خون دماغ یا خونریزی بینی امری شایع در میان بزرگسالان و کودکان است و زمانی اتفاق می افتد که مویرگ‌های بینی به دلایلی چون خشکی هوا، گرفتن بینی، واکنش آلرژیک، فشار خون بالا، اختلال خونریزی و ....پاره می شوند. در ادامه علت خون دماغ شدن چیست و چه زمانی خطرناک است؟ را بررسی کردیم و به سوالاتی چون بعد از خون دماغ شدن چه بخوریم؟، علت خون دماغ شدن ناگهانی چیست؟ و...پاسخ می دهیم.
خون دماغ شدن
خون دماغ یا خونریزی بینی زمانی اتفاق می افتد که مویرگ‌های بینی که بسیار نازک هستند پاره شوند.خون دماغ شدن در بین بزرگسالان و کودکان بین سنین 3 تا 10 سال شایع است.
خون‌دماغ یا خونریزی بینی به معنی جاری شدن خون از سوراخ بینی است که به عربی به آن رُعاف گفته می‌شود. محل خونریزی اغلب شبکه عروقی کسلباخ در قسمت قدامی دیواره میانی بینی است که به دلیل شکنندگی عروق با ترومای خفیف خونریزی ایجاد می‌شود. اگر محل خونریزی عروق قسمت خلفی دیواره بینی باشد (مانند فشارخون بالا) توقف خونریزی دشوارتر خواهد بود.
انواع خون دماغ
به طور کلی دو نوع خونریزی بینی داریم که در ادامه برای آگاهی بیشتر شما توضیح می دهیم:
- خونریزی قدامی (جلویی): خونریزی قدامی رمانی اتفاق می افتد که مویرگ‌های جلوی بینی در اثر ضربه دچار خونریزی شود.
- خون دماغ خلفی: خون دماغ خلفی در انتها یا عمیق‌ترین قسمت بینی اتفاق می‌افتد که می تواند خطرناک باشد و بیشتر در افراد مسن، کسانی که دارای فشارخون هستند و اشخاصی که از ناحیه صورت آسیب‌دیده‌اند دیده می‌شود.
علائم خون دماغ
علائم خون دماغ قابل مشاهده است و در واقع خون از بینی شما سرازیر می شود.
علت خون دماغ شدن
علت خون دماغ شدن در افراد متفاوت است اما خشکی بینی شایع‌ترین علت آن می باشد. آب‌وهوای خشک و استفاده از سیستم گرمایش مرکزی باعث خشک شدن غشای بینی می‌شود که بافت درون بینی است.همچنین استفاده از داروهای ضد حساسیت و یا ضد احتقانهم ممکن است باعث خشکی غشای بینی و خون دماغ شود. پاک کردن مکرر بینی با دستمال نیز از دیگر علت‌های خونریزی بینی است.
علت خون دماغ شدن از سوراخ چپ بینی یا علت خون دماغ شدن از سوراخ سمت راست یکی از عبارت های است که مخاطبان در اینترنت جست و جو کرده اند اما در کل علت خون دماغ شدن در بزرگسالان عبارت است از:
- هوای سرد
- گرفتن بینی
- واکنش آلرژیک
- فشار خون بالا
- اختلال خونریزی
- تمیز کردن بینی
- ضربه دیدن بینی
- دوز بالای آسپرین
- عطسه‌های مکرر
- جراحی‌های زیبایی
- استفاده از مواد مخدر
- داروهای موضعی بینی
- اختلال تشکیل لخته خون
- حساسیت به مواد شیمیایی
- فرو کردن شی خارجی در بینی
- عفونت دستگاه تنفسی فوقانی
- قرار گرفتن در معرض آفتاب و گرمای شدید
- داروهاییه رقیق کننده‌ی خون مانند آسپرین، کلوپیدوگرل یا وارفارین
- فین کردن شدید بینی می تواند علت خون دماغ شدن از یک سوراخ بینی باشد.
خون دماغ شدن در اکثر موارد به مراقبت پزشکی نیاز ندارد اما اگر خونریزی بینی بیشتر از 20 دقیقه طول بکشد یا بعد از بروز صدمه رخ دهد، فرد باید تحت مراقبت قرار بگیرد.
