به گزارش اکوایران، اندازه اقتصاد در واقع همان اصطلاح عامیانهی «تولید ناخالص داخلی» است که نشان میدهد در یک بازه زمانی مشخص، ارزش کالا و خدمات تولیدشده درون مرزهای کشور به چه سطحی رسیده است. اگر این ارزش با سال قبل مقایسه شود، رشد اقتصادی به دست میآید. معمولا برای خارجکردن اثر تورم از این ارزش، آن را با قیمتهای ثابت سال پایه (1390) محاسبه میکنند تا مشخص شود به طور واقعی، و نه به علت تورم، حجم اقتصاد چند درصد بزرگتر شده است.
آخرین دادهای که از رشد اقتصادی در سال گذشته توسط مرکز آمار منتشر شده مربوط به پاییز سال گذشته است. اخیرا، داوود منظور، رئیس سازمان برنامه و بودجه نرخ رشد کل سال گذشته را اعلام کرده است. اکوایران با استفاده از این نرخ، اندازه اقتصاد ایران در سال 1402 را برآورد کرده است.
تخمین رشد اقتصادی زمستان 1402
طبق آن چه که رئیس سازمان برنامه و بودجه اعلام کرده، رشد اقتصادی سال 1402 به حدود 5.7 درصد رسیده است. این نرخ در سال 1401 تقریبا 5 درصد بوده است. محاسبات صورت گرفته حاکی از آن است که در صورت تحقق این رشد، رشد اقتصادی زمستان سال گذشته نیز به 2.8 درصد میرسد. این نرخ در فصل پاییز 5.1 درصد بوده است. بنابراین در یک مقایسه فصلی، رشد اقتصادی با کاهش روبرو بوده اما در یک مقایسه سالانه، این نرخ رو به افزایش گذاشته است.
با فرض این که رشد اقتصادی در زمستان سال قبل 2.8 درصد باشد، تولید ناخالص داخلی یا به عبارت دیگر، حجم اقتصاد ایران در این فصل 213 هزار میلیارد تومان (همت) برآورد میشود. در نتیجه، حجم اقتصاد در کل سال گذشته که مجموع 4 فصل است، به 867 همت میرسد. این در حالی است که اندازه اقتصاد در سال 1401 برابر با 820 همت و در سال 1400 برابر با 781 همت بوده است. از آن جایی که این قیمتها طبق سال پایه 1390 محاسبه شده، تورم در آن وجود ندارد و این ارقام، منعکسکننده اندازه واقعی و غیرتورمی اقتصاد ایران است.
روند تولید ناخالص داخلی به قیمتهای ثابت سال 90 از ابتدای دهه 90 تا سال 1402 نشان میدهد که این شاخص در سال 91 و به دلیل شروع تحریمهای بینالمللی از نزدیک 690 همت به حدود 630 همت نزول میکند اما با رشد آرامی در سالهای بعد رو به افزایش میگذارد. دادههای مرکز آمار نشان میدهد که اندازه اقتصاد ایران در سال 94 برابر با 658 همت بوده و در سال 95 و 96 به ترتیب به 751 همت و 787 همت میرسد. به نظر میرسد علت این افزایش چشمگیر، توافق هستهای و چشمانداز مثبت ایجاد شده در اقتصاد ایران باشد. با خروج آمریکا از برجام در سال 97 تولید ناخالص داخلی ایران کاهش مییابد و این روند نزولی تا سال 98 ادامهدار میشود. با این حال، از سال 99 دوباره این شاخص رو به افزایش گذاشته تا جایی که برآورد میشود در سال 1402 به سطح 867 همتی برسد.
منبع: ecoiran-65065