اگر گرفتار غم، اندوه، نگرانی و اضطراب شده باشید احتمالا میدانید که معده درد عصبی چیست. معده درد عصبی یکی از نمونههایی است که نشان میدهد چگونه احساسات فرد میتواند بر بدن او تأثیر بگذارد. پزشک ممکن است در صورت مشاهده علائمی مانند تهوع یا نفخ، که به هرگونه بیماری گوارشی ربطی ندارد، به معده عصبی شک کند. درمان معده درد عصبی اغلب شامل تکنیکهایی برای کاهش اضطراب، استرس و تنش است.
علائم معده درد عصبی
بسیاری از اوقات علائم معده درد عصبی شباهت زیادی با مشکلات گوارشی با منشا جسمانی دارد؛ به همین دلیل قبل از هر نوع درمان روانشناختی از سلامت جسمانی خود اطمینان حاصل نمایید. برای مثال سندروم روده تحریک پذیر یکی از بیماریهایی است که علائم آن شباهت بسیار زیادی با نشانههای معده درد عصبی دارد، در ادامه برخی از علائم معده درد عصبی را نام بردهایم:
- نفخ معده
- تاخیر در تخلیه معده
- حالت تهوع، اسهال و دل پیچه
- ناتوانی در غذا خوردن
- احساس التهاب، لرزش و ارتعاش در معده
- احساس سوزش معده
علل ابتلا به معده درد عصبی
استرس عامل اصلی بروز معده درد عصبی
مهم ترین و اولین عامل در بروز مشکلات گوارشی عصبی تنش و استرس است که اغلب با تهوع و نفخ معده همراه میشود. شدت نشانههای این عارضه میتواند سطحی یا شدید باشد. معده درد نشان دهنده استرس بسیار زیاد است که به دلایل مختلف مانند مشکلات مالی، خانوادگی، طلاق، سوگ یا بیماری مزمن و... بروز پیدا میکند. استرس منشا بروز بسیاری از اختلالات عصبی شناختی نیز است. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه اختلالات عصبی شناختی کلیک کنید.
به واسطه استرس، هورمون اپی نفرین در بدنتان آزاد میشود در نتیجه سیگنالهایی به معده فرستاده میشود که طی آن بیشتر از حد معمول اسید معده تولید میکند. نتیجتا عملکرد دستگاه گوارش تحت تاثیر قرار میگیرد. کودکان نیز ممکن است علایم معده درد عصبی را تجربه کنند، در این زمان کودک بدون داشتن علائمی از عفونت احساس دل درد کنند.
نقش احساسات در بدن و ابتلا به معده درد عصبی
بدن انسان متناسب با احساسات، واکنشهای متفاوتی از خود نشان میدهد. به عنوان مثال وقتی عصبی میشوید تپش قلبتان بیشتر میشود، آدرنالین خون افزایش پیدا میکند و همزمان سیستم گوارشتان دچار تغییراتی میشود. اضطراب و تنش مداوم باعث ترشح هورمونهای استرس در بدنتان میشود، همزمان تغییرات فیزیولوژی خاصی در بدن ایجاد میشود. استرس هضم غذا را مشکل میسازد و باعث انقباض عضلههای معده میشود در نتیجه احساس ناخوشایندی را تجربه میکنید که همان معده درد عصبی است.
چگونه در لحظه معده درد عصبی را درمان کنم؟
۱. در شرایطی که دچار معده درد عصبی هستید، بهتر است به سرعت فضای استرسزا را ترک کنید، برای مثال دوش بگیرید، موسیقی ملایم گوش دهید و آب بنوشید یا حتی تنها گوشهای بنشینید. همه این رفتارها کمک میکند اندکی از حال بدتان کاسته شود.
۲. افزون بر اینها اگر داروی خاصی را برای درمان معده درد مصرف میکنید بهتر است هر چه سریعتر امتحانش کنید. یعنی اگر پیش از این به پزشک متخصص مراجعه کردهاید و به شما گفته است نیاز به درمان دارویی مشخصی دارید، مصرف این نوع دارو را پشت گوش نیندازید.
