فصل حریق جنگل

تعداد حریق‌های دو ماهه ابتدای امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل، رشد 228 درصدی داشته است. اگرچه مساحتی که در حریق از بین رفته فقط 19 درصد بیشتر از سال گذشته است، اما رشد تعداد حریق در سال جاری، زنگ خطری جدی را برای عرصه‌های طبیعی به صدا در آورده است. زنگ خطری که نهیب می‌زند فاصله جنگل سبز تا خاکستر مرگ چند قدم بیشتر نیست وقتی سازمان‌های مسئول برای فصل حریق جنگل آماده نشده‌اند.
به گزارش جام‌جم، بسیاری از آتش‌سوزی‌ها در جنگل‌های کشور به دلیل حضور گردشگران در طبیعت است و سهوی ایجاد می‌شود. قاسم سبزعلی فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور هم روی این حقیقت تلخ دست می‌گذارد و به مردم و بخصوص آنها که قصد ورود به مناطق جنگلی را دارند هشدار می‌دهد آتش‌افروزی سهوی و عمدی در طبیعت جرم بوده و بی‌اطلاعی نسبت به قانون رافع مسئولیت افراد نیست.
آن‌طور که او می‌گوید در همین راستا سال گذشته 35 نفر از کسانی که به عمد یا از روی سهو در طبیعت آتش‌سوزی ایجاد کرده بودند، به مقامات قضایی تحویل شده‌اند.
بهار پرباران امسال، روزهای خوشی را برای عرصه‌های طبیعی رقم نخواهد زد. علف‌هایی که با بارش‌های بهاره سبز شده و این روزها تبدیل به علوفه خشک شده‌اند، به اندازه بنزین برای طبیعت خطرناکند و با کوچکترین جرقه، می‌توانند بخشی از سرمایه‌های طبیعی را به خاکستر تبدیل کنند.
ناصر اسفندی، معاون فنی یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور در گفت‌وگو با «جام‌جم» عنوان می‌کند: در دو ماهه ابتدایی سال 97، 154 فقره حریق داشتیم که نسبت به دو ماهه ابتدایی سال گذشته
228 درصد رشد داشته است. مساحت درگیر حریق در دو ماهه سال گذشته هم 291 هکتار بوده که این رقم در سال جاری به 312 هکتار رسیده است.
به گفته او سطح درگیر با حریق در دو ماهه ابتدایی امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل 19 درصد رشد داشته است، اما خوشبختانه متوسط سطح سوخته در دو ماهه 96، 6 بود اما این عدد در دو ماهه 97 به 2 رسیده است که کاهش 64 درصدی را نشان می‌دهد.
معاون فنی یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها درباره عددهایی که درباره متوسط سطح سوخته جنگل‌ها عنوان می‌کند این طور توضیح می‌دهد: متوسط سطح سوخته تابعی از فقرات و مساحت است. اگر مساحت نسبت به تعداد فقرات بیشتر باشد، این عدد کاهش می‌یابد. به گفته اسفندی اگر مساحت سوخته شده زیاد و تعداد حریق‌ها کم باشد، متوسط سطح سوخته افزایش می‌یابد. او می‌گوید: تلاش می‌کنیم تا به سرعت و با اطفای به موقع حریق، سطح درگیر حریق گسترش نیابد.
حریق کمتر در سال 96
آمارها نشان می‌دهد در سال 96 میزان حریق نسبت به سال 95 کاهش یافته بود. اسفندی در این رابطه عنوان می‌کند: در سال گذشته در مجموع 1780 فقره حریق داشتیم این در حالی است که تعداد حریق ثبت شده برای
سال 95، دو هزار و 298 فقره بود. بنابراین در سال 96 نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش 23درصدی حریق را داشتیم.
او ادامه می‌دهد: متوسط سطح درگیر حریق در سال 95، 9 بود که این رقم در سال 96 به 5 رسید. یعنی سال گذشته برخلاف این‌که حریق داشتیم، 49 درصد سطح درگیر آتش‌سوزی کاهش داشته است.
سرمازدگی درختان در ارتفاعات بالا، بخشی از آنها را خشک کرده و توفان‌های همراه با صاعقه‌ای که همچنان ادامه دارد، احتمال بروز آتش‌سوزی بویژه در مناطق صعب العبور بالا دست را تقویت می‌کند. قاسم سبزعلی فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور نیز در گفت‌وگو با «جام‌جم» عنوان می‌کند: قرار است با اجرای عملیات بهداشتی و جمع‌آوری درختان خشک، تمهیداتی اندیشیده شود که خطر بروز آتش‌سوزی کاهش یابد. آن‌طور که او می‌گوید در مناطق بالادست نقاط آبگیری و مناطق مناسب برای استقرار بالگرد شناسایی شده است.
