کتاب‌های خواندنی سال 1401

 یکی از نشانه‌های درخشش و ماندگاری هر سال در تقویم، آثار فکری و فرهنگی تولید شده در آن سال است و در میان این آثار بی شک کتاب چون گذشته جایگاه ویژه ای دارد. دانستن و بیان اینکه در سال 1401 چقدر کتاب در ایران تالیف، ترجمه و منتشر شد؟ حداقل جز انتشار رسمی تعداد عنوان کتاب ها که کاری فیزیکی و قابل محاسبه است، غیر قابل بیان دقیق است. در این میان چه تعداد اثر فاخر و ماندگار و خواندنی هم تولید شده است نه کار یک نفر و نه حتی کار یک گروه است. خواندن همه کتاب ها و مقایسه آنها و به دست آوردن جدولی که که این مقایسه را به مخاطب نشان بدهد، تقریبا غیر ممکن است. با این همه، بسیاری از ما دوست داریم کتاب های برتر سال را بشناسیم. یکی از مسیرهای میان بر، رجوع به جوایز مربوط به کتاب و کتاب های برگزیده است که البته بیشتر جوایز امسال به کتاب های منتشر شده در سال قبل اختصاص یافته است. نویسندگان و کتابخوان های حرفه ای، میان برهای دیگری هستند که می توانند از بین کتاب های خودشان، دیگر نویسندگان و جامعه نشر، پیشنهادهایی به ما برای مطالعه بدهند. آن ها نیز فرصت نداشته اند که کتاب های بسیار زیاد و با فراگیری بالا را بخوانند و جوابی در حد و وسع انتظار ما از نمای کلی کتاب در یک سال ارائه کنند. ما سراغ تعدادی از این نویسندگان و فعالان عرصه کتابخوانی رفتیم و از آنها خواستیم تا از میان کتاب های منتشر شده در سال 1401 و آنها را خوانده اند، کدامیک را برای خوانندگان پیشنهاد می کنند. آنها نیز با توجه به سلایق شخصی، میزان مطالعه، جایگاه خاص اجتماعی، محل سکونت و عوامل دیگر فرهنگی پاسخ ما را دادند. در این بین برخی از نویسندگان و شاعران به مشکلات مهم عرصه کتاب و نشر در سال گذشته اشاره کردند و با توجه به قیمت بالای کتاب، گفتند ما اثر منتشر شده در سال 1401 را نخوانده ایم! با این وجود برخی کتاب های متنوع و خوبی را معرفی کرده اند که به آنها اشاره ای می کنیم. سیما طاهر کرد، داستان نویس و نمایش نامه نویس و همچنین کتابخوان حرفه ای  به کتاب های «تفنگ چخوف» اثر «احمد اخوت» و «زخم شیر» اثر «صمد طاهری» در کنار کتاب «سرگذشت عشق» اثر «مرضیه گلابگیر» به عنوان یک اثر غیر داستانی اشاره کرد. «سیما صنیعی»، داستان نویس در کنار کتاب های معرفی شده توسط طاهر کرد، کتاب «کفش های زرین روی گلکان عشق» اثر مشترک «مرضیه گلابگیر» و «لیلا میرباقری» را هم معرفی کردند. «غزاله بزرگ زاده» هم کتاب های «ماه غمگین و ماه سرخ» اثر«رضا جولایی»، «تیراندازی طبق بخشنامه» اثر «حسین بهرامی» و «سرگذشت تنهایی» اثر «فی باوند آلبرتی» و «لوئیز روک کوچولو» اثر «گی دو موپاسان» را پیشنهاد کردند. حدود ده تن از کتاب¬خوان هم کتاب¬های «رضا کشمیری» با عنوان های «سلام بر میت»، «سامورایی در میدان مین»، «چشم حاج آقا» را معرفی کردند.