خروج لازم نیست؛ تحریمش میکنیم
آخرین تحولات نشان میدهد همچنان منازعه نمایشی یا به قول ما ایرانیها جنگ زرگری میان آمریکا و اروپا درباره برجام ادامه دارد. ضربالاجل دونالد ترامپ درباره برجام بزودی به پایان میرسد. او آخرین بار که تعلیق تحریمهای ایران در برجام را تمدید کرده بود 12 ژانویه/22 دی تهدید کرد اگر شروطش درباره تغییر برجام و همینطور مطالباتش درباره سیاستهای منطقهای و برنامه موشکی ایران محقق نشود، او آمریکا را از برجام خارج خواهد کرد. فرانسه، انگلیس و آلمان یعنی 3 کشور اروپایی عضو برجام هم بلافاصله پس از این تهدید ترامپ اعلام کردند درباره عقبنشینی ایران از منطقه و محدود کردن برنامه دفاع موشکی تهران با آمریکا همنظرند. فرانسویها حتی وزیر خارجهشان را به تهران فرستادند تا درباره این موضوع رایزنی کنند اما روند تحولات در خاورمیانه و قراردادهای هنگفت نظامی میان آمریکا و اروپا با عربستانسعودی نشان داد حتی در واشنگتن و پایتختهای اروپایی ذرهای تردید وجود ندارد که ایران عقبنشینی از منطقه و محدود کردن برنامه موشکی خود را نخواهد پذیرفت.
به گزارش «وطن امروز»، حالا با نزدیک شدن به موعد اجرای خط و نشان برجام، 3 کشور اروپایی عضو برجام میگویند برای آنکه آمریکا را متقاعد کنند در برجام بماند، میخواهند تحریمهای جدیدی علیه ایران اعمال کنند. کارشناسان ایران این رفتار اروپا را یک توهین آشکار میدانند. مقامات ایرانی بارها از بدعهدی آمریکا و اروپا در اجرای تعهداتشان در برجام انتقاد کردهاند. برجام اگر موجب تعطیلی بخش عمدهای از برنامه هستهای ایران شد اما دستاورد آن برای اقتصاد ایران تقریبا هیچ بوده است. حالا چنین توافقی با چنین مختصاتی آیا ارزش آن را دارد که اروپا بخواهد تحریمهای دیگری علیه ایران اعمال کند تا آمریکا را در این توافق نگه دارد؟
اروپاییها که به بهانه سنگاندازیهای آمریکا، تعهدات بانکی خود در برجام را اجرا نمیکنند اکنون راهبرد تحریم بیشتر برای حفظ آمریکا در برجام و در نتیجه استمرار نابودی برنامه هستهای ایران را دنبال میکنند. هر چند خودشان نیز نسبت به حضور آمریکا در این توافق هستهای مردد هستند. خبرگزاری «رویترز» روز چهارشنبه به نقل از منابع دیپلماتیک از نزدیک شدن اتحادیه اروپایی به توافق برای اعمال تحریمهای تازه علیه ایران به بهانههای موشکی و منطقهای خبر داد. این خبرگزاری به نقل از دیپلماتها نوشته است، مقامهای آمریکایی به اروپا اطمینان دادهاند که اگر تحریمهای تازهای علیه ایران وضع شود، احتمال موافقت «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا با ماندن در توافق هستهای افزایش مییابد. بنا بر این گزارش، در پی این موضعگیری مقامهای آمریکایی، اکنون کشورهای بیشتری در اتحادیه اروپایی از تحریمهای پیشنهادی آلمان، انگلیس و فرانسه علیه مقامها و فرماندهان ارشد ایرانی حمایت کردهاند.
ترامپ که بارها توافق هستهای ایران را «فاجعهبار» خوانده، تا موعد بعدی تعلیق تحریمهای هستهای ایران، یعنی ۲۲ اردیبهشت/ ۱۲ مه
به اروپاییها و کنگره فرصت داده اصلاحات مد نظر او را در برجام اعمال کنند. ابدی شدن محدودیت غنیسازی، دسترسی آزادانه و بیقید و شرط به اماکن نظامی ایران و محدود شدن برنامه موشکی و فعالیتهای منطقهای ایران، شروطی است که ترامپ برای ماندن در برجام مطرح کرده است.
نمایندگان اروپا و آمریکا تاکنون 4 دور در این زمینه با یکدیگر مذاکره کردهاند. خبرگزاری «آسوشیتدپرس» این هفته گزارش داد مهمترین موضوع حلنشده بین طرفین، مساله سقف زمانی محدودیت غنیسازی ایران است. طرفهای اروپایی معتقدند تغییر در این محدودیتها به معنی تغییر در اصل توافق و نقض برجام است. ایران هم تأکید کرده برجام را تنها به صورت کنونی آن به رسمیت میشناسد و هیچ تغییری را در آن نمیپذیرد.