برای تشخیص خون دماغ پزشک از طریق معاینه فیزیکی، سابقه پزشکی و داروهایی که در حال حاضر مصرف می‌کنید، علت را تشخیص می‌دهد. با این حال، ممکن است پزشک برای پیدا کردن علت خونریزی بینی از تست های تشخیصی زیر استفاده کند. مانند:
- آندوسکوپی بینی
- سیتی‌اسکن بینی
- عکس‌برداری با اشعه ایکس از صورت و بینی
- شمارش کامل خون (CBC) برای تشخیص اختلالات خونی
- تست انعقاد خون (PTT) برای تعیین مدت زمان تشکیل لخته خون
درمان خون دماغ
درمان خون دماغ بسته به نوع و علت خونریزی متفاوت است که در ادامه مطلب به روش‌های درمان می‌پردازیم:
- اگر دچار خونریزی قدامی شده باشید، در حالت نشسته قسمت نرم بینی را فشار دهید و مطمئن شوید کاملا جلوی سوراخ بینی گرفته شود. به‌مدت ده دقیقه سوراخ بینی را بسته نگه دارید، کمی به جلو خم شوید و با دهان نفس بکشید.برای بند آمدن خون دماغ دراز نکشید. بعد از ده دقیقه بینی را ول کنید و بررسی کنید ببینید خونریزی بند آمده یا خیر. اگر خونریزی ادامه دارد، این مراحل را تکرار کنید.همچنین می‌توانید روی بینی یخ بگذارید یا برای بسته شدن مویرگ‌های کوچک بینی از اسپری بینی ضد احتقان استفاده کنید.
- اگر دچار خونریزی خلفی شده اید نباید آن را در خانه درمان کرد و فورا با پزشک تماس بگیرید یا به اورژانس مراجعه کنید.
- اگر خونریزی دماغ ناشی از جسم خارجی باشد، پزشک متخصص گوش و حلق و بینی می‌تواند آن را بیرون بیاورد.
- سوزاندن مویرگ ها یکی از روش های پزشکی است که باعث متوقف شدن خونریزی مداوم و متناوب می‌شود. پزشک در این روش مویرگ‌های بینی را با استفاده از دستگاه گرمایشی یا نیترات نقره (ترکیب مخصوص برداشتن بافت) می‌سوزاند.ممکن است پزشک در بینی شما پنبه، گاز یا فوم بگذارد. همچنین می‌تواند برای فشار آوردن به مویرگ‌ها و جلوگیری از خونریزی از کاتر استفاده کند.
درمان خونریزی بینی عادی برای کودک و بزرگسال
- در هنگام خون دماغ صاف بنشینید، حالت نشسته بدن در حالی که پشت تان صاف بوده و سر کمی به عقب خم است، به تخلیه خون از طریق بینی کمک می کند و مانع از نشت آن به گلو می شود، نشت خون به گلو باعث استفراغ و حالت تهوع خواهد شد.
- استفاده از کمپرس آب سرد و قرار دادن آن بر روی پل بینی می تواند موجب انقباض رگ های خونی در بینی شده و خونریزی متوقف خواهد شد.
- یکبار فین کردن و انجام این کار به آرامی می تواند به تخلیه و پاکسازی خون داخل سوراخ های بینی کمک نماید.
- همچنی برای ۵ دقیقه بینی تان را فشار دهید، حداقل ۵ دقیقه قسمت نرم بینی تان را به آرامی و بدون اینکه رها کنید، فشار داده و نگه دارید، فشار روی تیغه بینی جریان خون را متوقف خواهد کرد، اگر لازم شد، می توانید این کار را تا ۱۵ دقیقه تکرار نمایید.
- استفاده از یک دستمال مرطوب و قرار دادن آن بر روی بینی می تواند به جذب خون کمک نماید.
بعد از خون دماغ شدن چه بخوریم؟
پیشگیری از خون دماغ شدن
برای پیشگیری از خون دماغ شدن بهتر است از روش های زیر را انجام دهید:
- دست در بینی نکنید.
-
برای مرطوب نگه داشتن هوا در خانه، از دستگاه مرطوب‌کننده استفاده کنید.
