مجموع کل تولیدات سالانه محصولات زراعی، باغی و دامی استان همدان چهار میلیون و ۷۵۹ هزار تن است که در بخش باغی ۷۳۶ هزار تن و در بخش دام ۴۷۰ هزار تن محصول تولید می‌شود.
همدان از استان‌های توانمند در تولید محصولات کشاورزی است
این آمار و ارقام به روشنی بیان می‌کند که همدان از استان‌های توانمند در تولید محصولات کشاورزی است و حتی به لحاظ تولید برخی محصولات در کشور شهره است و رتبه دار تولید آنها به شمار می‌رود.
به اعتقاد کارشناسان بخش کشاورزی از مهمترین ظرفیت‌های اقتصادی استان همدان محسوب می‌شود چراکه با تولید محصولات راهبردی می‌تواند در حفظ و تقویت امنیت غذایی نقش مهمی ایفا کند.
بررسی وضعیت تولید محصولات کشاورزی رتبه دار استان همدان نشان می‌دهد که از مجموع تولیدات کشاورزی چیزی حدود یک میلیون تن به سیب زمینی اختصاص دارد.
کنکاش پیرامون اتفاقات رخ داده برای افزایش ارزآوری این محصول در استان همدان نشان می‌دهد که همچنان تا رسیدن به اهداف تعیین شده فاصله زیاد است هر چند اقداماتی در زمینه کاهش ضایعات محصولات تولیدی این بخش صورت گرفته است.
رئیس انجمن سیب‌زمینی استان همدان در همین خصوص در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه خام فروشی محصولات گاهی به ضرر کشاورزان تمام می‌شود و همین امر لزوم توسعه صنایع تبدیلی را گوشزد می‌کند، گفت: امسال که به عنوان سال جهش تولید نامگذاری شده باید نگاه‌ها به سمت توسعه صنایع تبدیلی و فرآوری معطوف شود تا شاهد ارزآوری بیشتر محصول سیب زمینی باشیم.
سالانه حدود ۵ میلیون و ۲۰۰ هزار تُن سیب‌زمینی در کشور تولید می‌شود که سهم تولید سیب‌زمینی‌کاران همدانی از این میزان، یک میلیون تا یک میلیون و ۲۰۰ هزار تُن در سال استخسرو طالبی با اشاره به اینکه بیش از یک پنجم نیاز کشور به محصول سیب زمینی توسط کشاورزان استان همدان تأمین می‌شود، گفت: سالانه حدود ۵ میلیون و ۲۰۰ هزار تُن سیب‌زمینی در کشور تولید می‌شود که سهم تولید سیب‌زمینی‌کاران همدانی از این میزان، یک میلیون تا یک میلیون و ۲۰۰ هزار تُن در سال است.
رئیس انجمن سیب‌زمینی استان همدان با بیان اینکه برخی کشاورزان استان همدان در زمین‌های کشاورزی استان‌های اطراف همدان مشغول کشت این محصول هستند، گفت: از آنجا که کشاورزان همدانی در زمینه تولید این محصول موفق ظاهر شده‌اند در استان‌های همجوار نیز به کشت سیب زمینی می‌پردازند.
طالبی با تاکید بر اینکه استان همدان از لحاظ باراندازی سیب‌زمینی رتبه یک کشور را به خود اختصاص داده است بر ضرورت توسعه صنایع تبدیلی این بخش در استان همدان تاکید کرد و گفت: در حال حاضر صنایع تبدیلی همدان در زمینه سیب‌زمینی ناچیز است و جوابگوی نیاز کشاورزان نیست.
مدیر صنایع کشاورزی سازمان جهاد کشاورزی استان همدان نیز در همین خصوص در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه عمده فعالیت‌های سال‌های اخیر در زمینه صنایع بسته بندی در راستای کاهش ضایعات محصولات کشاورزی بوده است، گفت: یکی از محصولات مهم و استراتژیک در استان همدان سیب زمینی است به طوری که از چهار و نیم میلیون تن محصول تولیدی کشاورزی در استان همدان حدود یک میلیون تن را سیب زمینی شامل می‌شود.
حسن محمدی افزود: پیش از این محصول سیب زمینی در انبارهای غیر استاندارد نگهداری می‌شد و بخش عمده‌ای از سیب زمینی کیفیت خود را از دست می‌داد و حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد سیب زمینی به صورت ضایعات از چرخه خارج می‌شد.
وی با بیان اینکه با این روند نهاده‌هایی مانند کود، انرژی و مواردی از این قبیل به صورت ضایعات از چرخه تولید خارج می‌شد و توان نیروی انسانی نیز از بین می‌رفت، گفت: طی ۷-۸ سال گذشته برنامه‌ریزی‌ها به سمتی رفت تا ضایعات سیب زمینی به کمتر از ۱۰ درصد و حتی در حد ممکن به کمتر از ۵ درصد برسد.
مدیر صنایع کشاورزی سازمان جهاد کشاورزی استان همدان با بیان اینکه ۳ گزینه و استراتژی برای محصول زیرزمینی تعریف شد، گفت: موضوع اول ذخیره سازی محصول بود.
فعالیت ۵۷ واحد سردخانه مختص محصول سیب زمینی در همدان
محمدی با بیان اینکه تا پایان سال گذشته ۵۷ واحد سردخانه مختص محصول سیب زمینی با ظرفیت ۱۴۶ هزار و ۳۵۰ تن در استان همدان ایجاد شده است، گفت: این واحدها برای ۵۷۶ نفر اشتغال مستقیم به همراه داشته است.
