با آغاز تحویل ریرا توسط ایران خودرو در روز شنبه این هفته، یکی از واژه‌های تکراری و شاید نادرست دوباره بین اهالی صنعت و بازار خودروی ایران بر‌سر زبان‌ها افتاد و آن واژه چیزی نبود جز تولید خودروی ملی. تاریخچه استفاده از این عبارت به شکل رسمی به زمان تولید سمند در سال 1380 باز‌می‌گردد، زمانی که پس از سال‌ها صنعت نیمه جان خودروی ایران در حال برخاستن بود و سپس به یک شکوفایی نسبی رسید و از سال 91 و با اتمام انبارها از کالاهای فرانسوی زوال این سیکل شکوفایی دوباره استارت خورد.
سمند اولین برگ دفتر خودروهای ملی
بررسی اولین خودروی ملی؛ سمند که انواع مدل‌های آن تولید و سپس دچار توقف تولید شدند، فیس‌لیفت شدند، فیس‌لیفت‌های آن نیز مجدد فیس‌لیفت شدند و دست آخر تنها خودروی سورن‌پلاس با چند مدل گوناگون در خط تولید ایران‌خودرو باقی ماند.
سمند، سمند سریر، ای‌ال، ال‌ایکس، سورن، سورن‌پلاس و پس از فیس‌لیفت دنا و سپس دناپلاس نیز انواع مدل‌های سمند هستند که تمامی آنها حتی تا آخرین نسخه یعنی دناپلاس‌های اتوماتیک آپشنال و جوانان همگی هنوز روی پلتفرم 45 ساله پژو 405 سوار هستند و تنها بر اساس دو موتور اصلی XU7 و EF7 به پیشرانه مجهز شدند، مابقی پیشرانه‌های این خودروها تنها از مدل‌های ارتقا یافته این موتورها بهره می‌برند که یکی فرانسوی و دیگری به گفته ایران‌خودرو با همکاری و طراحی آلمان‌ها ساخته شده.
نکته جالب این است که همین نسخه کپی برای کشور در سال 1380 که این خودرو طراحی و تولید شد 120 میلیون دلار برای کشور هزینه داشت اما شرکت کره‌ای کیا، برای تولید نسل اول خودروی ریو در سال 1999 میلادی میانگین 120 میلیون دلار هزینه کرد که دقیقا به اندازه سمند است می‌توان مقایسه خوبی را انجام داد، چراکه کیا تمام طراحی ریو را در کره انجام داد و یک موتور به‌روز و مطابق با استانداردهای جهانی را به بازار عرضه کرد و از یک بدنه با آیرودینامیک بالا نیز استفاده کرد.
شاهینی که هیچ شباهتی به شاهین نداشت
سایپا نیز برای رقابت با ایران‌خودرو آخرین محصول پرحاشیه خود را که کم‌ترین حاشیه آن تغییر اسم آن بود و سپس چند ماه یا سال موتور نداشت و سپس یک موتور 40 ساله را برای آن به توربوشارژر مجهز کردند و سپس برای نسخه لوکس آن به سراغ تیوفایوپلاس رفتند را با نام شاهین تولید کرد.
طراحی پلتفرم شاهین در دهه 90 آغاز شد و تا نهایی شدن تولید آن برآورد می‌شود که عددی در حدود 15 تا میلیون 20 دلار هزینه صرف آن شده باشد، دلیل این کاهش هزینه نسبت به سمند، استفاده از پلتفرم قدیمی تویوتا یاریس و نصب توربوشارژر روی موتور M15 اشاره کرد که تقریبا هزینه‌ها را به شکل چشم‌گیری کاهش داد اما باعث شد تا ایمن‌ترین و به نوعی زیباترین خودروی داخلی که فضای کابین خوبی دارد به دلیل نداشتن موتور از فهرست خودروهای محبوب مردم به نحوی به بیرون پرتاب شود یا حتی وارد این فهرست نشود.
رقابت تنگاتنگ، قیمت گزاف تولید و پیشرفت خودرو
ریرا آخرین شاهکار ایران‌خودرو که هزینه طراحی و تولید آن به گفته مهدی رادمنش، معاون تحقیقات، طراحی و تکوین محصول ایران خودرو عددی در حدود چهار همت بوده است که معادل دلاری آن حتی با در نظر گرفتن بازه زمانی طراحی و تولید اگر 50هزار تومان باشد، عدد 80 میلیون دلار را به ما ارائه می‌دهد، این در حالی است که موتور این خودرو همان EF7توربو ارتقا یافته است.
در واقع موتور ریرا ارتقا یافته موتور جد خود سمند است. پلتفرم آن نیز الگوبرداری شده از پژو 2008 است و قطعات برقی و سیستم کامپیوتری این خودرو نیز از چین. قسمت تلخ ماجرا این است که هرچه خودرو هوشمندتر شود نیاز به قطعات پیشرفته‌تر و تخصص بیشتر برای تعمیر دارد و با این فرض می‌توان احتمال کمبود قطعه به همراه گرانی قطعه را برای ریرا به وضوح دید.
اما سوال این است که تا به کی برای تولید خودروهایی به اسم داخلی باید چنین هزینه‌های گزافی را مردم و دولت پرداخت کنند، با مجموع هزینه تولید این 3 خودرو که معادل 260 میلیون دلار است، می‌شد بهترین خودروهای وارداتی را طی این سال‌ها وارد کرد و مشکلات آلودگی هوا و مصرف را هم کاهش داد.
منبع: هفت صبح
منبع: faradeed-219348
