جستجو
رویداد ایران > دانش و مهارت > معرفی رشته علوم آزمایشگاهی؛ لیست دروس، گرایش ها و درآمد

معرفی رشته علوم آزمایشگاهی؛ لیست دروس، گرایش ها و درآمد

رشته علوم آزمایشگاهی را از مقطع کارشناسی رشته علوم آزمایشگاهی، ضرایب مهم، لیست و چارت دروس علوم آزمایشگاهی و دانشگاه های برتر تا باز کار آن را در ادامه می خوانید.

رشته علوم آزمایشگاهی جزو پرطرفدارترین رشته ها در گروه علوم تجربی است که در این مطلب به بیان بازار کار رشته علوم آزمایشگاهی، تاریخچه رشته، دوره تحصیلی ، مزایا و معایب این رشته ... می پردازیم.

رشته علوم آزمایشگاهی

رشته علوم آزمایشگاهی (Laboratory sciences) یکی از شاخه های علوم پزشکی در کنکور سراسری به شمار می رود، که عمده مباحث آن شامل تحقیق و آزمایش روی نمونه خون و بافت های بدن است.

تحصیل در دوره کارشناسی این رشته از سال 1347 در ایران آغاز شده و هم اکنون این رشته در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری در دانشگاه های مختلف کشور ارائه می شود.

ماهیت رشته علوم آزمایشگاهی

 ماهیت رشته علوم آزمایشگاهی تربیت افراد به منظور ارائه خدمات آزمایشگاهی است. این رشته کمک زیادی به بیماران و پزشکان در تشخیص عفونت ها و بیماری های داخلی کرده در حالت کلی، بیشتر به عنوان یک رشته عملی شناخته می شود که جنبه تشخیصی دارد.




   

تاریخچه علوم آزمایشگاهی

تا سال ۱۹۷۶ میلادی رشته علوم آزمایشگاهی با نام Medical Technology یا همان تکنولوژی پزشکی خوانده می شد و پس از آن به Medical Laboratory Sciences یعنی همان علوم آزمایشگاهی تغییر نام داد. در ایران دوره کارشناسی پیوسته رشته علوم آزمایشگاهی از سال 1347 در دانشگاه های تهران، شیراز، اصفهان، تبریز، اهواز و.... تاسیس شد. بعد آن به کاردانی و دکترای حرفه ای تغییر رویه داد و از سال ۱۳۷۲ شمسی تا امروز مقاطع کاردانی و کارشناسی ناپیوسته این رشته در دانشگاه ها ارائه می شود.

از سال 1385 مقطع کاردانی این رشته حذف شد و دانش آموزان با قبولی در کنکور مستقیما وارد مقطع کارشناسی پیوسته علوم آزمایشگاهی می شوند. این رشته به موازات پیشرفت علوم پزشکی، پیشرفت بسیاری در سال های اخیر داشته به طوری که شاغلین این رشته از دستگاه های الکترونیکی و اتوماتیک بسیار دقیق و حساس برای انجام آزمایشات مختلف استفاده می کنند. فارغ التحصیلان دوره کارشناسی علوم آزمایشگاهی می توانند در رشته های مرتبطی همچون بیوشیمی، خون شناسی، ایمنی شناسی، باکتری شناسی، میکروب شناسی، انگل شناسی، ویروس شناسی، قارچ شناسی، سم شناسی، بیو تکنولوژی، و... در مقطع کارشناسی ارشد و سپس مقاطع بالاتر در دکترای تخصصی (Ph.D ) ادامه تحصیل دهند. از سال ۱۳۸۲ شمسی روز ۳۰ فروردین برای گرامیداشت دانشمند ایرانی، سید اسماعیل جرجانی، بنیانگذار علم آزمایشگاه عنوان روز علوم آزمایشگاهیان تعیین شد.

کارشناسی رشته علوم آزمایشگاهی در یک نگاه

در جدول و نمودار زیر به اجمال رشته علوم آزمایشگاهی را بررسی می کنیم.

