مروری بر آثار یک فاجعه هولناک در سینما

اگرچه سینمای ایران در حوزه دفاع مقدس فیلم‌های ماندگاری را به جاگذاشته است، اما درباره فجیع‌ترین تهاجم شیمیایی رخ داده در کشور دست‌ چندان پُری ندارد و کارگردان‌های کمی سراغ این فاجعه رفته‌اند.                                  
                              به گزارش ایسنا، این روزها که فیلم «درخت گردو» در سینماها در حال اکران است، واقعه هولناک بمباران شیمیایی سردشت در استان آذربایجان غربی که تابستان سال 1366 توسط رژیم بعثی عراق رخ داد بیش از پیش تلخی این فاجعه را یاداور می‌شود؛ فاجعه‌ای که به کشته شدن تعداد زیادی از شهروندان غیرنظامی و مسموم شدن چند هزار نفر بر اثر استنشاق گازهای سمی منجر شد.
  «درخت گردو» جدیدترین و در عین حال سرراست‌ترین و تلخ‌ترین روایتی است که از این واقعه در سینما به تصویر درآمده، اما فیلم‌های دیگری نیز در طول سال‌ها ساخته شده‌اند که به نحوی اشاره‌ای به بمباران شیمیایی در زمان جنک و تبعات آن داشته است.
 
 
  «میم مثل مادر» رسول ملاقلی‌پور یکی از بهترین ساخته‌های این کارگردان فقید سینما و بهترین فیلم‌های مرتبط با بمباران شیمیایی سردست است. در این فیلم مادر قصه با بازی گلشیفته فراهانی یک پرستار در سردشت است که در این واقعه آسیب می‌بیند و وقتی سال‌ها بعد فرزندش به دنیا می‌آید دچار مشکلاتی است که به همان بمباران شیمیایی زمان جنگ ربط داده می‌شود.
 
   در این فیلم که به عنوان نماینده ایران در هشتادمین دوره جوایز اسکار معرفی شده بود، بجز گلشیفته فراهانی، حسین یاری، جمشید هاشم‌پور، سحر دولتشاهی و علی شادمان هم بازی کرده بودند.
  دیگر فیلمی که زندگی و سرنوشت جانبازان شیمیایی جنگ اشاره دارد، اثر ماندگار ابراهیم حاتمی‌کیا «از کرخه تا راین» است. در این فیلم که علی دهکردی بازیگر اصلی بود، صادق صفایی هم بازی می‌کرد که اواخر مرداد امسال براثر سکته قلبی درگذشت.
 
 
  زنده یاد هما روستا دیگر بازیگر مطرح این فیلم بود که بخشی قابل توجهی از آن در آلمان ساخته شد و در زمان اکران هم مورد توجه قرار گرفت.
 
 
  فیلم «حکایت عاشقی» ساخته احمد رمضان‌زاده که فیلمنامه آن به طور مشترک توسط مسعود جعفری‌جوزانی و احمد رمضان‌زاده نوشته شده، تجربه دیگری در سینمای ایران است که آن هم به فاجعه بمباران شیمیایی می‌پردازد منتها بمباران حلبچه که آن هم در سال 1366 رخ داد.
  این فیلم درباره یک عکاس جنگ است که اولین نفر بعد از بمباران شیمیایی حلبچه به منطقه وارد شده و از آن عکاسی می‌کند. این عکاس طی این سفر با زنی آشنا می‌شود و ماجراهای عاشقانه‌ای میان آن‌ها اتفاق می‌افتد.
 
 
  بهرام رادان، شیلان رحمانی، بهمن زرین‌پور، قطب‌الدین صادقی و شوان اتوف در کنار جمع دیگری از بازیگران کُرد بازیگران «حکایت عاشقی» هستند که برای فیلمبرداری به کردستان عراق نیز  سفر کردند. این فیلم در جشنواره ‌سی‌وسوم فجر رونمایی شد و داستان آن برگرفته از ماجرای یک عکاس به نام «احمد ناطقی» است. او از نخستین عکاس‌هایی بود که پس از بمباران حلبچه برای عکاسی در انجا حضور داشت.
 
 
  درباره بمباران‌های شیمیایی زمان جنگ تحمیلی بویژه برای حلبچه فیلم‌های دیگری حتی در حوزه کوتاه و مستند ساخته شده که در این گزارش کوتاه فقط به برخی از معروف‌ترین‌ها اشاره شد.
  اما در میان فیلم‌های سینمایی با موضوع واقعه سردشت چند سال قبل خبرهایی از بهرام توکلی هم منتشر شد که قرار بود فیلمی را درباره بمباران این منطقه بسازد و اگرچه نام چند بازیگر آن از جمله فاطمه معتمدآریا، صابر ابر و پانته‌آ پناهی‌ها در رسانه‌ها پخش شد اما اطلاع دقیقی از سرانجام این فیلم که فیلمبرداری‌اش در مقطعی متوقف شد، منتشر نشده است.
  «درخت گردو» به کارگردانی محمد حسین مهدویان که به تازگی اکران آن در سینماها آغاز شده در جشنواره دو سال قبل فجر رونمایی شد و پیمان معادی، مهران مدیری، مینا ساداتی و مینو شریفی در آن بازی کرده‌اند.