استرداد سنگ نگاره ساسانی به ایران پس از ۸ سال + عکس

به گزارش خبرنگار مهر، روزنامه آبزرور دیروز گزارشی درباره سنگ‌نگاره ای دو هزار ساله نوشت که متعلق به دوران ساسانی در فرودگاه استنستد لندن هنگام قاچاق به بازار سیاه کشف و توقیف شده بود.

در ژانویه سال ۲۰۱۶ (۲۶ دی ۱۳۹۴) مأموران نیروی مرزی با دیدن بسته بندی شلخته آن مشکوک شده و احتمال دادند قاچاقچیان می‌خواستند با چنین بسته‌بندی وانمود کنند این یک شیء بی‌ارزش است. درحالی که این مجسمه تقریباً دو هزار سال پیش تراشیده شده و اثر مهمی است که اگر امروز در بازار هنر ظاهر شود می‌تواند بیش از ۳۰ میلیون پوند به فروش برسد اما این یک اثر باستانی است که قبلاً ثبت نشده و هرگز نمی‌توان آن را فروخت. اثر یادشده که ارتفاعش کمی بیش از یک متر است، مستقیماً از دل کوه یا به اصطلاح انگلیسی آن از «سنگ زنده» بریده و جدا شده است.

سفارت ایران در لندن بعد از بیش از ۶ سال پیگیری حقوقی توانست ضمن اثبات مالکیت و تعلق این اثر باستانی به ایران، مقدمات بازگشت آن را به کشور فراهم کند. دلیل این تأخیر نیز طولانی شدن مراحل حقوقی و اداری آن در بخش پلیس جنایی انگلیس و موزه بریتانیا بود که البته شیوع کرونا نیز مزید بر علت شد.

بی رحمی در کندن سنگ نگاره

«سنت جان سیمپسون» باستان‌شناس ارشد موزه بریتانیا گفت که تاکنون ندیده در قاچاق آثار باستانی کار تا جایی پیش برود که قطعه‌ای را از دل صخره یا کوه جدا کنند.

وی اقدام صورت گرفته را سطح دیگری از بی‌رحمی دانست و افزود: شما حتی می‌توانید جای ماژیک را ببینید که خط کشیده‌اند و بعد با دستگاه فرز سنگ را به طور اریب بریده‌اند. سپس آن را به طرزی باورنکردنی بد، در یک جعبه کوچک و تقریباً بدون محافظ بسته بندی کردند که با میخ محکم شده است.

سیمپسون این اثر باستانی را یک مجسمه سنگی منحصربه‌فرد توصیف کرد که مربوط به دوره امپراتوری ساسانیان است.

از نظر این باستان‌شناس، سنگ‌نگاره کشف شده از جایی در استان فارس و اطراف شیراز می‌آید، چرا که سبکش به نقش‌برجسته‌های آنجا شباهت دارد.

وی افزود: فکر می‌کنم این بخشی از یک سنگ‌نگاره بزرگ‌تر باشد و ممکن است قطعات دیگری وجود داشته باشند.

این باستان شناس انگلیسی، با اشاره به حالت ایستادن مرد در سنگ‌نگاره نوشت اینکه او انگشت اشاره‌اش را بلند کرده نشان‌دهنده آن است که این مرد در حضور شاه یا خاندان سلطنتی است و همین باعث می‌شود که احتمال دهیم این نقش‌برجسته بخشی از یک ترکیب‌بندی بزرگ‌تر است که شاه در سمت راست آن به تصویر کشیده شده و افراد دیگری پشت سرش قرار دارند.

وی اضافه کرد با توجه به اینکه نوشته‌ای روی این سنگ‌نگاره حکاکی نشده، تشخیص هویتش غیرممکن است اما از روی پوشش او مشخص است که فردی از طبقات بالا بوده است.

تاکنون کسی در این رابطه دستگیر نشده است

این پرونده بر اساس گزارش آبزرور، توسط پلیس اینترپل و آژانس ملی جرایم جنایی در دست بررسی قرار دارد اما تاکنون کسی دستگیر نشده است، البته روی بسته بندی مشخصات فرستنده، گیرنده و مقصد قید شده است.

این نشریه انگلیسی افزود: موزه بریتانیا از دولت ایران اجازه نمایش آن را به مدت سه ماه دریافت کرد و سپس آن را به موزه ملی تهران ارسال خواهد کرد.

در همین حال سیدمهدی حسینی متین کاردار سفارت جمهوری اسلامی ایران در لندن در بیانیه‌ای اعلام کرد: ما صمیمانه امیدواریم که گسترش بیشتر همکاری بین موزه بریتانیا و سفارت ایران در لندن همچنان در مبارزه با قاچاق غیرقانونی اموال فرهنگی و حفاظت از میراث فرهنگی بشر مؤثر باشد.

با صلاحدید مقامات ایرانی؛ این اثر در بریتانیا نمایش داده می‌شود

کاردار جمهوری اسلامی ایران در لندن از بازگشت مجسمه سنگی سرباز ساسانی به کشور در آینده نزدیک خبر داد و گفت: بعد از اینکه توانستیم مالکیت این اثر باستانی را ثابت کنیم، موزه بریتانیا درخواست کرد این اثر به مدت سه ماه در این موزه به نمایش گذاشته شود که با توجه به اینکه موزه بریتانیا نسبت به ترمیم این اثر که دچار شکستگی شده بود اقدام کرده بود، با نظر این نمایندگی و مقامات ذیصلاح در داخل کشور با این درخواست موافقت شد و قرار است در آن موزه در معرض دید عموم گذاشته شود.

کاردار ایران در لندن یادآور شد: بدیهی است که پس از سه ماه این اثر توسط موزه بریتانیا به این سفارت تحویل داده خواهد شد و در اسرع وقت نیز به کشور بازگردانده خواهد شد.

وی همچنین گفت: آثار باستانی قاچاق شده دیگر متعلق به کشورمان نزد دولت بریتانیا وجود دارد که درحال پیگیری حقوقی آنها نیز هستیم. تعلق این آثار نیز به کشورمان اثبات شده و در حال پیگیری امور اداری آن هستیم که به محض انجام امور مربوطه این آثار به کشور بازگردانده خواهد شد.

وزارت میراث فرهنگی هنوز پاسخی نداده است

در حال حاضر کارشناسان میراث فرهنگی در صفحات مجازی خود نوشته‌اند که چرا در این باره هنوز وزارت میراث فرهنگی سکوت کرده و اعلام نمی‌کند که این اثر تاریخی چگونه و از کدام محوطه تاریخی به خارج از کشور ارسال شده است؟ مهمتر اینکه چطور کسی متوجه جای خالی این سنگ نگاره در همه این سال‌ها نشده است و اینکه یا برای کشف و جلوگیری از فروش آن اقدامی هم در سطح بین الملل انجام داده‌اند یا خیر.