در ميان اين اخبار حياتوحش ايران در سراشيبي انقراض افتاده و هر روز بر سرعت كشتار حيوانات افزوده ميشود. انتشار عكس شكار گونههاي در خطر انقراض يكي از داغترين سوژههاي شبكههاي اجتماعي است. اما اين روزها دركنار شكارچيان، تغيير اقليم، خشكسالي و دستدرازي انسان به محيط زيست و خسارت به آن، عاملان ديگري هستند كه زندگي حيات وحش را بهمخاطره انداخته اند. سازماني كه روزگاري وظيفه حفاظت از حياتوحش ايران را برعهده داشت، هماكنون به معضلي براي حياتوحش اين سرزمين تبديل شده است. بهتازگي سازمان حفاظت محيطزيست در پروژههايي موسوم به حفظ گونههاي بومي و ... اقدام به زندهگيري و انتقال گونههاي حياتوحش ميكند اما در كمال شگفتي بسياري از اين پروژهها با شكست مواجه ميشوند و خسارتهاي جبرانناپذيري را به حياتوحش ايران زمين وارد ميكنند. در آخرين نمونه نيمي از 10 گورخري كه قرار بود در پروژه حفظ اين گونه بومي در استان سمنان زندهگيري و از زیستکره توران به پارک ملی کویر انتقال داده شوند، در حين عمليات تلف شدند؛ مساله كه با اعتراض گسترده فعالان و كارشناسان محيط زيست مواجه شد. شايد جالب باشد بدانيد كه حمید ظهرابي، معاونت محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان، انجام اين عمليات را 70 درصد موفقيتآميز دانسته است. اين اظهار نظر معاون سازمان حفاظت محيطزيست گوياي اين مسالهاي است كه تعريف زندهگيري و حفاظت از حيات وحش در پرديسان تغيير يافته است. اما مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان، ضمن اظهار تاسف مجدد بابت تلف شدن پنج رأس گورخر در پروژه انتقال از پارک ملی توران به پارک ملی کویر، از تمام مردم، دوستداران محیط زیست و حیات وحش و مسئولان سازمان، عذرخواهی و معاون محیط زیست طبیعی آن استان را از سمتش عزل کرد.او هدف از این پروژه را حفظ اینگونه بومی ایران بیان کرده و گفت:« یکی از دلایل این اتفاق ناگوار رخ داده قصور، کوتاهی و اشتباه پرسنل در این امر خطیر است و به همین دلیل معاونت محیط طبیعی استان، به عنوان مدیر پروژه، از سمتش عزل شد و با تمام کسانی که به طور مستقیم در جریان انتقال این گونه ارزشمند جانوری دخیل بوده و اشتباهات آن ها برای این اداره محرز شده، از جمله ريیس اداره نظارت بر امور حیاتوحش استان، برخورد قاطع و قانونی به عمل خواهد آمد».
اما ماجراي پروژههاي زندهگيري و حفاظت حياتوحش كه سرانجام به مرگ آنها منجر ميشود به سريال تكراري در اين سازمان تبديل شده و گويا درحال تبديل به رويه شدن است. سمنان بهدليل وجود تنوع بالاي زيستي و حياتوحش در آن يكي از قطبهاي حيات وحش كشور محسوب ميشود كه در اين سالها گوي سبقت را از ديگر استانهاي كشور در زمينه شكست عمليات زندهگيري و مرگ گونههاي جانوري ربوده است. همین ۲۰ روز پیش بود که زندهگیری یک پلنگ که به باغات قلعه بالای بیارجمند شاهرود پناه آورده بود به تلف شدن این جانور منجر شد، این خبر درست ۲۰ روز بعد از آن منتشر شد که تلف شدن توله یوز ۹ ماهه که براثر اصابت خودرو دچار شکستگی کمر شده بود،کام همه را تلخ کرد. یوزی که درست است آسیب شدیدی دیده بود اما جابهجایی آن با پتو و همچنین شايبه نگهداشتن بیموردش در شاهرود و انتقال دیرهنگام آن به تهران، افکار عمومی را به سوی بیتدبیری مسئولان سوق میداد.
