علایم و علل عفونت واژن چیست؟ پیشگیری و درمان عفونت های واژن

عفونت قارچی واژن

عفونت قارچی واژن در زنان بسیار رایج است و منشا آن نوعی قارچ به نام کاندیدا آلبیکنس است که معمولاً در دهان، دستگاه گوارش و واژن وجود دارد.کاندیدا آلبیکنس معمولا به طور طبیعی در محیط واژن وجود دارد و محیط اسیدی واژن مانع از رشد این قارچ‌ها می‌شود. حال اگر به دلیلی از اسیدی بودن محیط واژن کاسته شود، قارچ‌ها رشد بیشتر خواهند کرد و سبب عفونت قارچی در واژن می‌شوند.

انواع عفونت واژن

عفونت واژن به سه دسته تقسیم می‌شود:

1. عفونت قارچی 
2. عفونت باکتریایی 
3. عفونت انگلی 

علائم عفونت قارچی واژن

 بیشتر زنان مبتلا به عفونت قارچی یک یا چند مورد از علائم زیر را تجربه می‌کنند:

خارش واژن
• ترشحات واژن که غلیظ، سفید، تکه تکه و پنیری شکل است.
• سوزش، زخم و درد
• درد به هنگام ادرار یا رابطه ی جنسی
• التهاب ناحیه ی خارجی آلت تناسلی (قرمزی، تورم، راش)

چه عواملی احتمال ابتلا به عفونت قارچی را افزایش می‌دهند؟

بارداری
• دیابت
• زمان سیکل ماهیانه
• افزایش سطح استروژن
• آنتی بیوتیک
• درمان سرطان
• نقص سیستم ایمنی
• استفاده از کورتون

درمان عفونت قارچی واژن

درمان عفونت قارچی واژن با دو روش امکان پذیر است:

1. مصرف داروهای موضعی واژن (با تجویز پزشک یا بدون نسخه)
2. استفاده از داروهای خوراکی (فقط با تجویز پزشک).

درمان کامل در هر دو نوع خوراکی و موضعی هفت روز طول می‌کشد. یادتان باشد، فقط محصولات ضدقارچ این عفونت را درمان می‌کنند. محصولات حاوی بنزوکائین یا هیدروکورتیزون تنها علائم این بیماری را از بین می‌برند و عفونت را درمان نخواهند کرد.

عفونت باکتریایی واژن

عفونت باکتریایی واژن یا واژینوز باکتریال ناشی از ورود باکتری های بد به داخل واژن است و متداول ترین نوع عفونت در زنان در سن باروری است. عفونت باکتریال برای زنان باردار می‌تواند عوارضی مانند خطر پارگی زودرس پرده جنین، زایمان زودرس، عفونت های پس از زایمان و افزایش احتمال سزارین و یا حتی بیماری های التهابی لگن را به همراه داشته باشد.

علائم عفونت باکتریایی واژن

ترشحات سفید (شیری) یا خاکستری واژن که به دیواره واژن می‌چسبد.
• بوی تند، مانند بوی ماهی که بعد از ادرار یا رابطه ی جنسی تشدید می‌شود.
• خارش یا سوزش ناحیه واژینال

علت عفونت باکتریایی واژن

خارش، سوزش، قرمزی بخش خارجی آلت تناسلی و واژن
• ناراحتی به هنگام ادرار کردن
• درد به هنگام رابطه ی جنسی
• بوی بد واژن
• ترشح زرد یا سبز رنگ و کف مانند واژن

درمان عفونت انگلی واژن

درمان عفونت انگلی واژن با آنتی بیوتیک های خوراکی تک دوز امکان پذیر است. این عفونت ممکن است بعد از درمان هم برگردد. در نتیجه، شریک جنسی شما هم باید از این عفونت آگاه شود تا به دنبال درمان آن برود. 

علائم عفونت واژن 

علائم عفونت واژن متفاوت است.گاه عفونت باعث افزایش ترشح واژن می‌شود که اکثرا آبکی به رنگ زرد کمرنگ یا پر رنگ است و گاهی بیمار اصلا علائمی ندارد. بعضی مواقع بیمار احساس سوزش و خارش دارد و گاهی ترشحات بودار می‌شود.

شایع ترین علائم عفونت واژن

خارش واژن
• تغییر رنگ ترشحات واژن
• تغییر در میزان ترشحات واژن
• درد یا سوزش هنگام ادرار کردن
• درد هنگام مقاربت (دلایل درد رحم)
• خونریزی واژن یا لکه بینی

روش تشخیص عفونت واژن

روش تشخیص عفونت واژن بسیار ساده است. پزشک معمولا فرایند تشخیص را با گرفتن شرح حال و سابقه پزشکی سوال می‌کند. همچنین در مورد سلامت جنسی مانند تعداد فعلی شرکای جنسی و سابقه ابتلا به عفونت های واژن یا عفونت های مقاربتی نیز سوال می‌شود. پزشک متخصص زنان ممکن است معاینه لگن انجم دهد و در طی این معاینه، نمونه ای از ترشحات واژن را جمع آوری کرده، این نمونه را برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه می‌فرستد.

