این روزها در شرایط کرونایی، تلویزیون دوربین‌هایش را به واقع خاموش نکرده است. وقتی در شهرک سینمایی دفاع‌مقدس، غزالی یا شاهرود و حتی لوکیشن‌های آپارتمانی سر بزنیم حتماً می‌بینیم که ماسک‌زده و الکلی‌کردن لوکیشن و میزانسن و محل دورخوانی و حتی پذیرایی و اتاق گریم، در تلاشند تا آنتنِ تلویزیون خالی از سریال نماند.
این اتفاق برای سریال‌هایی که با تأخیر و سختی به آنتن محرمی رسیدند، گویای این حقیقت انکارناپذیر است!
یکی از این سریال‌های مهم که شبکه سه در انتظارِ رسیدنش روزشماری می‌کند و آنتن پاییزش را برای این مجموعه تلویزیونی کنار گذاشته، "شرم" احمد کاوری و امیر پوروزیری در مقام کارگردان و تهیهکننده است.
"شرم" در شهرک غرب؛ رسیدن به آنتن اواخر مهرماه
سریال تلویزیونی "شرم" این روزها در شهرک غرب فیلمبرداری می‌شود و خودش را برای رسیدن به آنتن شبکه سه سیما در اواخر مهرماه آماده می‌کند. امیر پوروزیری در جریان گپ و گفت با خبرنگار خبرگزاری تسنیم به این نکته اشاره می‌کند که با پیش‌بردن مراحل فنی همزمان با تصویربرداری، در تلاشند از 27 مهرماه آماده آنتن‌اند.
کاری که بر اساس فیلمنامه‌ای از سعید فرهادی جلوی دوربین رفته و تاکنون بازیگرانی چون ابوالفضل پورعرب، فاطمه گودرزی، فریبا متخصص، نسیم ادبی، سیدمهرداد ضیایی و مرحوم سیروس گرجستانی جلوی دوربین سریال "شرم" رفته‌اند و چند بازیگر دیگر نیز به این پروژه اضافه خواهند شد؛ البته در کنارِ سیاوش طهمورث که کاراکتر سیروس گرجستانی را ادامه می‌دهد، آشا محرابی هم به تازگی به پروژه اضافه شده است.
پیگیری مدیران از وضعیت سریال/ صحنه‌ای که قسمت نهم می‌شود
در کنار حضور بازیگران و عوامل کار برای ضبط سکانسی مهم که قسمت نهم سریال پخش می‌شود، آن شب علی فروغی به همراه دیگر مدیران شبکه سه برای پیگیری روند تصویربرداری سریال، خودش را به صحنه "شرم" در شهرک غرب رساند و با تهیهکننده و کارگردان و برخی از عوامل دیگر درباره آخرین وضعیت سریال صحبت کرد. بالأخره یکی از مهمترین کنداکتورهای تلویزیونی خصوصاً در این شبکه زمان سریال و آن هم در ایام پاییز است.
همه‌چیز آماده است!
پروژکتورها روشن می‌شود، عوامل در پشت دوربین و بازیگرها گریم شده خودشان را آماده می‌کنند. برای این صحنه چند بازیگر مهم که همه جزو نقش‌های محوری داستان "شرم"اند به لوکیشن آمده‌اند و فیلمنامه و اتفاقات میزانسن را مرور می‌کنند.
دستگاه باران‌ساز بالای سرِ خانم بازیگر
آب‌پاش یا دستگاه باران‌ساز روشن می‌شود و فضای پاییزی داستان و آن قسمت را ایجاد می‌کند. فضا واقعاً ما را به اوایل مهرماه می‌برد که برگ‌ها از درختان می‌ریزند و بارانی نم‌نم می‌آید. صحنه همان‌طور شده بود که گویا احمد کاوری می‌خواست. شبی بارانی که وجوه یکی از شخصیت‌های اصلی داستان "شرم" آشکار می‌شود.
گذشته شخصیتی که آشکار می‌شود
به قول امیرپوروزیری، لحظات غیرمنتظره از اتفاقات سریال "شرم" است. پایان‌های غیرمنتظره‌ای که به تدریج وجوهی از شخصیت‌ها را آشکار می‌کند. در این شب بارانی قرار است پرده از گذشته شخصیت اصلی داستان که تا به حال بیننده چیزی از آن نمی‌دانسته را بردارد؛ لحظه لحظه مهمی است!