معرفی کامل دوره کارشناسی رشته علوم آزمایشگاهی


معرفی کامل دوره کارشناسی رشته علوم آزمایشگاهی


عنوان ویژگی کارشناسی رشته علوم آزمایشگاهی

وضعیت

آرامش و امنیت روانی کارشناسی رشته علوم آزمایشگاهی

متوسط رو به بالا

بازار کار کارشناسی رشته علوم آزمایشگاهی

بالا

میزان شناخته بودن رشته علوم آزمایشگاهی در میان مردم

متوسط

مدت زمان ورود به بازار کار رشته علوم آزمایشگاهی

نسبتا کم

سختی کار نسبت به درآمد کارشناسی رشته علوم آزمایشگاهی

متوسط رو به بالا

درصد قبولی در کارشناسی رشته علوم آزمایشگاهی داوطلبان در کلیه دانشگاه های کشور

حدودا هزار و 500 نفر پذیرش

شانس قبولی کارشناسی رشته علوم آزمایشگاهی در دانشگاه های برتر

حدودا 100 نفر پذیرش در دانشگاه های برتر

امکان ادامه تحصیل کارشناسی رشته علوم آزمایشگاهی

بالا – تخصص و فوق تخصص

امکان بورسیه تحصیلی رشته علوم آزمایشگاهی در سایر کشورها

متوسط رو به بالا

خطرپذیری کارشناسی رشته علوم آزمایشگاهی

نسبتا بالا – مواجهه با مواد گوناگون و آزمایش روی آن



وظایف متخصصان علوم آزمایشگاهی


توانایی های لازم برای رشته علوم آزمایشگاهی

دانشجویان رشته علوم آزمایشگاهی باید به‌ دروس تخصصی رشته تجربی که همان ‌ شیمی و زیست شناسی است،‌ علاقمند باشد.

همچنین از آنجایی که رشته‌ علوم آزمایشگاهی‌ به‌ خصوص‌ در مقطع‌ کاردانی‌‌ رشته ای‌ عملی‌ است‌ و با نمونه های بافتی و ادرار و مدفوع سروکار دارد، کسانی‌ که نسبت‌ به‌ بو یا آزمایش با ادرار و مدفوع‌ حساس‌ نیستند و‌ به‌ کارهای عملی و آزمایشگاهی علاقه‌مند‌ هستند در این‌ رشته‌ می توانند موفق‌ شوند. 

برخی از مهارت های لازم برای رشته علوم آزمایشگاهی به شرح زیر است:

 

ضرایب کنکور رشته علوم آزمایشگاهی

رشته ی علوم آزمایشگاهی در زیر گروه 1 رشته های علوم تجربی قرار می گیرد، به همین علت تسلط بر دروس تخصصی همچون زیست شناسی، شیمی، فیزیک، و ریاضیات برای کنکور تجربی اهمیت بالایی دارد و ضرایب دروس اختصاصی برای این رشته ی دانشگاهی برای درس زمین شناسی صفر، زیست شناسی 4، شیمی 3، فیزیک 2، و ریاضیات 2 است. همه دروس ذکر شده تخصصی بوده و ضریب همه در 3 ضرب می شود.

دوره تحصیل کارشناسی علوم آزمایشگاهی

رشته علوم آزمایشگاهی دوره چهارساله است و دانشجویان موظف اند در این دوره 130 واحد درسی را بگذرانند. واحدهای درسی دوره کارشناسی رشته علوم آزمایشگاهی عبارتند از؛

دروس عمومی : 22 واحد
دروس پایه : 31 واحد
دروس اختصاصی : 61 واحد
کارآموزی در عرصه : 16 واحد

درس های عمومی رشته علوم آزمایشگاهی

 

درس های پایه و اصلی رشته علوم آزمایشگاهی

درس های اختصاصی رشته علوم آزمایشگاهی

 

دانشگاه های پذیرنده رشته علوم آزمایشگاهی

رشته علوم آزمایشگاهی از زیر مجموعه های کنکور تجربی است. پذیرش در این رشته در دانشگاه های دولتی روزانه ، ظرفیت مازاد ، پردیس خود گردان، دانشگاه آزاد اسلامی و غیر انتفاعی صورت می گیرد .

طرح دو ساله رشته علوم آزمایشگاهی

رشته علوم آزمایشگاهی همانند پزشکی ، دندانپزشکی ، دارو سازی ، پرستاری ، رادیولوژی ، اتاق عمل ، هوشبری ، فوریت های پزشکی ، پرستاری دندانپزشکی از جمله رشته هایی است که طرح آنها اجباری (مورد نیاز ) است.