درمان عفونت واژن

باتوجه به انواع عفونت واژن که در بالا اشاره کردیم، برای انتخاب بهترین روش درمان عفونت، باید به علت واژینیت توجه کرد:

اگر عفونت از نوع باکتریال باشد: معمولا پزشک قرص یا کرم‌هایی مانند قرص مترونیدازول، فلاژیل، ژل مترونیدازول و پماد کلیندامایسین تجویز می‌کند. قرص سفکسیم برای عفونت واژن و عفونت ادراری و آزیترومایسین برای عفونت واژن هم تجویز می‌شوند.
• درصورتی‌که عفونت قارچی باشد: برای درمان این نوع عفونت واژینال، شیاف درمانی داروهایی مثل میکونازول، بوتوکونازول،کلوتریمازول یا تیوکونازول بهترین گزینه است که معمولا نسخه هم نمی‌خواهد. علاوه بر کرم شیاف، مصرف برخی داروهای ضدقارچ خوراکی مثل فلوکونازول هم تجویز می‌شود. نکته مثبت مصرف داروهای ضدقارچ بدون نسخه این است که نیازی به مراجعه پزشک ندارید و با هزینه کم در کمترین زمان ممکن، می‌توانید دارو را مصرف کنید.
• اگر عفونت تریکومونیازیس باشد: قرص مترونیدازول یا تینیدازول اولین گزینه‌های پیشنهادی پزشک برای درمان این عفونت واژینال هستند.
• در‌صورتی‌که عفونت، سندروم تناسلی ادراری یائسگی (آتروفی واژنی) باشد: تجویز پزشک زنان مصرف قرص، کرم واژینال و حلقه استروژن است.
• اگر التهاب واژن غیرعفونی باشد: باید عامل ایجاد تحریک و حساسیت واژن را پیدا کنید. این حساسیت می‌تواند به‌دلیل مصرف مواد شوینده، صابون، دستمال بهداشتی یا تامپون‌های مصرفی باشد.

درمان خانگی عفونت واژن

1. سرکه سیب : درمان عفونت واژن با سرکه سیب گزینه بسیار عالی است زیرا دارای خواص ضد باکتریایی و ضد قارچ است. همچنین سرکه واژن را اسیدی و باکتریها بمدت طولانی نمی‌تونند در آن رشد کنند.باید ۲ قاشق غذاخوری سرکه سیب با آب گرم ترکیب و واژن خود را با این آب دو بار در روز بمدت ۲الی ۳ روز شستشو دهید. سرکه واژن را اسیدی و باکتریها بمدت طولانی نمی‌تونند در آن رشد کنند.
2. سیر: درمان عفونت واژن با سیر امکان پذیر است زیرا سیر دارای خواص ضد باکتریایی قوی است. برای این کار باید سیر در واژن بگذارید تا درد را فورا کاهش بدهد.
3. جوش شیرین: درمان عفونت واژن با جوش شیرین مفید و از خارش و سوزش واژن جلوگیری میکند. کافی است دو قاشق جوش شیرین را در چند لیتر آب حل کرده و به مدت ۲۰ دقیقه در محلول مورد نظر بنشینید و سپس با آب شسته و با حوله تمیز خود را خشک کنید. شست‌وشو با محلول آّب و جوش شیرین محدودیتی وجود ندارد و می‌توانید هر روز این کار را انجام دهید.
4. کمپرس سرد: برای درمان عفونت واژن و متوقف کردن خارش می‌توانید یخ را بطور مستقیم یا کمپری اب سرد در مهبل قرار دهید.
5. آب و نمک: شستن واژن با آب نمک غلیظ از تکثیر بیشتر باکتریها جلوگیری می‌کند.می توانید وان را با آب گرم پرکرده و نصف فنجان نمک  اضافه کنید و چمباتمبه بشینید در حین نشستن سعی کنید اب نمک بداخل واژن رفته و باکتریها بطور موثر کشته شوند.
6. عنبر نسا: درمان عفونت واژن با عنبر نسا نیز یکی از روش های است که می‌توانید استفاده کنید. عنبر نسارا را مثل اسفند روی آتش می‌گذارند و دود خارج‌شده از آن را استنشاق می‌کنند یا اجازه می‌دهند دود آن با بدن (بخشی که دچار عفونت و بیماری شده) تماس داشته باشد.
7. ماست: ماست بز یا گوسفند که خالص و خوب باشد دارای  کشت هایی است که می تواند با افزودن باکتری های مفید باکتری های مضر را از بین ببرد. برای این کار ماست آغشته با تامپون یا پنبه به مدت چند ساعت به طور مستقیم در واژن قرار دهید.
8. برگ ریحان : برگ ریحان خاصیت ضدمیکروبی، ضدقارچی و ضدباکتری دارد که برای درمان خارش واژن بهتر است برگ ریحان را در ۲ فنجان آب جوش به مدت 20 دقیقه گذاشته دم بکشد و روزی دوبار بنوشید.
9. برگ رزماری: برگ رزماری را در آب گرم به مدت 15 دقیقه بخیسانید و ناحیه واژن را با این داروی گیاهی بشویید.
10. عسل: عسل را به مقدار کم به مدت 15 تا 20 دقیقه به  ناحیه واژن خود بمالید، سپس عسل را پاک کنید و واژن را به خوبی بشویید.
11. روغن درخت چای: چند قطره روغن درخت چای را در یک لیوان آب بریزید و سپس تامپون را به این مواد آغشته کنید و وارد ناحیه واژن کنید. اگر این کار را چند روز و روزی سه مرتبه انجام دهید، عفونت قارچی از بین خواهد رفت.
12. زغال اخته و قره قروت: خوردن زغال اخته و یا آب قره قروت برای از بین بردن عفونت قارچی مناسب است.
13. کاهش مصرف شیرینی: مصرف مواد غذایی شرین، قند و شکر را کاهش دهید تا از رشد قارچ ها جلوگیری کنید.
14. آلوئه ورا : آلوئه ورا و ژل آن در درمان عفونت و رفع خارش موثر است. می توانید یک ساقه آلوئه ورا بردارید، پوست سبز آن را جدا کرده و در واژن قرار دهید. یا می‌توانید مقداری از آن را رنده کرده و با شهد به دست آمده ناحیه تناسلی را ماساژ دهید. بهتراست قبل از خواب اینکار را انجام دهید که تا صبح اثر کند. 

