جستجو
رویداد ایران > دانش و مهارت > معرفی رشته مهندسی شیمی؛ لیست و چارت دروس، گرایش ها و درآمد

معرفی رشته مهندسی شیمی؛ لیست و چارت دروس، گرایش ها و درآمد

رشته مهندسی شیمی را در ادامه به طور کامل معرفی کرده ایم و درباره دروس مهم و ضرایب، دانشگاه ها، لیست دروس، مقطع کارشناسی مهندسی شیمی و بازار کار آن اطلاعاتی را آورده ایم.

یکی از رشته های پر تقاضا در میان داوطلبان گروه ریاضی، رشته مهندسی شیمی است. این رشته اگرچه با نام شیمی همراه بوده ولی در واقع واحد های درسی ارتباط کمی با شیمی دارد.در این مطلب به بیان بازار کار رشته مهندسی شیمی ، وظایف رشته مهندسی شیمی ، دوره تحصیلی رشته مهندسی شیمی و ... می پردازیم.

رشته مهندسی شیمی

رشته مهندسی شیمی (Chemical Engineer) یکی از رشته های مجموعه ریاضی – فیزیک است که داوطلبان گروه آزمایشی ریاضی می توانند آن را انتخاب کنند و در آن ادامه تحصیل کنند.برخلاف اسم رشته مهندسی شیمی، این رشته قبل این که به مسائل شیمی بپردازد، به تربیت مهندس می پردازد. رشته مهندسی شیمی رشته ای گسترده است و بسیاری از چیزهایی که ما در زندگی روزمره خود از آن ها استفاده می کنیم، به کمک مهندسی شیمی به وجود می آید.

رشته مهندسی شیمی رشته ای است که با طراحی، ساخت، و بهره برداری از فرآیندها و کارخانه ها مرتبط صنایع شیمیایی سر و کار دارد. صنایع شیمیایی شامل صنایعی هستند که در آن ها تغییری شیمیایی، فیزیکی، و یا بیولوژیک، مواد خام را به محصولات و فرآورده های با ارزش صنعتی تبدیل می کند.

هدف از ایجاد رشته مهندسی شیمی تربیت مهندسان ماهر برای اداره صنایع شیمیایی و بهره برداری از آن ها است.


ماهیت رشته مهندسی شیمی

ماهیت رشته مهندسی شیمی، به کارگیری مفاهیم مربوط به علوم پایه مانند ریاضی، فیزیک، شیمی و زیست شناسی در فرآیند های شیمیایی و فیزیکی واحدهای صنعتی است.هم اکنون کارخانجات و شرکت های زیادی همچون پتروشیمی، صنایع چوب، صنایع کاغذ، صنایع غذایی، صنایع داروئی و تجهیزات پزشکی، صنایع پلیمری و … به‌ طور مستقیم از مزایای علم مهندسی شیمی بهره مند می‌ شوند.

کارشناسی رشته مهندسی شیمی در یک نگاه

در جدول و نمودار زیر به اجمال رشته مهندسی شیمی را بررسی می کنیم.

معرفی دوره کارشناسی رشته مهندسی شیمی
معرفی دوره کارشناسی رشته مهندسی شیمی

عنوان ویژگی کارشناسی رشته مهندسی شیمی

وضعیت

آرامش و امنیت روانی کارشناسی رشته مهندسی شیمی

نسبتا بالا

بازار کار کارشناسی رشته مهندسی شیمی

متوسط رو به بالا

میزان شناخته بودن رشته مهندسی شیمی در میان مردم

متوسط رو به پایین

مدت زمان ورود به بازار کار رشته مهندسی شیمی

متوسط

سختی کار نسبت به درآمد کارشناسی رشته مهندسی شیمی

متوسط

درصد قبولی در کارشناسی رشته مهندسی شیمی داوطلبان در کلیه دانشگاه های روزانه کشور

حدود 6 هزار نفر پذیرش

شانس قبولی کارشناسی رشته مهندسی شیمی در دانشگاه های برتر

زیر 500 نفر پذیرش در دانشگاه های برتر

امکان ادامه تحصیل کارشناسی رشته مهندسی شیمی

کارشناسی ارشد و دکتری

امکان بورسیه تحصیلی رشته مهندسی شیمی در سایر کشورها

متوسط رو به بالا

خطرپذیری کارشناسی رشته مهندسی شیمی

متوسط






وظایف مهندس شیمی

این افراد غالبا در بخش تحقیق و توسعه و یا در بخش تولید مشغول به کار می شود.