 

رشته علوم آزمایشگاهی در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد

ادامه تحصیل در این رشته مانند سایر رشته‌ها تا مقطع دکتری امکان پذیر است. همانطور که گفته شد این رشته، یک رشته تشخیصی است که امکان تدریس در دانشگاه علوم پزشکی در مقاطع بالا را به فارغ التحصیلان می‌دهد.

همچنین فارغ التحصیلان رشته علوم آزمایشگاهی در مقطع دکترا امکان راه‌اندازی آزمایشگاه مرتبط با حیطه خود را دارند.

به طور کلی برای ادامه تحصیل در رشته علوم آزمایشگاهی گرایش‌هایی متفاوت در دو مقطع کارشناسی ارشد و دکترا توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش ارائه می‌شود.

گرایشات مقاطع ارشد و دکتری به شرح زیر می باشد:

کارشناسی ارشد دکتری
بهداشت و ایمنی مواد غذایی اقتصاد سلامت
پدافند غیر عامل در نظام سلامت (صرفا دانشگاه بقیه الله) انفورماتیک پزشکی
حشره شناسی پزشکی و مبارزه با ناقلین انگل شناسی پزشکی
فیزیولوژی ایمنی شناسی پزشکی
بهداشت محیط – سم شناسی محیط – بیوشیمی بالینی باکتری شناسی پزشکی – بیوشیمی بالینی
زیست فناوری پزشکی بیولوژی تولید مثل
ایمنی شناسی ویروس شناسی پزشکی
ژنتیک انسانی پزشکی مولکولی
خون شناسی آزمایشگاهی و بانک خون (هماتولوژی) حشره شناسی پزشکی و مبارزه با ناقلین
قارچ شناسی پزشکی خون شناسی آزمایشگاهی و علوم انتقال خون
ویروس شناسی پزشکی زیست فناوری پزشکی
میکروب شناسی پزشکی ژنتیک پزشکی
انگل شناسی سلامت در بلایا و فوریت‌ها
سیاست گذاری سلامت
فارماکولوژی
قارچ شناسی پزشکی
مهندسی بافت
سم شناسی

 

مزایا و معایب رشته علوم آزمایشگاهی

از جمله مزایای این رشته می توان به اینکه شغلی به مراتب راحت تر نسبت به سایر رشته های پیراپزشکی اشاره کرد؛ زیرا این رشته از نظر کاربردی بودن و بازار کار یکی از رشته های بسیار موفق گروه پزشکی است. همچنین وضعیت شغلی خیلی خوب درصورت ادامه تحصیل تا دکتری دارد.

ارتباط کمتر با بیمار و مسئولیت مستقیم کمتر درباره جان بیمار در رشته علوم آزمایشگاهی وجود دارد. علاوه براین رشته علوم آزمایشگاهی دامنه ی تحقیقاتی به نسبت وسیع تری به نسبت پرستاری دارد.
از معایب آن درآمد خیلی کمتر از پرستاری و پزشکی در مقطع کارشناسی و وضعیت شغلی ضعیف تر نسبت به پرستاری در مقطع کارشناسی است. همچنین در صورت رعایت نکردن اصول ایمنی و بهداشتی خطر ابتلای کارشناسان این رشته به انواع میکروب ها و آلودگی ها وجود دارد.


بازار کار و درآمد رشته علوم آزمایشگاهی

رشته علوم آزمایشگاهی مانند اکثر رشته های گروه علوم پزشکی بازار کار مناسبی دارد و فرد فارغ التحصیل از این رشته می تواند در بیمارستان ها، آزمایشگاه ها، و مراکز درمانی مشغول به کار شود. همانند کار در آزمایشگاه های بالینی، بیمارستان های دولتی و خصوصی، و نیز آزمایشگاه های مراکز بهداشتی درمانی، انستیتو ها و مراکز تحقیقاتی و آموزشی، پزشکی قانونی، سازمان انتقال خون، کارخانه های تولید وسایل و مواد آزمایشگاهی، آزمایشگاه های تشخیص طبی خصوصی و غیر خصوصی، شرکت های پخش فراورده های بیولوژیکی و آزمایشگاهی، کار در مراکز درمانی و بهداشتی، تدریس، محقق و کارشناس آزمایشگاه ها و مراکز دولتی، استاد دانشگاه و..

