این آیین با عنوان «قرآن؛ چلچراغ هدایت» با اجرای عباس سلیمی، خادم‌القرآن و با حضور سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمدحسین محمدزاده، مدیر شبکه قرآن و معارف اسلامی، سیدعلی سرابی، قائم مقام شورای عالی قرآن، حجت‌الاسلام علی محمدی، نماینده ولی‌فقیه و رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه، عبدالهادی فقهی‌زاده، معاونت قرآن و عترت ارشاد، نمایندگان مجلس شورای اسلامی و دیگر مسئولان کشوری و لشکری و پیشکسوتان قرآنی و قاریان و حافظان در تالار یاس جوار مصلای امام خمینی (ره) برگزار شد.
در ابتدای این مراسم حمیدرضا احمدی‌وفا، قاری بین‌المللی کشورمان به تلاوت آیاتی از قرآن پرداخت، سپس کلیپی از سخنرانی مقام معظم رهبری با موضوع انس با قرآن به سمع و نظر حاضران رسید. در ادامه عباس سلیمی، پیشکسوت قرآنی کشور و خادم القرآن به اجرای برنامه پرداخت.
بخش‌های پنهان معارف قرآن
سپس کلیپی از بیانات آیت‌الله‌آلعظمی سبحانی پخش شد. وی در بخشی ازاین پیام، با اشاره به معجزه جاویدان پیامبر اکرم (ص)، خاطرنشان کرد: قرآن مجید مانند طبیعت است؛ همین‌طور که طبیعت دارای اسرار بی‌نهایت است و هرچقدر دانشمندان درباره آن بحث می‌کند و قوانین آن را کشف می‌کنند، هنوز هم جای کشف دارد و شاید هنوز بشر بخش کوچکی از آن را کشف کرده باشد و بخش اعظم آن پنهان است، همان‌طور که طبیعت دارای همین ویژگی است. قرآن مجید نیز فعل خداست که باید مانند خود خداوند دارای بی‌نهایت باشد و لذا قرآن همین حالتی را دارد که طبیعت دارد.
سه رویکرد در نمایشگاه قرآن
در ادامه این مراسم، عبدالهادی فقهی‌زاده، معاون قرآن و عترت ارشاد ضمن بیان نکاتی درباره برگزاری این دوره از نمایشگاه قرآن کریم، اظهار کرد: در این دوره از نمایشگاه سه رویکرد تعامل سازنده با بدنه نخبگانی مدیران و دانشوران قرآنی و خروج از نگاه‌های عوامانه هم در محتوا و هم در قالب داشته‌ایم. این نمایشگاه مسئول ارتباط با بدنه نخبگانی مدیران قرآنی است. رویکرد دوم نگرش دانش‌بنیان به فعالیت‌ها است که برنامه‌ریزی‌ها حدود ۱۵۰ برنامه خرد و کلان را در دوره بیست و ششم اجرا می‌کنیم که هیچ کدام از آنها را بدون کارشناسی تصویب نکردیم و سومین رویکرد برنامه‌محوری با رویکرد تحولاتی بوده است که برای جذب بیشتر علاقه‌مندان نوآوری‌ها و تحولاتی را با دانشوران برجسته قرآنی داشته‌ایم و گمانمان بر این است که تا حدی در این عرصه موفق بودیم.
نمایشگاه قرآن؛ فرصت‌سازی برای ارتباط بهتر جامعه با کلام وحی
در ادامه، سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به بیان سخنانی پرداخت. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ایین افتتاحیه بیست و ششمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن، اظهار کرد: نمایشگاه قرآن فرصت‌سازی برای ارتباط بهتر جامعه ایرانی با قرآن کریم و ایجاد فرصت برای دیده شدن فرآورده‌های تازه جامعه قرآنی فراهم می‌کند.
وی گفت: توفیقی است که در خدمت بزرگانی که در حیطه خدمت به قرآن تلاش می‌کنند، حضور دارم و در آیین افتتاحیه نمایشگاه قرآن هستم. جریان احیاء و پایداری و بازسازی تمدن اسلامی و نگرش‌های دینی ـ اجتماعی و سیاسی در قرن اخیر با قرآن آغاز شد و جمهوری اسلامی ایران مفتخر است رهبران آن با نگاه قرآنی انقلاب اسلامی را آغاز کردند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بیان کرد: در ۴۰ سال انقلاب اسلامی مسیرهای قابل‌توجهی در اتفاقات قرآنی داشتیم. آنچه که در شعار نمایشگاه قرآن به‌عنوان «چلچراغ هدایت» برگزیده شده، ایهامی به چهل‌سالگی انقلاب اسلامی دارد که چگونه در چهل سال پیروزی انقلاب اسلامی نسبت به قرآن کریم خدمات قابل‌توجهی داشته است.