«فرزانه مجتهدی»، نویسنده و فعال حوزه کودک و نوجوان هم کتاب «پسرک، موش کور، روباه و اسب» نوشته «چارلی مکسی» با ترجمه «سید وحید کریمیان» را کتاب خوب و خواندنی دانستند. یکی از دوستان خبرنگار هم کتاب «معجزه معلق» اثر «مریم مطهری راد» را که استوری کرده بود و نوشته بود: بعد از چند سال یک رمان خوب خواندم. «مریم قاروبی»، تسهیلگر کتاب کودک و نوجودان هم کتاب «باغبان» از نشر «میکا» برای کودکان بالای هفت سال، «مجموعه لیزه لوته» از نشر «مهرسا» برای کودکان چهار سال و کتاب «هاله هله هوله» نشر «طوطی» برای کودکان بالای شش سال را جهت مطالعه پیشنهاد کردند. «مرضیه نفری» نویسنده و کتابدار نمونه هم کتاب های «سفر به آتش» اثر «مریم مطهری راد»، «فصل توت های سفید» اثر «عذار موسوی» و «مثل نهنگ نفس تازه می کنم» اثر «معصومه امیرزاده» را به عنوان کتاب های معرفی شده از سوی خودشان اعلام کردند. «سمیه پورخاقان» از کتابدران هم کتاب «موقعیت ننه» اثر «رمضانعلی کاوسی» را در کنار آثار برگزیده های جشنواره های ادبی فجر و نادری را به عنوان کارهای خوب معرفی کردند.  «بهمن نشاطتی» شاعر هم مجموعه شعر «بوسه ی مکتوب» مجموعه غزل «کبری موسوب قهفرخی» را پیشنهاد کردند. «محمد قائم خانی»، نویسنده و تحلیل گر هم کتاب « فصل توت  های سفید» اثر «سیده عذرا موسوی» را معرفی کرده اند. «مجید ملامحمدی» نویسنده خوب و توانمند کودک و نوجوان هم کتاب سه جلدی«ماجرای دشت نیمروز» نوشته آقای «محمد میرکیانی» معرفی کردند. ذکر این نکته لازم است که کتاب «دزد و شاهزاده» اثر خود ملامحمدی هم اثر خوب و قابل تاملی است. «صدیقه محمد جانی» شاعر هم مجموعه غزل «عالیجناب عقرب» از «جلیل صفربیگی» را عالی دانسته اند. «سید سعید هاشمی»، دیگر نویسنده ای بودند که آثار زیر را معرفی کردند: تصحیح دیوان و شرح زندگی موجی اصفهانی از شاعران عصر صفوی» نوشته و تحقیق «رسول جعفریان» و «سردار ملات» نوشته «علی مهر» و  « من و آقای همسایه» نوشته «علیرضا متولی». «محدثه علیجانزاده روشن»، دیگر نویسنده ای بودند که کتاب های «حوض خون» اثر «فاطمه سادات میرعالی» و «اجاره نشین خیابان الامین»  اثر «علی اصغر عزتی پاک» و «کهکشان نیستی» اثر «محمد هادی اصفهانی» را پیشنهاد کردند. «مصومه سادات غنی» هم  کتاب های رمان «کتابخانه نیمه شب» اثر «مت هیگ»، «موش سر به هوا» اثر «فرهاد حسن زاده» و «لیزه لوته» اثر «الکساندر اشتنفس مایر» و مجموعه طنز «بیز بیز پشه» اثر «طاهره ایبد» را معرفی کردند. «علی باباجانی وفسی» دیگر نویسنده ای بودند که کتاب های « داعشی و عاشقی» اثر « مجید ملامحمدی» و «دشنام» اثر «سید محسن امامیان» را معرفی کردند. «مرضیه کهرانی» هم رمان «بد زخم» اثر «مالک شیخی»، رمان «شهر شیشه ای» اثر «حامد حسینی پناه کرمانی» و مجموعه داستان «تخته نرد» اثر «فریده لشنی» را معرفی کرده اند.