دو شخصیت محوری از پارتنرهای قدیمی و مثلثی از بازیگران جوان
داستان دو شخصیت محوری و اصلی دارد؛ اولین کاراکتر محوری "شرم" را ابوالفضل پورعرب ایفا می‌کند که در مقطع جدی داستان قرار دارد و نقش دوم و مهمِ "شرم" را فاطمه گودرزی بازی می‌کند. داستان، مثلت جوانی دارد که الهام طهموری، میلاد میرزایی و نیما نادری بازیگران آنند.
همه در خانه پوران جمع‌اند/ لعیا وارد صحنه می‌شود
آن شب همه خانه پوران (فاطمه گودرزی) در داستان بودیم که سکانس هم پرده از ماجرای کاراکتر این نقش برمی‌داشت. البته کنار آن لعیا (الهام طهموری) ابتدای آن وارد صحنه می‌شد. باران می‌بارد و او چتری بالای سر گرفته، فرد ناشناسی را می‌بیند یک پاکت زیر برف‌پاکن ماشین گذاشته شده و آن را برمی‌دارد کنجکاو می‌شود در نمایشگر ماشین (ال‌سی‌دی) آن فیلم را می‌بیند.
موتورسواری مخفیانه در گوشه تصویر
گوشه دوربینِ احمد کاوری (کارگردان) موتورسواری را نشان می‌دهد که مخفیانه گوشه‌ای از خیابان ایستاده، وقتی متوجه می‌شود دختر(لعیا- الهام طهموری) آن سی‌دی را تماشا می‌کند راهش را می‌گیرد و می‌رود؛ دختر با دیدن تصاویر داخل سی‌دی حالش منقلب می‌شود انگار پخش تاریکی از گذشته‌اش زنده می‌شود.
در لا به لای دیدنِ تلاش‌های عوامل و بازیگران و سکانس‌های تصویربرداری شده، به سراغ تهیهکننده، کارگردان و برخی از بازیگران سریال رفتیم و با آنها گفت‌وگو کردیم که مشروح آن از نظرتان می‌‌گذرد:
کرونا اجازه نداد قبل از عید کار کلید بخورد
امیر پوروزیری تهیهکننده سریال "شرم" درباره شروع تولید و تأخیر به خاطر شرایط کرونایی به خبرنگار خبرگزاری تسنیم گفت: ما تقریباً از سال گذشته وارد پیش تولید شدیم تصمیم‌مان این بود که سریال "پای‌بست" را قبل از عید کلید بزنیم. شرایط این اجازه را به ما نداد! می‌خواستیم سفرهای زیادی داشته باشیم اما باز کرونا این اجازه را نداد؛ خیلی از آن سفرها را سعی کردیم همین‌جا بسازیم. البته به شیراز خواهیم رفت. با سختی بسیار بالأخره کار به اردیبهشت‌ماه رسید و با نام "شرم" کار آغاز شد.
روایت داستان "شرم" در دو نیمه
وی با اشاره به داستان "شرم"، افزود: این سریال ملودرام اجتماعی است که در دو نیمه روایت می‌شود. فلاش‌بکی که ما را به 10 سال پیش تقریباً به سال‌های 88 و 90 برمی‌گردد. بقیه در زمان حال اتفاق می‌افتد که 20 قسمت پایانی را شامل می‌شود.
هتلی در قلعه حسن‌خان ساختیم
تهیهکننده "شرم" تأکید کرد: قرار بود نیمه‌اول کار در هتلی بگذرد که مجبور شدیم آن هتل را بسازیم؛ چون شرایط کرونا اجازه نمی‌داد به هتل‌ها برویم. از طرفی نمی‌توانستیم کار را متوقف کنیم و آنتن تلویزیون مدت زیادی خالی می‌ماند. مجبور بودیم پروداکشن را جلو ببریم. این سختی کرونا باعث شد تا در حد کاری تاریخی، ساخت و ساز کنیم. این هتل در قلعه حسن خان بنا شد. این سختی کار ما را سخت‌تر کرد؛ همه‌چیز را کرونا تحت‌الشعاع قرار داد؛ از بازیگرانی که نمی‌توانند ماسک‌زده در جلوی دوربین قرار بگیرند خط تهدیدشان می‌کند. البته زمان بیشتری می‌گیرد و ما مجبوریم تقریباً تمام لوکیشن‌ها را قبل و بعد از کار کرونازدایی کنیم.
