پارکینسون نوع بیماری با اختلال مغزی است که بر سلول های عصبی مغز که مسئول حرکت بدن هستند تأثیر می گذارد و شایعترین علائم آن لرزش، سفتی بدن، مشکل در راه رفتن، تعادل و کند شدن حرکت است.در ادامه شما را با بیماری پارکینسون چیست؟ علت، علائم، درمان و پیشگیری آن آشنا می کنیم و اطلاعاتی از طول عمر بیماران پارکینسون، علائم پارکینسون در زنان، علائم پارکینسون در جوانی را در اختیار شما قرار دهیم و به سوالاتی مانند عاقبت بیماری پارکینسون چیست؟اولین علائم پارکینسون چیست؟ و ....پاسخ میدهیم. پس با ما تا پایان همراه باشید.
پارکینسون چیست؟
پارکینسون(Parkinson) از شایع ترین بیماری های مخرب اعصاب است که فرد به تدریج برخی توانایی های جسمی و روحی خود را از دست می دهد.
بیماری پارکینسون (به انگلیسی: Parkinson’s Disease) به اختصار PD، اختلال پیشرونده، مخرب و درازمدت دستگاه عصبی مرکزی است که عمدتاً سیستم حرکتی بدن را مختل میکند. نشانههای این بیماری معمولاً آرام و بهتدریج ظاهر میشوند و با پیشرفت بیماری، علائم غیرحرکتی نیز بروز میکنند. آشکارترین نشانههای زودرس این بیماری عبارتند از لرزش، خشکی در حرکت بدن، آرامشدن حرکات و دشواری در راهرفتن. نشانههای شناختی و رفتاری این بیماری نیز در اغلب افراد معمولاً به شکل افسردگی، اضطراب و فقدان علاقه و هیجان بروز میکند. در مراحل پیشرفتهٔ بیماری پارکینسون، بعضاً زوال عقل نیز شایع است. فرد مبتلا به پارکینسون ممکن است مشکلاتی در خوابیدن و سیستم حواس خود نیز تجربه کند.
علت بیماری پارکینسون
علت بیماری پارکینسون، کاهش دوپامین است. دوپامین یک ماده شیمیایی در مغز است که باعث تنظیم و هماهنگی حرکات بدن می شود. زمانی که سلولهای عصبی در قسمتی از مغز دچار اختلال شده یا میمیرند،دوپامین تولید نمیشود و کاهش آن باعث بروز بیماری پارکینسون یا بیماری مشکلات حرکتی میشود.
عوامل خطر بیماری پارکینسون
عوامل افزایش خطر بیماری پارکینسون شامل موارد زیر است:
- جنسیت: مردان بیشتر از زنان در معرض بیماری پارکینسون هستند.
- سن: افراد جوان به ندرت بیماری پارکینسون را تجربه می کنند و معمولاً این بیماری از میانسالی یا پیری شروع می شود.
- وراثت: همراهی نزدیک با بیماری پارکینسون احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد.
- قرار گرفتن در معرض سموم: قرار گرفتن در معرض حشره کش ها و سموم دفع آفات ممکن است خطر ابتلا به بیماری پارکینسون را کمی افزایش دهد.
انواع مراحل پارکینسون
بیماری پارکینسون را می توان به سه مرحله ای ابتدایی، میانی و پیشرفته تقسیم کرد:
- در مرحله ای ابتدایی پارکینسون، بیمار با لرزش در یک سمت بدن یا یک دست یا پای خود مواجه میشود. در این مرحله فرد دچار ضعف، درد مفاصل و همچنین خستگی میشود.
- در مرحله ی میانی پارکینسون، علائم حرکتی شدت پیدا می کند. بیمار دچار سفتی، کندی، ضعف و عدم هماهنگی در عضلات میشود و نمیتواند کارهایی مانند نوشتن، مسواک زدن و اصلاح صورت خود را انجام دهد.
- مرحلهی پیشرفتهی پارکینسون، پس از چندین سال خود را نشان میدهد و فرد علائمی مانند افزایش لرزش بدن و انقباضات عضلات را تجربه خواهد کرد.