اگر مهندس شیمی در بخش تحقیق و توسعه کار کند، وظیفه دارد که:

اگر مهندس شیمی در بخش تولید کار کند وظیفه دارد :

مهارت و توانمندی های مورد نیاز مهندس شیمی

رشته مهندسی شیمی برای چه کسانی مناسب است؟

اولین شرط موفقیت در رشته مهندسی شیمی علاقه به این رشته است. دانشجویان رشته مهندسی شیمی باید در درس های ریاضیات، شیمی، و فیزیک مهارت لازم را داشته باشند و استعداد کافی برخوردار باشند.

همچنین آن ها باید قدرت تجسم، حل مساله و خلاقیت داشته باشند، چراکه بخش گسترده ای از فعالیت های مهندسان شیمی طراحی دستگاه ها و سیستم های لازم در صنایع شیمیایی است. مهندسان شیمی معمولا به صورت تیمی کار می کنند ، به همین دلیل توانایی ارتباط گیری با دیگران و روباط عمومی بالا و توانایی انجام کار تیمی برای مهندسان شیممی بسیار ضروری است.

تسلط بر مهارت های هفتگانه کامپیوتر ICDL و زبان انگلیسی و یادگیری نرم افزار های کاربردی رشته مهندسی شیمی نظیر hysys، ASPEN ONE، FLUENT، Portable WinDrawChem، و ... برای موفقیت دانشجویان رشته مهندسی شیکمی ضروری است.

  

 رشته مهندسی شیمی در زیرگروه 2

رشته مهندسی شیمی یکی از محبوب‌ترین رشته‌های ریاضی است که اکثر داوطلبان خانم برای ادامه تحصیل این رشته را انتخاب می‌کنند. این رشته در زیرگروه 2 ریاضی قرار دارد و داوطلبان برای قبولی در این رشته باید به ضرایب زیرگروه 2 ریاضی توجه زیادی داشته باشند.

مهم‌ترین درس برای قبولی در رشته مهندسی شیمی درس ریاضی است. درس ریاضی در زیرگروه 2 دارای ضریب 4 است.  درس شیمی و فیزیک نیز با ضریب 3 نقش مهمی در قبولی داوطلبان دارند.

گرایش های دوره کارشناسی رشته مهندسی شیمی

در بدو ورود به دوره کارشناسی مهندسی شیمی گرایشی وجود ندارد و دانشجویان رشته مهندسی شیمی با توجه به مهارت و استعداد خود می توانند بعد از گذراندن دو سال از دوره تحصیل خود در یکی از گرایش های کارشناسی مهندسی شیمی ادامه تحصیل دهند.

دوره تحصیل کارشناسی رشته مهندسی شیمی

دوره تحصیل رشته مهندسی شیمی 4 ساله و معادل 8 ترم تحصیلی است و 16 هفته را شامل می شود. دانشجویان دوره کارشناسی رشته مهندسی شیمی موظف به گذراندن 142 واحد درسی هستند.

واحدهای درسی دوره تحصیلی مهندسی شیمی عبارتند از؛


 

دروس رشته مهندسی شیمی

دروس عمومی: 22 واحد

مبانی نظری اسلام خلاق اسلامی انقلاب اسلامی
ادبیات فارسی آشنایی با منابع اسلامی زبان عمومی
تربیت بدنی ۱ تاریخ و تمدن اسلامی تربیت بدنی ۲

دروس پایه: 44 واحد

معادلات دیفرانسیل ریاضیات مهندسی محاسبات عددی
فیزیک 1 ریاضی 1 ریاضی 2
آزمایشگاه فیزیک 1 آزمایشگاه فیزیک 2 فیزیک 2
شیمی عمومی آزمایشگاه شیمی عمومی شیمی آلی
آزمایشگاه شیمی آلی شیمی تجزیه آزمایشگاه شیمی تجزیه
کارگاه عمومی برنامه نویسی کامپیوتر استاتیک و مقاومت مصالح
کارگاه نرم افزار مهندسی نقشه کشی صنعتی

