بیماری آنفلوانزا معمولاً از پاییز تا اوایل بهار مشاهده میشود. آنفلوانزا همراه با عطسه، سرفه، احساس خستگی است. شدت این بیماری در میان افراد مختلف متفاوت است، اما به علت پاندمی کووید ۱۹ باید در این ماهها بیشتر مراقب باشیم.
احتمال دارد هر زمانی از سال به بیماری آنفلوانزا مبتلا شوید، سویههایی مختلفی از این بیماری وجود دارد. هرساله پزشکان و محققان سویه مربوط به بیماری را مشخص میکنند. پس از شناسایی سویهها از آنها برای تهیه واکسن آنفلوانزا استفاده میشود. واکسن آنفلوانزا یکی از سادهترین و مؤثرترین راههای جلوگیری از ابتلاء به بیماری آنفلوانزا است.
تفاوت آنفلوانزا و سرماخوردگی
در ابتدای بیماری، تفاوت آنفلوانزا و سرماخوردگی کم است و میتوانند شبیه به هم باشند. هر دو بیماری تنفسی هستند و میتوانند علائم یکسانی داشته باشند. اما ویروسهای مختلفی منجر به ایجاد این دو بیماری میشود. علائم شما میتواند به تشخیص این دو بیماری کمک کند، اما آنفلوانزا و سرماخوردگی تا حدی علائم یکسانی دارند.
افرادی که به این بیماریها مبتلا میشوند، علائم زیر را دارند:
- گرفتگی و آبریزش بینی
- عطسه
- بدن درد
- خستگی کل بدن
معمولاً علائم آنفلوانزا شدیدتر از علائم سرماخوردگی است، در واقع تفاوت آنفلوانزا و سرماخوردگی در شدت این دو بیماری است. معمولاً سرماخوردگی مشکلات و عوارض چندانی برای فرد به وجود نخواهد آورد. اما آنفلوانزا میتواند منجر به شرایطی شود که عبارتند از:
-سینوزیت
-عفونت گوش
-ذات الریه
- سپسیس
تفاوت آنفلوانزا و کرونا
در برخی از موارد علائم کووید -۱۹، آنفلوانزا و آلرژی بسیار شبیه به هم هستند و بررسی تفاوت آنفلوانزا و کرونا دشوار است. با این حال تفاوتهایی در آنها وجود دارد. علائم اصلی کووید -۱۹ عبارتند از:
-خستگی
- تب
- سرفه
- تنگی نفس
خستگی
در این بیماری عطسه کردن چندان شایع نیست، علائم آنفلوانزا نیز مشابه کووید -۱۹ است اما تب و بدندرد نیز به آنها اضافه میشود. اما ممکن است در بیماری آنفلوانزا دچار تنگی نفس نشوید. علائم آلرژی معمولاً مزمنتر است و شامل عطسه، سرفه و خسخس سینه است.
افراد در معرض خطر عوارض جانبی آنفلوانزا
آنفلوانزا یک عفونت ویروسی است در بیشتر افراد، آنفلوانزا به خودی خود برطرف میشود. اما گاهی اوقات آنفلوانزا و عوارض آن میتواند کشنده باشد. افرادی که با بیشترین خطر بروز عوارض جانبی آنفلوانزا همراه هستند عبارتند از:
- کودکان خردسال زیر پنج سال و به ویژه کودکان زیر ۱۲ ماه
- بزرگسالان بزرگتر از ۶۵ سال
- ساکنان خانههای سالمندان و سایر مراکز مراقبت طولانی مدت
- زنان باردار و تا مدت زمان دو هفته پس از زایمان
- افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف
- افراد مبتلا به بیماریهای مزمن مانند آسم، بیماری قلبی، بیماری کلیوی، بیماری کبد و دیابت
- افراد بسیار چاق که شاخص توده بدنی (BMI) آنها ۴۰ یا بالاتر است
اگرچه واکسن سالانه آنفولانزا صد درصد مؤثر نیست، اما همچنان بهترین دفاع در برابر آنفلوانزا به شمار میرود.
