فساد در حوزه تولید، عرضه و گاه تقاضا‌های ساختگی شاید با عرضه محصولات تولیدی در بورس کالا کم شود، اما بی‌شک پایان نمی‌یابد. اتفاقاً از آنجا که بازاری مانند بورس کالا از منظر قوانین و مقررات بسیار متورم و گاه پیچیده است، اگر نظارت صحیح انجام نگیرد امکان دارد مفاسد و رانتی که پیش از این در حوزه عرضه سنتی در بازار سیمان وجود داشت به طور مجدد در بورس کالا و به شکل مستترتری انجام بگیرد که کشف آن دیگر به این سادگی نخواهد بود.
بورس کالا نیاز به نظارت دارد
مطلب فوق دلیل نمی‌شود که بازاری، چون بورس کالا را غیرشفاف بدانیم، اتفاقاً این بازار اگر صحیح کار و عرضه و تقاضا را شفاف کند و تحرکات التهاب‌آفرین مصنوعی را در حوزه عرضه و تقاضا کشف کند، بی‌شک می‌تواند خدمات خوبی به بنگاه‌های تولیدی و همچنین مصرف‌کنندگان نهایی ارائه دهد، اما بورس کالا هم یک بازار است و باید تحت رصد و نظر باشد و فساد اقتصادی حول آن شکل نگیرد. دقیقاً از زمانی که مقوله ساخت یک میلیون واحد مسکونی در اقتصاد ایران مطرح شد، به یکباره شستا ملزم شد تا سیمان را در بورس کالا عرضه کند. این اقدام با اعتراض برخی از منتفعان از عرضه سنتی سیمان کارخانجات متقارن شد و قطعی‌های برق بهانه‌ای شد تا نرخ سیمان در بازار با جهش قابل ملاحظه‌ای همراه شود، اما با افزایش عرضه سیمان در بورس کالا شاهد تعدیل قیمت سیمان در بازار هستیم.از آنجا که ایران در حوزه تولید سیمان حرف برای گفتن دارد و علاوه بر تأمین بازار داخلی، صادرات هم انجام می‌دهد، قابل پیش‌بینی است که با افزایش عرضه سیمان در بورس کالا قیمت به نرخ‌های پایین‌تری نیز نزول کند، اما نگرانی اینجاست دلالانی که از عرضه سیمان در بورس کالا ضربه خورده‌اند، به اشکال دیگری در بازار سیمان اخلال ایجاد کنند که باید از بازار بورس کالا مراقبت انجام گیرد.
به گزارش شبکه اطلاع‌رسانی تولید و تجارت ایران، سیف‌الله امیری در نشست آغاز اجرای برنامه‌های کوتاه‌مدت مرتبط با تنظیم بازار، صادرات، رفع موانع و پشتیبانی از تولید که با حضور وزیر صنعت، معدن و تجارت برگزار شد، گفت: ۱۰ گروه منطقه‌ای در حوزه سیمان تشکیل شده و جلسات مختلفی با مصرف‌کنندگان، تولیدکنندگان و سامانه افق داشته‌ایم.
مدیرکل دفتر صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه ۱۰ هزار و ۵۰۰ مصرف‌کننده سیمان برای خرید این محصول در بورس کالا ثبت‌نام کرده‌اند، یادآوری کرد: این رقم پیش از این ۵ هزار مصرف‌کننده بوده است و اگر کارگزاری‌های بورس کالا در این حوزه فعال‌تر عمل کنند، این رقم نیز بالاتر خواهد رفت.