دروس اصلی: 58 واحد

آشنایی با مهندسی موازنه انرژی و مواد سیالات 1
مکانیک سیالات 2 ترمودینامیک مهندسی شیمی 1 شیمی فیزیک مهندسی شیمی
آزمایشگاه مکانیک سیالات انتقال حرارت 1 ترمودینامیک مهندسی شیمی 2
انتقال حرارت 2 انتقال جرم عملیات واحد 1
عملیات واحد 2 آزمایشگاه انتقال حرارت آزمایشگاه عملیات واحد
کنترل فرآیندهای 1 کنترل فرآیندهای 2 آزمایشگاه شیمی فیزیک
سینتیک و طرح راکتور آزمایشگاه کنترل فرآیندها کاربرد ریاضیات در مهندسی شیمی
کارگاه نرم افزار مهندسی شیمی پروژه طرح و اقتصاد کارخانه
کارآموزی

دروس تخصصی: 12 واحد

فرآیندهای گاز فرآیندهای پالایش نفت فرآیندهای پتروشیمی
فرآیندهای مواد معدنی زیست فناوری فرآیندهای پلیمری
فرآیندهای نو در مهندسی شیمی


دروس اختیاری: 6 واحد

خواص مواد و خوردگی روش‌های اندازه‌گیری کمیت‌های مهندسی ایمنی در صنایع شیمیایی
مدیریت صنعتی تعیین مشخصات و انتخاب دستگاه‌ها فناوری پودر
مهندسی محیط زیست مبانی کارآفرینی سیستم‌های انرژی


چارت درسی رشته مهندسی شیمی 

 

دانشگاه های پذیرنده رشته مهندسی شیمی

دانشگاه های دولتی پذیرنده رشته مهندسی شیمی عبارتند از،

همچنین دانشگاه های غیرانتفاعی، آزاد اسلامی و پیام نور نیز رشته مهندسی شیمی را ارائه می دهند.

 

گرایش رشته مهندسی شیمی مقطع ارشد

دانشجویان می‌توانند پس از گذراندن 4 سال دوره تحصیلی در کارشناسی برای آزمون کارشناسی ارشد آماده شوند. مقطع کارشناسی ارشد در یک دوره 2 ساله در اختیار دانشجویان قرار می‌گیرد. گرایش‌های مختلفی برای مقطع ارشد وجود دارد. 

گرایش‌های دکتری

رشته مهندسی شیمی برای دانشجویانی که به دنبال تحصیلات عالی هستند گرایش‌هایی در مقطع دکتری ارائه می‌دهد. دانشجویان می‌توانند پس از گذراندن مقطع ارشد در یکی از دو گرایش زیر در مقطع دکتری تحصیل کنند:

 

نرم افزارهای پرکاربرد رشته مهندسی شیمی

ASPEN

بیشتر برای شبیه سازی و طراحی سیستم های معدنی، سیستم های پالایشگاهی و پتروشیمی به کار می رود.

HYSYS

بیشتر برای طراحی و شبیه سازی فرایند ها به کار می رود.

COMSOL Multiphysics

شبیه سازی در فضاهای یک، دو و سه بعدی

PRO II

این نرم افزار به منظور شبیه سازی برج های تقطیر پالایشگاه و سیستم های پالایشگاهی و پتروشیمیایی به کار می رود.

Espresso ELN

این نرم افزار به منظور مستند سازی فعالیت های آزمایشگاه شیمی به کار می رود وتمام گرایش های شیمی می توانند از آن استفاده کنند.

ChemCAD

شبیه‌ سازی فرآیند‌ های شیمیایی با استفاده از کتابخانه‌ هایی از کامپوننت‌ های شیمی

Umberto NXT CO2

محاسبه تاثیرات کربنی محصول


بازار کار

یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های دانشجویان پس از گذراندن مقاطع کارشناسی و ارشد، پیدا کردن کار مناسب است. در ادامه معرفی رشته مهندسی شیمی به سراغ معرفی بازار کار این رشته می‌رویم. این رشته از بازار کار نسبتا خوبی برخوردار است. دانشجویان می‌توانند پس از فارغ‌التحصیلی در بخش‌های دولتی و خصوصی به کار مشغول شوند. مهم‌ترین صنایعی که دانشجویان می‌توانند پس از فارغ‌التحصیلی در آن مشغول به کار شوند، صنایع نفت و پتروشیمی است. دانشجویان می‌توانند در یکی از حوزه‌های زیر پس از فارغ‌التحصیلی مشغول به کار شوند:

