باید اَنگ بیماری‌های روان برداشته شود/فشار سربازی عاملی برای بروز بیماری اعصاب است

پروانه پرویزیان، در خصوص دلایل ابتلا به بیماری اعصاب و روان اظهار کرد: یکی از دلایلی که سبب مراجعه افراد به مراکز توانبخشی می‌شود، عدم آگاهی خانواده‌ها از علائم اولیه بیماری است که معمولاً در سنین خاص مانند نوجوانی که خود یکی از دوران بحران است، بروز می‌کند.
وی افزود: اگر سریعاً نسبت‌به درمان این بیماری اقدام شود، ممکن است در همان ابتدا درمان شده و دامن‌گیر برهه‌های دیگر زندگی فرد نشود.
این روانشناس بالینی بیان کرد: افرادی که زمینه ژنتیکی این بیماری یا تجربه اختلالاتی چون وسواس، نظم بیش از حد و پرخاشگری را در افراد دور فامیل داشته باشند، مستعد ابتلا بوده و شرایط محیطی همچون نوجوانی، کنکور، سربازی، ازدواج، ازدواج ناموفق و فشارهای محیطی همچون فشارهای خانواده سبب بروز عوامل بیماری می‌شود.
پرویزیان خاطرنشان کرد: اگر افراد در ابتدا متوجه علائم شوند و به پزشک مراجعه کنند در مرحله اول با مصرف 6 ماه دارو مشکل مرتفع می‌شود و اگر دارو به صورت کامل مصرف نشود، در مرحله دوم با مصرف دو سال دارو و مجدد در صورت عدم رعایت در مرحله سوم با مصرف چهار سال دارو و  اگر مجدد بی‌نظمی در مصرف ایجاد شود، فرد تا آخر عمر علائم را با خود به همراه خواهد داشت و درمانی برای آن وجود ندارد.
وی اضافه کرد: بیماری روان مانند بیماری آنفولانزا نیست که دوره درمان و داروی مشخص داشته باشد. متاسفانه زمانی که بیماری روان مزمن می‌شود، دقیقاً همچون بیماری قلبی و دیابت است و درمان قطعی برای آن وجود نخواهد داشت.
این روانشناس بالینی تصریح کرد: همانگونه که بیماری دیابت نیازمند دوره‌های منظم آزمایش و درمان است تا حد قند خون در سطح متعادلی قرار بگیرد، بیماری روان نیز چنین ویژگی‌هایی دارد. علت بستری افراد در مراکز درمانی، ناآگاهی و ناتوانی خانواده از مراقبت‌های مربوط به بیماری است. در صورتی که مراقبت مداوم و درست از بیماران اعصاب و روان انجام شود، دیگر نیاز به بستری و مراقبت از آنان در مراکز و بیمارستان‌ها نیست.
پرویزیان عنوان کرد: افراد باید نسبت‌به بیماری بیماران اعصاب و روان آگاهی داشته باشند و فکر کنند که این بیماری به‌عنوان مثال همچون دیابت است؛ طبیعتاً افراد به یک بیمار دیابتی توهین نمی‌کنند و برخورد نامناسب با او ندارند و در صورتی که بیمار دیابتی عصبانی شود، به او خُرده نمی‌گیرند و معتقدند که او بیمار است. این رفتارها به علت قبول بیماری فرد است.
وی ادامه داد: متاسفانه وضعیت برای بیماران روان به این شکل نیست و زمانی که فرزندی این بیماری را داشته باشد والدین تصور می‌کنند که فرزندشان با او لج‌بازی می‌کند. بسیاری از رفتارها لجبازی نیست، بلکه علائم بیماری است یا افرادی که نسبت‌به اطرافیان خود سوءظن دارند، دارای بیماری پارانوئید هستند.
یکی از مشکلات اصلی ما، عدم آگاهی افراد جامعه از انواع بیماری است
این روانشناس بالینی مطرح کرد: برخی از افراد پارانوئید تصور می‌کنند که دیگران می‌خواهند او را مسموم کنند یا نوع دیگر آن تصور خیانت دیگران به فرد را دارند. مسلماً این رفتارها آزاردهنده است و همسران این افراد اذیت می‌شوند، اما باید باور کرد که این علائم به دلیل بیماری است و عمدی در کار نیست و فرد نمی‌تواند رفتار درست را تشخیص دهد و به افکار خود اعتقاد دارد و تا زمانی که تحت نظر روانشناس قرار نگیرد، به رفتار خود ادامه می‌دهد. یکی از مشکلات اصلی ما، عدم آگاهی افراد جامعه از انواع بیماری است.