مکرون ناامید است
مقامات 3 کشور اروپایی حاضر در برجام حالا با داشتن بستهای از تحریمهای جدید علیه ایران میخواهند ترامپ را راضی به ادامه حضور آمریکا در برجام کنند. امانوئل مکرون، رئیسجمهور ۴۰ ساله فرانسه و همسرش روز دوشنبه سفر 3 روزه خود به واشنگتن را آغاز میکنند. دستیاران «امانوئل مکرون» رئیسجمهور فرانسه اولویتهای مسائلی که وی در دیدار با «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا در سفر به واشنگتن مطرح خواهد کرد را تشریح کردهاند. «برنامه جامع اقدامات مشترک» (برجام) یا همان توافق هستهای ایران و گروه 1+5 که ترامپ تهدید کرده آمریکا را از آن خارج خواهد کرد یکی از اصلیترین موضوعات گفتوگو میان سران 2 کشور خواهد بود. پایگاه خبری-تحلیلی «نشنال» بامداد پنجشنبه از قول دستیاران مکرون گزارش داد رئیسجمهور فرانسه انتظار چندانی ندارد در سفر 3 روزه به واشنگتن بتواند ترامپ را به ماندن در توافق هستهای با ایران مجاب کند. البته برخی اخبار درز کرده درباره دیدار اخیر مکرون و آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان نشان میدهد آنها در موضوع اعمال فشار بیشتر بر ایران در مسائل منطقهای و برنامه دفاع موشکی با آمریکا همنظر هستند. «امانوئل مکرون»، رئیسجمهور فرانسه و «آنگلا مرکل»، صدراعظم آلمان پیش از پرواز به واشنگتن برای دیدار با «دونالد ترامپ»، رئیسجمهور آمریکا با یکدیگر دیدار و درباره سرنوشت توافق هستهای گفتوگو کردند. به گزارش فارس، به نوشته «تیآرتی»، این دیدار آخرین فرصت برای سران 2 کشور بود تا درباره مواضع کشورهای اروپایی درباره بحران سوریه و سرنوشت توافق هستهای ایران و گروه 1+5 (برجام) رایزنی کنند. در کنفرانس خبری مشترک مرکل و مکرون در برلین، صدراعظم آلمان تاکید کرد این دو کشور به همراه انگلیس درباره لزوم حفظ توافق هستهای رویکردی مشترک در قبال آمریکا خواهند داشت. مرکل البته در همین نشست خبری گفت: «از نظر من، توافق [برجام] موضوع مهمی است اما ما نمیتوانیم همه چیز را به موضوع توافق محدود کنیم. برنامه موشکی ایران، مایه نگرانی است». پیش از این نیز مکرون در دیدار
محمد بن سلمان، ولیعهد [شاه آینده] عربستانسعودی گفت برای کنترل ایران، برجام کافی نیست. این اظهارنظر مکرون در واقع چراغ سبز به سعودیها برای اعمال فشارهای بیشتر بر تهران بود.
بولتون به اروپاییها: ترامپ از برجام خارج میشود
جان بولتون، مشاور امنیت ملی ترامپ معتقد است سفر صدراعظم آلمان و رئیسجمهور فرانسه به آمریکا برای متقاعد کردن ترامپ به ادامه حضور آمریکا در برجام بیفایده است. بولتون به اروپاییها گفته است ترامپ به احتمال خیلی زیاد از برجام خارج میشود. نشریه نیویورکر به نقل از مشاور امنیت ملی آمریکا نوشت: احتمال آن بسیار زیاد است که رئیسجمهور ترامپ از توافق با ایران خارج شود؛ اگر من بودم 3 ماه قبل از آن خارج میشدم. یک دیپلمات ارشد اروپایی میگوید «جان بولتون» مشاور امنیت ملی جدید آمریکا به میزان زیادی احتمال میدهد واشنگتن از توافق هستهای با ایران خارج شود. به نوشته نشریه نیویورکر، این منبع اروپایی که خواست نامش فاش نشود، گفت بولتون هفته گذشته در تماس تلفنی با او، به فرانسه و آلمان هشدار داده که انتظار نداشته باشید با یک سفر به واشنگتن بتوانید رئیسجمهور ترامپ را از لغو توافق با ایران منصرف کنید. بر این اساس، بولتون هشدار داد: «احتمال آن بسیار زیاد است که رئیسجمهور از توافق ایران خارج شود... اگر به من بود، 3 ماه قبل از آن خارج میشدم». نیویورکر همچنین به نقل از «تام کاتن» سناتور ضدایرانی نوشت کسی نباید شگفتزده شود اگر ترامپ 12 مه/22 اردیبهشت تعلیق تحریمهای هستهای ایران را تمدید نکند.