ترکیب بازیگران/ ترجیح، استفاده از نوستالژی‌ها
وی در پاسخ به سؤالی درباره انتخاب و ترکیب بازیگران مثل ابوالفضل پورعرب و اردلان شجاع‌کاوه که بازگشت‌شان به تلویزیون جذاب است و از طرفی آخرین حضور سیروس گرجستانی که با سریال "شرم" رقم می‌خورد، درباره این حضور و ترکیب صحبت کنید، تصریح کرد: از همان ابتدای کار که درباره ترکیب بازیگران با احمد کاوری صحبت کردیم ترجیح‌مان این بود از بازیگرانی استفاده کنیم که به معنای بازیگرانی باشند که حسِ نوستالژیک هم با خودشان بیاورند. اردلان شجاع کاوه بازیگر بسیار خوبی است که از شدت اینکه خودش سختگیر و سخت‌پسند است کم‌کار شده؛ وقتی اینجا می‌آید و حضور هنرمندانه‌اش را جلوی دوربی می‌بینیم حسرت می‌خوریم چرا سالیان سال این بازیگر دوست‌داشتنی بازی نکرده است.
دوست نداشتیم از بازیگرانی استفاده کنیم که اتفاقی بازیگر شده‌اند
پوروزیری خاطرنشان کرد: ترکیب بازیگران‌مان را سعی کردیم طوری انتخاب کنیم که نوستالژی‌باشند که ارتباطی با قصه ما دارند. قصه ما حسّ نوستالژیک دارد و ویژگی‌هایی که به حسّ و حال جامعه و بازیگران مرتبط است. استراتژی‌مان این بود که کسانی خاک صحنه خوردند و برای بازیگر شدن جان گذاشتند را استفاده کنیم نه اینکه به سراغ کسانی برویم که اتفاقی بازیگر شده‌اند. یکی از ویژگی‌هایی که مدنظر احمد کاوری در مقام کارگردان هم بود، دوست داشت آدم‌هایی که سختی کشیده‌اند و بازیگر شده‌اند، در "شرم" ایفای نقش کنند.
ترجیح دادیم نقش "سیروس گرجستانی" حذف نشود
او درباره "سیروس گرجستانی" و بیش از 200دقیقه ایفای نقشش در سریال، گفت: وقتی خبر فوت آقای گرجستانی را شنیدیم قاعده کار این است که ندانی باید چه کار کنی و چطور ادامه بدهی. ما مجبور بودیم ادامه دهیم و فکر کنیم چطور پیش برویم.. بیش از 200 دقیقه با سیروس گرجستانی ضبط کرده بودیم و این لحظات بسیار لذت‌بخش بودند. بسیاری به ما می‌گفتند عاقبت فیلم چه می‌شود و بدون حضور ایشان چه می‌کنید و ما گفتیم حضور ایشان خیلی برای ما مهم است. نشستیم و فکر کردیم گزینه‌های مختلف پیشروی ما بود که ترجیح دادیم نقش حذف نشود.
چرا سیاوش طهمورث انتخاب شد؟
تهیهکننده سریال "شرم" افزود: بعد از اینکه تصمیم گرفتیم نقش حذف نشود، به سراغ ایده‌های دیگر رفتیم مثل بدلسازی و شبیه‌سازی که چند پلان گرفتیم اما واقعیت این بود که ما به بازیگر حرفه‌ای برای پیش بردن این نقش و داستان مربوط به کاراکتر نیاز داشتیم. خواستیم با بیننده صادق باشیم بنابراین به سراغ گزینه‌ای در حد و اندازه‌های گرجستانی برویم و سیاوش طهمورث انتخاب شد. جالب است که سیروس گرجستانی در تئاتر بسیار درخشان "معرکه در معرکه" به نویسندگی طهمورث و داود میرباقری و البته کارگردانی خود طهمورث بازی کرده بود. به همین خاطر به سراغ او رفتیم.
دلیل انتخاب نام "شرم" برای سریال
وی در پاسخ به این سؤال که چرا نام "پای‌بست"، "شرم" شد، گفت: از آنجائیکه "شرم" التهاب و بحران جدی دارد. حالا که چرا پای‌بست، شرم شد؟ شب که ما می‌خوابیم اگر هرکدام از ما از روزی که گذرانده باشیم شرم‌سار نباشیم و از کاری که کرده باشیم روز درستی است. بحث گناه در سریال جدی است. گناه هیچ‌گاه شما را رها نمی‌کند و واقعیت‌های درام است. گناه هیچ‌گاه شما را رها نمی‌کند و برمی‌گردد به روزی که شما یقه شما را می‌گیرد.