صالحی بیان کرد: اتفاقات قابل‌توجهی در حوزههای مختلف قرآنی پدید آمده است، در حوزه تولید اندیشه و کتاب، ما در ۴۰ سال گذشته حدود ۳۸ هزار عنوان کتاب در حوزه قرآن چاپ اول و مجدد شده و از این مجموعه حدود ۱۶ هزار موضوع در فضای علوم قرآنی و بقیه آن در حوزه تفسیر و معارف قرآن بوده است و اگر با تولید مکتوب و آثار پژوهش‌های قرآنی پیش از انقلاب اسلامی مقایسه کنیم، می‌بینیم که عدد غیرقابل تطبیق است.
وی گفت: در حوزههای دیگر نیز که به نحوی به قرآن مرتبط می‌شود، این اتفاق با شتاب دیده می‌شود. چندین مؤسسه قرآنی با فعالیت مؤثر در حوزه قرآنی در کشور داریم که حضور چندین مؤسسه قرآنی در سطح کشور علامت تکاپوهایی است که در حیطه قرآن اتفاق افتاده است. جریان مردمی قرآن‌گرایی و قرآن‌گستری در فضای اجتماعی ما قابل‌توجه و عمومی است و این جریان، جریان مشهود و غیرقابل‌انکار است.
حجم فعالیت‌های قرآنی در ۴۰ سال اخیر انبوه و قابل‌توجه است
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به مسابقات قرآن که هرساله در حوزه قرآن در کشور انجام می‌شود، بیان کرد: این اتفاق سالانه‌ایست که در سطح کشور قابل‌توجه است. هرساله چند صد نفر در بیش از ۱۰ رشته در مسابقات قرآن کشور حضور پیدا می‌کنند، این ارتباطی که جامعه ایرانی با فضای قرآنی در رشته‌های مختلف در مسابقات پیدا می‌کند، قابل‌مقایسه با سده‌های گذشته پیش از انقلاب نیست.
وی ادامه داد: مسابقات بین‌المللی قرآن کریم کشورمان در ایام رجب و شعبان اتفاق بزرگی است که فرصت ارتباط جمهوری اسلامی را با فضای قرآنی در داخل و خارج از کشور برقرار می‌کند و پل ارتباط ایران با جهان اسلام است. در حوزه فضاهای مجازی و دیجیتال نیز شاهد فعالیت ۴۰۰ سایت و بیش از ۵۰۰ نرم‌افزار قرآنی هستیم که فعالیت آنها به گسترش و توسعه خدمات قرآنی کمک می‌کند.
صالحی عنوان کرد: برنامه‌هایی از قبیل طرح تلاوت قرآن در حدود ۳۰ هزار مسجد و تفسیر روزانه قرآن کریم در بیش از ۶ هزار مسجد در حال اجراست. ترجمه قرآن کریم به زبان فارسی و زبان‌های دیگر موج قابل‌توجه اتفاقات قرآنی در این ۴۰ سال پیروزی انقلاب اسلامی بوده است. البته کلام الهی کلامی است که به نحوی ترجمه‌پذیری‌اش غیرممکن است، اما ترجمه‌های خوب که سعی کردند خودشان را به این سطح نزدیک کنند، زیاد هستند که این ترجمه‌ها فرصتی را برای افرادی که آشنایی کمتری با زبان عربی دارند، فراهم کرده است.
وی ادامه داد: حجم فعالیت‌های قرآنی در این ۴۰ سال انبوه و قابل‌توجه است که موجب امتنان است که خداوند این فرصت را برای جمهوری اسلامی ایران فراهم کرد که پس از پیروزی انقلاب اسلامی در خدمت قرآن باشند. یکی از اتفاقات این عرصه، نمایشگاه قرآن است که از ربع قرن برپایی آن عبور کردیم و وارد ۲۶امین دوره آن می‌شویم.