علائم آنفلوانزا
آنفلوانزا در ابتدا ممکن است با داشتن علائمی مانند آبریزش بینی، عطسه و گلودرد مشابه سرماخوردگی به نظر برسد. اما سرماخوردگی معمولاً به آرامی بروز میکند، در حالی که آنفلوانزا به طور ناگهانی روی میدهد؛ و با اینکه سرماخوردگی میتواند آزاردهنده باشد، اما معمولاً آنفلوانزا حس بسیار بدتری ایجاد میکند.
علائم و نشانههای شایع آنفلوانزا عبارتند از:
- تب بالای (۳۸ درجه سانتیگراد)
- درد عضلانی
- لرز و عرق
- سردرد
- سرفه خشک و مداوم
- خستگی و ضعف
- گرفتگی بینی
- گلودرد
علت ابتلاء به آنفلوانزا
ویروسهای آنفلوانزا با سرفه، عطسه یا حرف زدن فرد مبتلا، به صورت قطراتی در هوا انتقال یابند. فرد میتواند با استنشاق مستقیم قطرات، یا لمس یک شیء – مانند تلفن یا صفحه کلید رایانه – میکروبها را گرفته و سپس آنها را به چشمها، بینی یا دهان خود منتقل کند.
افراد مبتلا به ویروس احتمالاً از روز شروع علائم یا حتی تا حدود پنج روز پیش از شروع علائم، ناقل هستند. کودکان و افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف ممکن است برای مدت زمان طولانیتر ناقل باشند.
ویروسهای آنفلوانزا به طور مداوم در حال تغییرند و مرتباً سویههای جدیدی در حال ظاهر شدن هستند. در صورتی که فرد در گذشته به آنفلوانزا مبتلا شده باشد، بدن وی قبلاً آنتی بادیهایی را برای مبارزه با آن سویه خاص ویروس ساخته است. اگر ویروسهای آنفلوانزا آینده مشابه به مواردی باشد که فرد قبلاً از طریق بیماری یا به واسطه واکسیناسیون با آنها روبرو شده است، این آنتی بادیها ممکن است از بروز عفونت جلوگیری کرده یا از شدت آن بکاهند.
اما آنتی بادیها ضد ویروسهای آنفولانزایی که فرد در گذشته با آنها روبرو شده است، نمیتوانند وی را در برابر سویههای جدید آنفولانزا که از نظر ایمنی بسیار متفاوت از گذشته هستند، محافظت کنند.
عواملی که ممکن است با خطر افزایش ابتلاء به آنفلوانزا یا عوارض آن همراه باشند، عبارتند از:
سن: آنفلوانزای فصلی عموماً کودکان زیر ۱۲ ماه و بزرگسالان دارای سن ۶۵ سال یا بالاتر را مورد هدف قرار میدهد.
شرایط زندگی یا کار: احتمال ابتلاء به آنفلوانزا در افرادی که همراه با بسیاری از ساکنان دیگر در مراکزی مانند خانههای سالمندان یا پادگانهای نظامی زندگی و کار میکنند، بیشتر است. افرادی که در بیمارستان بستری هستند نیز در معرض خطر بیشتری هستند.
ضعف سیستم ایمنی: درمانهای مربوط به سرطان، داروهای ضد رد پیوند، استفاده طولانی مدت از استروئیدها، پیوند عضو، سرطان خون یا ایدز میتواند سیستم ایمنی بدن را تضعیف کنند. این امر میتواند ابتلاء فرد به آنفولانزا را تسهیل کند و همچنین ممکن است خطر ابتلاء به عوارض را افزایش دهد.
بیماریهای مزمن: بیماریهای مزمن، شامل بیماریهای ریه مانند آسم، دیابت، بیماریهای قلبی، بیماری عصب شناختی یا تکوین عصبی، ناهنجاری مجاری هوایی و بیماریهای کلیوی، کبدی یا خونی، ممکن است خطر عوارض آنفلوانزا را افزایش دهند.