  

تاریخچه مهندسی شیمی در ایران :

دانشکده مهندسی شیمی دانشگاه علم و صنعت ایران با فارغ‌التحصیل نمودن اولین دانش‌آموخته خود در سال ۱۳۱۴ به عنوان اولین دانشکده مهندسی شیمی در ایران پا به عرصه فعالیت گذارد. دانشگاه علم و صنعت ایران که در سال‌های آغازین خود به عنوان «مدرسه صنعتی ایران و آلمان» شناخته می‌شد پس از جنگ جهانی اول به عنوان غرامت جنگی به ایران واگذار شده بود، در هر کدام از رشته‌های مهندسی شیمی، برق و ماشین حدود بیست دانشجو می‌پذیرفت. دانش آموختگان مدرسه صنعتی ایران پس از یک دوره تحصیلی دو ساله «مهندس شیمی» نامیده می‌شدند.

در سال ۱۳۱۳ «دانشگاه تهران» تأسیس شد و رشته مهندسی شیمی یکی از رشته‌های ارائه شده در دانشکده فنّی بود. در سال ۱۳۳۶ «دانشگاه صنعتی امیرکبیر» (پلی تکنیک تهران) تأسیس شد و در رشته مهندسی شیمی و برای یک دوره چهار ساله به پذیرش دانشجو اقدام کرد. امّا برنامه درسی آن زمان دانشگاه تهران و پلی تکنیک هنوز با برنامه واقعی مهندسی شیمی تفاوت بسیار داشت. درس‌هایی مانند «انتقال حرارت»، «انتقال جرم» و «طراحی رآکتور» در سرفصل دروس گنجانده نشده بودند و از تنها درس‌های ویژه مهندسی شیمی «تقطیر»، «جذب» و «ترمودینامیک» را می‌توان نام برد.

پس از این دو دانشگاه، «دانشگاه شیراز» و پس از آن در سال ۱۳۴۵ «دانشگاه صنعتی شریف» (صنعتی آریا مهر سابق) این رشته را راه اندازی کردند که برنامه درسی آن‌ها تفاوت چندانی با برنامه درسی که امروز در رشته مهندسی شیمی ارائه می‌شود نداشت. در سال‌های بعد، دوره کارشناسی ارشد و در برخی دانشگاه‌ها دوره دکتری مهندسی شیمی نیز راه اندازی شد.

سخن آخر

مهندسی شیمی از محبوب ترین رشته های گروه فنی و مهندسی به شمار رفته و به دلیل وسعت بازار کار و گرایش های آن، توجه داوطلبان زیادی را به خود جلب کرده است.


سوالات متداول در مورد معرفی رشته مهندسی شیمی


ضریب درسی رشته مهندسی شیمی در کنکور؟

رشته مهندسی شیمی در زیرگروه دوگروه آزمایشی ریاضی قرار دارد و درس های ریاضی، شیمی و فیزیک مهم ترین درس های تخصصی برای این درس هستند. ضریب دروس اختصاصی کنکور ریاضی برای رشته مهندسی شیمی عبارتند از؛

    ریاضی با ضریب 4
  • فیزیک با ضریب 3
  • شیمی با ضریب 3


دوره تحصیلی رشته مهندسی شیمی؟
8 ترم تحصیلی و یک دوره 4 ساله است.


تعداد واحدهای رشته مهندسی شیمی؟
داوطلبان باید در مدت زمان 4 سال 142 واحد درسی را سپری کنند. این 142 واحد درسی شامل دروس عمومی، دروس پایه، دروس اصلی، دروس تخصصی و دروس اختیاری هستند.


دانشجویان رشته مهندسی شیمی از چه سالی می تواندد گرایش خود را انتخاب کنند؟

این رشته در مقطع کارشناسی تا 2 سال اول دارای هیچ گرایشی نیست و داوطلبان پس از 2 سال می‌توانند با توجه به علاقه و مهارت خود یکی از گرایش‌ها را انتخاب کنند.


