مارتن گرانی لوازم خانگی از جمله چالش‌هایی است که از سال ۹۷ آغاز و اکنون در اوج خود قرار گرفته است؛ این معضل، با تشدید تحریم‌ها و توقف واردات لوازم خانگی شروع شد و پس از آن بود که میدان به تولیدکنندگان داخلی سپرده شد، اما آن‌ها نیز به دلیل کمبود مواد اولیه نتوانستند تولیدات کافی و با نرخ مناسب را به بازار عرضه کنند.
موضوعی که موجب نارضایتی فعالان، تولیدکنندگان و خریداران شده است اما ظاهراً هر چه می‌گذرد شرایط دشوارتر شده و مردم نگران‌تر از قبل می‌شوند؛ حتی در این چند ماه اخیر که دلار کاهش محسوسی را تجربه کرده است، کاهشی در نرخ کالاهای این بازار ایجاد نشده است در صورتی که همواره از نظارت و کنترل در این بازار خبر می‌رسد.
این فرایند موجب شده است مشتریان سردرگم‌تر از همیشه در انتظار ارزان شدن کالاها باشند؛ از طرفی مسئولان این بخش اعلام می‌کنند تا زمانی که نرخ مواد اولیه ارزان نشود مشتری نباید نسبت به کاهش نرخ‌ها امیدوار باشد.
گرانی‌های بازار لوازم‌خانگی بی‌ضابطه است
سوال آن است که از دیدگاه مسئولان و فعالان بازار لوازم‌خانگی دلایلی که به گرانی‌های این بازار دامن می‌زند چیست؟ عده‌ای از عدم واردات سخن می‌گویند؛ قطعاً تحریم‌ها از عواملی هستند که مانع واردات و سبب بالا رفتن قیمت اجناس شده‌اند.
عده‌ای دیگر از فعالان بازار لوازم خانگی معتقدند افزایش قیمت مواد اولیه مثل ورق فولادی که ۱۵ درصد هزینه تولید یخچال و ۳۵ درصد هزینه لباسشویی را تشکیل می‌دهد سبب افزایش قیمت لوازم خانگی شده است؛ بسیاری از تولیدکنندگان، عدم اختصاص ارز برای واردات مواد اولیه را یکی دیگر از دلایل اصلی گرانی لوازم‌خانگی عنوان می‌کنند.
برخی نیز معتقدند افزایش قیمت لوازم‌خانگی غیرمنصفانه و بیشتر از هزینه‌های تولید است و در این شرایط تولیدکنندگان لوازم خانگی از کاهش ۷۰ درصدی خرید و فروش در بازار و رکود بی‌سابقه‌ای در بازار شب عید سال جاری خبر می‌دهند.
علیرضا قندی، نایب رئیس اتحادیه فروشندگان و تعمیرکنندگان لوازم‌خانگی اصفهان در رابطه با شرایط این بازار به خبرنگار ایمنا می‌گوید: قیمت لوازم خانگی به میزان زیادی افزایش داشته است به طوری که مردم، در برابر خرید این کالاها ناتوان مانده‌اند؛ زیرا امسال بدون هیچ قانون و مصوبه خاصی تعدادی از شرکت‌ها اقدام به افزایش قیمت کالاهای خود نمودند.
وی اضافه می‌کند: به این ترتیب زمانی که نرخ کالای داخلی گران است خریدار به سمت جنس خارجی قاچاقی می‌رود که کیفیت نامشخص و قیمت کمتری هم دارد.
این مسئول در رابطه با دلایل گران شدن نرخ لوازم خانگی اظهار می‌کند: همان گونه که اشاره شد تعدادی از شرکت‌ها با وجود افزایش تولیدات، قیمت محصولات خود را بی ضابطه گران کرده‌اند؛ اما در کل آنچه باعث گرانی شده آن است که حدود ۳۰ درصد از صنعت لوازم خانگی توسط صنعت فولاد تأمین می‌شود که با توجه به گرانی فولاد نرخ نهایی تولیدات نیز گران‌تر شده است.
قندی تصریح می‌کند: به علاوه موارد اشاره شده، به دلیل تحریم‌ها و کرونا مواد اولیه مورد نیازی که برخی از کارخانه‌ها برای تولیداتشان نیاز داشتند تأمین نشده است؛ همچنین نبود قطعات مورد نیاز کارخانه‌های تولید لوازم خانگی که به علت محدودیت‌های ارزی وارد کشور نمی‌شود معضل بزرگی است و اگر هم در داخل تولید شود قیمت نهایی کالا را بالا می‌برد.
وی خاطرنشان می‌کند: احتکار برخی از تولیدات نیز تأثیر زیادی در قیمت‌ها دارد چراکه کمبود باعث گرانی می‌شود؛ در واقع برخی تولیدکننده‌ها به دلیل بی‌ثباتی نرخ ارز، از توزیع کالاهای خود در نمایندگی‌ها خودداری می‌کنند و این اقدام، به کمیابی و گرانی اجناس می‌انجامد.
نایب رئیس اتحادیه فروشندگان و تعمیرکنندگان لوازم‌خانگی اصفهان ابراز امیدواری می‌کند: با ادامه افزایش تولیدات و بهبود کیفیت لوازم خانگی، کمبود کالا رفع شده و مشکلات این بازار کاهش می‌یابد.
فعلاً شرایط ارزان شدن لوازم‌خانگی فراهم نیست
احمدرضا غزنوی، سخنگوی انجمن صنفی تولیدکنندگان لوازم خانگی ایران نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا از افزایش چند برابری نرخ مواد اولیه نسبت به ۲ سال قبل سخن می‌گوید که به همراه افزایش هزینه‌های تولید باعث گرانی لوازم خانگی شده است.
وی در پاسخ به این سوال که چرا با وجود ارزان شدن ارز نسبت به چند ماه قبل هنوز نرخ‌ها افزایشی است می‌گوید: قیمت لوازم خانگی در بازار تابعی از قیمت مواد اولیه و ارز است؛ مواد اولیه با ارز نیمایی وارد می‌شود و نرخ ارز نیمایی تغییر چندانی نداشته که در قیمت کالاهای مرتبط با لوازم خانگی تأثیر داشته باشد.
سخنگوی انجمن صنفی تولیدکنندگان لوازم خانگی ایران اظهار می‌کند: مواد اولیه و قطعات تولید داخل نسبت به یک سال گذشته از ۱۵۰ تا هزار درصد افزایش قیمت داشته‌اند؛ بر این اساس نمی‌توان از ارزان شدن این اجناس حرفی زد.
غزنوی تأکید می‌کند: کاهش نرخ ارز و عرضه کافی و به موقع مواد اولیه با نرخ مناسب قیمت کالاهای لوازم خانگی را کاهش می‌دهد ولی زمانی که شرایط چنین باشد دلیلی برای افت نرخ‌ها وجود ندارد.
