به گزارش رویداد ایران، "ما از پریدگان، ما از پرندگان" آخرین اثر محمدرضا خالصی؛ استاد دانشگاه، شاعر، نویسنده و پژوهشگر شیرازی، اثری در حوزه نقد ادبی معاصر و نتیجه سال‌ها تامل، تتبع و گفت‌وگو با جهان فکری و شاعرانه "منصور اوجی"؛ به شمار می‌آید.
این اثر ضمن وفاداری به اصول علمی، از زبانی شاعرانه و نگاهی تأویلی بهره‌مند است. این مجموعه نه‌تنها گفت‌وگویی انتقادی با شعر منصور اوجی، بلکه آیینه‌ای از تأملات فلسفی، زیباشناسانه و تاریخی در باب شعر، مرگ، هستی و معنای بودن در جهان امروز نیز به‌شمار می‌آید.
منصور اوجی؛ شاعری از تبار تامل و تأثر و صدایی از دل شیراز کهن، بوده که در کشاکش مرگ و هستی، اندیشه را به سرود بدل ساخته است.
انگیزه نگارش کتاب از زبان مؤلف
محمدرضا خالصی؛ نویسنده این اثر مکتوب، در مقدمه‌ای صمیمی، ضمن شرح رابطه دیرینه‌اش با آثار منصور اوجی، انگیزه نگارش و انتشار این اثر را چنین اینگونه به نگارش درآورده است:
“… سال‌ها اشعار آن راد‌مرد را خوانده و به نقد و واکاوی آن پرداخته‌ام؛ از روزگاران بسیار دور تا واپسین آثارش. خواسته‌اش این بود که این مقالات، کتابی گردد و گردآوری شود. مشغله‌های فراوان، مجال نمی‌داد تا این مقالات که هر یک در نشریه‌ای وزین و علمی منتشر شده بود، بازنگری و جمع‌آوری گردد. تا جایی که طبع حساس و زودرنج آن نازنین را آزرد. قول دادم که این کار را به سرانجام رسانم و مجموعه را منتشر سازم. اما دریغا و دردا که زود، دیر شد. در زمان حیاتش این وعده به ثمر نرسید و امروز، این نوشته‌ها که خود او آن‌ها را انتخاب و برگزیده بود، در حالی منتشر می‌شوند که جسم خاکی‌اش دیگر در میان ما نیست و روح آسمانی‌اش ناظر بر این کار است. این مجموعه را به روان بلندش تقدیم می‌کنم و به خاطر این فرصت‌سوزی، از او پوزش می‌طلبم…”
ساختار و محتوای کتاب
کتاب «ما از پریدگان، ما از پرندگان» دربرگیرنده یازده مقاله در قلمرو نقد ادبی، تحلیل معناشناسانه، زیبایی‌شناسی و فلسفه شعر منصور اوجی است. مقالات کتاب به‌تفصیل به بررسی ابعاد گوناگون اندیشه و سبک ادبی این شاعر می‌پردازند؛ از نگاه هستی‌شناسانه به مرگ گرفته تا زیبایی‌شناسی فرم، آوا و زبان در شعر.
به گزارش رویداد ایران؛ آغاز کتاب "ما از پریدگان، ما از پرندگان" مقاله‌ای با همین عنوان است که به تحلیل تقابل‌های دوگانه در حیرانی‌های منصور اوجی اختصاص دارد. در ادامه مقالاتی با عناوین؛ "هر شعر، خوش‌گُلی است"، "گل، پرنده، مرگ"، "مرگِ مُدام"، "کجای جهان‌های شیراز"، "تو ای دهان تسلی"، "دَری گشوده به تمامی درها" ، "راز و روایت"، "چیزی است شبیه گرگ"، "شعری از جنس شیراز و نارنج"، "تحلیل ساختار آوایی و هویتی شعر اوجی"،"مبانی زیباشناختی روساخت‌های شعر اوجی" و "یک شعر، یک خوانش، یک دغدغه اگزیستانسی" در این اثر مکتوب آمده است.
در بخشی از این اثر آمده است؛ “… پیش‌تر نیز گفته‌ام، اوجی در شعر و در زیست، مردی است میانه‌رو. همشهری شیخ و خواجه، از غوغای افراط و افسانه اغراق به‌دور است. شاید که شیرازی بودن، خود دلیلی باشد بر «اقتصاد طریق»، چرا که شیرازیان را هوای گزاف و اضاف نیست، و اوجی نیز در سلوکِ سرودن و در سیرتِ بودن، سخت بر این سجیه و سلوک استوار است.
در اندیشه مرگ نیز، اوجی نه مولانای مستِ از خویش رسته است، که مرگ را به شعف در آغوش گیرد، و نه خیامِ رنجیده‌ی از هستی گسسته، که در اندوه نیستی فرو ریزد. او نه آن رندِ آسمانی است و نه این فیلسوفِ زمینی. گاه طنین ترس‌های خیامی در سخنش شنیده می‌شود و گاه تابشِ وجد و رهایی مولوی. اما هیچ‌گاه به یکی فرو نمی‌غلتد و از دیگری نمی‌گریزد. در این دفتر، او برزخی است میان دو قطبِ اندیشه: نه مرگ‌هراسی خیامی بر جانش چیره است، و نه هستی‌باوری شادمانه مولانا.
اوجی در این ترازوی تفکر، وزنه‌ای تازه می‌نهد؛ شاعرِ «مرگ مدام» است، اما مدام به امید، نگاهی دارد. او در میانه دو افق ایستاده است: از یک سو، طنین تلخ انکار، و از دیگر سو، نجواهای روشنِ اثبات. و شاید، راز پایداری شعر او، در همین توازن ژرف و تأمل‌برانگیز نهفته باشد…”
انتهای پیام
