تاراج سنگ‌های قیمتی خراسان جنوبی با طعم خام فروشی / سنگ‌های باارزشی که مُفت فروخته می‌شود

وجود معادن غنی از سنگ‌های قیمتی در خراسان جنوبی ظرفیتی مدفون شده است که در سال‌های اخیر اگر چه قدم‌های خوبی برای جلوگیری از خام فروشی و اشتغالزایی در این حوزه برداشته شده، اما همچنان نیازمند حمایت است.
داستان استخراج و فروش سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی در استان چند سکانس دارد که تلاش شده در این گزارش به بخشی از ابعاد پرداخته شود.
سکانس اول: داستان از آنجا آغاز می‌شود که تا جایی که چشم کار می‌کند خاک و سنگ است آن هم سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی که ارزش زیادی دارند. شهرستان فردوس، سه قلعه و زیرکوه و خور زیباترین سنگ‌های شجر دنیا را در خود جای داده است.
با یک دست کیسه و در دست دیگر بیل کوچی دارد و در دل بیابان به دنبال جمع کردن سنگ است. نیاز نیست کیلومترهای زیادی را بپیماید. آنقدر سنگ‌های زیبا و خوش رنگ دور و برش زیاد است که کار جمع‌آوری را برایشان آسان کرده است و وقتی کیسه‌اش پر می‌شود راهی خانه می‌شود.
وقتی از او می‌پرسیم این سنگ‌ها را برای چه جمع می‌کنید؟ لبخندی می‌زند و می‌گوید: دقیق نمی‌دانم نام این سنگ‌ها چیست اما هرچه هست نان سفره زندگی‌مان می‌شود. این سنگها را درون حیاط خانه‌ام روی هم می‌ریزم تا آخر هفته  یکی می‌آید و همه را از من خریداری می‌کند پول خوبی هم برایش پرداخت می‌کند.
علی اکبر که سال‌های زیادی از عمرش را با جمع‌آوری سنگها از دل بیابان گذرانده است در گفتگو با خبرنگار تسنیم گفت: اطراف روستای ما پر از این سنگ‌های خوش رنگ و زیبا است و کافی است یک تیشه برداریم و آنها را از دل زمین جدا کنیم.
وی افزود: روزی بین 50 تا 100 کیلو سنگ پیدا می‌کنیم و این سنگ‌هایی که توسط اهالی روستا جمع‌آوری می‌شود آخر هر هفته توسط دلالان مشخص از ما خریداری می‌شود.
 یکی دیگر از اهالی روستا گفت: 700تن  سنگ قیمتی و نیمه قیمتی دارم و 2 تن را با قیمت کیلویی 4 هزار تومان فروختم.
سکانس دوم: در یک اتاق نسبتا کوچک با دستگاهی که در مقابلش قرار دارد به صورت دقیق سنگی زیبایی که در دستانش قرار گرفته را برش می‌دهد و هر از گاهی نگاهی بر اطراف سنگ می‌اندازد و برش‌ها را بررسی می‌کند.
با صدای دستگاه نماهنگ کار و تلاش همراه با تولید از همان اتاق کوچک احمدآقا به گوش می‌رسد که امروز تبدیل به کارگاه کوچکی برای او شده است.نماهنگی که می‌گوید در این روزها چرخ زندگی احمد آقا در جریان است و گوهر تراشی، نانی برای سفره‌اش شده است. 
آری حکایت گوهر تراشی حکایت نان درآوردن از دل سنگ است. گوهر تراشی هنری برای تجلی و خلق زیبایی هاست. زیبایی‌هایی که در طبیعت پیرامون ما خداوند قرار داده و کافی است از آنها به درستی استفاده کنیم و آنها را به خوبی ببینیم.
احمدآقا در گفتگو با خبرنگار تسنیم گفت: گوهر تراش سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی را تبدبل به گوهر می‌کند.
وی افزود: این هنر خلق اثری ماندگار است که فرصتی برای کارآفرینی و اشتغال فراهم کرده است هرچند شغلش نیمه وقت است اما درآمد نسبی خوبی دارد. 
این گوهر تراش فردوسی که هنر را نزد یکی از اساتیدش در فردوس آموخته معتقد است: افراد می‌توانند بعد از آموزش در این حرفه وارد بازار کار شوند و مواد اولیه در دسترس ما قرار دارد و با وجود مواد اولیه 90 درصد سود کار نصیب فرد می‌شود. 
