهید.
• گلوکوم: در صورتی ابتلا به بیماری چشمی گلوکوم (افزایش فشار چشمی) سیپروهپتادین را نباید مصرف کرد.
• زخم معده: در صورتی که سابقه زخم معده یا انسداد روده دارید پیش از شروع مصرف سیپروهپتادین حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
• دارو های خواب آور یا آرام بخش: مصرف هم زمان سیپروهپتادین با دارو های خواب آور یا آرام بخش می تواند عوارض خواب آلودگی و گیجی را تشدید کند.
• دارو های ضد افسردگی: با مصرف دارو های ضدافسردگی مانند ایزوکربوکسازید، فنلزین یا ترانیل سیپرومین تا 14 روز قبل از مصرف سیپروهپتارین خودداری کنید.
• دارو های ضد پارکینسون: با مصرف دارو های ضدپارکینسون مانند سلژیلین و راساژیلین تا 14 روز استفاده از سیپروهپتارین مجاز نیست و با عوارض جدی همراه است.
• الکل: از مصرف الکل هنگام مصرف قرص سیپروهپتادین خودداری کنید.
• افزایش وزن: یکی از عوارض جانبی مصرف سیپروهپتادین افزایش وزن است. 
• رانندگی: سیپروهپتادین موجب سرگیجه و خواب‌آلودگی می‌شود، قبل  از انجام کارهایی مثل رانندگی که نیاز به تمرکز حواس دارند، از هوشیاری خود مطمئن شوید.
• آزمایش: داروی سیپروهپتادین می‌تواند در نتایج آزمایش‌های پزشکی تاثیر بگذارد. اگر قصد انجام آزمایشی را دارید، مصرف این دارو را به پزشک یا پرسنل آزمایشگاه اطلاع دهید.
• آسپرین: در صورتی که همزمان با این دارو مقادیر زیاد آسپیرین مصرف می کنید پزشک را مطلع سازید.
• سپروهپتادین ممکن است موجب تسهیل در آفتاب سوختگی پوست شود بنابراین از آفتاب، لامپ های آفتابی و مکان های برنزه کننده پوست در زمان مصرف دارو دوری کنید.
• قرص سیپروهپتادین را فقط برای کاربرد نسخه شده مصرف کنید.
• سردرد می تواند از عوارض جانبی این دارو باشد. جهت برطرف کردن آن مایعات زیاد بنوشید و از داروساز خود در رابطه با داروی ضد درد مناسب با شرایط تان مشاوره بگیرید.
• در صورت احساس ناراحتی در دفع ادرار، با پزشک خود صحبت کنید.
• در صورت خشکی دهان، می توانید از مصرف آبنبات یا آدامس های فاقد قند استفاده کنید.
• دوز اضافی یا 2 دوز را همزمان مصرف نکنید.
  
  
  

کاربردهای سیپروهپتادین

قرص سیپروهپتادین برای درمان آلرژی ناشی از تب یونجه، کهیر و کهیر غول آسا، کهیر ناشی از سرما، میگرن و درمان بیماری کوشینگ استفاده می‌شود.

بیماری‌های قابل‌درمان با سیپروهپتادین:

9 نکته درباره نحوه استفاده از سیپروهپتادین

1. قبل از شروع درمان با قرص سیپروهپتادین، بروشور دارویی داخل بسته را به دقت مطالعه کنید تا اطلاعات جامعی را راجع به دارو به دست آورده و از عوارض جانبی احتمالی آن مطلع شوید. 
2. دوز و مقدار داروی سیپروهپتادین، از فردی به فرد دیگر متفاوت است؛ قرص سیپروهپتادین را دقیقا همانطور که پزشک به شما تجویز کرده است، استفاده نمایید.
3. می‌توانید قرص سیپروهپتادین را با غذا یا بدون غذا میل کنید. ولی در صورت بروز تحریک گوارشی همراه با غذا یا شیر مصرف شود.
4. پیش از مصرف شربت سیپروهپتادین میزان دوز آن را با استفاده از سرنگ یا قاشق‌های مخصوص سنجش دوز دارو اندازه‌گیری کنید.
5. داروی سیپروهپتادین برای کودکان معمولا یک قرص 4 میلی گرم حداکثر تا 3 مرتبه در روز توصیه می شود.
6. برای کودکان 7 تا 14 سال قرص 4 میلی گرم 2 تا 3 بار در روز (هر 8-12 ساعت) و برای کودکان 2 تا 6 سال نصف قرص 4 میلی گرم (2 میلی گرم) 2 تا 3 بار در روز توصیه می شود.
7. برای افزایش اشتها در کودکان بالای 13 سال با 2 میلی گرم 4 مرتبه در روز به مدت یک هفته آغاز و پس از آن می توان تا 4 میلی گرم 4 بار در روز افزایش داد.
8. می توانید مصرف قرص سیپروهپتادین را زمانی که علائم حساسیت برطرف گردید، قطع نمایید.
9.  قرص سیپروهپتادین را نجوید یا خرد نکنید. 

 اشکال دارویی سیپروهپتادین  

دستور مصرف سیپروهپتادین

دستور مصرف سیپروهپتادین بنا شرایط سنی، نوع و شدت بیماری، نحوه واکنش به اولین مقدار مصرفی دارو و سایر شرایط پزشکی بیمار بستگی دارد. اما معمولا به شیوه زیر تجویز می شود: 

•  بزرگسالان: یک یا 2 دوز در روز
•  کودکان: برای کودکان 7 تا 14 سال قرص 4 میلی، 2 تا 3 مرتبه در روز
•  کودکان: برای کودکان 2 تا 6 سال نصف قرص 4 میلی(2 میلی )، 2 تا 3 بار در روز توصیه می شود.
• کودکان: برای افزایش اشتها در کودکان بالای 13 سال، 2 میلی، 2 مرتبه در روز تا یک هفته و پس از آن تا 4 میلی 4 بار در روز.
   