حسن محمدی سرمایه گذاری صورت گرفته برای راه اندازی این واحدها را ۲۹۳ میلیارد تومان عنوان کرد و با بیان اینکه این واحدها در راستای کاهش ضایعات سیب زمینی از ۲۵ درصد به کمتر از ۵ درصد فعال شده است، گفت: تمامی واحدها پروانه بهره برداری دریافت کرده‌اند.
محمدی افزود: پیش از این ۹ واحد سردخانه با ظرفیت ۳۷ هزار و ۶۶۰ تن و اشتغالزایی برای ۱۱۲ نفر در این بخش فعال بود که این واحدها مجوز فعالیت خود را از سازمان صنعت، معدن دریافت کرده‌اند و برای راه اندازی آنها ۲۷۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری صورت گرفته است.
مدیر صنایع کشاورزی سازمان جهاد کشاورزی استان همدان با بیان اینکه در حال حاضر ظرفیت عملی سردخانه‌های استان همدان حدود ۲۰۰ هزار تن است و ۶۳ واحد نیز با پیشرفت فیزیکی بالای ۳۰ درصد در حال احداث هستند، اظهار کرد: ظرفیت اسمی سردخانه‌های در حال احداث نیز حدود ۲۱۴ هزار تن است.
محمدی بابیان اینکه با این اقدام ضایعات سیب زمینی و میوه در سردخانه‌ها به ۲ تا ۳ درصد بیشتر نمی‌رسد، گفت: خوشبختانه در فاز اول بحث ذخیره سازی محصول استراتژیک سیب زمینی به تمامی اهداف رسیدیم و استان همدان به واسطه همین سردخانه‌ها به عنوان بارانداز محصولات کشاورزی معرفی شده است.
سیب زمینی را به صورت سورت نشده صادر می‌کردیم و اینگونه به ضرر کشور تمام می‌شدوی با بیان اینکه همدان یکی از استان‌های رتبه دار در زمینه سرمایه گذاری برای ایجاد سردخانه و ذخیره سازی محصولات کشاورزی در کشور است، گفت: فاز دوم مربوط به سورت و بسته بندی سیب زمینی بود چرا که پیش از این سیب زمینی را به صورت سورت نشده صادر می‌کردیم و اینگونه به ضرر کشور تمام می‌شد.
محمدی اظهار داشت: با توجه نکردن به این بخش بازارهای صادراتی را یکی پس از دیگری از دست می‌دادیم که خوشبختانه اقدامات جدی در این زمینه صورت گرفت.
مدیر صنایع کشاورزی سازمان جهاد کشاورزی استان همدان گفت: تاکنون ۵ واحد سورت و بسته بندی سیب زمینی در استان همدان به بهره برداری رسیده که بعضی از این واحدها در بخش سورت و بسته‌بندی ۲ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری انجام داده‌اند به طوری که می‌توان ادعا کرد در زمینه سورتینگ و بسته بندی سیب زمینی ساماندهی لازم صورت گرفته است.
وی با بیان اینکه ظرفیت ۷۵ هزار تنی این ۵ واحد گویای این واقعیت است و امیدواریم در چند سال آینده بیشتر سردخانه‌ها به واحد سورت و بسته‌بندی مجهز شوند فاز سوم را فاز فرآوری محصول سیب زمینی برشمرد و با بیان اینکه فرآوری محصول سیب زمینی بسیار هزینه‌بر است و سرمایه گذاران کمی در این زمینه ورود می‌کنند، گفت: یک واحد فرآوری سیب زمینی با سرمایه گذاری ۱۰۰ میلیارد تومان در بهار در دست راه اندازی است که ۳۵ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
با بهره‌برداری از این واحد فرآوری سیب زمینی که در زمینه فرنچ فرایز فعالیت خواهد داشت سد فرآوری سیب زمینی در استان همدان شکسته خواهد شدمدیر صنایع کشاورزی سازمان جهاد کشاورزی استان همدان گفت: ۱۵ میلیارد تومان از محل اعتبارات اشتغال روستایی به این واحد تسهیلات بانکی پرداخت شده و ۸۵ میلیارد تومان دیگر آورده شخصی است که با بهره‌برداری از این واحد فرآوری سیب زمینی که در زمینه فرنچ فرایز فعالیت خواهد داشت سد فرآوری سیب زمینی در استان همدان شکسته خواهد شد.
وی با بیان اینکه در سال‌های آینده سرمایه گذاران بیشتری در این زمینه جذب می‌کنیم، ابراز امیدواری کرد: طی ۴ تا ۵ سال آینده ۳ تا ۴ واحد فرآوری سیب زمینی در استان همدان ایجاد شود.
نا گفته پیداست که همدان به عنوان یکی از قطب‌های تولید سیب زمینی کشور به ایجاد و توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی نیاز وافر دارد و در حالی که بارها بر این موضوع تاکید شده اما تغییرات چشمگیری در این بخش ایجاد نشده و این در حالی است که مهمترین و پر سر و صداترین محصول کشاورزی استان همدان سیب‌زمینی است.
آنچه مسلم است با ایجاد واحدهای فرآوری محصولات کشاورزی مطابق استانداردهای ملی و بین‌المللی و استفاده از تکنولوژی‌های نوین می‌توان مسیر جهش تولید در این بخش را هموار کرد بنابراین مسئولان و دست اندرکاران باید توجه ویژه ای به این مقوله داشته باشند.