۳. پیاده روی و تمرینات تنفسی هم میتوانند به حل مشکل شما کمک کنند. گاهی اوقات درمان معده درد عصبی تنها با کمی پیاده روی و تمرینات تنفسی میسر میشود. یعنی میتوانید قدم بزنید و فکر خود را آزاد کنید و در نتیجه از معده درد عصبی نیز رها شوید.
۴. سعی کنید وقتی معده درد عصبی دارید به تنش دامن نزنید و از موضوع تنش دوری کنید. درواقع با دور شدن از موضوع تنشزا هم به بدن خود استراحت دهید و هم امکان احیای وضعیت معده را فراهم کنید.
۵. از همه اینها مهمتر وقتی معده درد عصبی دارید و به عبارتی دقیقتر معدهتان تحریک شده خوراکیهای محرک مصرف نکنید.
چگونه از معده درد عصبی پیشگیری کنیم؟
برخی از درمانها یک راه حل سریع برای معده درد عصبی هستند. با این حال، اگر این یک رویداد رایج و مشکل ساز است، در اینجا برخی از روشهای سبک زندگی جامعتر که ممکن است مفید باشد، آمده است:
کنترل استرس در زندگی
یک معده درد عصبی میتواند به این معنی باشد که شما به سادگی در یک حالت عصبی هستید. آیا اخیرا به شدت تحت تاثیر استرس قرار گرفته اید؟ آیا شما در آینده با یک رویداد بزرگ، مصاحبه شغلی، و یا تجربهای روبرو خواهید شد که واقعا به قولی بر روی اعصاب شما راه میرود؟ شما فقط میتوانید در مورد آن عصبی باشید و آن برطرف خواهد شد. اگر شما در معرض تجربیات استرس مزمن و نشانههای دردعصبی معده به طور روزانه هستید، از طرف دیگر، اما باید بدانید، یافتن زمان و راههایی برای کنترل کردن استرس ضروری است. درنتیجه معده درد عصبی شما میتواند از بین برود.
بهبود سلامت روده
یک معده درد عصبی میتواند نشانگر این باشد که شما یک شرایط گوارشی دارید. این میتواند به این معنی باشد که هر دو قسمت سطح استرس و سلامت دستگاه گوارش شما نیاز به تقویت دارد. روبرو شدن با سوء هاضمه زیاد، تورم و احساس پری همراه با معده درد عصبی از نشانههای قوی آن است.
تغییرات سادهای در رژیم غذایی خود مانند خوردن غذاهای غنی از فیبر و پروبیوتیک بیشتر و یا مصرف مکملهای فیبر و پروبیوتیک را امتحان کنید. مطالعات مقدماتی در مورد موشهایی دارای این شرایط در سال ۲۰۱۱ نشان داده است که پروبیوتیک ممکن است از طریق عمل بر روی عصب واگ، باعث کاهش اضطرابی که همراه با علائم روده است، شود. قبل از تغییرات بزرگ تغذیهای در رژیم غذایی خود و مصرف مکمل ها، به خصوص اگر دارویی را مصرف میکنید، ابتدا با پزشک خود صحبت کنید.
جلوگیری از معده درد عصبی با تغییر غذا
سعی کنید به جای یک وعده بزرگ، از چند وعده کوچکتر برای غذا خوردن استفاده کنید. هضم شما ممکن است مشکل داشته باشد، که باعث ایجاد معده درد عصبی شما میشود. در هنگام روبرو شدن با سوزش معده، خوردن غذاهایی کوچکتر، سبکتر و قابل هضمتر به شما کمک میکند. همچنین میتوانید به جای سه وعده غذای اصلی و سنگین در هر روز، مقداری تنقلات و میان وعدههای کوچک را در تعداد بیشتر استفاده کنید. سبزیهای برگدار تندی مانند، کلم، اسفناج و کاهو در سالاد توصیه میشود.
سعی کنید بیشتر ورزش کنید
پیدا کردن یک راه خروجی فیزیکی برای بیرون کردن استرس و اضطراب ممکن است تاثیر منفی آن را بر سیستم گوارش کاهش دهد. ورزشها و فعالیتهای بدنی مانند یوگا، میتواند مفید باشد.
نکته آخر:
به یاد داشته باشید درصورتی که به این بیماری مبتلا شدید، حتما هرچه سریعتر به پزشک مراجعه کنید و سعی کنید استرس را از خود دور کنید.