حمیدرضا غلامزاده در گفتوگو با خبرنگار سیاست خارجی ایرنا درباره روند مذاکرات هسته ای وین خاطرنشان کرد: مذاکرات وارد مرحله مصداقی شده و هر کدام از طرفین سعی دارد با طرح پیشنهاد، ابتکار عمل را در دست بگیرد و توپ را در زمین طرف مقابل بیاندازد.
وی با بیان اینکه تیم ایران مذاکرات را با منطقی به پیش می برد که در جامعه بین الملل پذیرفته شده است، افزود: ایران امتیاز معقول می دهد و امتیاز معقول می خواهد. همین موضوع باعث شده که روسیه و چین کاملا با ایران همراهی کنند و از آمریکا مطالبه کنند که در مقابل ایران کوتاه بیاید و امتیاز دهد.
این کارشناس مسائل بین الملل، اروپایی ها را نیز مخالف جدی منطق ایران در مذاکرات ندانست و گفت: اروپایی ها هم حداقل مخالفت جدی با ما ندارند و صرفا در حد حرف، ممکن است موضوعی را مطرح کنند.
غلامزاده با بیان اینکه مذاکرات برای رفع تحریم ها اکنون در شطرنج سیاسی قرار گرفته، خاطرنشان کرد: به خاطر رویکرد منطقی تیم ایران در مذاکرات، اگر ما روی موضع اصولی خود پافشاری کنیم آمریکایی ها نمی توانند ما را متهم به شکست مذاکرات کنند.
امتیازگیری از ایران هر روز سختتر میشود
وی درباره ضرب الاجل غربی ها برای به نتیجه رسیدن مذاکرات نیز گفت: ضرب الاجل اصلا برای ایران موضوعیت ندارد زیرا زمان به نفع ما است و طرفی که با مشکل زمان روبهروست طرف آمریکایی و غربی است. پیشرفت های صلح آمیز هسته ای ایران برای آمریکا و غرب هزینه داشته و آنها در حال از دست دادن فرصت هستند. هرچه زمان بیشتری بگذرد آنها مجبور خواهند بود امتیاز بیشتری به ایران بدهند. کار آمریکایی ها برای امتیازگیری از ایران هر روز سختتر میشود.
این کارشناس حوزه سیاست خارجی درباره مطرح شدن توافق موقت در رسانه های غربی نیز گفت: اگر منظور از توافق موقت این باشد که فعلا توافقی داشته باشیم تا بعد سراغ توافق اصلی درباره رفع تحریم ها برویم، حتماً به شکست میانجامد زیرا زمینه بازگشت بدون هزینه آمریکا به میز برجام را فراهم می کند.
غلامزاده، توافق موقت را تنها در صورتی که مکمل برجام برای رفع سریع تر تحریم های ایران و بازگشت طرفین به تعهداتشان باشد، قابل پذیرش و قابل تحقق دانست.
وی، درباره تاثیر تنش روسیه و اوکراین بر مذاکرات وین نیز گفت: هیاهوی مقامات و رسانه های آمریکا درباره احتمال حمله روسیه به اوکراین جعل بحران است. آمریکا از روسیه هیولا می سازد تا افکار عمومی داخلی را از مشکلات موجود منحرف کند. کاخ سفید با این بحرانسازی در حوزه سیاست خارجی، قصد دارد بحران های داخلی خود را مدیریت می کند.
این کارشناس مسائل بین الملل درباره تاثیر رقابت واشنگتن با پکن بر مذاکرات وین نیز گفت: آمریکا به خاطر رقابت جدی اقتصادی با چین، به همکاری اروپایی ها به شدت نیاز دارد. یکی از کارکردهای برجام برای آمریکایی ها هم این است که رویکرد چندجانبه گرایی و همکاری ها با اروپا را تثبیت و تقویت می کند.
توافق ضعیف دستاوردی برای ایران نخواهد داشت
غلامزاده، اراده ایران برای گرفتن تضمینهای لازم در حوزه رفع تحریمها را منطقی دانست و گفت: در ماه نوامبر، انتخابات میان دورهای کنگره آمریکا برگزار میشود که به طور قطع سنا و به احتمال زیاد مجلس نمایندگان را در اختیار جمهوری خواهان قرار خواهد داد. در نتیجه، کار جو بایدن رییس جمهوری آمریکا برای صدور فرمان اجرایی جهت رفع تحریم های ایران سخت تر خواهد شد.
وی افزود: اگر بایدن بخواهد توافق را به عنوان یک سند حقوقی در کنگره ارائه کند طبق «قانون تحریم های ایران»، باید تایید کنگره را بگیرد که همین الان هم برای گرفتن تایید آن با چالش مواجه است. بنابراین مجبور است دستور اجرایی صادر کند که اگر دستور اجرایی هم صادر کند، کنگره همان موقع یا بعدا می تواند با سازوکارهای تقنینی جلوی آن را بگیرد.
این کارشناس مسائل سیاسی گفت: حتی اگر کنگره فعلی نتواند دستور اجرایی بایدن برای رفع تحریمهای ایران را لغو کند، کنگره بعدی که ژانویه سال آینده مستقر خواهد شد می تواند با تقنین، این دستورات اجرایی را کنار بگذارد.
غلامزاده درباره دیگر چالشهای پیش روی هرگونه توافق ضعیف در وین خاطرنشان کرد: بر اساس برجام، در سال ۲۰۲۳، هم ما باید پروتکل الحاقی را در مجلس شورای اسلامی تصویب کنیم و هم آمریکایی ها باید برجام را در کنگره تصویب کنند که این هم یک چالش جدی است.
وی افزود: در سال ۲۰۲۴ هم انتخابات ریاست جمهوری آمریکا برگزار می شود که بر اساس نظرسنجی ها، احتمال آمدن رئیس جمهور جمهوریخواه بسیار بیشتر از دموکرات است.
این کارشناس مسائل آمریکا تصریح کرد: با این جدول زمانی و وضعیتی که پیش روی برجام قرار دارد، منطق تیم مذاکره کننده ایران برای گرفتن تضمین های لازم و راستی آزمایی رفع تحریم ها کاملا به جا و درست است. توافق ضعیف در وین دستاوردی حتی در حد آزاد شدن محدود دارایی ها برای ایران نخواهد داشت و برعکس آنچه برخی فکر می کنند، تنفس موقت هم نخواهد بود.