اطلاعات دقیقی از میزان درآمد متخصصین در حوزه ی علوم آزمایشگاهی کشور در دسترس نیست. بیشترین درآمد را فارغ التحصیلان دوره دکتری که می توانند پس از کسب مجوز های لازم، اقدام به تاسیس آزمایشگاه کنند و شخصا شروع به کار کنند، دارا می باشد. علوم آزمایشگاهی در کشور ما از وضعیت خوبی در بحث درآمد برخوردار است و همین موضوع افراد زیادی را به سمت این رشته جذب می کند. کارشناسان آزمایشگاه با توجه به میزان تجربه، توانایی و توافقی که با کارفرمای خود می کنند، درآمد های متفاوتی دارند.

 

در بازار کار رشته علوم آزمایشگاهی برای گرایش های متفاوت چه مشاغلی در نظر گرفته شده است ؟

خون شناسی در آزمایشگاه ها و مراکز انتقال خون
بیوشیمی بالینی اشتغال در آزمایشگاه تشخیص طبی به عنوان محقق و کارشناس یا استاد دانشگاه
ژنتیک شناسی محقق و کارشناس آزمایشگاه ها و مراکز دولتی یا استاد دانشگاه
قارچ شناسی کار در مراکز درمانی و بهداشت
باکتری شناسی فعالیت در مراکز درمانی، آزمایشگاه ها و…
ایمنی شناسی مراکز مربوط به آسم و آلرژی – شرکت های کیت سازی – انستیتو کانسر(Cancer Institute)
انگل شناسی کارشناس آزمایشگاه های تشخیص طبی – کارشناس و پژوهشگر آزمایشگاه
میکروب شناسی کارشناسی سرم و غذا – آزمایشگاه های غذایی، دارویی و بهداشتی

شرایط تاسیس آزمایشگاه

تجهیزات علوم آزمایشگاهی

 

پذیرش بدون کنکور رشته علوم آزمایشگاهی

داوطلبانی که مایل هستند شانس خود را در پذیرش بدون کنکور رشته علوم آزمایشگاهی امتحان کنند، باید در تاریخ مقرر اقدام به ثبت نام (بر اساس سوابق تحصیلی) از طریق سایت سنجش نمایند.

مرحله بعدی شامل بررسی و ارزیابی سوابق تحصیلی داوطلبان توسط سازمان سنجش بوده و داوطلبانی که شرایط لازم برای پذیرش بر اساس سوابق تحصیلی در این رشته را داشته باشند، برای انجام مصاحبه دعوت خواهند شد.

پذیرش داوطلبان صرفا بر اساس سوابق تحصیلی در دانشگاههای مختلف دوره های روزانه و شبانه، پیام نور و موسسات عالی در یک زمان مشخص صورت می گیرد.

 مهاجرت

شاید یکی از سوالاتی که متقاضیان این رشته داشته باشند این است که این رشته در جهان دارای چه جایگاهی می باشد؟ در پاسخ باید گفت تحصیل در رشته علوم آزمایشگاهی بسیار جذاب و هیجان انگیز است زیرا دانشجویان دائما در حال ارزیابی و بررسی روش ها و متدهای مورد استفاده در آزمایشگاه هستند و حتی گاهی موارد نا شناخته ای را در آزمایشگاه کشف می کنند. بسیاری از افراد کار در آزمایشگاه را دوست دارند و به همین دلیل رشته علوم آزمایشگاهی را به عنوان رشته تحصیلی خود در دانشگاه انتخاب می کنند.

سخن آخر

 هدف از دوره کارشناسی علوم آزمایشگاهی تربیت افراد برای ارائه خدمات آزمایشگاهی است.این رشته در مقطع کاردانی شامل 72 واحد و در مقطع کارشناسی پیوسته شامل 130 واحد است که 16 واحد به کارآموزی در مراکز درمانی اختصاص دارد. فرصت های شغلی و و شرایط ورود به دانشگاه این رشته، در مطلب فوق توضیح داده شد.

