سیل؛ بیکاری یا فرصت ایجاد مشاغل جدید

سرانجام پس از چند سال خشکسالی و کم بارشی در کشور نوروز امسال شاهد بارش های سیل آسا در سراسر کشور بودیم و بسیاری از هموطنان در شمال، غرب و جنوب غرب عیدشان را با سیل آغاز کردند که سبب ویرانی بسیاری از زیرساخت ها از جمله مسیرها و جاده ها، خانه ها و مدارس شد. 
به گزارش ایرنا، به طور معمول خسارات مربوط به سیل را به دو گروه عمده دسته‌ بندی می کنند، خسارات اقتصادی و خسارات جانی؛ در خصوص خسارات اقتصادی ناشی از سیل، از آنجا که به طور معمول این هزینه‌ها ارتباط منطقی با سطح تخریب تاسیسات، اراضی کشاورزی و موارد نظیر آن دارد، با ارزشگذاری این موارد می توان، خسارات اقتصادی ناشی از سیل برآورد کرد. 
اما افزایش بیکاری به عنوان یکی از پیامدهای اقتصادی سیل قابل پیش بینی نیست چرا که براساس این بلای طبیعی در روستا بسیاری از زمین های کشاورزی، باغات و دام ها از بین می روند و در شهرها نیز و بنگاه های اقتصادی بزرگ و کوچک ویران می شود و کسب و کارها متوقف می شود. 
در سیل نوروز امسال، 14 استان مازندران، فارس، گلستان، همدان، کردستان، قزوین، قم، سمنان، خراسان رضوی، خراسان شمالی، خراسان جنوبی، البرز، اصفهان و چهار محال و بختیاری درگیر سیل و خسارات ناشی از آن بودند. 
براساس سرشماری سال 1395 مجموع جمعیت این استان ها 33 میلیون و 460 هزار و 798 نفر است که از این تعداد هشت میلیون و 863 هزار و 768 نفر شاغل هستند. 
پس از وقوع این حادثه نگرانی ها در خصوص وضعیت بیکاری در مناطق سیل زده افزایش یافت به طوری که «حاتم شاکرمی» معاون روابط کار وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی پانزدهم فروردین ماه در حاشیه تشکیل ستاد کمک رسانی به آسیب دیدگان لرستان گفت که تمام واحدهای اقتصادی، تولیدی، صنعتی و کشاورزی در ستاد تسهیل و کارگروه ها در خصوص استمهال بدهی ها، تسهیلات ویژه احیای این واحدها اقدام می شود. 
در این خصوص به سراغ کارشناسان حوزه کار و اشتغال رفتیم تا نظر آنها را درباره اثرات سیل بر روند اشتغال و افزایش بیکاری در این بخش بپرسیم. 
با مدیریت آبها 700 هزار فرصت شغلی در آینده ایجاد می شود 
«حمید حاج اسماعیلی» کارشناس اقتصادی در حوزه کار و اشتغال گفت: کشور ما در منطقه خشکی قرار دارد و در سال های گذشته سابقه چنین بارش هایی را نداشتیم، بنابراین طبیعی است که سیل خساراتی را نیز به دنبال داشته باشد. 
وی افزود: البته با توجه به اینکه کشور در دو دهه گذشته دچار کمبود بارش های آسمانی بوده بنابراین این نزولات آسمانی می تواند به عنوان یک ظرفیت و فرصت استثنایی برای کشور محسوب شود. 
این کارشناس اقتصادی گفت: چنانچه مقطع کمک و امداد رسانی به سیل زدگان را پشت سر بگذاریم و بتوانیم از تجمیع آبها در پشت سدها در توسعه و بخش کشاورزی در حوزه تولید و صادرات استفاده کنیم بی شک موفق خواهیم بود. 
وی افزود: به طور طبیعی وقتی بلایای طبیعی در کشور رخ می دهد تنها مختص شهرها نیست بلکه در روستاها نیز مشکلاتی را شاهد هستیم، چرا که مشاغل و سرمایه های افراد آسیب دیده و قطعاً مشکل بیکاری را خواهیم داشت. 
حاج اسماعیلی با اشاره به خشکسالی سه دهه گذشته کشور و مضیقه آبی اظهار امیدواری کرد که با ساماندهی و مدیریت شرایط، در 6 ماهه دوم سال آینده بتوانیم شرایط استثنایی در کشاورزی و باغداری ایجاد کند. 
وی تصریح کرد: آب پشت سدها، آینده کشور را بیمه و کمک می کند تا پنج سال آینده از لحاظ کشاورزی سرآمد منطقه باشیم. 
این کارشناس اقتصادی گفت: مشاغل بخش کشاورزی به دو بخش مستقیم و غیرمستقیم دسته بندی می شود که با این منابع آبی به صورت مستقیم و غیرمستقیم به ترتیب بیش از 400 و 300 هزار فرصت شغلی ایجاد می شود.
بیکاری موقت نتیجه سیل و بلایای طبیعی است 
«علیرضا حیدری» کارشناس اقتصادی در حوزه کار گفت: با وقوع سیل مناطق مسکونی و غیرمسکونی را تحت تاثیر قرار می دهد و بنگاه های کوچک و بزرگ اقتصادی در شهرها و روستاها را ویران و فعالیت اقتصادی را مختل می کند، بنابراین چرخه اقتصاد کُند و متوقف می شود و بیکاری موقت را به دنبال خواهد داشت. 
وی افزود: به طور طبیعی در کوتاه مدت با بیکاری های مقطعی روبه می شویم که ابعاد و تعداد آن قابل تخمین نیست.
وی اظهار داشت: در اقتصاد، تهدیدها به صورت شوک و آنی؛ اما فرصت ها به تدریج خود را نشان می دهند. بنابراین اینکه فکر کنیم با هدایت آب ذخیره شده در پشت سدها بتوانیم از ظرفیت آن در بهبود اشتغال استفاده کنیم، بسیار خوشبینانه است. 
حیدری ادامه داد: البته انتظاراتی هم وجود دارد از جمله اینکه این فرصت طلایی است که می تواند در کوتاه مدت اثرات مثبتی در اقتصاد کشور داشته باشد.
این کارشناس اقتصادی اظهار داشت: سیل در حوزه های مختلف هزینه های متعددی را برای کشور ایجاد کرده است و در شرایط خاص سال 98 این هزینه ها بخشی از منابع بودجه کشور را می بلعد.
حیدری درباره راهکار مقابله با شرایط ایجاد شده گفت: اینکه چگونه از تهدیدها به عنوان فرصت استفاده کنیم به روش مدیریت ما مربوط می شود؛ مشکل بزرگ ما این است که نمی دانیم، نمی توانیم و تاکنون نیز مدیریت بحران نکردیم؛ اگر مدیریت بحران به شکل صحیح انجام می شد، می توانستیم امیدوار باشیم که در آینده امکان استفاده از تهدیدها به نفع فرصت ها وجود دارد.