مصرف آسپرین: در سنین پایینتر از ۱۹ سال. افرادی که سن آنها کمتر از ۱۹ سال است و برای مدت طولانی تحت درمان با آسپیرین قرار دارند، در صورت ابتلاء به آنفلوانزا در معرض خطر ابتلاء به سندرم ری (Reye’s syndrome) هستند.
بارداری: احتمال بروز عوارض آنفلوانزا در زنان باردار، به ویژه در سه ماهه دوم و سوم، بسیار زیاد است. همچنین احتمال بروز عوارض مربوط به آنفلوانزا تا دو هفته پس از زایمان نیز زیاد است.
چاقی: افراد دارای شاخص توده بدنی(BMI) ۴۰ یا بیشتر، با افزایش خطر ابتلاء به عوارض ناشی از آنفولانزا همراه هستند.
عوارض ابتلاء به آنفلوانزا
آنفلوانزا فصلی در صورت جوان و سالم بودن فرد معمولاً جدی نیست. اگرچه ممکن است هنگام ابتلاء به آن احساس بدی داشته باشید، اما معمولاً آنفولانزا طی یک یا دو هفته، بدون داشتن اثرات ماندگار از بین میرود. اما کودکان و بزرگسالان در معرض خطر بیشتری برای بروز عوارضی مانند موارد زیر هستند:
- پنومونی (ذات الریه)
- برونشیت
- وخیم شدن آسم
- مشکلات قلبی
- عفونت گوش
پنومونی جدیترین عارضه است، این عارضه در بزرگسالان مسن و افراد مبتلا به بیماری مزمن میتواند کشنده باشد.
کارکرد واکسن آنفلوانزا چگونه است؟
آنفلوانزا یکی از جدیترین ویروسهایی است که سالانه بیماریهای زیادی را به وجود میآورد. برای اینکه به آنفلوانزا مبتلا شوید نباید لزوماً جوان بوده یا سیستم ایمنی ضعیفی داشته باشید. احتمال ابتلای افراد سالم به بیماری آنفولانزا نیز وجود دارد و این افراد میتوانند بیماری را از دوستان یا خانواده بگیرند.
در برخی از موارد، آنفلوانزا میتواند مرگبار باشد. مرگومیر ناشی از بیماری آنفولانزا در میان افراد ۶۵ ساله و مسنتر شایع است، اما احتمال وقوع آن برای کودکان و جوانان نیز وجود دارد.
یکی از بهترین و مؤثرترین راههای پیشگیری و جلوگیری از انتشار ویروس آنفلوانزا دریافت واکسن آنفلوانزا است.
محققین برای ساخت واکسن آنفولانزا از شایعترین سویه ویروس آنفولانزا استفاده میکنند. میلیونها واکسن از این سویه تهیه شده و توزیع میشود.
با دریافت واکسن آنفولانزا بدن شما نسبت به آن سویه از ویروس آنفولانزا پادتن ترشح خواهد کرد. این پادتنها شما را در مقابل ویروس ایمن خواهند کرد.
چه کسانی باید واکسن آنفلوانزا تزریق کنند؟
-زنان حامله
- کودکان زیر پنج سال
- افراد ۱۸ ساله و سن کمتر که تحت درمان بیماری آسم هستند
- افراد مسنتر از ۶۵ سال
- افرادی که شاخص توده بدنی آنها ۴۰ یا بالاتر است
- هر فردی که در خانه سالمندان و یا مراکز مراقبت از بیماریهای مزمن کار یا زندگی میکند
- مراقبان هر یک از گروههای بالا
- هر فردی که به بیماری مزمنی مبتلا است
بیشتر پزشکان توصیه میکنند که این واکسن را در اواخر آبان دریافت کنید. در این صورت بدن میتواند قبل از شروع فصل آنفلوانزا، پادتنهای این بیماری را بسازد. اگر قبل از این تاریخ، واکسن آنفلوانزا را دریافت نکنید، هنوز هم دیر نیست. حتی اگر فصل آنفولانزا از راه رسیده باشد، دریافت واکسن آنفلوانزا میتواند کمککننده باشد. معمولاً دو هفته طول میکشد تا بدن پادتنهای مربوط به آنفولانزا را بسازد.
