مهندسی صنایع؛ معرفی رشته مهندسی صنایع، دانشگاه ها و دروس مهم
رشته مهندسی صنایع مجموعه بزرگی از دانش ها و مهارت ها را در بر می گیرد. در این مطلب ما قصد داریم به معرفی رشته مهندسی صنایع بپردازیم و لیست دروس، دوره تحصیلی، بازار کار، وظایف، مهارت ها و توانمندی های لازم برای رشته مهندسی صنایع و ... را بررسی کنیم.
رشته مهندسی صنایع
رشته مهندسی صنایع (industrial engineering)، طیف گسترده ای از دانش ها و مهارت ها را در بر می گیرد. دانش و مهارت رشته مهندسی صنایع برای طراحی و بهبود فرآیندها در صنعت، مدیریت افراد و سایر امور مرتبط با صنایع مختلف بسیار ضروری است. نبود مهندسان صنایع در هر صنعتی، می تواند به افت راندمان کاری و تحمیل هزینه های زیاد به آن منجر گردد. باید توجه داشت که مولفه اصلی رشته مهندسی صنایع عامل انسان است که وجه تمایز این رشته با سایر رشته های مهندسی می باشد.
کارشناسی رشته مهندسی صنایع در یک نگاه
در جدول و نمودار زیر به اجمال رشته مهندسی صنایع را بررسی می کنیم.
عنوان ویژگی کارشناسی رشته مهندسی صنایع |
وضعیت |
آرامش و امنیت روانی کارشناسی رشته مهندسی صنایع |
متوسط |
بازار کار کارشناسی رشته مهندسی صنایع |
بالا |
میزان شناخته بودن رشته مهندسی صنایع در میان مردم |
پایین |
مدت زمان ورود به بازار کار رشته مهندسی صنایع |
پایین |
سختی کار نسبت به درآمد کارشناسی رشته مهندسی صنایع |
نسبتا بالا |
درصد قبولی در کارشناسی رشته مهندسی صنایع داوطلبان در کلیه دانشگاه های روزانه کشور |
2299 هزار نفر پذیرش |
شانس قبولی کارشناسی رشته مهندسی صنایع در دانشگاه های برتر |
حدود 300 نفر پذیرش در دانشگاه های برتر |
امکان ادامه تحصیل کارشناسی رشته مهندسی صنایع |
کارشناسی ارشد و دکتری |
امکان بورسیه تحصیلی رشته مهندسی صنایع در سایر کشورها |
بالا |
خطرپذیری کارشناسی رشته مهندسی صنایع |
متوسط |
معرفی رشته مهندسی صنایع
رشته مهندسی صنایع یکی از پرطرفدارترین رشته های گروه آزمایشی ریاضی – فیزیک می باشد. رشته مهندسی صنایع طراحی و پیاده سازی و بهبود سیستم ها، انسان، مواد، اطلاعات و تجهیزات و انرژی را مورد بررسی قرار می دهد. در واقع مهندسی صنایع افزایش بهره وری در مدیریت روش ها، تکنولوژی ها و مدیریت منابع انسانی را بر عهده دارد. مهندسان رشته صنایع در بیشتر موارد مانند یک مشاوره در زمینه هایی چون نیروی کار، مواد، ماشین آلات و تولید محصول به مدیران صنایع مشاوره می دهند.
رشته مهندسی صنایع برای چه کسانی مناسب است؟
رشته مهندسی صنایع برای افرادی مناسب است که به مباحثی مانند اقتصاد و مالی، مدیریت، کنترل تولید و موجودی ها، برنامه ریزی و مدیریت کردن واحد های کوچک و بزرگ صنعتی و کنترل پروژه های بزرگ علاقه مند هستند و قصد فعالیت در طراحی و بهینه سازی های صنایع مختلف را داشته باشند.
ضریب دروس اختصاصی کنکور برای رشته مهندسی صنایع
رشته مهندسی صنایع در زیرگروه یک گروه آزمایشی ریاضی قرار دارد و درس های حساب دیفرانسیل و انتگرال، جبر خطی و فیزیک درس هایی تخصصی برای این رشته به شمار می آیند. ضریب دروس اختصاصی کنکور ریاضی برای رشته مهندسی صنایع عبارتند از:
- ریاضی با ضریب 4
- فیزیک با ضریب 3
- شیمی با ضریب 2
مباحث درس حساب دیفرانسیل و انتگرال (حسابان) به صورت بسیار پیشرفته در رشته مهندسی صنایع کاربرد دارند. درس حسابان پایه بسیاری از دروس رشته مهندسی صنایع مانند: آمار و احتمالات مهندسی، تحقیق در عملیات 1 و 2 و سایر دروس تخصصی این رشته می باشد.
