بر اساس آنچه بزرگترین سقوط ارزش سهام یک شرکت در تاریخ بورس آمریکا عنوان میشود فیسبوک روز پنجشنبه ۶/ ۱۹ درصد از ارزش سهامش را نسبت به روز قبل از دست داد و این یعنی از دست رفتن ۱۲۴ میلیارد دلار ارزش این شرکت تنها در ۲۴ساعت. روز پنج شنبه وقتی والاستریت آغاز به کار کرد قیمت هر سهم فیسبوک ۱۷۴ دلار معامله شد این قیمت به ازای هر سهم فیس بوک در روز چهارشنبه نزدیک به ۲۱۷ دلار بود. به بیان دیگر فیس بوک روز چهارشنبه ۶۲۹ میلیارد دلار ارزش داشت اما پنج شنبه ارزش این شرکت به حدود ۵۰۵ میلیارد دلار رسید. اما چرا موفقترین شبکه اجتماعی جهان که همواره بهعنوان داستان موفقیت استارتآپهای سیلیکون ولی از آن نام برده میشود به چنین جایی رسیده است؟ حتی بحرانهایی چون فروش اطلاعات خصوصی کاربران به شرکت کمبریج آنالیتیکا و حضور زاکربرگ در کنگره و دعوت به حذف فیسبوک توسط برخی کاربران سرشناس تزلزلی در سهام فیسبوک ایجاد نکرد در واقع سقوط آزاد سهام فیس بوک به دنبال ارائه گزارش مالی فصل دوم سال ۲۰۱۸ در روز چهارشنبه گذشته رخ داد. گزارشی که خلاصه آن این است: فیسبوک به پایان رشد خود رسیده است.
گزارش مالی فیسبوک
آنچه فیسبوک در گزارش مالی خود ارائه کرد نشانگر یک فاجعه نبود در واقع عددهای فیسبوک هنوز هم بسیار قابل توجه هستند. میزان درآمد این شرکت در فصل دوم به ۲۳/ ۱۳ میلیارد دلار رسید. شرکت تامسون رویترز میزان درآمد فیسبوک را ۲۶/ ۱۳ میلیارددلار پیشبینی کرده بود. یا تعداد کل کاربران فیسبوک توسط شرکتهای تحلیلگر ۴۹/ ۱ میلیارد نفر پیشبینی شده بود که از عدد فیسبوک چندان دور نبود یعنی ۴۷/ ۱ میلیارد نفر. یا درآمد فیسبوک به ازای هر کاربر در این فصل ۹۷/ ۵ دلار بود که پیشبینی تحلیلگران هم تقریبا همینقدر (۹۹/ ۵ دلار) بود. با این حال این عددها برای سهامداران ناامیدکننده بود. اگر به این گزارشهای مالی نسبتا متوسط که چشمانداز آن رسیدن فیسبوک به نقطه ثابت است دورنمای سیاسی و چالشهای موجود و پیش روی این شرکت را هم اضافه کنیم میتوان به درک موجهی از ناامیدی وسیع سهامداران فیسبوک رسید که طی چند روز اخیر تلاش میکنند زاکربرگ را وادار کنند از مدیریت اجرایی این شرکت کنارهگیری کند.
زاکربرگ بهعنوان بزرگترین سهامدار فیسبوک البته خود بزرگترین متضرر این وضعیت است او تنها در این چند روز ۱۵ میلیارد دلار از ثروتش کاسته شده و او از رده چهارم ثروتمندترین مردان جهان به رده ششم این جدول سقوط کرده، هرچند برای او دنیا هنوز به پایان نرسیده چراکه ۶۷ میلیارد دلار ثروت دارد و با داشتن سهام مدیریتی ارشد خود تعیینکننده مدیریت فیسبوک است، نه سهامداران معترض. در مقام نخست جدول ثروتمندترین افراد جهان جف بزوس با ۱۴۸ میلیارد دلار قرار دارد. بر خلاف فیسبوک شرکت آمازون ظاهرا به دوره شکوفایی مالی خود رسیده است.
