بسیاری از ما صبحها که از خواب بیدار میشویم بد مزه بودن دهان و تلخی آن را تجربه کرده ایم و گاهی این حس آن قدر زیاد است که معمولا رغبتی به خوردن صبحانه نداریم و کم اشتها میشویم. این عارضه بر زندگی و کار ما در اجتماع مؤثر است و شروع یک روز نو با چنین احساسی روی اعصاب تأثیر بدی دارد و باعث تحریک آن میشود.
تلخی و بد مزه بودن دهان به خاطر ناراحتیهای دستگاه گوارش، بیماریهای مخصوص مجاری صفرا وی و کیسه صفرا، تورم و نارسایی کبد، مسمومیت حاد و مزمن، اعتیاد به سیگار، آلودگی و بیماریهای عفونی دهان و دندان به وجود میآید. نباید نسبت به تلخی دهان و بد مزه بودن دهان در هنگام صبح بی توجه بود و آن را رها کرد به امید آن که خودش خوب خواهد شد. برای خیلی از افراد پیش آمده است که صبح با دهانی بدمزه که ترش و تلخ است از خواب بیدار شوند. اگر چنین مزهای در دهان تان احساس کنید بدون شک دنبال دلایل آن خواهیدگشت.
عدم رسیدگی به بهداشت دهان
عدم رعایت بهداشت دهان و دندان تاثیر زیادی در تغییر طعم دهان و تلخی دهان در صبح دارد.
سینوزیت
سینوزیت یکی از دلایل تلخی دهان در صبح است. بر اثر بیماری سینوزیت، سینوسهای بینی گرفته میشود و فرد بو و طعمها را احساس نمیکند. این عوامل تلخی دهان در صبح را به همراه خواهد داشت.
سرماخوردگی
سرماخوردگی با ایجاد گرفتگی راه بینی و گلو و ایجاد عفونت در دستگاه گوارش، میتواند علت تلخی دهان در صبح باشد.
حساسیت
حساسیت یا آلرژی، با ایجاد گرفتگی و اختلال در سلامت دستگاه گوارش، یکی دیگر از علتهای تلخی دهان در صبح است.
اختلال در سلامت دستگاه تنفسی
اختلال در سلامت دستگاه تنفسی از جمله عفونت دستگاه تنفسی به هر دلیلی، میتواند علت تلخی دهان در صبح باشد.
کشیدن سیگار
سیگار به دلیل داشتن مواد شیمیایی و سمی باعث آسیب به جوانههای چشایی میشود. ترک سیگار باعث میشود که مجددا جوانههای چشایی رشد کرده و بیشتر شوند و در نتیجه احساس مزه و طعم بهبود پیدا کند. البته در افرادی که برای مدت زیادی است سیگار میکشند ممکن است با ترک سیگار هم جوانههای چشایی برنگردند و همانطور بمانند!
استفاده از داروهای بیولوژیکی و شیمی درمانی
شیمی درمانی و استفاده از داروهای بیولوژیکی باعث میشود طعم دهان تغییر کند و طعم فلزی یا تلخی و شوری به خود بگیرد.
کاهش میزان ویتامین بدن
یکی از علتهای تلخی دهان در صبح میتواند کمبود ویتامین باشد. ویتامینها و مواد مغذی بدن برای درک درست اندامهای بدن از جمله درک بو، طعم و مزه لازم و ضروری هستند و مستقیما بر روی حس چشایی و بویایی تاثیر دارند. البته لازم به ذکر است که بیش بود ویتامینها نیز میتواند باعث تلخی دهان در صبح شود. برای مثال کمبود ویتامین ب. ۱۲ باعث تلخی دهان در صبح و همچنین از دست دادن تشخیص طعم غذاها میشود. همچنین افزایش روی در بدن هم میتواند علت تلخی دهان در صبح باشد.
بارداری
زنانی که در مراحل اولیه بارداری باشند، تغییراتی در حس چشایی خود احساس میکنند. احتمال دارد برای آنها در این دوران غذاها طعم همیشگی را نداشته باشند و یا دهان طعم فلزی و تلخ به خود بگیرد.
رفلاکس معده
رفلاکس معده یا برگشتن اسید معده به درون مری، احساس تلخی دهان در صبح را در پی دارد. رفلاکس معده باعث میشود که سر دل احساس سوزش کند. در واقع دریچهای که بین مری و معده قرار گرفته است در حالت طبیعی باید بسته باشد تا مانع خروج اسید به درون مری شود، اما در مواقعی که این دریچه ضعیف میشود و یا به آن آسیبی وارد میشود، اسیدها از معده خارج شده و در معده و قفسه سینه ایجاد سوزش میکند.
انجام جراحی
جراحیهایی که مربوط به بینی، حلق و دهان باشند، احتمال دارد به عصبهای مربوط به جوانه چشایی و یا غدد بزاق صدمه بزنند و در نتیجه باعث تلخی دهان در صبح و اختلال در چشیدن غذا شوند.
سوء تغذیه
نداشتن تغذیه مناسب و سوء تغذیه میتواند باعث تلخی دهان در صبح شود.
اختلال در سلامتی
بی آبی بدن و اختلال در عملکرد غدد بزاق و یا نفس کشیدن از راه دهان، باعث خشکی دهان میشود. خشکی دهان طعم دهان را تغییر میدهد و به آن یک طعم فلزی میدهد. علت تلخی دهان در صبح همچنین میتواند نشانه بیماری دیابت باشد. همچنین افرادی که بیماری تیروئید، کبد یا کلیه دارند ممکن است دچار این عارضه شوند.
پیری
یکی از دلایل تلخی دهان در صبح ممکن است پیری باشد، اما زندگی و تغذیه سالم تا حدی میتواند عوارض پیری را کاهش دهد. پیری نیز میتواند یکی از دلائل تلخی دهان در صبح باشد.
برای رفع تلخی دهان در صبح گاه چه باید کرد؟
بهترین روش برای مقابله با مشکل تلخ شدن دهان، مصرف مواد غذایی مناسبی است که به سم زدایی از بدن کمک میکنند. در واقع پیش از هر چیز لازم است بدن تان را از شر سموم خلاص کنید. صبح تان را با خوردن یک حبه سیر (به صورت ناشتا) آغاز کنید. با مصرف منظم و روزانه سیر، بدن تان به طور طبیعی سم زدایی میشود. در گام بعدی سراغ یک نوشیدنی بروید. کافیست یک نوشیدنی ساده تهیه کرده و به مدت ۸ شب متوالی (هر ماه) میل کنید. برای این کار نیاز به یک عدد چغندر، یک حبه سیر، آب نصف یک عدد لیموترش، کمی جعفری و یک قاشق چایخوری عسل دارید. ترکیبات ذکر شده را با مقداری آب در مخلوط کن بریزید و هم بزنید تا کاملا یکدست شود. این نوشیدنی باعث سم زدایی از بدن شده و توکسینها و باکتریها را از بین میبرد. در نتیجه مسئله تلخی دهان نیز به مرور برطرف میشود.