«آدم‌پرانی» ممنوع!

ولی تیموری ـ معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ـ در بخشنامه‌ای به مدیران کل استان‌ها ابلاغ کرد: «در خصوص اجرای مصوبات کمیسیون مبارزه با قاچاق انسان وزارت کشور پیرامون فعالیت غیرقانونی اعزام مهاجر به خارج از کشور، از آن‌جایی که در حال حاضر بر اساس مقرارات موجود، پدیده مهاجرت، خارج از وظایف و فعالیت‌های دفترهای خدمات مسافرتی و گردشگری است و نظر به وجود برخی خلاء‌های قانونی و نظارتی و بروز مشکلات متعدد و نیز ایجاد حساسیت در سطوح امنیتی و انتظامی کشور، ضروری است به اطلاع تمام دفاتر و شرکت‌های خدمات مسافرتی و گردشگریِ تحت پوشش، رسانده شود تا از هرگونه اقدام مغایر و خارج از چارچوب موضوع فعالیت آن‌ها اجتناب شود. مسؤولیت پایش، کنترل و نظارت مستمر بر عملکرد فعالان حوزه تورگردانی نیز بر عهده اداره کل استان است.»
از سوی دیگر، مدیر میراث فرهنگی و گردشگری استان تهران در بخشنامه‌ای با اشاره به مصوبات کمیسیون مبارزه با قاچاق انسان وزارت کشور و تاکید معاونت گردشگری درباره غیرقانونی بودن فعالیت‌های مهاجرتی در دفاتر و شرکت‌های خدمات مسافرتی و گردشگری متذکر شد: «دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری از هرگونه اقدام مغایر و خارج از چارچوب موضوع فعالیت‌شان اجتناب کنند. بدیهی است در صورت رعایت نشدن موارد اشاره‌شده برابر مقررات برخورد می‌شود.»
با وجود تبلیغ ویزای کشورهای مهاجرپذیر و تک‌فروشی ویزا در برخی دفاتر خدمات مسافرتی، اما این بخش همچنان منکر فعایت‌های مهاجرتی و به نوعی آدم‌پردانی است، در عین حال که ویزافروشی را خارج از حدود وظایف آژانس مسافرتی نمی‌دانند. به گفته معاون گردشگری نیز در آین‌نامه‌ای مصوب سال ۱۳۸۰ هیأت دولت، «اخذ ویزا» جزو فعالیت آژانس‌ها ذکر شده، اما برای کشورها و مقاصد خاص، سیاست‌هایی از سوی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در قالب بخشنامه‌هایی ابلاغ شده است.
انگلیس، کانادا و آمریکا از جمله کشورهایی هستند که معاون گردشگری گفته چارچوب و خط مشی مشخصی برای فروش ویزای آن‌ها تعریف شده و انتظار می‌رود در حیطه آن عمل شود.
سال ۹۸ نیز اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان تهران در بخشنامه‌ای به تشکل‌های خصوصی و دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری، تبلیغ و فروش "ویزای تضمینی" را ممنوع دانست و ابلاغ کرد: «با توجه به گزارش‌های واصله و همچنین تعدد شکایت‌های مطرح‌شده درباره تبلیغ و ارائه خدمات با عنوان "اخذ ویزای تضمینی"، از آن‌جا که تعهد ویزای تضمینی کشورها از جمله کانادا، استرالیا و حوزه شنگن، «غیرقانونی» بوده و این امر صرفاً با هدف سوء استفاده مالی توسط برخی افراد سودجو صورت می‌گیرد، لازم است از هر گونه تبلیغ و اقدام به اخذ ویزا با عنوان "تضمینی" برای جلوگیری از بروز مشکلات احتمالی اجتناب شود.»
هرچند نظارت کارآمدی بر اجرای این بخشنامه صورت نگرفت و همچنان در برخی از تبلیغ‌ها از عنوان "ویزای تضمینی" استفاده می‌شود. علاوه بر این، وجود خلاء قانونی در خصوص حدود فعالیت دفاتر خدمات مسافرتی و همچنین امور مهاجرتی سبب شده در سال‌های اخیر ویزاها بدون هیچ ضمانت قانونی با قیمت‌هایی گزاف به فروش برسد و هیچ دستگاهی هم خود را مسؤول رسیدگی به تخلفات این موارد نمی‌داند.