  

  جدول نحوه مصرف سیپروهپتادین بر اساس نوع بیماری

عوارض سیپروهپتادین

عوارض سیپروهپتادین مانند سایر داروها اجتناب ناپذیر است، افزایش وزن یکی از عوارض شایع قرص سیپروهپتادین است.در صورت مشاهده هرگونه عوارض های زیر با پزشک خود مشورت کنید: 

• خواب‌آلودگی
• افزایش اشتها و افزایش وزن
• سرگیجه
• تاری دید
• یبوست
• خشکی دهان
• خشکی بینی و گلو

برخی از عوارض داروی سیپروهپتادین نادر بوده، اما در صورت بروز باید سریعا به پزشک مراجعه کنید. از جمله:

• تغییرات روحی و روانی
• بی‌قراری
• گیجی
• توهم
• لرزش
• مشکل در ادرار کردن
• ضربان قلب سریع یا نامنظم

با توجه به این‌که لیست عوارض قرص سیپروهپتادین کامل نیست ممکن است با عارضه‌ای برخورد کنید که ذکر نشده باشد. در این موارد با پزشک یا دکتر داروخانه مشورت کنید.

منع مصرف سیپروهپتادین

در صورتی که هر یک از بیماری ها یا شرایط زیر را دارید از مصرف داروی سیپروهپتادین خودداری کنید: 

• آسم
• بیماری قلبی
• صرع
• پورفیری
• مشکلات کبدی
• مشکلات کلیوی
• گلوکوم (افزایش فشار در چشم)
• فشارخون بالا
• زخم معده
• بزرگی پروستات
• مشکلات ادراری
• شیردهی به نوزاد
• کودک کمتر از ۲ سال
• تیروئید پرکار

قبل از تجویز سیپروهپتادین، پزشک را در صورت وجود موارد زیر مطلع کنید:

• حساسیت به این دارو، سایر داروها، غذاها یا مواد دیگر
• بارداری

توجه: اگر در ۱۴ روز گذشته از داروهای مهارکننده مونوآمین‌اکسیداز مانند داروهای ضد افسردگی (ایزوکربوکسازید، فنلزین، ترانیل سیپرومین و …) یا داروهای ضد پارکینسون (مانند سلژیلین و راساژیلین) استفاده کرده‌اید نباید از سیپروهپتامین استفاده کنید.

تداخل دارویی سیپروهپتادین

این جدول شامل همه تداخل های دارویی سیپروهپتادین نیست و اگر دارویی مصرف می کنید حتما با پزشک مشورت کنید. همچنین مصرف سیپروهپتادین ممکن است باعث تغییر نتایج برخی از آزمایشات شود.

مصرف بیش از حد قرص سیپروهپتادین

اگر کسی قرص سیپروهپتادین را بیش از حد مصرف کردد و علائمی مانند خواب‌آلودگی شدید، تشنج، گشاد شدن مردمک،تغییرات ذهنی و خلقی رو به رو شد با اورژانس 115 تماس بگیرید.

فراموش کردن مصرف یک نوبت سیپروهپتادین

اگر یک نوبت مصرف سیپروهپتادین را فراموش کردید، در اولین فرصت دارو را استفاده کنید. اما اگر نزدیک به زمان نوبت بعدی بود، نوبت فراموش شده را نادیده گرفته و دوز دارو را دوبرابر نکنید.

شرایط نگهداری از سیپروهپتادین

• قرص سیپروهپتادین را دور از دسترس کودکان نگه دارید
• قرص سیپروهپتادین را در جایی خشک و خنک و به دور از گرما و تابش نور مستقیم نگه دارید.

اطلاعات تخصصی درباره سیپروهپتادین

 

اسامی تجاری سیپروهپتادین موجود در ایران

دارو های هم گروه سیپروهپتادین

توجهات پزشکی – پرستاری مصرف سیپروهپتادین

• عوارض‌ گوارشی را می‌توان با مصرف دارو با غذا یا شیر کاهش داد.
• تا مشخص‌ نشدن عوارض نهایی دارو از بیمار بخـواهید از انجام اموری که نیازمند دقت است (‌رانندگـی‌) خودداری کند
• این دارو می‌تواندعوارض داروهایی چون الکل‌، باربیتورات‌ها، مخدرها، ضد اضطرابها و سایر سرکوبگرهای CNS را تشدید کند.

سخن آخر

سیپروهپتادین داروی  آنتی هیستامین و ضدحساسیتی است که برای تسکین و کنترل علائم حساسیت و آلرژی ناشی از تب یونجه، کهیر، کهیر ناشی از سرما، میگرن و بیماری کوشینگ تجویز می شود. این دارو با عوارضی چون احساس خستگی، خواب آلودگی، تاری دید، افزایش وزن همراه است. همچنین این دارو با داروهای افسردگی، تشنج و خواب آور تداخل دارویی دارد. در مطلبی به معرفی قرص کاربامازپین ۲۰۰ برای چیست؟ موارد مصرف و عوارض آن و تیزانیدین؛ موارد مصرف، عوارض و تداخل دارویی Tizanidine پرداختیم که در صورت تمایل می توانید مطالعه کنید. اگر درباره سیپروهپتادین، نحوه مصرف، عوارض و تداخل دارویی آن سوالی دارید در قسمت نظرات سؤال خود را مطرح کنید و یا تجربه خود را از مصرف این دارو با سایر مخاطبان سایت به اشتراک بگذارید.