همچنین مباحث فیزیک دبیرستان مانند الکتریسته، مغناطیس، مکانیک، ترمودینامیک و ... نیز در قالب درس هایی چون فیزیک 1و2، استاتیک، مقاومت مصالح، مبانی مهندسی برق و ... در رشته مهندسی صنایع کاربرد پیدا می کنند.
گرایش های رشته مهندسی صنایع
- رشته مهندسی صنایع با گرایش برنامهریزی و تحلیل سیستمها
- رشته مهندسی صنایع با گرایش تولید صنعتی
- رشته مهندسی صنایع با گرایش تکنولوژی صنعتی
- رشته مهندسی صنایع با گرایش ایمنی صنعتی
تمامی گرایشهای این رشته در 8 ترم تحصیلی و یک دوره 4 ساله در اختیار داوطلبان قرار میگیرد.
گرایش برنامه ریزی و تحلیل سیستم ها
گرایش برنامه ریزی و تحلیل سیستم ها دارای جنبه نرم افزاری است و راهکارهای سیستماتیک را ارائه می دهد. در حقیقت هدف این گرایش تربیت متخصصانی است که با بهره گیری از مدل های ریاضی و روش های جدید و سیستماتیک، مسائل و مشکلات واحدهای صنعتی را تحلیل و بررسی کنند و رهنمودهایی را برای استفاده از منابع موجود در جهت عملکرد اجزا ارائه نمایند.
گرایش تولید صنعتی
گرایش تولید صنعتی در واقع فن به کارگیری مهارت های تکنیکی و اقتصادی است. بهره گیری موثر و نظام یافته از نیروی انسانی، زمان، ماشین آلات، ساختمان و مواد برای تولید کالاهایی با کیفیت مطلوب در حیطه تخصص این گرایش قرار می گیرد. تجزیه و تحلیل برنامه ریزی تولید، مدیریت و کنترل پروژه ها، کنترل کیفیت، بهبود کارایی و طرح ریزی های گوناگون از اساسی ترین فعالیت های این گرایش به شمار می روند.
گرایش تکنولوژی صنعتی
گرایش تکنولوزی صنعتی همانطور که از نام آن نیز بر می آید رویکرد فنی تری نسبت به گرایش تولید صنعتی دارد. کارشناسان این گرایش از نظر فنی به مهندسان مکانیک (به ویژه گرایش ساخت و تولید) نزدیک تر هستند. در واقع مسائلی همچون بهینه سازی ساخت و ساز و فرآورده های صنعتی و نگه داشتن و راه اندازی فنی واحد های اجرایی در حوزه فعالیت گرایش تکنولوژی صنعتی قرار دارند.
گرایش ایمنی صنعتی
این گرایش یکی از گرایش های تازه تاسیس رشته مهندسی صنایع در ایران می باشد. در واقع گرایش ایمنی صنعتی ترکیبی از مهندسی و بهداشت می باشد و متخصصان این گرایش با کاهش دادن آسیب ها و خطرهای انسانی در محیط کار، ماشین آلات، مواد خام و نظم و نظافت کارگاهی، در جهت بهره وری واحد های صنعتی یک کارخانه به فعالیت می پردازند.
دوره تحصیل کارشناسی رشته مهندسی صنایع
تحصیل در رشته مهندسی صنایع در مقطع کارشناسی 4 سال است که 8 ترم تحصیلی را شامل می شود. دانشجویان دوره کارشناسی این رشته باید 140 واحد درسی را بگذرانند.