صالحی با اشاره به اینکه نمایشگاه قرآن اتفاقات قرآنی را طی یک سال از فعالیت‌های این حوزه به منصه ظهور می‌رساند، اظهار کرد: البته شاهد برپایی نمایشگاههای قرآن در سراسر کشور هستیم و این رویداد تنها منحصر به تهران نمی‌شود، بلکه کل ایران نمایشگاه قرآن می‌شود. نمایشگاههای متعددی در کشور داریم که گاهی مرکزیت در تهران یا در سایر استان‌ها است. البته شاهد برپایی پهنه و فضای نمایشگاه قرآن در کل ایران با تنوع زیاد هستیم که فرصتی برای ارتباط بهتر جامعه ایرانی با قرآن کریم فراهم می‌کند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی عنوان کرد: نکته دیگر این است که نمایشگاه قرآن فرصت‌سازی برای دیده شدن فرآورده‌های تازه جامعه قرآنی است. ویژگی سوم نمایشگاه این است که به دلیل گستره تنوع موضوعی، فرصت‌های متنوعی را برای بازدیدکنندگان ایجاد می‌کند. قرآن پهنه‌ایست که کل زندگی بشر و انسان را در برمی‌گیرد و نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم ازلحاظ محتوا و موضوع به یک قشر بازنمی‌گردد، بلکه شامل کودکان، هنرمندان، پژوهشگران و... است و نمایشگاه قرآن گستره‌ای به پهنه تمام جمعیت ایران است که می‌تواند همه را با هر سلیقه به سمت خود بکشاند.
نمایشگاه قران تا 19 رمضان‌المبارک ادامه دارد
وی با تشکر از افرادی که طی این ۲۶ سال نمایشگاه قرآن را قدم‌به‌قدم جلو برده‌اند و همچنین از دیگر افرادی که در برپایی بیست و ششمین دوره نمایشگاه قرآن تلاش کرده‌اند، تصریح کرد: دامنه قرآن آن‌قدر گسترده است که می‌توان مدت‌ها در حوزههای قرائت، مفاهیم، تفسیر، حفظ و ... گفت‌وگو کرد. اما به نظر می‌رسد ما هنوز باید گام‌هایی را طی کنیم یا شتاب بیشتری به آنها بدهیم.
وی ادامه داد: خوب است که در مسابقات تلاوت و حفظ قرآن پیشتاز باشیم، اما ضروری است که در حوزه نظریه‌پردازی‌های قرآنی در جهان اسلام پیشتازتر باشیم و کتاب‌های قرآنی ما در جهان اسلام مکرر خوانده شود و ترجمه و چاپ شود و به این بیشتر نیازمندیم. جهان اسلام باید حس کند که معارف قرآنی را در بیان عمیق از ایران می‌تواند بشنود و بخواند و این احساس در جهان اسلام زنده شود که به کتابی که از ایران می‌آید، نیازمند است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پایان بیان کرد: ارتباط وجودی با قرآن و اینکه در حوزه قرآن و هنر سرمایه‌گذاری بیشتر کنیم، از رویکردهای مهم ما در دهه ۵۰ انقلاب اسلامی در حوزه قرآن است. نمایشگاه قرآن باید پایگاه قوی و محکم‌تری برای اتفاقات مهم در حوزه قرآن باشد.
اما در بخشی از این مراسم، از مصحف نفیس قرآن منسوب به امیرالمؤمنین (ع) در حضور وزیر ارشاد و معاون قرآن و عترت و جمعی از مسئولین رونمایی شد.
همچنین در بخشی از این مراسم، تمبر ۲۵ سال برگزاری نمایشگاه قرآن توسط وزیر ارشاد باطل شد.
در ادامه این مراسم، گروه محمدرسول‌الله به اجرای تواشیح پرداخت.
بنابر اعلام ستاد برگزاری، مصلی بزرگ امام خمینی (ره) از 30 اردیبهشت مصادف با چهارم رمضان تا 14 خردادماه مصادف با 19 رمضان ساعت 17 تا 23 میزبان مشتاقان ساحت مقدس قرآن است.
گفتنی است بیست و ششمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم با همکاری 29 کمیته تخصصی در زمینه‌های مختلف علمی، محتوایی، هنری، کودکان، زنان و بخش بین‌الملل فعالیت دارد.
همکاری نهادها و سازمان‌های مختلف دولتی و مردمی ازجمله 15 وزارتخانه، 32 موسسه مردمی، 16 مرکز دانشگاهی و 15 حوزه علمی و درعین‌حال حضور 20 موسسه بین‌المللی قرآنی از 7 کشور از وجود یک هم‌افزایی ملی و بین‌المللی در برپایی این رویداد بزرگ قرآنی حکایت دارد.
این نمایشگاه در فضایی بالغ‌بر 50 هزار مترمربع شامل 33 هزار متر در شبستان، 7 هزار متر در نیم‌طبقه و 10 هزار متر در دو رواق شرقی و غربی مصلی و به‌صورت هم‌زمان در 176 شهرستان کشور برگزار می‌شود.