طرفیت پذیرش رشته مهندسی شیمی در دانشگاه های برتر چقدر است؟

ظرفیت دانشگاه های برتر در رشته مهندسی شیمی در سال های اخیر:

ظرفیت دوره کارشناسی رشته مهندسی شیمی دانشگاه تهران : روزانه 60 نفر - زن و مرد

ظرفیت دوره کارشناسی رشته مهندسی شیمی دانشگاه تهران (محل تحصیل دانشکده فنی کاسپین واقع در رضوانشهر استان گیلان): روزانه 60 نفر - زن و مرد

ظرفیت دوره کارشناسی رشته مهندسی شیمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر - تهران: روزانه 60 نفر - پردیس خودگردان 40 نفر

ظرفیت دوره کارشناسی رشته مهندسی شیمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر - تهران (محل تحصیل پردیس بندرماهشهر): روزانه 20 نفر

ظرفیت دوره کارشناسی رشته مهندسی شیمی دانشگاه صنعتی شریف - تهران: روزانه 100 نفر

ظرفیت دوره کارشناسی رشته مهندسی شیمی دانشگاه فردوسی - مشهد : روزانه 60 نفر - نوبت دوم 15 نفر

ظرفیت دوره کارشناسی رشته مهندسی شیمی دانشگاه علم و صنعت ایران - تهران- تهران : روزانه 45 نفر


حداقل رتبه برای قبولی در رشته مهندسی شیمی چند است؟ 
می توان تا حدودا 107 هزار برای قبولی در رشته مهندسی شیمی امیدوار بود. 


گرایش های کارشناسی رشته مهندسی شیمی کدامند؟

در بدو ورود به دوره کارشناسی مهندسی شیمی گرایشی وجود ندارد و دانشجویان رشته مهندسی شیمی با توجه به مهارت و استعداد خود می توانند بعد از گذراندن دو سال از دوره تحصیل خود در یکی از گرایش های کارشناسی مهندسی شیمی ادامه تحصیل دهند. گرایش های مهندسی شیمی در مقطع کارشناسی عبارتند از؛

    گرایش صنایع پتروشیمی
  • صنایع نفت و گاز
  • صنایع غذایی
  • بیوتکنولوژی
  • نانوتکنولوژی
  • مهندسی فرایند


از مهمترین وظایف مهندس شیمی در صنایع مختلف چه مواردی هستند؟
آزمایش راه های جدید توسعه محصولات در آزمایشگاه برنامه ریزی برای انتقال نمونه های آزمایشگاهی به محیط واقعی کنترل بهداشت محیط کارخانه و کارگران کنترل کیفیت محصول و تطابق آن با استانداردهای موجود.


بازار کار و فرصت های شغلی رشته مهندسی شیمی، شامل چه مورادی است؟
بازار کار رشته مهندسی شیمی دارای دامنه وسیعی است که از جمله این مشاغل میتوان به: کارشناس کنترل کیفیت، کارشناس ارزیابی فن آوری، اپراتور خط تولید واحدهای صنعتی، کارشناس تولید دارویی و کارشناس بخش تحقیق توسعه اشاره کرد.


آیا تحصیل در رشته مهندسی شیمی بدون کنکور امکان‌پذیر است؟

تحصیل در رشته مهندسی شیمی بدون کنکور در دانشگاه سراسری امکان‌پذیر نیست. اما داوطلبان می‌توانند در دوره‌های پردیس خودگردان، پیام نور، غیرانتفاعی و … بدون کنکور در این رشته تحصیل کنند.


 آیا امکان ادامه تحصیل برای رشته مهندسی شیمی در مقطع ارشد وجود دارد؟

بله دانشجویان می‌توانند با توجه به علاقه خود در گرایش‌های مختلف مقطع کارشناسی ارشد و دکتری به ادامه تحصیل بپردازند.


 آیا رشته مهندسی شیمی ارزش خواندن دارد؟

این سوال کاملا به علاقه و مهارت شما بستگی دارد. اگر به درس شیمی علاقه زیادی دارید این رشته بهترین انتخاب برای تحصیل در دانشگاه برای شما محسوب می‌شود.


برای موفقیت در این رشته باید کدام درس‌ها را در دوره متوسطه دوم به خوبی مطالعه کرد؟
درس‌های شیمی و ریاضی مهم‌ترین درس‌ها برای موفقیت در قبولی این رشته هستند. داوطلبان باید به این دو درس اهمیت زیادی بدهند.


برچسب ها
نسخه اصل مطلب