مرکز پیشگیری و کنترل بیماریها (CDC) اظهار داشته که آنفلوانزا و کروناویروس جدید (کووید -۱۹) امسال گسترش خواهد یافت. از این رو دریافت واکسن، امسال از هر سال دیگری مهمتر است.
آنچه باید درباره واکسن آنفلوانزا برای کودکان بدانید
صدها و هزاران کودک هر ساله به دلیل آنفلوانزا بیمار میشوند. برخی از این بیماریها شدید بوده و به بستری شدن نیاز دارند. حتی برخی از این بیماریها منجر به مرگ میشوند. کودکان مبتلا به آنفولانزا نسب به بزرگسالان در معرض خطر بیشتری قرار دارند. برای مثال، کودکان زیر ۵ سال به داروهای درمانی بیشتری نیاز دارند. عوارض جانبی شدید آنفولانزا در کودکان زیر دو سال بیشتر است. اگر فرزند شما یک بیماری مزمن مانند آسم یا دیابت داشته باشد، آنفولانزا برایش دشوارتر خواهد بود.
در صورتی که فرزندتان به آنفلوانزا مبتلا شده و یا علائم آن را دارد، سریعاً با پزشک خود تماس بگیرید. با رعایت پروتکلهای کووید -۱۹ با پزشک تماس بگیرید. بهترین راه برای حفاظت از فرزند خود در برابر آنفولانزا استفاده از واکسن آنفولانزا است. هر سال به فرزندان خود واکسن بزنید. پزشکان این واکسن را برای کودکان شش ماهه و بالاتر پیشنهاد میکنند.
برخی از کودکان شش ماهه تا هشت ساله برای محافظت در برابر ویروس آنفولانزا به دو دوز از این واکسن نیاز دارند. اگر فرزندتان برای اولین بار واکسن دریافت میکند، بهتر است دو دوز از این واکسن را دریافت کند. اگر کودک شما قبل از فصل آنفولانزا تنها یک دوز از این واکسن را دریافت کرده باشد، بهتر است در این فصل دو دوز دریافت کند. از پزشک خود سوال کنید که فرزندتان به چند دوز از واکسن نیاز دارد.
کودکان زیر شش ماه برای دریافت واکسن بسیار کوچک هستند. برای محافظت از آنها بهتر است مطمئن شوید تمامی افراد اطراف آنها واکسن زده باشند. این افراد شامل اعضای خانواده و افرادی است که از کودک مراقبت میکنند.
کنترل شیوع عفونت
واکسن آنفلوانزا صددرصد مؤثر نیست، بنابراین انجام اقداماتی نظیر موارد زیر برای کاهش شیوع عفونت نیز حائز اهمیت است: دستهای خود را بشویید. شستشوی دقیق و مکرر دست مؤثرترین روش برای جلوگیری از بسیاری از عفونتهای شایع است. در صورت عدم دسترسی راحت به صابون و آب، از ضد عفونی کنندههای دستی استفاده کنید.
سرفه و عطسه خود را نگه دارید. هنگام عطسه یا سرفه دهان و بینی خود را بپوشانید. برای جلوگیری از آلوده شدن دستها، در یک دستمال یا بخش داخلی آرنج خود سرفه یا عطسه کنید.
از نقاط پر جمعیت پرهیز کنید. آنفلوانزا در مناطق شلوغ – مراکز مراقبت از کودکان، مدارس، ساختمانهای اداری، سالن اجتماعات و سیستم حمل و نقل عمومی- به راحتی انتشار مییابد. با اجتناب از حضور در شلوغیها در فصل اوج آنفلوانزا، احتمال ابتلاء به عفونت را کاهش دهید. اگر بیمار هستید، حداقل ۲۴ ساعت پس از فروکش تب در خانه بمانید تا احتمال مبتلا کردن دیگران را کاهش دهید.
