در میان سریال‌های عموما بی‌مخاطب تلویزیون، موفقیت زیرخاکی برای مدیران سیما اهمیت زیادی داشت و تقریبا بلافاصله پس از پایان پخش آن خبرهایی درباره ساخت فصل دوم این سریال در رسانه‌ها منتشر شد. اما بزرگ‌ترین مشکل بر سر راه ساخت فصل دوم این سریال کرونا بود که اجازه نمی‌داد گروه تولید زیرخاکی بتوانند کار را در زمان مقرر آغاز کنند. ولی بعدتر مشکل بزرگ‌تری به‌وجود آمد؛ سریال در بازپخش دچار سانسور شد و جلیل سامان در اعتراض به این موضوع از ساخت فصل دوم انصراف داد. اما بالاخره با پیگیری رضا نصیری‌نیا، تهیه‌کننده سریال، سامان به‌کار بازگشت و فصل دوم ساخته شد و از روز جمعه ۷ خرداد قسمت اول فصل دوم مجموعه تلویزیونی زیرخاکی روی آنتن شبکه یک سیما می‌رود. در این گزارش همه حواشی این سریال را مرور کرده‌ایم.
مهمانی مسئله‌ساز
حاشیه پیش از شروع پخش فصل اول زیر خاکی به سراغ آن آمد. عکس‌ها و ویدئوهایی از گوهر خیراندیش، بازیگر نقش «توران خانم»، پیش از آغاز فصل اول سریال، در مهمانی عروسی دخترش در آمریکا منتشر شد که به شایعه جلوگیری از پخش سریال دامن زد. در آن مقطع، جلیل سامان به این موضوع واکنش نشان داد و گفت: «من فکر می‌کنم این اخلاق غیرحرفه‌ای است. من فقط از منظر اخلاق حرفه‌ای نگاه می‌کنم. اخلاق حرفه‌ای ایجاب می‌کند وقتی آدم به کاری متعهد است و با یک‌سری افراد چند ماهی زندگی کرده و نان و نمک همدیگر را خوردند، باید مراقب رفتارش باشد و کاری نکند که برای آن اثر و همکارانش اتفاق بدی بیفتد. واقعیت این است که من خیلی دلخور هستم. اگر به واسطه حاشیه خانم خیراندیش قرار باشد کار به حاشیه برود و ممیزی بیشتری اعمال گردد، من ایشان را مقصر می‌دانم. امیدوارم ایشان یک جوری خودش را تبرئه کند و از آن ماجرا فاصله بگیرد. فکر می‌کنم ایشان از نظر حرفه‌ای بد کردند و ما را در شرایطی قرار دادند که صحبت این شود که آیا سریال ما پخش می‌شود یا نمی‌شود.»
بعد هم بهرنگ ملک‌محمدی، مدیر گروه فیلم و سریال مرکز سیمافیلم، درباره این موضوع گفت: «متاسفیم که با رفتار خارج از قاعده و عرف یک بازیگر، سریال زیرخاکی دچار حاشیه شد. گروه سازنده زحمت زیادی برای ساخت این مجموعه متحمل شدند که نباید با رفتار غیرحرفه‌ای و غیرمعمول یک بازیگر آن را نادیده گرفت.» در نهایت، این موضوع نتوانست جلوی پخش سریال را بگیرد و زیر خاکی به روی آنتن رفت. گوهر خیراندیش در فصل دوم این سریال حضور ندارد و حالا چه از نظر دراماتیک و چه از نظر مقررات سازمان صداوسیما، کار او با این سریال و حتی شاید تمام سریال‌های تلویزیون تمام‌شده است.
اتحاد کرونا و ممیزی
بعد از پخش فصل اول، قرار بر این بود که تولید فصل دوم این سریال به سرعت آغاز شود، خصوصا که این سریال توانسته بود در میان کسانی که پای برنامه‌های سیما می‌نشینند جایی برای خودش باز کند. اما کرونا کار را به تعویق انداخت و بازیگران اصلی سریال به پروژه‌های دیگر پیوستند.
رضا نصیری‌نیا، تهیه‌کننده سریال، در این‌باره گفته بود: «مهم‌ترین مسئله برای تصویربرداری سریال بازیگران هستند که هم‌اکنون با پروژه‌های سینمایی قرارداد بسته‌اند. بازیگرانی چون پژمان جمشیدی و ژاله صامتی اخیرا با یک پروژه سینمایی قرارداد بسته‌اند و حتی هادی حجازی‌فر و نادر فلاح هم قرارداد سینمایی دارند و الان شرایط به‌گونه‌ای است که پروژه‌های سینمایی هم مشخص نیست چه زمانی آغاز خواهد شد.»
تقریبا تا آذرماه خبر مهمی از پروژه زیرخاکی نبود تا اینکه قسمت دوم فصل اول این سریال در بازپخش سانسور شد. سامان در واکنش به این مسئله در صفحه خود نوشت: «با پوزش از مخاطبین دوست‌داشتنی سریال زیرخاکی، به‌علت سانسور بی‌دلیل آن در بازپخش و سیاست‌های دوگانه و متناقض تلویزیون از ادامه ساخت آن انصراف می‌دهم.» رضا نصیری‌نیا، تهیه‌کننده سریال، سعی کرد هم نارضایتی خود را از سانسور بازپخش سریال نشان دهد و هم نگذارد فرصت ساخت فصل دوم از کف برود. برای همین در یادداشتی که در این‌باره منتشر کرد، مشکل را به «اعمال نظر شخصی یکی از همکاران شبکه» نسبت داد، «این سؤال در ذهنمان بود که چه اتفاقی افتاده که سریالی که چندماه پیش از شبکه یک پخش شده برای پخش مجدد دچار ممیزی شده است!؟ از این‌رو با جدیت پیگیر موضوع و متوجه شدم این حذفیات مورد تأیید مدیر محترم شبکه نیز نبوده و حاصل اعمال نظر شخصی یکی از همکاران شبکه بوده که در جریان پخش ابتدایی سریال نیز نبوده است.»
او در ادامه یادداشتش تاکید کرده بود: «البته همواره مدیران محترم سیما ما را از پشتیبانی و حمایت دلگرم‌کننده خود برخوردار کرده‌اند و امروز نیز طبق نظر این بزرگواران قرار بر این شد که در ادامه زیرخاکی بدون هیچ ممیزی پخش شود. فعلا در حال مذاکره با جلیل سامان هستم تا در تصمیم خود تجدید نظر کرده و با جدیت همیشگی به‌کار خود ادامه دهد ...»
بالاخره پیگیری نصیری‌نیا جواب داد و سامان به ساخت فصل دوم رضایت داد و نشان داد که هر ممیزی‌ای را می‌توان تاب آورد، فقط کمی به متقاعد شدن نیاز دارد.