- دروس عمومی: 20 واحد
- دروس پایه: 22 واحد
- دروس اصلی: 66 واحد
- کارگاه ها: 3 واحد
- کارآموزی: 1 واحد
- دروس اختصاصی: 28 واحد
دروس عمومی: 20 واحد
معارف اسلامی 1 | معارف اسلامی 2 | ادبیات فارسی |
اخلاق اسلامی | انقلاب اسلامی | زبان عمومی |
تربیت بدنی 1 | تربیت بدنی 2 | تاریخ اسلام |
متون اسلامی | جمعیت و تنظیم خانواده | روانشناسی |
جامعه شناسی | فلسفه علم | نجوم |
دروس پایه: 22 واحد
ریاضی 1 | ریاضی 2 | معادلات دیفرانسیل |
فیزیک 1 | فیزیک 2 | برنامهنویسی کامپیوتر |
آزمایشگاه فیزیک 1 | آزمایشگاه فیزیک 2 | محاسبات عددی |
دروس اصلی و تخصصی: 66 واحد
دروس اصلی
ریاضیات | معادلات دیفرانسیل | محاسبات عددی |
برنامهنویسی کامپیوتر | فیزیک | شیمی عمومی با آزمایشگاه |
مهندسی برق با آزمایشگاه | نقشه کشی صنعتی | اقتصاد عمومی |
علم مواد | مقاومت مصالح | استاتیک |
ارزیابی کار و زمان | اقتصاد مهندسی | ارزیابی کار و زمان |
اصول حسابداری و هزینهیابی | برنامهریزی و کنترل تولید و موجودی | کنترل پروژه |
طرحریزی واحدهای صنعتی | روشهای تولید | کنترل کیفیت آماری |
تحقیق در عملیات | تئوری احتمالات و کاربردهای آن | آمار مهندسی |
آزمایشگاه اندازهگیری دقیق | کارگاه ماشین ابزار (ماشین افزار) | کارگاه عمومی جوش |
کارگاه ریخته گری |
دروس تخصصی گرایش برنامهریزی و تحلیل سیستمها
زبان تخصصی | اصول شبیهسازی | کاربرد کامپیوتر در مهندسی صنایع |
تحلیل سیستمها | برنامهریزی حمل و نقل | پروژه پایانی اصول مدیریت و تئوری سازمان |
سیستمهای اطلاعاتی | کنترل مدیریت و کارآموزی |
دروس تخصصی گرایش تولید صنعتی
زبان تخصصی | پروژه طراحی ایجاد صنایع | مهندسی فاکتورهای انسانی |
برنامه ریزی تولید | برنامهریزی و کنترل تولید و موجودی | کاربرد کامپیوتر در مهندسی صنایع |
برنامهریزی نگهداری و تعمیرات | پروژه | اصول مدیریت و تئوری سازمان |
کارآموزی |
دروس تخصصی گرایش تکنولوژی صنعتی
ماشینهای افزار | قید و بندها | طراحی قالب |
مونتاژ مکانیکی | کنترل عددی | عملیات حرارتی |
زبان تخصصی | پروژه | کارآموزی |
دروس تخصصی گرایش ایمنی صنعتی
عوامل شیمیایی محیط کار | ایمنی در برق | حفاظت صنعتی |
اعلام و اطفاء حریق، دیگها و ظروف تحت فشار | مهندسی احتراق | گاز رسانی |
کارآموزی |
دروس اختیاری: 28 واحد
طراحی ایجاد صنایع | مدیریت کیفیت و بهرهوری | برنامهریزی و کنترل تولید و موجودیهای 2 |
برنامهریزی نگهداری و تعمیرات | مهندسی فاکتورهای انسانی | برنامهریزی حمل و نقل |
تحلیل سیستمها | مدلهای احتمالی و تئوری صف | تجزیه و تحلیل تصمیمگیری |
سیستمهای اطلاعات مدیریت | آزمایشگاه اندازهگیری دقیق و کنترل کیفیت | اتوماسیون صنعتی |
ایمنی و بهداشت صنعتی | مونتاژ مکانیکی | کنترل عددی |
کارگاه ماشین افزار 2 | کارگاه اتومکانیک | اصول بازاریابی |
شیمی عمومی | سیستمهای پرداخت حقوق و دستمزد | مدیریت مالی |
معرفی کامل رشته مهندسی مکانیک؛ گرایش ها، بازار کار و درآمد
معرفی کامل رشته مهندسی کشاورزی + گرایش ها، بازار کار و درآمد
چارت درسی رشته مهندسی صنایع
دانشگاه های پذیرنده رشته مهندسی صنایع