مشکلات تهیه‌کنندگان در تلویزیون/ وقتی سرمایه‌گذاری مهمتر از فیلمنامه می‌شود
پوروزیری درباره تهیه‌کنندگی در تلویزیون، خاطرنشان کرد: تهیه‌کنندگی در تلویزیون تعیین‌کننده است که از شکل‌گیری، عوامل و فیلمنامه خودش دخیل باشد خیلی حرف برای گفتن دارد. من دوست دارم خیلی از تهیه‌کنندگان برگردند و چرا حاضر نیستند برنگردند. یک قسمت تقصیر تهیه‌کنندگان نیست این اتفاقات می‌افتاد و تقصیر شرایطی است که به طورکل در تلویزیون ایجاد شده و به‌طورکل تهیه‌کنندگی سخت است و مشکل تهیه‌کنندگان بیشتر از هر چیزی این است که بیشتر از متن، روی سرمایه‌گذاری متمرکز می‌شوند. به نظرم همین میزانی که روی بودجه‌های تولیدی تمرکز می‌شود باید روی فیلمنامه و متن نیز سرمایه‌گذاری شود تا تهیه‌کنندگان بهتر کارشان را جلو ببرند.
بعد از پوروزیری به سراغ احمد کاوری کارگردان سریال رفتیم و او نیز به چند سؤال ما پاسخ داد:
چالش با داستان‌های آپارتمانی؛ شخصیت‌های تازه با موقعیت‌های تازه
کاوری از چالش‌ها و سختی‌های ساخت سریال "شرم" این چنین گفت: اینکه در فضای شهری ساده‌ای بتوانیم مخاطب را تحت تأثیر قرار دهیم بزرگترین چالشی است که این مدل کارها همیشه داشته‌اند.قصه، فیلمنامه، لحظه‌ها، بازی‌ها و باورپذیری همه ارکانی است که باید در این نوع کارها کنار هم قرار بگیرند تا مخاطب همراه داستان شود. ما در سریال "وارش" طبیعت بکر، لهجه و لباس و قصه چالش‌برانگیزی داشتیم. اینجا قصه‌های آپارتمانی داریم؛ اگر آن جوهره درام در خود قصه و متن باشد و به واسطه کارگردانی نمایان کند قطعاً آن کار با اقبال روبرو نمی‌شود اصولاً در کارهای شهری خودم درگیرم و تماشاچی می‌خواهد ببیند این‌چه فضای جدید و تازه‌ای دارد. شخصیت‌های تازه‌ای که در موقعیت‌های تازه‌ای قرار می گیرند. به نظر می‌رسد اگر اقبال ما بلند باشد تماشاچی می‌تواند با داستان سریال "شرم" ارتباط برقرار کند.
چرا داستان شهید لاجوردی ساخته نشد؟/ به بازیگری برمی‌گردم اگر...
وی در پاسخ به این سؤال که چرا داستان شهید لاجوردی ساخته نشد و بازیگری را کنار گذاشته، گفت: بایگری نمی‌کنم چون واقعاً درگیر کارگردنی‌ام. البته تک و توک مثل "گربه سیاه" و "ماهورا" ایفای نقش کرده‌ام. در کارهای خودم معمولاً بازی نمی‌کنم؛ البته کارهای چشمگیری هم پیشنهاد نشد که بازی کنم. فیلم سینمایی "اولین" که بخشی از آن مربط به زندگی شهید لاجوری بود فیلمنامه‌اش دچار تغییر شد و این تغییرات باعث شد سرمایه‌گذارها به اطمینان خاطر برسند اما زمان گذشت. هنوز هم به اعتقاد من آن کار تمام شده نیست و می‌تواند شروع شود.
الهام طهموری در چالش با نقش لعیا
الهام طهموری که پیش از این او را با نقش "وارش" دیده‌ایم در این سریال نقش "لعیا" یکی از شخصیت‌های اصلی را بازی می‌کند به قول خودش دختر فاطمه گودرزی یا همان نقش پوران؛ او گفت: نام کاراکترم لعیا است. به قولی تنها دختر داستان؛ بیماری را تجربه می‌کند عشق را تجربه می‌کند روابطش با آدم‌ها و شکی که تجربه می‌کند. تجربه مقطع سنی مثل "وارش" برایم جذابیت داشت البته این بار به نوعی دیگر اتفاق می‌افتد. یعنی سن کمتر را تجربه می‌کنم لهجه ندارم و گریم سختی هم ندارم.
کارگردانی که بازیگردانِ خوبی است
وی افزود: یکی از مزیت‌های کار با احمد کاوری این است که نسبت به دیگر کارگردان‌ها بهتر بازیگر با او ارتباط می‌گیرد این است که او بازیگردان خوبی است. می‌توانی کاملاً راحت خودت را به اندیشه و نگاهش بسپاری! دکورپاژ و میزانسن به حس آن لحظه کمک می‌کند و خوشحالم با ایشان کار می‌کنم.