با وجود اینکه آنفلوانزا بیماری شایعی است اما در مواردی میتواند برای سلامتی افراد بسیار خطرناک است بنابراین توصیه میکنیم در صورتی که دارای بیماری زمینهای خاصی هستید در صورت ابتلاء به آنفلوانزا حتماً با یک پزشک متخصص عفونی مشورت کنید تا در صورت نیاز درمانهای لازم انجام شود.
آنفلوانزا زمینهساز ابتلاء به کرونا
پروفسور نیل مابوت از دانشگاه ادینبورگ انگلستان اظهار کرده است که شواهدی وجود دارد که ممکن است ویروس آنفلوانزا بر پیامدهای ناشی از ویروس کرونا تأثیر داشته باشد. نبود اکثر ویروسها در سال گذشته به دلیل اقدامات ایمنی سختگیرانه برای کووید ۱۹ منجر به کاهش ایمنی در برابر بیماریهای رایجتر شده است. اگر چه ممکن است افراد پس از همهگیری بیشتر مستعد ابتلاء به سرماخوردگی و آنفلوانزا باشند اما سرماخوردگی شدید در بسیاری از افراد تبدیل به یک کلمه نامفهوم شده است.
پروفسور نیل مابوت گفته است بررسی منظم برخی از علائم مانند گلودرد و عطسه که بازتاب علائمی است که در افراد مبتلا به نوع دلتای کووید دیده میشود، بسیار مهم تلقی میشود. علاوه بر این ویروسهای سرماخوردگی بر اثر تماس سطحی بسیار بیشتر از ویروس کرونا قابل انتقال است.
وی تاکید دارد که سرماخوردگی یا آنفلوانزا فوق شدید کلمات نامفهومی است که در گفتوگو با افراد در مورد آن میشنویم اما من تصور نمیکنم شواهدی مبنی بر وجود سرماخوردگی یا آنفلوانزا فوق شدید در اطراف خود داشته باشیم. همچنین هیچ شواهدی مبنی بر ابتلاء به سرماخوردگی شدید در ماههای اخیر مشاهده نشده است.
به طور طبیعی بدن ما به سرماخوردگی در گردش واکنش نشان میدهد و این واکنش در چندین سطح انجام میشود. زمانی که دوباره در معرض ویروس قرار بگیریم، به دلیل ابتلای قبلی مصونیت ایجاد شده اما در حال حاضر ما آنقدر کم در معرض ویروس قرار گرفتهایم که مصونیت ناشی از آن از بین رفته است.
آیا سرماخوردگی مجدد شوکی بر سیستم بدن خواهد بود؟
ما فراموش کردهایم که چه زمانی سرماخوردگی داشتیم؛ به همین دلیل بالا به این بیماری برای ما یک شوک خواهد بود. سرماخوردگی برای اکثر افراد فقط عاملی مزاحم است و در یک فرد سالم عادی دو تا حداکثر سه هفته طول بکشد. علائم آن نیز گلودرد و آبریزش بینی است که با گذشت زمان کاهش مییابد.
در این مدت ابتلاء به سرماخوردگی زیاد نبود؛ با ایجاد پاسخ ایمنی در برابر سرماخوردگی دفعه بعد که در برابر ویروس سرماخوردگی قرار میگیریم، کمی محافظت میشویم اما در حال حاضر بدون ابتلاء به سرماخوردگی وضیعت ما چگونه خواهد بود.
مابوت تاکید دارد تحقیقات همچنان در حال انجام است تا مشخص شود ویروسهای سرماخوردگی و آنفلوانزا چگونه با ویروس کرونا تعامل دارند. شواهدی در مورد ویروس آنفلوانزا وجود دارد که ممکن است بر پیامدهای ویروس کرونا تأثیر بگذارد اما در مورد خود سرماخوردگی نمیتوان مطمئن بود. تعامل بین این پاتوژنها مطمئناً مورد جالبی میتواند باشد.