تعرفه‌های بالای روانشناسی و مشاوره
 پرویزیان گفت: یکی از دغدغه‌های دیگر بیماران و خانواده‌های آنان تعرفه‌های بالای روانشناسی و مشاوره است. در دندان‌پزشکی نیز این مشکل وجود دارد، اما درد آن مملوس است و فرد بعد از یک مدت مصرف مسکن، از درد بی‌طاقت می‌شود و مجبور می‌شود هزینه‌های جانبی خود را کاهش داده و به دندان‌پزشک مراجعه کند.
وی افزود: متاسفانه به دلیل اینکه علائم افراد در زمینه‌های روانی مملوس نیست، افراد به‌سادگی به مشاوره و روانشناس مراجعه نمی‌کنند. به عنوان مثال فردی که نظم بیش از حدی در کارهای خود دارد، از طرف خانواده تحسین شود. وسواس در جامعه تنها در مورد شست‌وشو شناخته شده اما انواع وسواس در روانشناسی وجود دارد.
این روانشناس بالینی اظهار کرد: برخی افراد وسواس فکری دارند و یک موضوع را دائماً در ذهن خود تکرار می‌کنند؛ به عنوان مثال دائماً با خود تکرار می‌کنند که چرا در جواب فلانی جواب دیگری ندادم و... . این افکار وسواسانه است و در صورت عدم درمان، می‌تواند منجر به بیماری شود.
باید اَنگ بیماری روان برداشته شود
پرویزیان بیان کرد: مهم‌ترین نکته برای آشنایی با بیماری‌های روان، فرهنگ‌سازی است و باید اَنگ آن برداشته شود. نباید به بیماران روان واژه «دیوانه» اطلاق شود. ممکن است پدر خانواده در مراکز توان‌بخشی بستری باشد، اما عروس خانواده از آن اطلاع ندارد و تنها در میهمانی‌ها فرد را با خود برده و مجدداً به مراکز بازگردانده می‌شوند، اما اگر همین فرد به بیماری سرطان دچار شود تمام افراد از آن آگاهی پیدا می‌کنند؛ زیرا این بیماری پذیرفته شده است.
وی اضافه کرد: آگاهی نسبت‌به بیماری دارای بخش‌ها مختلفی است که شامل آگاهی به علائم، سن ابتلا، نحوه مراجعه و نحوه برخورد و... است. کار روانشناس بسیار گسترده است زیرا باید بر روی خانواده و بیمار به صورت جداگانه کار کند و باید به خانواده این آگاهی داده شود که اگر فرضاً مادر خانواده دارای این بیماری است، باید مواظب فرزندان و نوه‌های خود باشید زیرا ممکن است علائم بیماری در آنان نیز بروز کند.
فشار سربازی می‌تواند باعث بروز بیماری اعصاب و روان شود
این روانشناس بالینی خاطرنشان کرد: یکی از زمان‌های بحرانی که ممکن است بیماری روان علائم خود را نشان دهد، دوران نوجوانی است که تمام سیستم بدن فرد از نظر جسمی و روانی مختل می‌شود و در این زمان بحرانی با فشار کنکور نیز مواجه هستیم و برای آقایان نیز در این سنین فشار سربازی وجود دارد. بسیاری از مراجعان ما اولین تجربه بروز علائم را مربوط به پادگان می‌دانند.
افکار خرافی سبب تاخیر در مراجعه به مراکز روانشناسی و مشاوره می‌شود
پرویزیان تصریح کرد: یکی دیگر از اشکالات جامعه افکار خرافی است که سبب تاخیر در مراجعه به مراکز روانشناسی و مشاوره می‌شود. زمانی که فرد ادعا می‌کند صدایی می‌شنود یا چیزی میبیند که دیگران قادر به دیدن آن نیستند. در برخی از خانواده‌ها و فرهنگ‌های سنتی ما به داشتن قدرت ماورایی ارتباط داده می‌شود.
وی ادامه داد: همچنین برخی از افراد دیدن اشیاء و شنیدن صدایی که برای دیگران قابل لمس نیست را به جن‌زدگی مرتبط می‌دانند و به جای مراجعه به مشاوره به «جن‌گیر» و «دعانویس» مراجعه می‌کنند و هزینه‌های گزافی را پرداخت می‌کنند. به دلیل عدم درمان، این بیماری در فرد نهادینه می‌شوند و روند درمان آن را مشکل می‌کنند.
