پارادوکس آمارهای مثبت اقتصادی

نرخ تورم در مهرماه کاهش پیدا کرد، قیمت هر کیلوگرم گوشت قرمز به 800 هزار تومان رسید، افت سرعت رشد پول به کانال 30 درصدی و جهش قیمت برنج خارجی در مهرماه؛ تمام آنچه گفته شد تیتر یک رسانه‌ها در هفته‌ای که گذشت، بودند؛ آمار‌های رسمی مثبتی که همزمان با اخباری در خصوص کاهش قدرت خرید مردم و تشدید فقر در کشور منتشر می‌شوند.

آمارهای مثبت بانک مرکزی از تورم و نقدینگی

بانک مرکزی به تازگی از کاهش سرعت رشد ۱۲ ماهه حجم پول به ۳۹ درصد در پایان مهر ماه خبر داده‌است؛ کاهش سرعت رشد نقدینگی همچنین منجر به کاهش نرخ تورم شده‌است. آمارهای رسمی حاکی از آن است که نرخ تورم در مهرماه کاهش پیدا کرده و به 45.5 درصد رسیده‌است که نسبت به شهریورماه 0.6 درصد کاهش را تجربه کرده‌است.

سفره مردم روز به روز خالی‌تر می‌شود

در کنار آمارهای مثبت اقتصادی که هر روز تیتر یک رسانه‌ها می‌شود؛ هفته گذشته بود که خبر آمد، قیمت هر کیلو مغز ران از کیلویی ۵۰۰ هزار تومان به ۶۹۰ هزار تومان و هر کیلو راسته مغز از ۵۷۰ هزار تومان به ۷۸۰ هزار تومان افزایش یافته‌است و قیمت هر کیلو فیله گوساله هم در برخی قصابی‌ها تا ۹۵۰ هزار تومان بالا رفته‌است.

برنج نیز به عنوان قوت غالب ایرانیان از قطار افزایش قیمت‌ها جا نمانده‌است؛ بنابر خبری که از سوی دبیر انجمن تولیدکنندگان و تامین‌کنندگان برنج ایران اعلام شده‌است، قیمت برنج خارجی در بازار از برنج ایرانی بالاتر رفته‌است و به کیلویی 65 هزار تومان رسیده‌است.

هم‌پای گوشت و برنج سایر کالاهای اساسی نیز در حال پیشروی هستند؛ قیمت هر شانه تخم مرغ در بازار به 140 هزار تومان رسیده‌است. از طرف دیگر قیمت هر دبه ماست در بازار نیز از 100 هزار تومان فراتر رفته‌است.

مردم همچنان در حال فقیرتر شدن هستند

مهدی افقه، استاد دانشگاه شهید چمران اهواز، در خصوص آمارهای مثبت اقتصادی و تاثیر آن‌ها بر سفره مردم، به شبکه شرق گفت:« کلمه تورم به خودی خود و چه در حال افزایش و یا کاهش باشد، به این معنا است که روند قیمت‌ها صعودی است. زمانی که گفته می‌شود سرعت رشد تورم کاهش پیدا کرده‌است، به این معناست که سرعت افزایش قیمت‌ها کاهش پیدا کرده‌است و به معنای کاهش قیمت‌ها نیست. تنها سرعت رشد قیمت‌ها کاهش پیدا کرده‌است و همچنان قدرت خرید مردم در حال کاهش است و اگر آمار و ارقام دقیق باشد، سالانه 40 درصد از قدرت خرید مردم کم می‌شود و مردم همچنان در حال فقیرتر شدن هستند و کاهش سرعت رشد تورم به معنای ثابت ماندن قدرت خرید مردم و افزایش قدرت خرید آن‌ها نیست.»

افقه در ادامه گفت:« یکی از عوامل تاثیرگذار بر قیمت‌ها میزان تقاضا است و زمانی که درآمد و یا قدرت خرید مردم کاهش پیدا کند، طبیعی است که کاهش فشار تقاضا به ثابت‌تر ماندن قیمت‌ها کمک می‌کند و یا سرعت افزایش قیمت‌ آن‌ها کمتر می‌شود و در نتیجه این کاهش قدرت خرید به دولت‌ و تحقق وعده‌های آن‌ کمک می‌کند.»

وعده دولت محقق نمی‌شود

با وجود آنکه دولت از وعده کاهش نرخ تورم به ۱۵ درصد در سال ۱۴۰۲ عقب نشینی کرده‌است، اما همچنان اصرار دارد که تورم در پایان سال به نرخ ۳۰ درصد کاهش پیدا می کند. هدف‌گذاری که به نظر غیرقابل دسترس می‌آید.

مرتضی افقه در خصوص احتمال تحقق تورم 30 درصدی تا پایان امسال، گفت:« تورم 40 درصدی در مقایسه با کشورهای دیگر بالا است و از جمله تورم‌های کم سابقه در مقایسه با کشورهای دیگر است و هدف‌گذاری دولت برای تورم 30 درصدی تا پایان امسال نیز رقم پایینی نیست. با این حال با توجه به شواهد، تورم 30 درصدی نیز به نظر نمی‌رسد محقق شود.»

رکود بی‌سابقه در کمین اقتصاد است

این کارشناس اقتصادی در ادامه گفت:« این کاهش سرعت رشد تورم زمانی می‌تواند به قدرت خرید مردم و یا بهبود رفاه کمک کند که در راستای آن موانع کسب و کار برداشته شود و تولید رونق پیدا کند و با کاهش نقدینگی که در حال حاضر دولت فشار خود را بر روی آن گذاشته‌است، بدون اقدامات تکمیلی، منجر به رکود بی‌سابقه در کشور خواهد شد.»