علائم پارکینسون
علائم پارکینسون ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد اما نشانه های این بیماری معمولاً به تدریج شروع و با گذشت زمان تشدید میشود. علائم پارکینسون در زنان همانند دیگر بیماران است و تفاوتی ندارد. علائم بیماری پارکینسون عبارتند از:
- لرزش: لرزش معمولاً از لرزش دست یا انگشتان دست یک طرف بدن شروع می شود.
- کندی حرکات: بیماری پارکینسون ممکن است حرکت شما را مانند راه رفتن را کند کنید و انجام کارهای ساده برای بیمار دشوار و وقت گیر کند.
- عضلات سفت و سخت: سفتی عضلات می تواند دردناک باشد و ممکن است در هر قسمت از بدن شما رخ دهد.
- اختلال در تعادل: ممکن است به علت بیماری پارکینسون دچار عدم تعادل شوید.
- از دست دادن حرکات خودکار: ممکن است توانایی انجام حرکات ناخودآگاه از جمله چشمک زدن، لبخند زدن و ... کاهش داده شود.
- افسردگی: ممکن است گاهی اوقات در مراحل اولیه بیماری فرد دچار افسردگی شود و علائمی همچون ترس، اضطراب یا از بین رفتن انگیزه را تجربه کنید.
- مشکلات بلع: با پیشرفت بیماری ممکن است فرد در بلع دچار مشکل شود.
- مشکلات جویدن و خوردن: بیماری پارکینسون در مرحله آخر بر عضلات دهان بیمار تاثیر می گذارد و جویدن غذا را برای فرد مشکل می کند که می تواند منجر به خفگی و تغذیه نامناسب شود.
- مشکلات خواب و اختلالات خواب: مبتلایان به پارکینسون اغلب دارای مشکلات خواب مانند بیدار شدن مکرر در طول شب، بیدار شدن زود هنگام یا خوابیدن در طول روز هستند.
- مشکلات مثانه: بیماری پارکینسون ممکن است باعث ایجاد مشکلات مثانه از جمله عدم توانایی در کنترل ادرار یا مشکل در ادرار شود.
- یبوست: بسیاری از مبتلایان به پارکینسون دچار یبوست می شوند که عمدتاً ناشی از کندی دستگاه گوارش است.
- تغییر فشار خون : ممکن است هنگام ایستادن به دلیل افت ناگهانی فشار خون احساس سرگیجه یا غش کنید.
- خستگی: بسیاری از مبتلایان به پارکینسون انرژی خود را از دست می دهند و خستگی را تجربه می کنند.
- درد : برخی از مبتلایان به پارکینسون دردرا در کل بدنشان یا قسمتی از بدن تجربه می کنند.
- اختلال عملکرد جنسی: برخی از افراد مبتلا به پارکینسون متوجه کاهش میل جنسی یا عملکرد آنها می شوند.
- ممکن است آرام، آهسته و یا با تردید صحبت کنید.
- ممکن است نوشتن دشوار باشد و نوشتن شما ممکن است کوچک به نظر برسد.
- ممکن است بیمار مشکلات تفکر و زوال عقل را تجربه کنید.
علائم پارکینسون در جوانی
- لرزش دست ها، بازوها، پاها یا صورت
- سفتی اندام و تنه
- کندی حرکت
- از دست دادن تدریجی حرکت خود به خود (برادیکینزی)
- اختلال در تعادل
- عدم هماهنگی
- افسردگی
- اختلالات خواب
درمان پارکینسون
پارکینسون درمان قطعی ندارد اما می توان از داروهایی مثل لودوپا، مادوپار، آمانتادین، بیپریدن و سلژیلین برای کنترل علائم این بیماری استفاده کرد اما در صورت قطع داروها علائم گاهی با شدت بیشتری برمیگردند.
داروهایی که برای پارکینسون تجویز میشوند، عبارتند از:
- داروهایی که سطح دوپامین را در مغز افزایش میدهند
- داروهایی که بر سایر مواد شیمیایی مغز تأثیر میگذارند
- داروهایی که به کنترل علائم غیرحرکتی کمک میکنند
گاه فوق متخصص مغز و اعصاب از جراحی برای درمان پارکینسون استفاده می کند یا کارهای درمانی مانند فیزیوتراپی را بهبود عملکرد افراد مبتلا به پارکینسون تجویز می کند.