سوالات متداول رشته علوم آزمایشگاهی


رشته علوم آزمایشگاهی چیست؟
رشته علوم آزمایشگاهی از پرطرفدارترین رشته های گروه علوم تجربی است که جزو شاخه های علوم پزشکی به حساب می آید که تاثیر زیادی در بهداشت و کاهش هزینه‌های درمان داشته است. این رشته برای تشخیص و درمان و همچنین پیشگیری و پیگیری بیماری‌های مختلف علوم پزشکی کمک بسیاری کرده است. زمینه فعالیت این رشته بیشتر در ارتباط با آنالیز آزمایشگاهی خون و مایعات بافتهای بدن است.


ضرایب کنکور رشته علوم آزمایشگاهی؟

زمین شناسی= 0

زیست شناسی= 4

شیمی= 3

فیزیک= 2

ریاضیات= 2


رشته علوم آزمایشگاهی جز زیرشاخه های کدام رشته محبوب می باشد؟
 این رشته پیراپزشکی بوده و زیرشاخه ای از پزشکی محسوب می شود.


کدام دروس دوره دبیرستان در رشته علوم آزمایشگاهی بیشتر کاربرد دارند؟

در کنکور سراسری مقطع کارشناسی هیچ درسی نباید کنار گذاشته شود اگرچه اهمیت زیست‌شناسی و شیمی به دلیل ضرایب بالا بیشتر است.


تعداد واحدهای رشته علوم آزمایشگاهی؟
دانشجویان در رشته علوم آزمایشگاهی در مقطع کارشناسی پیوسته 130 واحد را می‌گذراند که 16 واحد آن کارآموزی است.


دروس رشته علوم آزمایشگاهی؟

دروس عمومی: 22 واحد

دروس پایه: 31 واحد

دروس اختصاصی: 61 واحد

کارآموزی در عرصه: 16 واحد

جمع واحد: 130 واحد


مقاطع تحصیلی علوم آزمایشگاهی؟
 این رشته سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و در مقطع دکترا وزارت علوم نیز دانشجو می‌پذیرد.


بازار کار رشته علوم آزمایشگاهی در ایران؟

رشته علوم آزمایشگاهی نیز مانند بیشتر رشته های گروه علوم پزشکی بازار کار مناسبی دارد و فردی که در این رشته تحصیل می کند می تواند به شاغل شدن در بیمارستانها آزمایشگاهها و مراکز درمانی امیدوار باشد. مراکزی که میتوانند مشغول به کار شوند:

    آزمایشگاه‌های بالینی بیمارستان های دولتی و خصوصی

  • آزمایشگاه‌های مراکز بهداشتی درمانی

  • آزمایشگاه‌های تشخیص طبی خصوصی و غیر خصوصی

  • انستیتوها و مراکز تحقیقاتی و آموزشی

  • کارخانه‌های تولید وسایل و مواد آزمایشگاهی

  • شرکت های پخش فراورده‌های بیولوژیکی و آزمایشگاهی

  • پزشکی قانونی

  • سازمان انتقال خون


حداقل رتبه برای قبولی در رشته علوم آزمایشگاهی چند است؟
می توان تا حدودا 21 هزار برای قبولی در رشته علوم آزمایشگاهی امیدوار بود.


آیا طرح دوساله رشته علوم آزمایشگاهی اجباری است؟
بله


شانس قبولی در رشته علوم آزمایشگاهی چقدر است؟
رشته علوم آزمایشگاهی هرساله حدودا هزار و 500 نفر پذیرش دارد. اما پذیرش دانشگاه های برتر کشور حدودا 100 نفراست


از مهمترین وظایف متخصصان رشته علوم آزمایشگاهی به چند مورد اشاره نمایید ؟


نمونه گیری از خون به شکل صحیح – گزارش نتایج آزمایش به پزشکان متخصص – انجام اقدامات مربوط به آزمایش امتحان کامل ادرار، اندازه گیری قند و اوره خون – شرکت در برنامه های اپیدمیولوژی.


از مراکز مهمی که به عنوان فرصت های شغلی مناسب برای دانشجویان رشته علوم آزمایشگاهی می توانند باشند، به چند مورد اشاره نمایید؟

آزمایشگاههای تشخیص طبی خصوصی – شرکتهای پخش فراورده های بیولوژیک و آزمایشگاهی – آزمایشگاههای پزشکی قانونی – آزمایشگاههای سازمان انتقال خون – انستیتو ها و مراکز تحقیقاتی و آموزشی.


برچسب ها
نسخه اصل مطلب