- مصرف آسپرین را با نظر پزشک محدود کنید. زیرا این دارو باعث رقیق شدن خون و خونریزی بینی می‌شود.
- از داروهای ضد حساسیت و ضد احتقان در حد متعادل استفاده کنید زیرا آن ها باعث خشک شدن بینی می‌شوند
- برای مرطوب نگه داشتن حفره‌های بینی از اسپری محلول نمک یا ژل استفاده کنید.
- سیگار را ترک کنید.
- قبل از خواب از پماد پماد A و D یا وازلین در هر سوراخ بینی استفاده کنید.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
خون دماغ شدن جای نگرانی ندارد و می‌توان حتی در منزل آن را درمان کرد اما خون دماغ های زیر نیاز به پزشک دارد:
- خون دماغ و سردرد شما بعد از ۲۰ دقیقه متوقف نشود
- به دلیل آسیب‌دیدگی در ناحیه سر دچار خون دماغ شوید.
- بینی شما شکل نامناسبی داشته یا دچار شکستگی شده است.
پرسش های متداول
| رابطه ای بین خون دماغ شدن و سرطان است؟ |
| به ندرت سرطان‌ها از جمله سرطان خون با علامتی مانند خونریزی بینی خود را نشان می‌دهد |
| علت خون دماغ شدن ناگهانی چیست؟ |
|
علت خون دماغ شدن ناگهانی به دلیل خشکی هوا یا سرماخوردگی و مشکلات سینوسی است. |
| کی خون دماغ شدن خطرناک است؟ |
| اگر به طور مکرر خونریزی بینی دارید، باید به پزشک مراجعه کنید تا از نظر بیماری‌های زمینه‌ای بررسی شوید. |
| علت خون دماغ شدن کودکان چیست؟ |
|
علت خون دماغ شدن کودکان خشکی بینی و حساسیت است. کودکان بیشتر از دیگران با بینی خود بازی می‌کنند. این اتفاق باعث می‌شود که بینی آنها نسبت به دیگران بیشتر خونریزی بکند. همچنین کودکان زمین می‌خورند و صورت آنها با اجسام سخت برخورد می‌کند. این اتفاق باعث خونریزی بینی می‌شود. |
| فشار خون بالا و خون دماغ به هم ربط دارند؟ |
|
فشار خون بالا یکی از علت های خون دماغ شدن است زیرا فشار خون بالا به رگ‌های بدن فشار وارد کرده و می‌تواند باعث خونریزی از قسمت‌های مختلف بدن بشود. |
| خون دماغ شدن و سکته نشانه چیست؟ |
|
نباید خون دماغ ناشی از فشارخون بالا را نادیده گرفت زیرا ممکن است عوارض خطرناکی داشته باشد و دچار سکته شوید.
|
| خون دماغ عصبی چیست؟ |
| خون دماغ عصبی در بزرگسالان نشانه میگرن است. |
| موقع خون دماغ شدن سرمان را بالا بگیریم یا پایین؟ |
|
موقع خون دماغ شدن باید سر را پایین بگیرید تا خون از بینی خارج شود اما اگر سر خود را بالا بگیرید، خون به گلو بازمی‌گردد.
|
| علت لخته خون دماغ چیست؟ |
| زمانی که خون دماغ می‌شوید چون به بینی فشار وارد می‌کنید تا خونریزی قطع شود، خون شروع به لخته شدن کرده و داخل بینی باقی می‌ماند. |
| آیا خونریزی ممتد از بینی می‌تواند باعث کم‌خونی شود؟ |
|
معمولا خون دماغ باعث کم خونی نمی‌شود اما گر خونریزی بینی به طور مکرر تکرار شود، ممکن است در درازمدت باعث کم‌خونی شود. |
سخن آخر
در این مطلب هر آنچه درباره خون دماغ شدن را باید بدانید در اختیار شما قرار دادیم و شما را با علت، علائم، تشخیص و درمان آن آشنا کردیم.در صورت ابتلا به این بیماری، تجربیات تان را در درمان این بیماری در قسمت نظرات تان با دیگران به اشتراک بگذارید.