آیا دارویی برای آنفلوانزا وجود دارد؟
داروهای آنتی ویروس میتوانند بیماری آنفلوانزا را درمان کنند. این داروها بدون نسخه نیستند. تنها با تجویز پزشک میتوانید این داروها را تهیه کنید. داروهای آنتی ویروسی که برای درمان آنفلوانزا به کار گرفته میشوند میتوانند علائم بیماری را نیز بهبود ببخشند. این داروها میتوانند دورهی بیماری آنفلوانزا را یک الی دو روز کمتر کنند.
مصرف داروهای آنتی ویروس میتواند به بهبود بیماری آنفولانزا کمک کند اما این داروها عوارض جانبی نیز دارند. برای اینکه از ریسک مصرف این داروها مطلع شوید میتوانید با پزشک خود صحبت کنید. تحقیقات نشان داده که اگر ۴۸ ساعت پس از مشاهده اولین علائم داروها را مصرف کنید تأثیر گذاری آنها بیشتر خواهد بود. اگر پس از این مدت داروهای خود را مصرف نکردید نگران نباشید. هنوز هم خوردن داروها میتواند به شما کمک کند.
اگر به دلیل بیماری در معرض خطر باشید باید این داروها را مصرف کنید. مصرف داروهای آنتی ویروس میتواند شما را در برابر عوارض بیماری آنفلوانزا محافظت کند. عوارض بیماری آنفولانزا میتواند ذاتالریه یا عفونتهای دیگر باشد.
درمانهایی برای علائم آنفلوانزا
ابتلاء به بیماری آنفلوانزا چندان جالب نیست. اما چند روش درمانی برای علائم آنفولانزا وجود دارد و بسیاری از این درمانها، نتایج خوبی دارند. اگر آنفلوانزا دارید این روشهای درمانی را به یاد بسپارید:
مُسکنها: مُسکنهایی مانند استامینوفن و ایبوپروفن برای کمک کردن به تسکین این علائم مورد استفاده قرار میگیرند. این علائم میتوانند شامل دردهای عضلانی، سردرد و تب باشد.
مواد ضد احتقان: این داروها میتوانند به گرفتگی و آبریزش بینی و فشار وارده بر سینوسها و گوشهای شما کمک کنند. هر نوعی از این ضد احتقانها میتواند عوارض جانبی داشته باشد، بنابراین قبل از مصرف داروها برچسب آنها را بخوانید.
اکسپکتورانت: این نوع از داروها به کم کردن ترشحات سینوسی کمک کرده و سردرد و سرفه شما را تسکین میدهد. اگر نمیخواهید دارو مصرف کنید، میتوانید از قطرههای سرفه که حاوی عسل و لیمو هستند استفاده کنید تا به این صورت گلودرد و سرفه خود را تسکین دهید.
اخطار: کودکان و نوجوانان نباید برای بیماری خود آسپرین مصرف کنند. چرا که احتمال ایجاد سندروم کشنده رِی وجود دارد. مراقب باشید داروها را ترکیب نکنید. استفاده غیرضروری از داروها میتواند عوارض ناخواستهای را به همراه داشته باشد. بهتر است داروهایی را مصرف کنید که با بیماری شما همخوانی داشته باشند.
به اندازه کافی استراحت کنید. بدن شما در حال مبارزه با ویروس آنفولانزا است، از این رو باید به اندازه کافی استراحت کنید. مرخصی بگیرید، در خانه مانده و زودتر بهتر شوید. زمانی که تب دارید به محل کار یا مدرسه نروید.
همچنین باید به اندازه کافی مایعات مصرف کنید. آب، نوشیدنیهای ورزشی با قند پایین و سوپ میتواند به هیدراته ماندن شما کمک کند. مایعات گرم مانند سوپ و چای نیز میتوانند گلو درد شما را تسکین دهند.