چرایی ماندگاری "پدرسالار" تلویزیون و دغدغه‌های محمدعلی کشاورز

 محمدعلی کشاورز را چند نسل بر پرده سینما و صفحه تلویزیون دیده‌اند و او را به عنوان استاد مسلّم بازیگری می‌شناسند. چند سالی است به خاطر بیماری از دنیای هنر دور مانده است و جای خالی‌اش در ایفای نقش ماندگار احساس می‌شود. او همیشه سعی می‌کرد برای ماندگاری اثر تلاش کند و دغدغه‌اش نوستالژی‌شدن بازی و اثرش برای مخاطب بود. اتفاقی که امروز کمتر می‌افتد و تجارت جای دغدغه‌مندی را گرفته است.
وقتی این شب‌ها دوباره تلویزیون آثار قدیمی‌اش را روی آنتن می‌برد؛ چه "زیربازارچه" و چه "پدرسالار" و آثار دیگر یاد ما می‌اندازد چقدر این دغدغه‌های اساتید و بزرگان فرهنگ و هنر درست است که آن نگاه‌های تجاری صرف جای توجه به مضامین اصولی و محتواهای فرهنگی درست و المان‌های به جای هنری را گرفته است. چقدر از آن همه توجه به محتوا و ارزش‌گذاری برای داشتن پیام در سریال‌ها دور شده‌ایم؟ چقدر خانواده در سریال‌ها اهمیت داشت و امروز کمتر به آن توجه می‌کنیم.
دغدغه‌هایی که نه تنها استاد محمدعلی کشاورز، بلکه علی نصیریان و مرحوم جمشید مشایخی هم داشته‌اند محتوا و داستان و فیلمنامه جای خودشان را به عوامل دیگری داده‌اند که هم از زیبایی آثار می‌کاهد و هم دلچسبی و جذابیت را زیر سؤال می‌برد.
به بهانه زادروزش که بیست و ششم فروردین‌ماه 1309 است گفت‌وگویی که پیش از این با استاد محمدعلی کشاورز گرفته‌ایم را مجدداً منتشر می‌کنیم:
کشاورز درباره نسل جدید بازیگران و هنرمندان سینما و تلویزیون به خبرنگار خبرگزاری تسنیم، تصریح کرد: من از نسل جوان امروز این درخواست را دارم که به جوانی‌شان و رشد و توسعه‌ای که می‌توانند در وجود خودشان و جامعه‌شان ایجاد کنند ببالند. جوان‌های ما راه بزرگان‌شان را در پیش بگیرند و از هیچ کوششی برای سرافرازی مملکت‌شان دریغ نکنند. آنچه مهم است اعتلای ایران، ایران و ایران بزرگ است که مردم بزرگ و غیوری دارد. همیشه برای بزرگ ماندن ایران و ایرانی کوشش کنید که سرزمین اهورایی ایران در طول تاریخ همیشه بزرگ و سرافراز بوده است.
وی خاطرنشان کرد:  ما نیازمند آثار کمدی چون «کفش‌های میرزا نوروز» درس‌آموز است که متأسفانه امروز کمتر معنی طنز و کمدی را می‌دانیم و فیلم‌هایی که با این عنوان ساخته می‌شود بیشتر لودگی است. فیلمسازان ما باید ژانرهای مختلف کمدی را بشناسند و بدانند که کمدی انواع و اقسام مختلف دارد که در ایران درست به آن پرداخته نمی‌شود.
کشاورز با اشاره به اینکه دوستان جوان ما به جای تجارت به فرهنگ و هنر فکر کنند، افزود: مدت زیادی است که دیگر فیلمی بازی نکردم، چون حال مساعدی هم نداشتم و البته پیش از این که سرپاتر هم بودم دیدم محیط برایم مناسب نیست، چرا که فضای تجاری در سینما و تلویزیون قدری آزارم می‌دهد؛ چون جلوی فکر کردن،  نوآوری و خلاقیت را می‌گیرد. در آخرین کارها هم نقش حاجی‌بازاری به من پیشنهاد می‌شد که اگر سازندگان ریتم را بهتر می‌شناختند می‌دانستند ریتم حرکتی و بیانی چنین کاراکتری با من فرق می‌کند. امیدوارم قدری برای فرهنگ و هنر بیش از تجارت،‌ دغدغه داشته باشیم ما امروز فیلمنامه‌نویسان دقیق و تهیه‌کنندگان کاربلد در میدان سینما و خصوصاً تلویزیون نداریم.
وی در پایان درباره سریال «پدرسالار» و دغدغه‌ جاودانگی و نوستالژی شدن آثار که کمتر در میان صاحبان اثرهای امروزی وجود دارد، خاطرنشان کرد: هنوز که «پدر سالار» را تلویزیون روی آنتن می‌برد برایم تازگی دارد. انگار همین دیروز بود اسدالله‌خان را بازی می‌کردم. و هنوز هم دلیلش را نفهمیدم چه عاملی باعث شد این سریال آنقدر محبوب شود؟ اتفاقی که سازندگان آثار تلویزیون و سینما امروز کمتر به دنبالش هستند. فقط می‌سازند و به امورات تجاری‌شان می‌رسند و دغدغه جاودانگی آثار وجود ندارد.