ثبت‌نام ۶۲ واحد تولیدی سیمان در سامانه بورس کالا
سیف‌الله امیری افزود: ۶۲ واحد سیمانی در سامانه بورس کالا ثبت نام کرده‌اند، ۵۲ واحد سیمانی نیز در حال عرضه در بورس هستند، اما ۹ واحد سیمانی هنوز در بورس کالا وارد نشده‌اند که تا هفته آینده تکلیف آن‌ها نیز مشخص خواهد شد. (لازم به ذکر است که معاون امور معادن و صنایع معدنی وزارت صمت هفته گذشته، ابلاغ کرد که واحد‌های تولیدکننده سیمان که تاکنون موفق به اخذ کد بورسی نشده‌اند، ظرف مدت یک هفته فرصت دارند در بورس کالا ثبت‌نام و نسبت به عرضه محصولات خود در بورس کالا اقدام کنند.)امیری با بیان اینکه یک میلیون و ۶۰۰ هزار سهم در بورس کالا عرضه شده است، گفت: با توجه به اعمال سیاست‌های جدید، قیمت‌ها در بازار سیمان کاهش یافته است و تعداد تأمین‌کنندگان در سامانه افق ۱۶۰واحد است که واحد‌های خرده‌فروشی نیز باید به این سامانه وارد شوند.
مدیرکل دفتر صنایع معدنی وزارت صمت همچنین تأکید کرد: معرفی فروشگاه‌های اینترنتی جهت خرید‌های خرد سیمان باعث رقابت و کاهش قیمت خواهد شد؛ بنابراین ضروری است که فروشگاه‌های اینترنتی جهت خرید‌های خرد سیمان نیز معرفی شوند. گفتنی است مدیرعامل شرکت سیمان تأمین متعلق به شرکت سرمایه‌گذاری شستا یکی از تولیدکنندگان بزرگ سیمان بود که اخیراً از سوی وزیر کار برکنار شد، برخی این شائبه را دارند که شاید دلیل برکناری مدیر عامل شرکت سیمان تأمین ایجاد التهاب در بازار با هدف افزایش قیمت سیمان باشد، اگر چنین باشد با توجه به سهم قابل ملاحظه شستا از صنایع مختلف کشور باید عملکرد سایر هلدینگ‌ها نیز دقیقاً بررسی شود. به طور نمونه اورهال شرکت سرم‌سازی دقیقاً زمانی که بیماران به سرم نیاز داشتند اقدامی بود که از سوی شستا انجام گرفت و با انتقاد‌های جدی روبه‌رو شد.
نمای نزدیک
شکست نرخ سیمان
قیمت سیمان به دنبال عرضه پرحجم ۵۲شرکت سیمانی در بورس کالای ایران کاهش یافت، به‌طوری‌که متوسط قیمت هر کیلوگرم سیمان تیپ ۲ که هفته گذشته ۷۴۲تومان بود، این هفته به ۵۴۲ تومان به ازای هر کیلوگرم رسید.یک کیسه سیمان تیپ۲ که هفته گذشته ۳۷ هزار تومان بود، این هفته با ۱۰هزار تومان کاهش ۲۷هزار تومان شده است. تداوم عرضه‌های هفتگی بالای یک میلیون تن سیمان در بورس کالای ایران سبب شده قیمت این محصول در بازار روند کاهشی به خود بگیرد و آرامش به بازار سیمان کشور باز گردد.
به گفته فعالان بازار، این کاهش قیمت را باید به افزایش عرضه‌های سیمان در هفته‌های اخیر و تداوم این روند نسبت داد، زیرا به محض افزایش سطح عرضه‌ها به بالای یک میلیون تن و حفظ این میزان کاهش قیمت‌ها آغاز شد.
طی روز‌های شنبه و یک‌شنبه هفته گذشته در مجموع یک میلیون و ۳۵۸ هزار و ۳۰۰ تن سیمان در بورس کالا عرضه شده بود که یک میلیون و ۱۱۷هزار تن آن در روز شنبه و ۲۴۱هزار و ۳۰۰ تن سیمان در روز یک‌شنبه بود. از این حجم یک میلیون و ۳۴۱ هزار تن مجموعاً معامله شد. روز شنبه نیز از یک میلیون و ۲۹۳ هزار و ۳۰۰ تن سیمان عرضه شده از سوی ۵۲ شرکت، معامله یک میلیون و ۱۹۳ هزار تن به ثبت رسید.
