عملیات نجات در دنیای آب

مردان دریا، ناجیان دریا لقب گرفته اند و در برابر ناملایمات دریا از جان مایه گذاشتند تا ماهیگیران گرفتار در توفان را نجات دهند. ماموریت نجات نداشتند اما ناجی شدند و ایرانی و غیرایرانی برایشان فرقی ندارد. در آخرین عملیات، 30 خرداد امسال، فرمانده و پرسنل کشتی نفتکش آرک ایرانی، جان ۱۳ دریانورد شناور صیادی «النعیمی» را نجات دادند.
محمود باغستانی و مهدی مسیح‌زاده، دو کاپیتان کشتی‌های شرکت ملی نفتکش ایران هستند که وقتی با ماهیگیران گرفتار در توفان روبه‌رو شدند، نجات جان آنها را به ادامه عملیات خود ترجیح دادند و در شرایط سخت توفانی همراه با خدمه کشتی از جان مایه گذاشتند تا در آزمون گذشت و ایثار سربلند شوند .
نجات در اقیانوس هند
ماهیگیران سریلانکایی که هیچ امیدی برای زنده ماندن نداشتند، خود را به دست دریا و توفان سپرده بودند تا ببینند دریا چه سرنوشتی برایشان رقم می‌زند. قایقشان واژگون شده بود و آن پشت قایق سوار شده بودند تا معجره‌ای رخ دهد و زنده بمانند. شش نفر بودند که یک نفر از آنها در توفان ناپدید شده بود و امیدی به زنده ماندنش نداشتند. چند ساعتی بود که توفان دوباره شروع شده بود و موج‌هایی با ارتفاع هفت متر روی سرشان آوار می‌شد.معجزه‌ای که به آن امید داشتند رخ داد و با دیدن کشتی نفتکش یکی از ماهیگیران لباس قرمز خود را از تن بیرون آورد و با تکان دادن آن و داد و فریاد درخواست کمک کرد .محمود باغستانی، کاپیتان کشتی نفتکش استریم (Stream)وقتی شنید افرادی بر روی قایقی واژگون درخواست کمک دارند سریع خود را به پل فرماندهی رساند و بعد از هماهنگی با شرکت ملی نفتکش دستور شروع عملیات را داد.
کاپیتان باغستانی می‌گوید: «زمانی که از چین به سمت خارک در حرکت بودیم، در 120 مایلی جنوب هند در اقیانوس هند به توفانی برخوردیم. برای جلوگیری از صدمات به کشتی به طرف جنوب حرکت کردیم. سرعت توفان 140 کیلومتر بر ساعت بود. ساعت 7 بعدازظهر شرایط بهتر شد و دوباره به مسیر اصلی برگشتیم.»
این شرایط زیاد دوام نیاورد و چند ساعت بعد دوباره دریا توفانی شد و کاپیتان و خدمه کشتی را مجبور به تغییر مسیر کرد. یک روز بعد شرایط کمی بهتر شد اما طول موج‌های دریا به هفت متر می‌رسید. کاپیتان که شب سختی را پشت سر گذاشته بود پل فرماندهی را ترک کرد و به کابین رفت تا کمی استراحت کند.
فرمانده کشتی Stream ادامه می‌دهد: تازه به کابین رسیده بودم که «محمدرضا نیازمند» افسر دوم کشتی زنگ زد و خبر داد که سرنشینان یک قایق ماهیگیری با تکان دادن پارچه‌ای قرمز درخواست کمک دارند. دوباره به پل برگشتم. قایق دو مایل از ما فاصله داشت. با دوربین وضعیت آنها را بررسی کردم. پنج نفر سوار بر قایق واژگون بودند و درخواست کمک داشتند. پس از اطلاع ماجرا به شرکت ملی نفتکش، ساعت 7و30 دقیقه صبح عملیات نجات را شروع کردیم. به دلیل شرایط دریا امکان نزدیک شدن به قایق سخت بود و باید با فاصله از آنها قرار می‌گرفتیم. نمی‌توانستیم از قایق نجات استفاده کنیم و امکان غرق شدن آن به‌خاطر موج‌های بلند و توفان وجود داشت. به همین خاطر به طرفشان طناب انداختیم تا به قایق ببندند و خود را به کشتی برسانند. دو نفر از آنها که شنا بلد بودند طناب و حلقه نجات را گرفتند و خود را به کشتی رساندند. همکارانم آنها را از ارتفاع 23 متری بالا کشیدند و نجات دادند.»
توفان عملیات نجات سه نفر دیگر را با مشکل روبه‌رو کرد. قایق از کشتی فاصله می‌گرفت و سه ماهیگیر شنا بلد نبودند. اگر به داخل آب می‌افتادند کاپیتان و همکارانش نمی‌توانستند آنها را نجات دهند. قایق در فاصله 650 متری کشتی بود و آنها باید با انداختن طناب برای نجات آنها اقدام می‌کردند. طنابی به طول 650 متر را به طرف آنها انداختند. با کمک دو نجات یافته به سه ماهیگیر دیگر گفتند که طناب را به قایق ببندند .