گنج مردم
آتش سوزی هر سال خسارت جبران ناپذیری به کشور تحمیل می کند. آن‌طور که کارشناسان می‌گویند یکی از دلایل اصلی مهارنشدن آتش‌سوزی جنگل‌های کشور این است که معمولا سازمان جنگل ها خیلی دیر از وقوع آتش سوزی باخبر می شود، چراکه از نیرو و تجهیزات کافی برخوردار نیست به همین دلیل و برای جبران این کمبود سازمان جنگل‌ها باید شرایطی را فراهم کند که در آن از پتانسیل سازمان‌های مردم نهاد و جوامع محلی برای رفع کاستی‌هایش بهره ببرد. به این منظور سازمان جنگل ‌ها باید برای آموزش تشکل های زیست محیطی برنامه مناسبی اجرا کند،‌چراکه بیشتر سازمان های مردم نهاد از این گله دارند که سازمان جنگل ها حتی برای آموزش نیز آن طور که باید به آنها کمک نمی کند.
نباید فراموش کرد که جنگل‌های کشور محدود است و اگر برای حفظ آن تلاش نشود این یادگارهای سبز برای نسل آینده باقی نخواهد ماند.
برخورد_قانونی
فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها، آتش‌سوزی‌های گسترده ابتدای امسال را ناشی از حضور گردشگر در عرصه‌های طبیعی می داند و اما تاکید می‌کند که بی‌اطلاعی از قوانین رافع مسئولیت افراد نیست و حتی اگر کسی به صورت سهوی هم زمینه بروز حریق در طبیعت را فراهم کند، در صورت دستگیری توسط نیروهای یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها، مجازات خواهد شد.
قاسم سبزعلی تاکید می‌کند: باید مردم اطلاع داشته باشند که قانونگذار برای آتش سهوی شش ماه تا سه سال زندان و برای حریق عمدی هم سه تا ده سال زندان در نظر گرفته است.
امضای تفاهم‌نامه برای افزایش تجهیزات
برای مقابله با آتش‌سوزی‌هایی که به گفته فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها، عمدتا توسط گردشگران و سهوی به وجود می‌آید، نیروهای حفاظت جنگل نیاز به تجهیزات دارند. به همین دلیل سبزعلی می‌گوید: تفاهم‌نامه‌ای چند جانبه با وزارت جهاد کشاورزی، سازمان حفاظت محیط‌‌زیست و وزارت دفاع برای تامین تجهیزات انفرادی نیروهای یگان حفاظت منتشر شده است.
او ادامه می‌دهد: با وزارت دفاع هم در خصوص بهره‌گیری از سیستم‌های پرنده و بالگرد یا هواپیما که برای ما امدادرسانی کنند، مذاکره شده است. همچنین قرار است بالگردها در نقاط بحرانی لرستان، کردستان، فارس، ایلام و حتی استان‌های شمالی شامل گلستان طی هماهنگی‌های انجام شده با وزارت دفاع، مستقر شوند.
به گفته فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها با نیروهای فصلی به عنوان دیده‌بان نیز قرارداد منعقد شده است. این نیروها با حضور در عرصه، در صورت بروز حریق، مراتب را به سرعت به یگان حفاظت گزارش خواهند کرد.
او همچنین از هماهنگی با شوراها و دهیاری‌ها برای سرعت بخشیدن به اطفای حریق نزدیک به مناطق روستایی خبر می‌دهد. علف‌های حاشیه جاده‌ها که بسادگی آتش می‌گیرند، همواره بلای جان جنگل‌ها در فصل‌های خشک هستند. سبزعلی می‌گوید: این علف‌ها را جمع‌آوری می‌کنیم یا اجازه چرای دام خواهیم داد تا اگر ته سیگاری در حاشیه جاده رها شد، آتش به جنگل‌ها سرایت نکند.
سبزعلی تاکید می‌کند: مهم‌ترین مولفه بحث فرهنگسازی است که باید با همکاری رسانه‌ها اقدامات گسترده‌تری انجام دهیم. مردم را بیشتر توجیه کنیم که در مناطقی که رویشگاه جنگلی و مرتعی است و مستعد برای حریق است، تحت هیچ شرایطی آتش روشن نکنند، اما اگر اجبارا آتش روشن کردند از خاموش کردن آن اطمینان حاصل کنند.