این جوان موفق فردوسی که خام فروشی را از بزرگترین سدهای پیش روی توسعه این صنعت می‌داند گفت: باید جلوی خام فروشی سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی گرفته شود که برای این امر نیازمند همراهی مسئولان هستیم. 
سکانس سوم: نمی‌داند حرفه‌ام خبرنگاری است چه بسا اگر بداند خبرنگارم حاضر نخواهد شد سؤالاتم را پاسخ دهد.
او دلال سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی است که آنها را به صورت فله از مردم محلی خریداری کرده و به صورت گونی به دیگر دلالان در استان‌های مجاور می‌فروشد.
وی معتقد است در استان خراسان جنوبی ظرفیت برای فراوری این سنگها وجود ندارد پس بهتر است آن را به استان‌هایی ارسال کنیم که بتوانند به بهترین نحو از آن استفاده کنند.
خراسان جنوبی که از آن به عنوان بهشت معادن ایران و قطب سنگ یاد می‌شود سنگ‌های قیمتی با تنوع زیادی دارد.
گوهر تراشی نیز هنری است که سنگها را به نگین و جواهر تبدیل می‌کند. یکی از کارآفرینان فردوسی در گفتگو با خبرنگار تسنیم گفت: برخی معتقدند کار نیست و منتظر هستند از جانب غیب برایشان کار اداری فراهم شود اما من معتقدم اگر دنبال کار باشیم وجود دارد به عنوان مثال در برخی از بیابان‌های خراسان جنوبی سنگ‌های زیادی وجود دارد که می‌توانیم آنها را تبدیل به هنری زیبا و پر سود کنیم. 
وی افزود: سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی یکی از ظرفیت‌های غنی و کمتر دیده شده‌ خراسان جنوبی است که اگر خام فروشی نشود و چرخه فرآوری آن کامل شود به اقتصاد کشور رونق می‌بخشد.
استاندار خراسان جنوبی نیز بارها خام فروشی را منع کرده و گفت: خراسان جنوبی به لحاظ تعدد معادن و استعدادهای معدنی و واحدهای تولیدی صنعتی جزو استان‌های ویژه است.
وی ادامه داد: با وجود امنیت سرمایه گذاری، مرز فعال و مزیت‌های منحصر به فرد استان، اقدامات انجام شده کافی نیست و باید ادامه پیدا کند.
ملانوری خاطرنشان کرد: باید با معرفی هرچه بیشتر مزیت‌های نسبی استان، نسبت به جذب سرمایه گذارانی برای بهره‌برداری از این پتانسیل‌ها تلاش کنیم.
وی افزود: حضور هر چه بیشتر سرمایه گذاران، ضمن ایجاد رونق و جهش در تولید استا، ارزش افزوده فراوانی را هم به همراه دارد.
استاندار خراسان جنوبی، خام فروشی را بزرگترین آسیب برای ظرفیت‌های موجود عنوان کرد و اظهار داشت: با خام فروشی، ذخایر و داشته‌های استان ارزش افزوده‌ای عاید منطقه نمی‌شود در حالی که با اندک تغییر و تبدیل آن به مصنوعات خاص، ارزش واقعی آن محصول کسب خواهد شد.
وی بیان کرد: در جریان فرآوری هر محصول از مرحله استحصال تا تولید مصنوعات مرتبط، واحدهای تولیدی کوچکی فعال می‌شوند که در اشتغالزایی و ایجاد درآمد سهم بسزایی دارند.
آری باید قدر گوهرهایمان را بدانیم و به آسانی از دستشان ندهیم. در کشور ما 70 نوع سنگ قیمتی یا نیمه قیمتی وجود دارد که اگر استخراج و فراوری آن به خوبی مدیریت شود می‌توانیم سهم بیشتری از بازار جهانی گوهرسنگ‌ها داشته باشیم. به امید روزی که خام فروشی محصولات معدنی خراسان جنوبی تعطیل شود و صنعت فرآوری این محصولات به رونق و توسعه استان کمک کند که این مهم همت و تلاش مسئولان و حمایت بخش خصوصی و دولتی را می‌طلبد.