اینجا دختر خانم گودرزی‌ام
طهموری در پاسخ به این سؤال که چه چیزی و نکته‌ای شما را وسوسه کرد تا در سریال "شرم" ایفای نقش کنید، خاطرنشان کرد: خیلی چیزها. یکی از آنها کاوری و دیگری بازیگران مقابلم و پارتنرها برای کم کسی پیش می‌آید. اگر به بازیگری که چنین ترکیب بازیگرانی دارد ، کار پیشنهاد شود برایش دلچسب است. پارتنرهایی مثل ابوالفضل پورعرب و فاطمه گودرزی، جهان دیگری به روی من باز کرد. من اینجا دختر خانم گودرزی‌ام و برایم جالب است شبی با ایشان کار داشته باشم استرس ندارم و با نهایت اعتماد به نفس جلوی دوربین قرار می‌گیرم.
سختی کار با بازیگرانی مثل پورعرب و گودرزی
او درباره سختی کار با بازیگران با تجربه‌ای مثل پورعرب و شجاع‌کاوه و گودرزی گفت: واقعاً خودم فکرش را نمی‌کردم چنین اتفاقی بیفتد. زمانی که مسلماً آقای پورعرب من را نمی‌شناخت مخصوصا اینکه کاراکتر لعیا و پورعرب بازی می‌کردند خوب دربیاید. باور نمی‌کردم آنقدر از پارتنرم کار یاد بگیرم؛ واقعا مسیر بازیگری‌ام با بازیگری مثل ابوالفضل پورعرب تغییر کرد. واقعا کار ایشان تمام شد افسردگی گرفته بودم و واقعاً الان فکر می‌کنم خانم گودرزی واقعاً مادرم است.
چرا بازیگر سریال "شرم" شدید؟
سیدمهرداد ضیایی دیگر بازیگر این سریال است که گویا نامش منوچهر است. او همیشه در کارهایی بازی می‌کند که قصه‌اش چالش و فراز و فرود جدیدی داشته باشد. او در گفت‌وگویی با خبرنگار خبرگزاری تسنیم درباره پذیرفتن این نقش گفت: احمد کاوری درباره قصه با من صحبت کرد و من هم آن مقداری که از فیلمنامه را مطالعه کردم و البته به این ترتیب متوجه شدم که فیلمنامه حاوی کیفیت بالای متوسط است و دوم اینکه گروهی که دارند این کار را می‌کنند گروه دوستی هستند به معنای دوست. و سوم دلیلی که در "شرم" حاضر شدم، این است که کاراکتر در گیر و دارِ تکان‌های بسیار سنگین خانوادگی است که از خارج و داخل خانه به آن وارد می‌شود. به نظرم جذابیتی بود که می‌شد گفت آدم را جذب می کند تا بیاید و کاری بکند.
ویژگی‌های نقش منوچهر
وی افزود: زن و شوهری که می‌توانند تجربه‌های ازدواج‌های دیگر را داشته باشند کما اینکه اینطور است و یک بار دیگر دارند دوباره آزمایش می‌کنند و اتفاق حیرت‌انگیزی در انتظارشان است از داخل و خارج از خانواده وارد می‌شود و اعضای خانواده به ویژه به منوچهر که ظاهراً باید سابقه پدری همه‌چیز را متعادل و حفظ کند به نیکوترین شکل اما واقعیت این است آن هم انسان است و آستانه فشارش حدی دارد. این‌ها ویژگی‌هایی است که از کاراکترم در سریال "شرم" می‌توانم بگویم.
آیا در سریال "سلمان" هم بازی می‌کنید؟
او در پاسخ به این سؤال که این شب‌ها "مختارنامه" با ایفای نقش شما در مقام شاعر درباری پخش می‌شود، چرا این سریال آنقدر ماندگار شد و آیا در سریال "سلمان" داود میرباقری هم شما بازیگر خواهید بود، خاطرنشان کرد: هنوز با من تماسی نگرفتند و بعد از کار "یلدا" در هیچ کار میرباقری شرکت نداشتم با اینکه میرباقری بسیار می گفت علاقه‌‌مندم در کارهای من شرکت داشته باشی. به نظرم رمز موفقیت این سریال‌ها آن است که در این کارها شاید آنقدر زور محافظه کاری نمی‌چربیده و آدم‌ها بر سر نکات و مسائلی متحد می‌شدند دست کم به خاطر زیبایی‌شناسی کار آبرو را حفظ کنند.