آمازون بهتر از پیشبینیها
آمازون یک روز بعد از فیسبوک گزارش مالی فصل دوم خود را عرضه کرد که در جریانآن مشخص شد برای نخستینبار سود این شرکت در یک فصل مالی به بیش از ۲ میلیارد دلار رسیده است. نقاط سودده جدید آمازون یعنی سرویسهای رایانش ابری و تبلیغاتحالا به اندازهای درآمدزا و سودده شدهاند که جبران بخشهای سنتی ضررده کسب و کار این شرکت را هم انجام میدهند. رشدآمازون در این یک سال اخیر خیرهکننده بوده است. این شرکت در فصل دوم مالی سال گذشته ۱۹۷ میلیون دلار سود اعلام کرده بود اما حالا در سه فصل متوالی بیش از یک میلیارد دلار سود در هر فصل مالی اعلام کرده و در این فصل جدید نیز سود این شرکت از همیشه بالاتر بوده است یعنی ۵۳/ ۲ میلیارد دلار! البته باید گفت هنوز شرکتهای بزرگی مثل آلفابت و مایکروسافت سود بیشتری نسبت به آمازون ارائه میدهند. آمازون در حالی رشد قابلتوجهی را پنجشنبه به همگان نشان داد که شرکت فیسبوک یک روز قبل از آن نشان داد به توقف رشد نزدیک میشود.
آمازون هم اما چالشهای خود را دارد؛ اوایل هفته گذشته ترامپ رئیسجمهوری آمریکا در توییتر برای چندمینبار به این شرکت و روزنامه متعلق به جف بزوس - واشنگتنپست - حمله کرد و آمازون را متهم کرد که از رابطه تجاری با پستآمریکا (ترامپ پستآمریکا را به طعنه پسر توزیع مینامد) سود قابلتوجهی میبرد، همچنین بعضی از اعضای کنگره نیز از بزرگ شدن اندازه و قدرت آمازون ابراز نگرانی کردهاند. توییتهای ترامپ تاثیرهایی را روی ارزش سهام آمازون گذاشته و برخی سرمایهگذاران نگران این شدهاند که آیا دولت قوانین سختگیرانهتری علیه این غول تجارت الکترونیک وضع میکند یا خیر. با این همه این موارد باعث کندی آمازون نشده است چراکه در این فصل مالی آمازون ۸۹/ ۵۲ میلیارد دلار فروش نشان داد که کمتر از تخمین متخصصان والاستریت بوده و حتی آمازون اعلام کرده که برای فصل مالی سوم امسال نیز بین ۵۴ تا ۵/ ۵۷ میلیارد دلار درآمد خواهد داشت که آن عددها باز هم کمتر از تخمین تحلیلگران است.
جالب است برخلاف فیسبوک سرمایهگذاران آمازون به این اعداد توجهی نکردند در واقع ستاره اعداد آمازون در اعلام نتایج مالی فصل دوم میزان سوددهی این شرکت بود، جایی که حاشیه سود ۶/ ۵ درصدی فاصله بسیار زیادی با فصل دوم مالی سال گذشته نشان میداد و بالاترین رقم سود در ده سال گذشته فعالیت این شرکت است. این جایی بود که خوشبینترین تحلیلگران هم انتظارش را در این حد نداشتند و همین باعث افزایش ۲/ ۳درصدی سهام آمازون به میزان ۱۸۶۶ دلار به ازای هر سهم شد. آمازون حالا یک شرکت ۸۶۰ میلیارد دلاری و در رده دوم با ارزشترین شرکتهای جهان است. تنها شرکتی که از آمازون ارزش بیشتری دارد اپل است که ۹۴۶ میلیارد دلار ارزش دارد. اپل قرار است آمارهای مالی فصل دوم خود را سهشنبه اعلام کند.
آمازون بازار تجارت الکترونیکی را در اختیار خود دارد و حالا از هر یک دلاری که در آمریکا بهصورت آنلاین برای خرید هزینه میشود نیمی از آن متعلق به آمازون است. اما نکته این است که اساسا بخش خردهفروشی آنلاین در آمریکا با رشد کمی مواجه است به همین دلیل آمازون به دنبال نقاط دیگری برای توسعه خود است. خرید فروشگاه زنجیرهای Whole food (فروشگاه زنجیرهای که مواد غذایی ارگانیک عرضه میکند) که همین چند ماه قبل نهایی شد بخشی از تلاش آمازون برای حضور در عرصههای دیگر از جمله فروشگاههای فیزیکی است. سوددهترین بخش آمازون دراین فصل بخش وبسرویسها بودکه با ۴۹ درصد رشد به ۱/ ۶ میلیارد دلار رسیده است. بخش تبلیغات دیجیتالی آمازون هم هرچند هنوز نسبت به رقبایی چون گوگل و فیسبوک کوچک است اما به سرعت در حال رشد است. این بخش در فصل اول امسال هم ۲ میلیارد دلار درآمد نشان داده بود.