این روانشناس بالینی در رابطه با انواع بیماری روان عنوان کرد: ما اختلال و بیماری داریم. همه ما با یک تیپ شخصیتی متولد می‌شویم و زمنیه یک تیپ شخصتی را در خود داریم و عوامل تربیتی والدین، مدرسه و محیط سبب بروز ویژگی‌های شخصیتی می‌شود و فرد دارای ویژگی‌های وابستگی با کمال‌گرایی می‌شود، اما زمانی که در ویژگی‌های شخصیتی افراد افراط و تفریط ایجاد شود، تبدیل به اختلال می‌شود و این اختلال سبب آزار خود و دیگران می‌شود.
از هر چهار فرد عادی در جامعه، یک فرد دارای یک اختلال روان است
پرویزیان گفت: کمال‌گرایی بسیار خوب است اما زمانی که دچار افراط شود به سمت منفی‌گرایی گرایش پیدا می‌کند و دیگر نیمه پر لیوان برای فرد معنایی ندارد؛ زیرا لیوان نباید خالی باشد و این اختلال را می‌توان با روان‌درمانی و دوره‌ای مشاوره حل کرد اما اگر درمان نشود این اختلال به بیماری تبدیل می‌شود. طبق آمارها از هر چهار فرد عادی در جامعه، یک فرد دارای یک اختلال روان است.
رواج مشاوره‌های پیش از ازدواج بسیار خوب است
 وی افزود: سابقه ژنتیک، دوران بارداری مادر، دوران کودکی، وضعیت اقتصادی و انواع فشار همچون ازدواج ناموفق و انواع خاص تیپ‌های شخصیتی می‌تواند در بروز این بیماری نقش داشته باشد. خوشبختانه در حال حاضر مشاوره‌های قبل از ازدواج بسیار پررنگ شده است و این موضوع بسیار اهمیت دارد، زیرا در مواردی دو تیپ شخصیتی به هیچ عنوان نمی‌توانند با یکدیگر زندگی کنند و در صورت ازدواج یک سال یا دوسال بعد منجر به جدایی می‌شود.
این روانشناس بالینی اظهار کرد: یکی از انواع بیماری‌ روان اسکیزوفرنی است که بسیار شایع است و رتبه اول را در بیماری‌های روان دارد و علامت بارز آن توهمات دیداری و شنیداری است و این صداها می‌تواند حالت دستوری پیدا کند. یکی از مددجویان ادعا می‌کرد که صدایی از عالم غیب به او می‌گوید که نظر کرده است و در حال امتحان الهی است و برای این کار باید خود را از ارتفاعی به زمین پرتاب کنی و نگران نباش، زیرا اتفاقی برای تو رخ نمی‌دهد و فرد پس از افتادن از ارتفاع دچار شکستگی لگن می‌شود و صدا مجدد به او می‌گوید که این امتحان برای ارزیابی تو بوده و پس از درمان جسمی فرد، صدا مجدد از او درخواست تکرار این حرکت را دارد و فرد مجدد خود را پرتاب می‌کند.
پرویزیان بیان کرد: مورد دیگری وجود دارد که صدایی به او می‌گوید که پدرش شیطان است و اگر پدرش را بکشد اتفاقات خوبی برای او رخ می‌دهد. همانگونه که مشاهده می‌کنید این بیماری می‌تواند به خود فرد و دیگران آسیب برساند. این علائم زمانی رخ می‌دهد که فرد درمان نشود.
وی اضافه کرد: یکی دیگر از بیماری‌های روان، اختلال دوقطبی است که در این اختلال فرد دچار نوسان خُلق است و فرد از حالت افسرده تا بسیار سرخوش نوسان دارد. کاری که ما با روان‌درمانی انجام می‌دهیم توقف فرد در حالت تعادل است و به محض مشاهده علائم نوسان در فرد، با روان‌گری، مشاوره و بالانس دارو بیمار را به شرایط نزدیک نرم بازمی‌گردانیم.
متاسفانه سیستم پیگیری در خانه ضعیف است
این روانشناس بالینی خاطرنشان کرد: زمانی که این اقدامات در مراکز توانبخشی انجام می‌شود و فرد مجدد به تعادل بازمی‌گردد، خانواده درخواست بازگشت بیمار به خانه را دارند و این بسیار خوب است و رویکرد ما نیز بازگشت فرد به خانواده است اما متاسفانه سیستم پیگیری در خانه ضعیف است و ظرفیت این کار بسیار پایین است.