کمی تاخیر در عملیات به قیمت جان این سه نفر تمام می‌شد و خدمه کشتی توانستند بعد از یک ساعت تلاش سه نفر را به عرشه کشتی برسانند.
به گفته باغستانی، ماهیگیران 50 روز قبل از سریلانکا برای ماهیگیری به اقیانوس آمده بودند و یک نفر از آنها در دریا غرق شده بود. 36 ساعت قبل قایقشان واژگون شده و بدون آب و غذا در میان امواج گرفتار شده بودند. پنج ماهیگیر در بندر چابهار از کشتی پیاده شده و از طریق شرکت ملی نفتکش ایران و سفارت سریلانکا و با همکاری وزارت‌خارجه جمهوری اسلامی ایران به کشورشان بازگشتند.
صدایی برای کمک
هوا صاف و دریا آرام بود. چهار ماهیگیر بوشهری از اسکله صلح‌آباد سوار قایق تندروی خود شدند و به دل دریا زدند. نمی‌دانستند که آرامش دریا فریبنده و آرامش قبل از توفان است. در حوالی جزیره خاک بودند که همه چیز در یک لحظه عوض شد. آرامش جای خود را به توفان و باران شدید داد. قایق پر از آب شد و هرلحظه امکان غرق شدن آن وجود داشت. خود را به سختی به نفتکشی در حوالی جزیره خارک رساندند.
مهدی مسیح‌زاده،کاپیتان کشتی آپاما که 22سال سابقه کار روی کشتی را دارد، با دیدن قایق دستور عملیات نجات را صادر کرد. عملیاتی که پنج ساعت طول کشید.
او می‌گوید: ساعت 9 شب بود که کنترل جزیره خارک به ما اعلام کرد لنگر بیندازیم. نیمه شب برنامه بسته شدن به اسکله تی را داشتیم تا بارگیری کنیم. ساعت 11 شب افسر نگهبان اعلام کرد که باد شدیدی در حال عبور از منطقه است. سریع خود را به پل فرماندهی رساندم. وقتی وضعیت را بررسی کردم با هماهنگی کنترل جزیره خارک قرار شد برای جلوگیری از خسارت لنگر بکشیم و از موتور کشتی استفاده و موقعیت خود را کنترل کنیم. در همین لحظه افسر دوم خبر داد صدای کمک می‌آید و احتمال زیاد کسی در خطر است. بررسی کردیم و متوجه شدیم که یک قایق ماهیگیری با چهار سرنشین در حالت نیمه غرق است. سرعت باد در آن لحظه 60 نات (معادل ۱۱۱ کیلومتر بر ساعت) بود. مشخص بود که آنها غافلگیر شده‌اند. سریع با کنترل جزیره خارک و شرکت ملی نفتکش ایران هماهنگ کرده و اطلاع دادیم برای نجات آنها وارد عملیات می‌شویم. با انداختن طناب مسنجر قایق آنها را مهار کردیم تا در مرحله اول از غرق شدن قایق جلوگیری کنیم.»
عملیات کاپیتان و خدمه کشتی زیر باران شدید ادامه داشت که قایق ناجی از جزیره خارک به محل رسید تا سرنشینان قایق را همراه خود به ساحل ببرد. قایق تمام سرمایه ماهیگیران بود و اگر غرق می‌شد، منبع درآمد خود را از دست می‌دادند.
ماهیگیران از کاپیتان مسیح‌زاده خواستند که اجازه دهد در قایق بمانند تا شاید با کمک خدمه کشتی از غرق شدن قایق جلوگیری کنند. کاپیتان که از شرایط ماهیگیران خبر داشت قبول کرد عملیات تا بیرون کشیدن قایق از آب ادامه پیدا کند. ابتدا چهار سرنشین قایق به عرشه منتقل شدند و خدمه با کمک جرثقیل‌های کشتی قایق را به حالت نیمه آویزان بالا کشیدند تا آب داخل مخازن قایق خارج شود.
مسیح زاده ادامه می‌دهد: تا ساعت 4 صبح زیر باران و در حالی که باد شدیدی می‌وزید، عملیات کردیم و توانستیم قایق را از آب خارج کنیم. صبح روز بعد که قایق ناجی آمد، قایق تندروی ماهیگیران را روی آب شناور کرده و آنها را همراه قایق تحویل قایق ناجی جزیره خارک دادیم. همکارانم در کشتی تمام تلاش خود را زیر باران و توفان به کار گرفتند تا بتوانیم چهار ماهیگیر و قایقشان را نجات دهیم که سرانجام این عملیات موفق به سرانجام رسید.