توکسوپلاسموز (Toxoplasmosis) بیماری انگلی عفونی خطرناک که عامل ایجاد کننده آن انگل توکسوپلاسما گوندی است و بین انسان و دام مشترک است. توکسوپلاسما گوندی یک انگل تک یاخته داخل سلولی اجباری بوده که باعث عفونتهای شدید در انسان و حیوانات اهلی میشود.
پژوهشگران به تازگی با انجام یک مطالعه وجود انگل «توکسوپلاسما گوندی» را در شیر خام چهار استان اصفهان، چهارمحال و بختیاری، فارس و خوزستان بررسی کردند. مطالعات محدودی نیز وجود این انگل را در شیر بز و گوسفند نشان داده است.
نتیجه مطالعهای که از زمستان ۱۳۹۵ تا زمستان ۱۳۹۶ روی ۴۴۰ نمونه شیرخام گاو، گوسفند، بز، گاومیش و شتر به صورت تصادفی انجام شد، حاکی از آلودگی ۲۶ نمونه یا حدود ۶ درصد شیرها به این انگل تک یاخته بود و شیر خام به ویژه شیر گوسفند و بز از عوامل مهم انتقال توکسوپلاسما گوندی به انسان است.
توکسوپلاسماگوندی بیماری بسیار شایع در جهان
در همین پیوند شهرام موحدی مدیرکل دامپزشکی استان اصفهان در گفتوگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: بیماری انگلی توکسوپلاسموزیس گونههای مختلف دارد که یکی از انواع آن توکسوپلاسماگوندی است؛ توکسوپلاسما گوندی یک بیماری انگلی بسیار شایع در سراسر جهان بوده و گربه میزبان اصلی این انگل است و بیشتر در کشورهایی شایع است که گوشت نیم پز و خام استفاده میکنند.
وی با بیان اینکه استفاده از گوشت نیم پز و خام معمولاً عادت غذایی در ایران نیست، افزود: براساس این مطالعهای که انجام شده ۶ درصد شیرها شاید آلوده به توکسوپلاسما بودند، به بیان دیگر ۶ درصد شیرها دارای آنتی بادی توکسوپلاسموز بودند از این رو باید تحقیقاتی شود که آیا مصرف این شیرها میتواند خطرناک باشد یا خیر. در حالی که مصرف شیر پاستوریزه خطرناک نیست.
مدیرکل دامپزشکی استان اصفهان با تاکید بر اینکه شیر و محصولات لبنی باید پاستوریزه شود، ابراز داشت: در مقالات علمی میزان خطر آلودگی به توکسوپلاسما از طریق شیر برای انسان چندان قابل اهمیت جلوه داده نشده است، اگر تحقیق اخیر و سایر مطالعات در این زمینه درست باشد باید بررسی شود چه مقدار شیرها خام مصرف میشود زیرا در فرهنگ ما حتی در دور ترین مناطق کشور، شیر را میجوشانند.
موحدی با بیان اینکه براساس یک تحقیق دانشگاهی نمیتوان نتیجهگیری و تصمیمگیری کرد، گفت: در تحقیقاتی نیز مشخص شده بود که بیش از ۱۱ درصد مردم آمریکا دارای آنتی بادی (ضد) توکسوپلاسما بودند یعنی در یک دورهای از زندگی افراد به این انگل آلوده شدند. این موضوع در ایران نیز قابل بررسی است که چه تعداد از افراد دارای آنتی بادی توکسوپلاسما هستند در حالی که این بیماری و انگل جزو موارد بهداشتی عمده، اولویت دار و نگران کننده کشور و جهان نیست.
وی با اشاره به اینکه توکسوپلاسمو گوندی انگلی حساس در محیط بیرون بوده و ماندگاری بسیار کمی دارد، خاطرنشان کرد: این انگل با جوشاندن شیر و پختن گوشت از بین میرود.
مدیرکل دامپزشکی استان اصفهان ادامه داد: درجه حرارت پاستوریزاسیون شیر یکی از سرسختترین باکتریها یعنی باکتری سل گاوی را که جزو بیماریهای مشترک بین دام و انسان است، از بین میبرد، در سازمان دامپزشکی پایش بیماریها از جمله سل گاوی انجام و گاوهای بیمار جدا میشوند که پروتکلهای بهداشتی خاص خود را دارد.
احتمال سقط جنین در زنان باردار
موحدی تصریح کرد: پاستوریزاسیون سد بسیار محکم و قابل اعتمادی در برابر بیماریهایی است که از راه لبنیات انسان را آلوده میکند.
وی درباره خطرناک بودن این انگل برای زنان باردار و افرادی دارای سیستم ایمنی ضعیف، گفت: توکسوپلاسما گوندی میتواند باعث سقط جنین در انسان و بیماریهای مادرزادی سیستم عصبی شود اما اینکه چه تعداد سقط جنین در انسان ناشی از توکسوپلاسما است در حوزه تخصص دامپزشکی نیست و نیاز به بررسی از سوی وزارت بهداشت دارد.
به گزارش مهر، در طول چند هفته اول پس از قرار گرفتن در معرض این بیماری، عفونت به طور معمول باعث ایجاد یک بیماری خفیف مانند آنفلوآنزا میشود. انگل به ندرت باعث هر گونه نشانه در افراد بزرگسال و سالم میشود در افرادی که سیستم ایمنی آنها طبیعی است، عفونت حاد ممکن است بدون علامت بوده و یا باعث لنفادنوپاتی شده و در مواردی نیز ممکن است با آسیب قابل توجه به ارگانها همر اه باشد.
با این حال افراد مبتلا به ضعف سیستم ایمنی بدن، مانند بیماران مبتلا به ایدز و یا زنان باردار، ممکن است به طور جدی بیمار شوند و گاهی اوقات حتی میتواند کشنده باشد.
این انگل میتواند باعث آنسفالیت (التهاب مغز) و بیماریهای عصبی شود و میتواند قلب، کبد، گوش داخلی و چشم را تحت تأثیر قرار دهد.
تحقیقات اخیر توکسوپلاسموز را با خودکشی، اختلال نقص توجه بیش فعالی، اختلال وسواسی جبری و اسکیزوفرنی مرتبط دانسته است.
به طور معمول ۸۰- ۹۰ درصد افراد آلوده بدون علامت هستند، در افراد بیمار تب، تورم غدد لنفاوی، خستگی، درد عضلانی، گلودرد، رتینیت (التهاب شبکیه)، بثورات جلدی گاهی وجود دارد.
انگل «توکسوپلاسماگوندی» با جوشاندن شیر از بین میرود
مدیرکل دامپزشکی استان اصفهان گفت: انگل «توکسوپلاسموگوندی»با جوشاندن و پاستوریزاسیون شیر خام و پختن کامل گوشت از بین میرود.
بیشتر بخوانید
امتیاز: 0
(از 0 رأی )
نظرهای دیگران