راه های پیشگیری از عفونت واژن

به هیچ وجه از دوش واژینال و اسپری در ناحیه تناسلی استفاده نشود.
• استفاده از کاندوم هنگام رابطه جنسی
• عدم استفاده از لباس زیرهای پلاستیکی،تنگ و چسبان
• عدم استفاده از محصولات زنانه معطر، از جمله حمام حباب دار، اسپری، پد و تامپون
• برای پاک کردن ناحیه تناسلی بهتر است که از جلو به عقب یعنی از واژن به مقعد صورت گیرد تا عفونت به واژن منتقل نشود.
• لباس های شنای مرطوب و لباس های ورزشی را هر چه زودتر عوض کنید.
• از کاندوم‌های جنس لاتکس استفاده کنید، زیرا عفونت را انتقال نمی‌دهند.
• از وان و جکوزی مراکز عمومی استفاده نکنید.
• انجام چکاپ سالانه و معاینات نزد متخصص زنان و در صورت نیاز انجام تست پاپ اسمیر را فراموش نکنید.

عوارض عفونت‌ واژن درمان نشده کدامند؟

در صورت عدم درمان، عفونت واژن به احتمال زیاد بدتر می‌شود و باعث خارش، قرمزی و التهاب در ناحیه اطراف واژن شما می‌شود. اگر ناحیه ملتهب در اثر علائم ایجاد شده آسیب دیده است یا اگر خاراندن مداوم اسکار (زخم) ایجاد کند، ممکن است منجر به عفونت پوست شود. عوارض جانبی غیر معمول عفونت واژن درمان نشده عبارتند از:

خستگی
• برفک دهان
• مشکلات گوارشی
• کاندیدیازیس تهاجمی

چه زمانی برای درمان عفونت واژن باید به پزشک مراجعه کرد؟

برای درمان عفونت و خارش واژن، اگر نکاتی که گفته شد را رعایت کردید و بهبودی در وضعیتتان ایجاد نشد، یا اگر بهبود حاصل شد اما پس از گذشت چند روز مجدد خارش به سراغتان آمد یا اگر شرایط زیر را دارید به پزشک مراجعه کنید: 

سخن آخر

 عفونت واژن،بیماری شایع در زنان و دختران است که برای درمان این عفونت از داروهای مثل مترونیدازول، فلاژیل، تینیدازول، فلوکونازول و... به اشکال قرص، شیاف و پماد تجویز می‌شود. عفونت واژن معمولا علائمی ندارد ولی ممکن است با نشانه های مانند خارش واژن،تغییر رنگ ترشحات واژن، سوزش ادرار همراه باشد.دوران قاعدگی (پریود) بخش مهمی از زندگی زنان است. ما بهداشت قاعدگی؛ هرآنچه که باید بدانید را در مطلبی معرفی کرده ایم.اگر درباره عفونت واژن سوالی دارید یا تجربه خود از این بیماری و روش درمان را با ما و سایر مخاطبان به اشتراک بگذارید.