- دانشگاه صنعتی ارومیه
- دانشگاه صنعتی امیرکبیر
- دانشگاه صنعتی بابل
- دانشگاه صنعتی بیرجند
- دانشگاه صنعتی شریف
- دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی
- دانشگاه صنعتی قم
- دانشگاه اراک
- دانشگاه الزهرا
- دانشگاه خوارزمی تهران
- دانشگاه دامغان
- دانشگاه رازی
- دانشگاه سمنان
- دانشگاه سیستان و بلوچستان
- دانشگاه شهید باهنر
- دانشگاه علم و صنعت
- دانشگاه فردوسی مشهد
- دانشگاه بوعلی سینا
- دانشگاه تبریز
- دانشگاه تفرش
- دانشگاه تهران
- دانشگاه خلیج فارس
- دانشگاه کردستان
- دانشگاه صنعتی شیراز
- دانشگاه علم و فناوری مازندران
- دانشگاه هرمزگان
- دانشگاه یزد
- دانشگاه تربت حیدریه
- دانشگاه صنعتی کرمانشاه
- دانشگاه قم
- دانشگاه کاشان
- دانشگاه گیلان
- دانشگاه صنعتی اصفهان
معرفی گرایشهای ارشد
- گرایش بهینهسازی سیستمها
- گرایش سیستمهای سلامت
- گرایش مدیریت نوآوری و فناوری
- گرایش سیستمهای مالی
- گرایش لجستیک و زنجیره تامین
- گرایش مدیریت پروژه
- گرایش سیستمهای کلان
- گرایش آینده پژوهی
- گرایش مدیریت مهندسی
معرفی گرایشهای دکترای مهندسی صنایع
- گرایش کیفیت و بهرهوری
- گرایش آینده پژوهی
- گرایش سیستمهای کلان
- گرایش مدیریت مهندسی
- گرایش مدیریت پروژه
- گرایش لجستیک و زنجیره تأمین
- گرایش سیستمهای مالی
- گرایش مدیریت نوآوری و فناوری
- گرایش سیستمهای سلامت
- گرایش بهینه سازی سلامت
مزایا و معایب رشته مهندسی صنایع
یکی از مزیت های رشته مهندسی صنایع داشتن بازار کار بسیار خوب این رشته می باشد و فارغ التحصیلان آن می توانند در زمینه هایی همچون صنایع فلزی، مواد غذایی، لوازم آرایشی و بهداشتی، بیمارستان ها، بانک ها و ... به کار بپردازند. از دیگر مزیت های این رشته ارتقاء مهندسان صنایع به سمت های مدیریتی می باشد. در واقع امکان کار مستقل با درآمد بالا نیز برای این رشته قابل تصور است.
از معایب این رشته می توان به کار در محیط های پرتنش، رقابت سخت در جهت کسب موقعیت شغلی و ورود سخت برای تحصیل در آن می باشد.
وظایف رشته مهندسی صنایع
- توسعه سیست های کنترل مدیریت برای برنامه ریزی مالی و تحلیل هزینه ها به صورت کاراتر
- بررسی و تحلیل سیستم های موجود، بازنگری جدول زمانبندی برای تولید، مشخصات فنی، جریان کار تولید و سایر اطلاعات مورد نیاز برای درک کردن روش ها و فعالیت های بخش تولید و خدمات
- طراحی سیستم های کنترلی برای هماهنگی فعالیت ها و برنامه ریزی تولید برای اطمینان از کیفیت مناسب محصولات
- پیاده سازی روش های کنترل کیفیت برای بر طرف کردن مشکلات تولید و کاهش هزینه ها
- آموزش مدیران، سرپرستان و کارگران در صورت نیاز
- سنجش چگونگی تولید محصولات یا اراوه خدمات با حداکثر کارآیی
- همکاری با مدیریت و مشتریان برای توسعه استانداردهای طراحی و تولید
- رعایت کلیه اصول ایمنی در کار
مهارت ها و توانمندی رشته مهندسی صنایع
رشته مهندسی صنایع از جهات مختلف دارای وجوه اشتراک با مدیریت می باشد لذا مهندسان صنایع باید از توانایی های مدیریتی و قدرت تحلیل و درک بالایی نیز برخوردار باشند. برای ورود به رشته مهندسی صنایع داشتن تعدادی از توانمندی ها و مهارت ها لازم است که این توانمندی های به شرح زیر می باشند:
- داشتن توانایی حل مساله
- خلاقیت و نوآوری
- ذهن پویا و جستجوگر
- مهارت های ارتباطی خوب
- توانمندی های مدیریتی
- توانایی تجزیه و تحلیل مناسب
- دارای توانایی علمی خوب در ریاضی، آمار و فیزیک
- توانایی کار تیمی
- توانایی تحمل فشار کاری بالا
- نکته سنجی و توجه به جزئیات
- توانایی مدیریت زمان
- تسلط داشتن به زبان انگلیسی
نرمافزارهای مخصوص رشته مهندسی صنایع
- نرمافزار Microsoft Visio
- نرمافزار مدیریت پروژه MSP
- نرمافزار نرم افزار Harvard Project Manage: HPM
- نرمافزار Statistica
- نرمافزار Factory Flow
- نرمافزار SPSS
- نرمافزار QSB
بازار کار و درآمد رشته مهندسی صنایع
از آنجا که حوزه کاری رشته مهندسی صنایع بسیار گسترده می باشد لذا مهندسان صنایع می توانند در همه مراکز و کارخانه های صنعتی، تولیدی و خدماتی به کار بپردازند. شش حوزه کاری و مهم مهندسی صنایع که تلفیقی از مهندسی و مدیریت هستند به شرح زیر می باشند:
- مدیریت تولید
- سیستم های تولیدی
- مهندسی مالی
- مهندسی کیفیت
- مدیریت مهندسی
- مهندسی سیستم های اطلاعاتی
- مدیریت پروژه (کنترل پروژه)
به عبارت دیگر رشته مهندسی صنایع در حرفه هایی مانند بانکداری، صنعت بیمه، خدمات مشاوره ای، شرکت های هواپیمایی، کشت و صنعت، کشتیرانی، کارخانجات، خدمات شهری، بیمارستان ها، استادیوم های ورزشی و یا هر مکان دیگری که به برنامه ریزی، هدایت، مدیریت و ارتقا و بهره وری نیاز دارد، کاربرد پیدا می کند. رشته مهندسی صنایع شباهت بسیار زیادی به مدیریت صنعتی دارد به همین خاطر بسیاری از مهندسان صنایع در حوزه های مدیریتی فعالیت دارند.
سوالات متدوال رشته مهندسی صنایع
رشته مهندسی صنایع چیست؟ |
یک مهندس صنایع هنگام برنامه ریزی برای اداره یک کارخانه به مسائل اقتصادی، افزایش بهره وری و سایر مسائل توجه کافی را دارد. |
رشته مهندسی صنایع در کدام زیرگروه ریاضی قرار دارد؟ |
رشته مهندسی صنایع در زیرگروه 1 ریاضی قرار دارد. |
ضریب دروس اختصاصی کنکور ریاضی برای رشته مهندسی صنایع؟ |
|
مدت زمان دوره تحصیل کارشناسی رشته مهندسی صنایع؟ |
تحصیل در رشته مهندسی صنایع در مقطع کارشناسی 4 سال است که 8 ترم تحصیلی را شامل می شود. |
نعداد واحدهای کارشناسی رشته مهندسی صنایع؟ |
دانشجویان دوره کارشناسی این رشته باید 140 واحد درسی را بگذرانند.
|
لیست دروس عمومی و اختصاصی رشته مهندسی صنایع ؟ |
لیست دروس تخصصی و عمومی رشته مهندسی صنایع در متن مطلب ارائه شده است. |
بازارکار رشته مهندسی صنایع چگونه است؟ |
موقعیت های شغلی و بازار کار رشته مهندسی صنایع با توجه به علاقه داوطلب و فراخوان های استخدامی در سطح خوبی قرار دارد |
ایا رشته مهندسی صنایع سخت است؟ |
جواب این سوال بستگی به علاقه داوطلبان دارد. اما در حالت کلی میتوان گفت که این رشته دشوارهایهای زیادی برای داوطلبان ندارد. |
آیا امکان ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر در این رشته وجود دارد؟ |
بله داوطلبان میتوانند در گرایشهای مختلف کارشناسی ارشد و دکتری به ادامه تحصیل بپردازند. |