مواد پلی آمید چیست؟ ویژگی، کاربرد انواع PA

پلی آمید یکی از انواع مواد پلاستیکی است که مقاومت حرارتی بسیار خوبی از خود نشان می‌دهد و در برابر مواد شیمیایی هم بسیار مقاوم است. به همین دلیل به عنوان جایگزینی برای فلزات مورد استفاده قرار می‌گیرد و در صنایع خودروسازی و الکترونیک بسیار پرکاربرد است. از آنجا که قیمت مواد پلی آمید در مقایسه با فلزات کمتر است، انتخابی بسیار مقرون به صرفه برای صنایع به شمار می‌رود. در این مقاله می‌خواهیم به این سوال پاسخ دهیم که مواد PA چیست و کاربرد انواع آن را به شما معرفی کنیم.

پلی آمید چیست؟

پلی آمید یا نایلون نام یک دسته از پلیمرهای مصنوعی است که حالت نیمه کریستالی داشته و در گروه ترموپلاست‌ها قرار می‌گیرد. در ساختار زنجیره پلیمری مواد PA یک گروه آمیدی قرار گرفته که از یک اتم نیتروژن با گروه عاملی کربونیل تشکیل شده است. این مواد در ابتدا در سال 1928 معرفی شدند؛ اما تا سال 1935 و معرفی پلی آمید 66 نتوانسته بودند به صنعت راه پیدا کنند. اما امروزه انواع مواد پلی آمید را می‌توان در بسیاری از صنایع مانند نساجی یا بسته بندی مورد استفاده قرار داد.

ویژگی‌های پلی آمید

از انواع پلی آمید می‌توان در گستره دمایی بین 30- تا 120+ درجه سانتی گراد استفاده کرد. این مدل از پلیمرها انعطاف‌پذیری بالا و خاصیت ماشین‌کاری مناسبی دارند، از این رو می‌توان از آن‌ها در انواع صنایع مختلف مانند ساخت انواع قطعات داخلی خودرو استفاده کرد.

از دیگر ویژگی‌های مواد PA می‌توانیم به مقاومت سایشی بالا، مقاومت در برابر نفوذ انواع حلال‌ها، روغن، چربی و مواد شیمیایی و همچنین مقاومت در برابر ضربه اشاره کنیم. پلی آمیدها به صورت کلی به رنگ سفید تولید می‌شوند، اما امکان رنگ زدن آن‌ها وجود دارد؛ به همین دلیل می‌توان این محصولات را در رنگ‌های مختلفی مانند مشکی هم مشاهده کرد. پلی آمیدها نسبت به سایر پلیمرهای ساخته شده، جذب رطوبت بالاتری دارند که این موضوع می‌تواند به صورت مستقیم بر روی خواص فیزیکی و میزان پایداری آن‌ها اثرگذار باشد.

انواع مواد پلی آمید

پلی آمیدها در دو دسته کلی طبیعی و مصنوعی قرار می‌گیرند. از پلی آمیدهای طبیعی می‌توانیم به پروتئین‌ها یا همان ابریشم و پشم و از دسته مصنوعی به نایلون، آرامیدها و همچنین پلی سدیم اشاره کنیم. در ادامه به معرفی انواع پلی آمید که در صنعت امروز کاربردهای زیادی دارند، می‌پردازیم.

پلی آمید 6

پلی آمید 6 یا نایلون 6 یکی از انواع مواد PA با نقطه ذوب بسیار بالاست که مقاومت بالایی در برابر سایش از خود نشان می‌دهد و بسیار سخت و مقاوم است. این نوع نایلون دارای شکل ظاهری خوبی است و حالت کریستالی دارد؛ همچنین در جذب رطوبت بسیار سریع است. از PA6 در ساخت قطعات با قالب گیری تزریقی استفاده شده و صنایع الکترونیک، خودروسازی و ساختمانسازی از این نوع نایلون بهره زیادی می‌برند.

پلی آمید 66

پلی آمید 66 که به نام PA 6/6 هم شناخته می‌شود، از نوع ترموپلاستیک‌های مهندسی است که مقاومت بالایی در برابر حرارت از خود نشان می‌دهد و در برابر ضربه بسیار مقاوم است. همچنین انتخاب خوبی به عنوان عایق الکتریکی است و مانع از نفوذ روغن یا مواد سوختی خواهد شد. PA66 ثبات ابعادی بالایی داشته و استحکام کششی خوبی را از خود نشان می‌دهد و برای ساخت انواع لوازم خانگی، تجهیزات ورزشی و محصولات الکتریکی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

پلی آمید 11

پلی آمید 11 از گیاه کرچک ساخته شده و به همین دلیل حالت زیست تخریب پذیر دارند؛ نقطع ذوب این نوع از پلیمرها هم بالاست و استحکام فیزیکی خوبی دارد. از آنجا که پلی آمید 11 جذب آب کمی دارد و در برابر حرارت مقاومت زیادی از خود نشان می‌دهد، در بسیاری از صنایع مانند پزشکی، خودروسازی و لوله‌های نوشیدنی مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین زیره کفش، راکت‌های ورزشی و انواع منسوجات هم با استفاده از PA11 قابل ساخت هستند.

پلی آمید 12

پلی آمید 12 یا نایلون 12 به عنوان یک ترموپلاستیک نیمه کریستالی شناخته می‌شود که مقاومت کمی در برابر ضربه دارد؛ اما در مقابل سایش و نور خورشید بسیار مقاوم است. علاوه بر این، جذب آب بسیار کمی هم دارد و پایداری ابعادی بالایی را از خود نشان می‌دهد. ز پلی آمید 12 در ساخت تسمه نقاله، قطعات داخلی خودرو، چکمه، لوله‌های انتقال روغن، کیسه‌های استریل شده و بسته بندی مواد غذایی استفاده می‌شود.

پلی آمید 10-6

از دیگر انواع مواد پلی آمید می‌توان به PA 10-6 اشاره کرد که نقطه ذوب بالایی دارد و جذب آب کمتری را در مقایسه با انواع PA6 و PA66 از خود نشان می‌دهد. دمای شکنندگی PA 10-6 نسبتا کم است؛ اما از استحکام خوبی برخوردار است و کاربردهایی مشابه با پلی آمید 6 و 66 دارد.

کاربردهای پلی آمید

با توجه به مواردی که در قسمت‌های قبلی مورد بررسی قرار دادیم، مهمترین کاربردهای مواد پلی آمید را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:

• تولید انواع مختلف پوشاک

• تولید انواع روکش برای کابل‌هایی که به مقاومت بالایی نیاز داشته و فشار زیادی را تحمل می‌کنند

• تولید انواع لوازم خانگی و صنعتی

• ساخت قطعات مختلف مانند چرخ دنده

• تولید مدل‌های مختلف میلگرد، ورق و ...

• ساخت انواع بسته بندی مواد غذایی و دارویی

• ساخت لوله‌های انتقال مواد روغنی و بنزینی

سخن پایانی

پلی آمیدها یکی از دسته‌های جذاب مواد پلیمری بوده که در گروه ترموپلاست‌ها قرار می‌گیرند. در بخش‌های قبلی به صورت کلی به معرفی و بررسی اصلی‌ترین ویژگی‌های مواد PA، انواع مختلف آن‌ها و همچنین کاربردهای مختلفی که این مواد در انواع صنایع دارند، پرداختیم. در صورتی که در زمینه تولید و ساخت مواد پلاستیکی کار می‌کنید، باید مواد پلی آمید را از یک فروشگاه مطمئن خریداری کنید که این مواد را با قیمت مناسب و کیفیت بالا به شما ارائه می‌دهد.