بررسی شرایط کشاورزی و منطقهای استان همدان بیانگر آن است که این استان به لحاظ شرایط آب و هوایی خاص یکی از مناطق عمده گردو کاری کشور است بهگونهای که پراکنش این محصول در سطح استان همدان مشهود و فراوان است و تویسرکان واقع در دامنههای الوند مناسبترین منطقه برای کشت گردو است.
تویسرکان در جنوب ارتفاعات الوند با حدود ۵ هزار و ۵۰۰ هزار هکتار سطح زیر کشت، قطب گردو کاری استان و کشور محسوب میشود و عمدهترین ارقام تجاری گردو در ایران شامل فرانکت، لارا، پدرو، سر و چندلر است.
گردوهای تولیدی استان همدان ازنظر میزان چربی، درصد بالای مغز نسبت بهکل میوه و سفیدی و درشتی مغز از بهترین گردوهای جهان هستند.
کشت گردوی رقم چندلر در ۳۰۰۰ هکتار از باغات تویسرکان
گردوی تویسرکان ازنظر کیفیت و تولید رتبه اول کشوری و ازنظر سطح زیر کشت، رتبه دوم کشور را دارد و همین امتیاز سبب شده برنامه کشت گردوی رقم چندلر در ۳۰۰۰ هکتار از باغات تویسرکان مدنظر باشد. رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان همدان در این خصوص بابیان اینکه بیش از یکمیلیون هکتار گردو کاری در جهان وجود دارد که از این میزان بیش از ۳.۵ میلیون تن گردو جمعآوری میشود، گفت: از این میزان ۵۰۰ هزار تن در چرخه صادرات است و ایران ازلحاظ سطح زیر کشت گردو مقام دوم دنیا را به خود اختصاص داده است. منصور رضوانی جلال بابیان اینکه سن اقتصادی گردو در تمام دنیا ۴۰ تا ۵۰ سال است، اما گاهی برخی کشاورزان درخت گردو را تا ۲۰۰ سال نگهداری میکنند که این موجب کاهش ثمر دهی این درخت میشود، گفت: برای حفظ رتبه گردوی تویسرکان نیازمند ایجاد تحول و سرشاخه زنی درختان هستیم و برای افزایش بهرهوری گردو باید به این محصول بیشتر توجه کرد. او بابیان اینکه تویسرکان با داشتن بیش از ۵ هزار و ۵۰۰ هکتار باغ گردو و تولید این محصول با مرغوبیتی در مقیاس جهانی، پایتخت گردوی ایران نامگرفته است، افزود: بهمنظور بهبود اصلاح باغهای گردوی تویسرکان کارگاه آموزشی سرشاخه کاری و مراقبتهای بعد از پیوند درختان در تویسرکان برگزارشده است. رضوانی جلال بابیان اینکه سال گذشته کار علمی در باغات گردوی استان همدان شروع شد و بیش از ۲۰ هزار پیوندک گردو در باغات تویسرکان انجام گرفت، گفت: گیرایی این پیوندکها ۸۰ درصد است. منصور رضوانی جلال با اشاره به اینکه طرح سرشاخه کاری طی مدت ۵ سال اجرایی خواهد شد، عنوان کرد: نخستین باغ مادری گردو در کشور با ۱۰ هزار نهال در شهرستان تویسرکان مجوز گرفته که نهال گردوی گواهیشده تولید کند.
اجرای طرح با هدف کاهش سرمازدگی
مدیر جهاد کشاورزی تویسرکان نیز بابیان اینکه این شهرستان مرکز طرح اصلاح و سرشاخه کاری درختان گردوی کشور است، گفت: هدف از اجرای این طرح کاهش سرمازدگی درختان گردو و افزایش بیش از دو برابری محصول و افزایش درآمد باغداران است. مسعود اکبری بابیان اینکه در راستای ادامه دادن طرح سرشاخه کاری درختان گردو کارگاه مراقبتهای بعد از پیوند تشکیل شد، گفت: ۶۰۰ نفر از باغداران تویسرکان و سراسر استان همدان در ۷ کلاس استانی و ۱۲ کلاس ناحیهای زیر نظر جهاد کشاورزی از مهر سال گذشته تاکنون آموزشدیدهاند. او ابراز امیدواری کرد: افراد آموزشدیده در این کلاسها سال آینده منشأ و عامل آموزش و اجرای طرح سرشاخه کاری بهصورت گسترده باشند. مسئول کمیته اطلاعرسانی همایش ملی گردو و مبل و منبت تویسرکان همچنین از برگزاری مسابقات فرهنگی، هنری و ورزشی و برپایی نمایشگاه عکس بهعنوان برنامههای جانبی این همایش یادکرد. مدیر جهاد کشاورزی تویسرکان با تأکید بر اینکه تثبیت جایگاه گردوی تویسرکان در کشور از اهداف اصلی برگزاری همایش ملی گردو است، افزود: این همایش میتواند زمینههای معرفی جاذبههای گردشگری و طبیعی تویسرکان به دیگر نقاط کشور را بیشازپیش فراهم سازد. مسعود اکبری عنوان کرد: برگزاری کلاسهای آموزشی پیوند سرشاخه کاری و تغذیه گیاهی و همچنین برپایی ایستگاه یا کلینیک گیاهپزشکی برای ارائه نکات آموزشی و پاسخ به سؤالات احتمالی باغداران و گردو کاران در راستای آشناسازی آنان برای مبارزه با آفات و بیماریهای این محصول نیز از برنامههای جانبی همایش و جشنواره است.
مسئول کمیته اطلاعرسانی همایش ملی گردوی تویسرکان نیز بابیان اینکه تدابیر لازم برای برگزاری هرچه بهتر و باشکوهتر این همایش مهم که میتواند فرصت مناسبی برای شناساندن هرچه بیشتر این شهرستان به اقصی نقاط کشور باشد، اندیشیده شده است، گفت: در نمایشگاهی همزمان با ارائه محصولات گردوی تویسرکان صنعت مبل و منبت این منطقه نیز به نمایش گذاشته میشود.
عبدالله قمری بابیان اینکه در این نمایشگاه هنر دست هنرمندان مبل و منبت از شهرک عینآباد و روستاهای اشتر مل، جیجانکوه و سید شهاب به نمایش درمیآید، گفت: غرفههای دیگر که بهطور عمده سوغات است شامل گردو، سیر، بادام، عرضه کیف و دیگر وسایل چرمی، شاطه حلوایی و دستگاه پوستکن گردو است.