عاقبت بیماری پارکینسون چیست؟
عاقبت بیماری پارکینسون یکی از مواردی است که بسیار جست و جو شده است اما در پاسخ به سوال باید بگوییم که اگر بیماری پارکینسون درمان نشود یا از فرد بیمار مراقبت نشود به دلیل مشکلات حرکتی که بیمار دارد و ممکن است خطر سقوط، زخم و شکستگی را تجربه کند می تواند باعث مرگ بیمار شود.
طول عمر بیماران پارکینسون
طول عمر بیماران پارکینسون ممکن است بسته به شرایط و عوامل مختلف متفاوت باشد و برخی از عوامل مانند سن، نوع بیماری و وضعیت سلامتی عمومی بیمار میتواند بر طول عمر آنها تأثیر بگذارد. در بیشتر موارد بیماران پارکینسونی ممکن است تا چندین سال پس از تشخیص اولیه زنده بمانند.
راههای پیشگیری از ابتلا به بیماری پارکینسون
راه شناختهشده و قطعی برای جلوگیری از ابتلا به بیماری پارکینسون وجود ندارد اما تحقیقات نشان میدهد افرادی که انواع میوهها و سبزیجات، غذاهای سرشار از فیبر، روغنهای حاوی امگا ۳ و همچنین ماهی استفاده میکنند میتوانند مقاومت بیشتری در برابر ابتلا به این بیماری دارند.همچنین برخی تحقیقات نشان داده اند که ورزش منظم هوازی ممکن است خطر ابتلا به بیماری پارکینسون را کاهش دهد.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنید؟
با مشاهده ای اولین علائم باید به پزشک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید تا با بررسی تمامی فاکتورها، روند بیماری را کنترل کند.
پرسش های متداول
بیماری پارکینسون درمان دارد؟ |
خیر، متاسفانه بیماری پارکینسون درمانی ندارد اما مصرف داروها به میزان قابل توجهی علائم این بیماری را کاهش میدهند. |
بیماری پارکینسون ارثی است؟ |
خیر، بیماری پارکینسون ارثی نیست و وجود افراد نزدیک شامل پدر، مادر، خواهر و برداری که به پارکینسون مبتلا باشند خطر ابتلا به بیماری پارکینسون را تنها 3 درصد افزایش میدهد. |
بیماری پارکینسون کشنده است؟ |
بله، بیماری پارکینسون در صورت عدم درمان کشنده است. |
از کجا بفهمیم پارکینسون داریم؟ |
با مشاهده ای علائمی چون لرزش، سفتی عضلات، کندی حرکات و...می توان فهمید که پارکینسون دارید. |
پارکینسون از چی میاد؟ |
عواملی مانند افزایش سن، پیشینه خانوادگی ابتلا به بیماری پارکینسون، جهشهای ژنتیکی، جنسیت، قرار گرفتن در معرض سموم دفع آفات، مصرف برخی داروها و ...خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد. |
اولین علائم پارکینسون چیست؟ |
لرزش، اولین علائم پارکینسون است. |
آیا پارکینسون همان ام اس است؟ |
خیر، ام اس یک بیماری خود ایمنی محسوب میشود که در این بیماری سیستم ایمنی بدن شخص شروع به تجزیه میلین و رشتههای عصبی بدن او میکند. اما در پارکینسون بعضی سلولهای مغز شروع به از بین رفتن میکنند. |
آیا پارکینسون باعث مرگ میشود؟ |
بله |
آیا پارکینسون جز بیماری خاص است؟ |
مدیرعامل انجمن پارکینسون ایران گفت:تلاش داریم بیماری پارکینسون را جزء بیماریهای خاص قرار دهیم. |
سخن آخر
در این مطلب هر آنچه در باره پارکینسون باید بدانید را در اختیار شما قرار دادیم و شما را با علت، علائم، تشخیص، درمان و پیشگیری از آن آشنا کردیم. در صورت تمایل می توانید مطلب آیا پارکینسون کشنده است؟ را نیزمطالعه کنید.در صورت ابتلا به این بیماری، تجربیات تان را در درمان این بیماری در قسمت نظرات تان با دیگران به اشتراک بگذارید.