به گزارش مهر، اداره کل محیطزیست استان سمنان باید پاسخگوی موارد متعددی همچون انتقال مالکیت منطقه خوش ییلاق شاهرود به آزادشهر و عدم اجرای حصارکشی جاده میاندشت برای عبور یوزها باشد که اداره کل راه و ترابری بارها اعلام کرده تا زمانی که جانمایی آن از سوی محیطزیست ابلاغ نشود، نمیتواند این پروژه را به اتمام برساند، در کنار عدم موضعگیری روشن در قبال تخریبهای محیطزیستی معدن بوکسیت شاهوار و همچنین جاده کشی در جنگل ابر که اگر تشکلهای مردمی در شاهرود و کشور نبودند، امروز درباره این جنگل باید مطلب مینوشتیم.بیمهریهای فراوانی در سالهای اخیر گریبان محیطزیست کشور و همچنین استان سمنان را گرفته است؛ از قطع درختان متعدد که نمونه آن در مرکز تحقیقات کشاورزی شاهرود رقم خورد تا عدم موضعگیری درست در قبال معادن و صنایع سبب شده تا این استان در سالهای اخیر با چالشهای متعددی روبهرو باشد؛ البته اجبار صنایع به نصب فیلتر تصفیه بر روی دودکشهایشان و همچنین جلوگیری از فعالیت چند کارخانه آلاینده از جمله موفقیتهای سازمان محیط زیست است.
از سوی دیگر تنها گورخرها نیستند که باید مراقب خودشان باشند تا توسط ماموران حفاظت محیطزیست تلف نشوند بلکه این چهارپایان نیز هستند که پی پی آر، یا طاعون چهارپایان در کمینشان نشسته و باوجود شايبهای مبنی بر اتلاف تعدادی از گونههایی مانند کل و بز و قوچ و میش براثر این طاعون از سال ۹۵ تاکنون در پارک صیدوا مسئولان همچنان وضعیت روشنی را ترسیم نکردهاند.به مقوله گورخرها بازگردیم، ماجرا ازآنجا شروع شد که برای ازدیاد نسل این جانور و همچنین احیای آن قرار به انتقال تعدادی گور به پارک ملی کویر گرمسار شد اما همانطور که خرازیان مقدم، از مقامات سازمان حفاظت محیطزیست میگوید: «انتقال۱۰ رأس گورخر به پارک ملی کویر باهدف معرفی مجدد گونه به زیستگاه قبلی انجام شد که متاسفانه یک رأس گورخر در ابتدای عملیات تلف شد، دو رأس دیگر در حین انتقال به پارک ملی کویر تلف شده و پس از عملیات زنده گیری دو رأس دیگر نیز تلف شدند. یعنی از ۱۰ رأس، پنج رأس گورخر تلف شدند».وی میافزاید: «بررسیها حاکی از این است که علت تلف شدن دو رأس در حین زندهگیری اصابت سر حیوان به دیوارهای جانبی جعبه حمل گورخر بوده است، دلایل تلف شدن گورخرهای دیگر که بعد از عملیات زندهگیری تلف شدند با همکاری دامپزشکی استان سمنان و نظارت سازمان حفاظت محیطزیست در حال بررسی است».
اما همان گونه که مجتبی قربانی، کارشناس محیطزیست و عکاس طبیعت میگوید: «دامداران استان سمنان سالانه دهها هزار دام را جابهجا میکنند اما یکدهم درصد هم تلفاتی ازایندست ندارند؛ حال چگونه میشود اداره کل حفاظت محیطزیست استان اینگونه دچار خطا شده باشد.در مقوله پلنگ هم که چندی قبل تلف شد، شايبه تلف شدن اين حيوان بهدليل دوز بالاي داروی تزريقي بیهوشی مطرح شد و این سوال پیش میآید که یعنی هیچکس در آن زمان نميدانسته چه دوز از داروی بیهوشی را باید به پلنگ بختبرگشته تزریق کرد؟ نکته جالب اینجاست که آقایان از اظهارنظر در این خصوص نیز خودداری میکنند».
پس از روي كار آمدن عيسي كلانتري در سازمان حفاظت محيط زيست بسياري از سياستهاي اين سازمان در حوزه حياتوحش تغيير كرد. يكي از اين تغييرات صدور مجوز شكار بود كه جنجالهاي بسياري را به همراه داشت اما عيسي كلانتري مانند روال گذشته بدون توجه به نگرانيهاي جامعه محيط زيست كشور در اجراي دستورات و برنامههاي خود مصمم است. حال اين پرسش مطرح است؛ سازمان محيط زيستي كه توان اداره يك عمليات كوچك زندهگيري و انتقال حيات وحش را ندارد،چگونه ميتواند شكار در كشور آن هم در اين حجم بالا را كنترل كند؟ پرسشي كه تاكنون پاسخ شفافي به آن داده نشده است.